កាលពីពាក់កណ្ដាលខែសីហា តំណាងសហគមន៍ព្រៃឈើទីនោះ បានធ្វើពាក្យបណ្ដឹងដាក់ទៅរដ្ឋសភា និងទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីសុំឱ្យជួយរកដំណោះស្រាយ និងឱ្យកងទាហានបានប្ដូរមូលដ្ឋានយោធា ចេញពីតំបន់ព្រៃសហគមន៍នោះ។
តើមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការពារព្រៃឈើ យល់ឃើញយ៉ាងណា ចំពោះការទាមទាររបស់សហគមន៍នោះ?
សហគមន៍ការពារព្រៃឈើដុងបេង នៅក្នុងភូមិពោធិ៍ចាស់ និងសហគមន៍អណ្ដូងបរ នៅក្នុងភូមិកន្ទុយជូន នៃទឹកដីឃុំបេង ស្រុកបន្ទាយអំពិល កំពុងស្វះស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីស្ថាប័នកំពូល និងរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារព្រៃឈើ នៅក្នុងតំបន់ពួកគេ ចំនួនប្រមាណជាង៧.៩៥០ហិកតារ ឱ្យបានគង់វង្សយូរអង្វែង។
ព្រៃឈើទាំងនោះ គឺមានផលប្រយោជន៍ជាច្រើនសម្រាប់និរន្តរភាព នៃបរិស្ថានជាតិ ព្រមទាំងបានលក់ឥណទានកាបូន ទៅឱ្យអន្តរជាតិទៀតផង។ ក៏ប៉ុន្តែ កងទាហានដែលបញ្ជូនឱ្យទៅការពារព្រំដែន បានព្យាយាមយកដីផ្នែកខ្លះ នៃព្រៃសហគមន៍ ដើម្បីធ្វើជាមូលដ្ឋានយោធា ក្នុងរយៈពេលជាង៧ខែមកនេះ។
លោក ទួក វឿម គឺជាគណៈកម្មការសហគមន៍ព្រៃឈើអណ្ដូងបរ លោកបានមានប្រសាសន៍កាលពីរសៀលថ្ងៃចន្ទ ទី២០ ខែសីហា ថា កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា កន្លងទៅ សហគមន៍របស់លោកបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅកាន់រដ្ឋសភា និងទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ សហគមន៍មានការព្រួយបារម្ភខ្លាចបាត់បង់ព្រៃឈើ នៅពេលដែលឃើញកងយោធាបានសង់សំណង់កាន់តែច្រើនឡើងៗ នៅលើផ្ទៃដីខ្លះរបស់តំបន់ការពារព្រៃឈើនោះ៖ «ដាក់ហ្នឹង ខ្ញុំចង់ទាមទារសុំឱ្យដកកងទ័ពពីព្រៃសហគមន៍។ ឃើញថា បើសិនណាជាឱ្យកងទ័ពនៅលើដីព្រៃសហគមន៍ ពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រង ចេញចូលយប់ថ្ងៃមិនងាយ»។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដែលធ្វើការងារទាក់ទងនឹងឥណទានកាបូន ក៏បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភដូចគ្នានោះដែរ។
លោក យាង ដូណាល់ ជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃកម្មវិធីឥណទានកាបូន របស់អង្គការផាក កម្ពុជា (Pact Cambodia) ដែលធ្លាប់បានចុះទៅពិនិត្យព្រៃសហគមន៍ទីនោះ បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមរបស់លោកបានពិនិត្យឃើញផ្នែកខ្លះ នៃព្រៃសហគមន៍ គឺមានកងទាហានចូលទៅបោះទីតាំងមែន។ មន្ត្រីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដដែលក៏បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ខ្លាចបាត់បង់ព្រៃឈើនៅទីនោះដែរ៖ «កាលណាយើងធ្វើគម្រោងឥណទានកាបូន យើងត្រូវការឱ្យព្រៃឈើហ្នឹងកើនឡើង ហើយវាទាក់ទងនឹងបញ្ហាការពារព្រៃឈើឱ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីយើងយកឥណទានកាបូន សម្រាប់លក់ទៅឱ្យអន្តរជាតិ។ ប្រសិនបើយើងបាត់បង់ព្រៃឈើមួយចំនួនហ្នឹង អាចចំនួនកាបូនដែលយើងទទួលបានលក់រាល់ថ្ងៃហ្នឹង វាអាចថយចុះ»។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបានយល់ឃើញថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងប្រឈមមុខនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ វាមានពីរជម្រើស គឺទី១ រដ្ឋាភិបាលអាចរកកន្លែងថ្មីដែលនៅជិតៗនោះ ឱ្យកងទាហានបោះទីតាំងផ្សេងពីតំបន់ព្រៃសហគមន៍។ ទី២ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលយល់ថា កន្លែងព្រៃសហគមន៍នោះ គឺជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់ មិនអាចដកចេញបានទេ គឺត្រូវផ្លាស់ប្ដូរតំបន់សហគមន៍ព្រៃឈើ ទៅកាន់កន្លែងមួយដែលមានសក្ដានុពល ដោយបានចុះសិក្សាត្រឹមត្រូវណាមួយ។
ទោះយ៉ាងណា លោក ឃុន សុភា ជានាយរងខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ បានមានប្រសាសន៍ថា មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានចុះទៅពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់ព្រៃសហគមន៍នោះជាច្រើនលើក ហើយកំពុងប្រឹងប្រែងដោះស្រាយរឿងនោះ។
កាលពីអំឡុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០០៩ សហគមន៍ដុងបេង និងអណ្ដូងបរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដោយទទួលការពារព្រៃឈើ២កន្លែង ទំហំជាង៧.៩៥០ហិកតារ ដើម្បីឱ្យប្រជាសហគមន៍ទីនោះ បានទទួលប្រយោជន៍ពីអនុផលព្រៃឈើ និងរួមគ្នាថែរក្សាឱ្យមាននិរន្តរភាពផង។
នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលសហគមន៍ការពារព្រៃឈើដុងបេង និងអណ្ដូងបរ បានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាល ជួយដោះស្រាយទៅលើផលប៉ះពាល់ព្រៃឈើ ដោយសារយោធាព្យាយាមចូលទៅបោះទីតាំងកងទ័ពនោះ។ កាលពីដើមខែកក្កដា កន្លងទៅ សហគមន៍ការពារព្រៃឈើទាំងពីរ ធ្លាប់បានអំពាវនាវឱ្យមានការប្ដូរមូលដ្ឋានយោធាចេញពីតំបន់ព្រៃសហគមន៍ម្ដងមកហើយ ក៏ប៉ុន្តែគេមិនទាន់ឃើញមានការឆ្លើយតបពីរដ្ឋាភិបាលយ៉ាងណានៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។