ទន្ទឹមគ្នានេះ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ក៏ដូចជាគណបក្សនយោបាយខ្លះដែលចូលរួមក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតនេះសម្ដែងនូវទស្សនៈមិនពេញចិត្តចំពោះប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតបែបអសកលនេះផងដែរ។
តំណាងរាស្រ្តនិងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសមរង្ស៊ី លោក យឹម សុវណ្ណ មានប្រសាសន៍ថា ការបោះឆ្នោតនាថ្ងៃ១៧ ឧសភា ខាងមុខនេះ មិនមែនជាការបោះឆ្នោតមួយដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈរាស្ត្រទាំងស្រុងនោះទេ។
ប៉ុន្តែ លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ពន្យល់យ៉ាងដូច្នេះថា ៖ «អ្នកដែលបោះឆ្នោត គឺជាក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ក្នុងតំណែង ហើយសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ក្នុងតំណែងនេះ គឺជាអ្នកដែលប្រជាពលរដ្ឋបានបោះឆ្នោតជូនគាត់ អ៊ីចឹងទេ គាត់ជាតំណាងប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីធ្វើការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាថ្នាក់ក្រោមជាតិនេះ»។
ដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតនេះត្រូវបានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនដែលតែងតាមសង្កេតការណ៍ដំណើរការបោះឆ្នោតរាល់លើកនៅកម្ពុជានាពេលកន្លងទៅ ដូចជាអង្គការអាដហុក ខុមហ្វ្រែល និកហ្វិច លីកាដូ ជាដើម មិនចូលរួមជាអ្នកសង្កេតការណ៍ក្នុងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឆ្នាំ២០០៩នេះទេ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក គល់ បញ្ញា ពន្យល់ពីមូលហេតុដែលអង្គការខុមហ្វ្រែលមិនចូលរួមសង្កេតការណ៍លើកនេះថា ៖ «...មែនទែនទៅ មិនចាំបាច់រៀបចំការបោះឆ្នោតហ្នឹងទេ អ្វីៗដែលជាលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ហ្នឹង គឺឲ្យគេយកអាហ្នឹងទៅតែម្ដងទៅ»។
អគ្គលេខាធិការគ.ជ.ប.បានឲ្យដឹងថា រហូតមកដល់ថ្ងៃ៧ ឧសភា មានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៧ ដែលមានសមាជិកសរុប ២៥១នាក់ បានមកចុះឈ្មោះចូលរួមជាអ្នកសង្កេតការណ៍ក្នុងការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ។
តាមប្រតិទិននៃការបោះឆ្នោត រហូតមកដល់ថ្ងៃ១០ ឧសភានេះ បានឈានចូលដល់ដំណាក់កាលនៃការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតដែលមានរយៈពេល១៥ថ្ងៃ។
ថ្វីត្បិតតែមានការមិនពេញចិត្តចំពោះប្រព័ន្ធនៃការបោះឆ្នោតក៏ដោយ ក៏អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសមរង្ស៊ី គឺលោក យឹម សុវណ្ណ បានយល់ស្របថា ការបោះឆ្នោតនេះគឺជាការជំរុញនយោបាយវិមជ្ឈការនៅថ្នាក់មូលដ្ឋានតាមគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ មានប្រសាសន៍ថា ការបោះឆ្នោតនេះគឺជាច្រកតែមួយគត់ដែលអាចជួយនាំគណបក្សផ្សេងទៀតឲ្យបានចូលរួមក្នុងការដឹកនាំសង្គមជាតិជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច។
លោក ខៀវ សុភ័គ ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ ៖ «យើងដឹងច្បាស់ណាស់ថា ក្រោយពេលដែលបោះឆ្នោតនេះ នៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាប្រាកដជាមានគណបក្សនយោបាយផ្សេងៗ អញ្ជើញមកចូលរួមនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាហ្នឹងឯង មិនមែនគណបក្សណាមួយទទួលបានដាច់ទេ។ ដូច្នេះយើងបានប្រមូលផ្ដុំនូវគំនិតបញ្ញា ស្មារតីរបស់បណ្ដាគណបក្សនីមួយៗដើម្បីធ្វើជាក្រុមប្រឹក្សាដឹកនាំនៅមូលដ្ឋានថ្នាក់ក្រោមជាតិហ្នឹង ដូច្នេះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកាន់តែត្រូវបានពង្រឹង»។
លោកក៏បានឲ្យដឹងដែរថា យោងតាមគោលការណ៍វិមជ្ឈការថ្នាក់មូលដ្ឋាន ក្រុមប្រឹក្សាមានតួនាទីជាអ្នកសម្រេចនូវរាល់កិច្ចការក្នុងមូលដ្ឋាន រីឯគណៈអភិបាលគឺជាអ្នកអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចទាំងនោះ។
គួរបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត-ក្រុង ខណ្ឌ-ស្រុក អាណត្តិទី១ ឆ្នាំ២០០៩នេះ មានគណបក្សចំនួន ៤ គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សសមរង្ស៊ី គណបក្សនរោត្តម រណឫទ្ធិ និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ចូលរួមប្រកួតប្រជែងដណ្តើមអាសនៈ ចំនួន ៣.២៣៥ នៅក្នុងទូទាំងប្រទេស។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ក្នុងមុខតំណែងចំនួន ១១.៣៥៣នាក់ ជាអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានីខេត្ត-ក្រុង ខណ្ឌ-ស្រុក។ ហើយក្រុមប្រឹក្សានីមួយៗមានចំនួនពី ៧ ទៅ ១៩នាក់ដោយយោងតាមស្ថានភាពប្រជាសាស្ត្រ៕