សហជីពតំណាងឲ្យកម្មករនិយោជិតជាច្រើនម៉ឺននាក់នៅកម្ពុជា មានគម្រោងប្រឆាំងតវ៉ាចំពោះក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បើសិនជាចំណុចមួយចំនួនដែលសហជីពទាមទារឲ្យមានការកែសម្រួលនៅក្នុងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីព ត្រូវក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈមិនទទួលយក។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីពរបស់កម្ពុជា គឺមានលក្ខណៈចង្អៀត រឹតបន្តឹងសេរីភាព សកម្មភាពសហជីព បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ ៖ «ពេលដែលយើងបានឃើញច្បាប់កម្មករ ច្បាប់សហជីពនៅជប៉ុន យើងឃើញថា ទូលាយ មានការធានាទៅដល់សេរីភាពសហជីពកម្មករ បើធៀបមកសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នៅកម្ពុជា យើងឃើញថា ផ្ទុយស្រឡះគ្នាមែនទែន»។
លោក រ៉ុង ឈុន បានលើកឡើងថា តំណាងសហជីពធំៗនៅកម្ពុជា ដែលមានសមាជិកសហជីពចំនួនច្រើន មានគម្រោងមិនទទួលយកច្បាប់សហជីពដែលមានលក្ខណៈគាបសង្កត់ចលនាសហជីពនៅកម្ពុជាឡើយ។
លោក សោម អូន ប្រធានសភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា មានចំណុចខ្លះលោកយល់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីពនេះមានការគាបសង្កត់មកលើកម្មករ និយោជិតដែលចង់បង្កើតសហជីព។ ក្នុងនោះរួមមាន ការកំណត់កម្រិតវប្បធម៌របស់សមាជិកស្ថាបនិក គឺអ្នកបង្កើត និងដឹកនាំសហជីពចាំបាច់ត្រូវមានកម្រិតវប្បធម៌ទាបបំផុតថ្នាក់ទី៩។ ទី២ ការបង្កើតសហជីពនៅទីកន្លែងណាមួយបាន ទាល់តែមានមនុស្ស ២០% នៃចំនួនកម្មករ បុគ្គលិកទាំងអស់នៃរោងចក្រ ឬសហគ្រាសនោះចូលរួម ទើបបានអាចបង្កើតសហជីពបាន។ ទី៣ ការព្យួរបញ្ជីការសហជីព គឺកាលណាសហជីពមានសកម្មភាពដែលអាជ្ញាធរយល់ថា មិនត្រឹមត្រូវ ក្រសួងអាចព្យួរផ្អាកការងារសហជីពបាន។
លោក សោម អូន មានប្រសាសន៍បន្ថែម ៖ «បើសិនជាសហជីពគាត់ធ្វើកូដកម្មខុសនីតិវិធីអីនោះ គឺថា នៅក្នុងច្បាប់នោះគេនឹងព្យួរគាត់ ១ដងព្យួរ ៣ខែ ៦ខែ រហូតដល់ ៣ដង ៣២ខែ ហើយអាចលុបបញ្ជីតែម្ដង។ យើងអាចនិយាយថា អាចរំលាយ។ អ៊ីចឹងចំណុចទាំងអស់នេះ គឺជាចំណុចសំខាន់ដែលសហជីពមានការបារម្ភ ហើយយើងបានស្នើដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងច្បាប់របស់យើង»។
ចំណែកលោកស្រី ម៉ម ញ៉ឹម ប្រធានសម្ព័ន្ធសហព័ន្ធសហជីពការងារជាតិកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតសហជីព យោងតាមសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានការលំបាក។ ការលំបាកទាំងនោះមានជាអាទិ ការបង្កើតសហជីពបានទាល់តែមានការយល់ព្រមពីម្ចាស់រោងចក្រ ឬនិយោជក ការកំណត់លើការបង់វិភាគទាន ការដាក់ទោសលើសមាជិក និងអ្នកដឹកនាំសហជីពជាដើម។
លោកស្រី ម៉ម ញ៉ឹម បានមានប្រសាសន៍ថា សហជីពគឺបង្កើតឡើងដើម្បីជួយកម្មករ ហើយបើសិនជាច្បាប់ចងសកម្មភាពសហជីពបែបនេះ គឺមិនអាចទទួលយកបានឡើយ ៖ «ធម្មតាការធ្វើច្បាប់សហជីពមានតែផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពឲ្យកម្មករគាត់មានសេរីភាពក្នុងការបង្កើត និងការពារផលប្រយោជន៍របស់ពួកគាត់ ហើយក្នុងករណីធ្វើច្បាប់នោះទៅ កាន់តែធ្វើបាបកម្មករ កាន់តែធ្វើឲ្យសហជីពអត់សិទ្ធិនោះ មិនមែនហៅច្បាប់សហជីពទេ»។
ចំពោះការមិនសប្បាយចិត្តរបស់តំណាងសហភាពសហជីពមួយចំនួនទៅលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីពនេះ មានចំណុចមួយចំនួនហាក់មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នា។ តែចំពោះសកម្មភាពថា តើធ្វើយ៉ាងណាបើសិនជាច្បាប់សហជីពនេះបានត្រូវរដ្ឋសភាអនុម័តដោយមិនមានបញ្ចូលការទាមទារកែប្រែរបស់តំណាងសហជីពនានានោះ គឺនៅមិនទាន់មានការច្បាស់លាស់ និងឯកភាពគ្នានៅឡើយទេ។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពបានមានប្រសាសន៍ថា បើសិនជាក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ មិនទទួលយក និងកែប្រែចំណុចមួយចំនួនតាមការទាមទាររបស់សហជីពនានានោះ សហជីពនានានឹងរួមគ្នាចាត់វិធានការប្រឆាំងមួយចំនួន។
លោកបន្តថា ៖ «បើសិនជាមិនបានដាក់បញ្ចូលសំណើរបស់សហជីពទៅក្នុងសេចក្ដីព្រាងសហជីពទេនោះ ទី១ ខាងភាគីសហជីពមិនស៊ីញ៉េគាំទ្រការបញ្ជូនច្បាប់នោះទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រីទេ។ ទី២ យើងធ្វើយុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូលទៅដល់អង្គការជាតិ អន្តរជាតិ និងអង្គទូតនានា ដើម្បីដាក់ការគាបសង្កត់ទៅលើរដ្ឋាភិបាល។ ទី៣ គឺយើងធ្វើយុទ្ធនាការធំ គឺឈានទៅធ្វើមហាបាតុកម្ម កូដកម្មទូទាំងប្រទេសតែម្ដង»។
ប៉ុន្តែចំពោះលោក សោម អូន ប្រធានសភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជាវិញ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទាន់គិតថា ត្រូវមានប្រតិកម្ម និងត្រូវធ្វើយ៉ាងណានៅឡើយទេ គឺរង់ចាំមើលលទ្ធផលពីក្រសួងការងារជាមុនសិន ថាតើសំណើសុំកែប្រែរបស់សហជីពចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នោះ តើក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈទទួលយកកម្រិតណា។
ចំពោះលោកស្រី ម៉ម ញ៉ឹម វិញ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា បើសិនជាមិនមានការកែប្រែទេ សហជីពត្រូវរួមគ្នាតវ៉ា ៖ «ហើយបើសិនណាអត់មានបញ្ចូលមតិសហជីពទៅក្នុងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ទេនោះ អ៊ីចឹងប្រហែលជាសហជីពយើងត្រូវដោះស្រាយអីផ្សេងៗទៀត ដែលសហព័ន្ធសហជីពយើងរួមគ្នាធ្វើ»។
លោក សាត សមុទ្ទ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ ដែលកាន់ការងារសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីព បានមានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ថា ការពិភាក្សា និងកែសម្រួលរវាងតំណាងសហជីពនានាជាមួយតំណាងក្រសួងនេះ បានកើតមានជាច្រើនលើកមកហើយ ទោះបីជាសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះបានបញ្ជូនទៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីហើយក៏ដោយ ក៏លោកត្រៀមទទួលយកការទាមទារកែសម្រួលបន្ថែមទៀត បើសិនជាការទារកែនោះមានភាពចាំបាច់។
លោកបន្តដូច្នេះ ៖ «អត់អីទេ អាហ្នុងយើងខ្ញុំកំពុងព្រាងដែរទេ នៅត្រង់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅឡើយ យើងអាចនៅកែបាននៅឡើយទេ។ បើសិនជាមានការចាំបាច់ណាទៀតនោះ អាហ្នឹងក្រសួងនៅកែបាន វាមិនទាន់ចេញឯណា»។
លោក សាត សមុទ្ទ បានបន្ថែមថា ការទាមទារកែនោះ ជាសិទ្ធិរបស់តំណាងសហជីពដែលក្រសួងតែងតែទទួលយកជានិច្ច។
សហភាពសហជីពធំៗទាំង ៥ ដែលបានចូលរួមប្រជុំពិភាក្សាលើកសំណើសុំកែខ្លឹមសារខ្លះនៃសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នៅពេលនេះ មានមនុស្សចូលរួមប្រមាណ ៥០នាក់។ សហភាពសហជីពទាំង ៥ នោះ រួមមានសហភាពសហជីពកម្ពុជា របស់លោក រ៉ុង ឈុន សម្ព័ន្ធសហព័ន្ធសហជីពការងារជាតិកម្ពុជា របស់លោកស្រី ម៉ម ញ៉ឹម សភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជា របស់លោក សោម អូន សហព័ន្ធសហជីពខ្មែររបស់លោក ជួន មុំថុល និងសហភាពការងារកម្ពុជា របស់លោក អាត់ ធន់។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់សហជីព មាត្រា២ បានចែងថា ច្បាប់នេះមានគោលដៅ ការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់កម្មករ និយោជិត និងនិយោជក ធានាបាននូវសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការចរចាជាសមូហភាពរវាងកម្មករ និយោជិត និងនិយោជក លើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ លើកកម្ពស់ការសិក្សាអប់រំ និងចំណេះដឹងដល់និយោជិត ធានាបាននូវការងារ សន្តិសុខការងារ និងអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ៕