របាយការណ៍៖ អ្នក​សារព័ត៌មាន​បន្ត​រង​ការ​គំរាម​កំហែង​អាយុ​ជីវិត​ពេល​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​រសើប

0:00 / 0:00

របាយការណ៍​ស្រាវជ្រាវ​ដែល​ទើប​ចេញ​ផ្សាយ​បង្ហាញ​ថា អ្នក​សារព័ត៌មាន​បន្ត​រង​ការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​អាយុ​ជីវិត និង​ខ្វះ​ការ​សហការ​ក្នុង​ការ​ផ្តល់​សម្ភាស​ពី​បុគ្គល​ពាក់ព័ន្ធ។ សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ថា នេះ​ជា​ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​មួយ ដែល​រារាំង​អ្នក​សារព័ត៌មាន​មិន​ឲ្យ​ធ្វើ​ការងារ​ពេញលេញ។ ចំណែក​រដ្ឋាភិបាល​ឆ្លើយតប​ថា ស្ថានភាព​អ្នក​សារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា កំពុង​ប្រសើរ​ឡើង។

ការ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​អង្គការ​ក្រុម​ការងារ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទំនាស់ (ACT) ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១១ ធ្នូ រក​ឃើញ​ថា ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​សារព័ត៌មាន ៥០​នាក់​មក​ពី​ស្ថាប័ន​ផ្សេងៗ​ដែល​ត្រូវ​បាន​សម្ភាស ៤៨​ភាគរយ ឆ្លើយ​ថា សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​មាន​តិចតួច ចំណែក ៤៤​ភាគរយ​ទៀត​ឆ្លើយ​ថា សេរីភាព​មាន​គួរ​សម ហើយ ៤​ភាគរយ​ឆ្លើយ​ថា មាន​សេរីភាព​ពេញលេញ និង ៤​ភាគរយ​ឆ្លើយ​ថា គ្មាន​សេរីភាព។

កម្រិត​នៃ​សេរីភាព​នេះ ត្រូវ​បាន​វាយ​តម្លៃ​ដោយ​កត្តា​ប្រឈម​របស់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា។ ការ​ស្រាវជ្រាវ​បង្ហាញ​ថា អ្នក​សារព័ត៌មាន​បន្ត​រង​ការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​អាយុ​ជីវិត ដោយ ៣៨​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស រាយការណ៍​ថា ត្រូវ​គេ​គំរាម​ដល់​សុវត្ថិភាព ឬ​អាយុ​ជីវិត​ផ្ទាល់​ខ្លួន ៣០​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស ត្រូវ​បាន​គេ​គំរាម​ប្ដឹង​ទៅ​តុលាការ ឬ​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ ហើយ ១៤​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស ធ្លាប់​ត្រូវ​គេ​គំរាម​ដល់​សុវត្ថិភាព​សមាជិក​គ្រួសារ។

ក្រៅ​ពី​នេះ ការ​ស្រាវជ្រាវ​ក៏​រក​ឃើញ​ថា អ្នក​សារព័ត៌មាន​ក៏​បាន​ពើប​ប្រទះ​នឹង​ការ​បដិសេធ​មិន​ផ្តល់​សម្ភាស​ពី​បុគ្គល​ពាក់ព័ន្ធ ដោយ ៥៨​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស​អះអាង​ថា ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ ក្រុមហ៊ុន ឬ​សមត្ថកិច្ច បដិសេធ​មិន​ឲ្យ​ចុះ​យក​ព័ត៌មាន ៦៤​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស ធ្លាប់​ត្រូវ​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​មិន​ឲ្យ​សម្ភាស ២៦​ភាគរយ​នៃ​អ្នក​ត្រូវ​គេ​សម្ភាស ត្រូវ​បាន​គេ​ដក​យក​សម្ភារ ដូច​ម៉ាស៊ីន​ថត ជាដើម។

នាយិកា​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​ក្រុម​ការងារ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទំនាស់ អ្នកស្រី ស្រី សុធាវី ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ស្ថានភាព​ដែល​បាន​រក​ឃើញ​ក្នុង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​នេះ៖ « វា​ជា​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ខ្លាំង។ វា​ពាក់ព័ន្ធ​សិទ្ធិ​របស់​អ្នក​សារព័ត៌មាន ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​គាត់​ត្រូវ​ការ​ប្រមូល​ព័ត៌មាន និង​ចែកចាយ​ព័ត៌មាន​ឲ្យ​មាន​តម្លាភាព »

ឆ្លើយតប​នឹង​ការ​រក​ឃើញ​នេះ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ព័ត៌មាន លោក អ៊ុក គឹមសេង ទទួល​ស្គាល់​ការ​ប្រឈម​នេះ អាច​កើត​ឡើង​មែន ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​សង្ស័យ​ចំពោះ​ព័ត៌មាន​ដែល​ប្រមូល​បាន​ពី​ការ​ស្រាវជ្រាវ​នេះ។

លោក​ថា សមត្ថកិច្ច អាជ្ញាធរ ឬ​តុលាការ មិន​សូវ​ទទួល​បាន​បណ្ដឹង​ការ​តវ៉ា​ជា​លាយលក្ខណ៍​អក្សរ​នោះ​ទេ ពី​ការ​ដែល​អ្នក​សារព័ត៌មាន​បាន​អះអាង​ថា​ទទួល​ការ​គំរាម​កំហែង៖ « យើង​អត់​ដែល​ឃើញ​សោះ។ ជា​សព្វ​មួយ​ដង គាត់​និយាយ​ចឹង​ឯង។ មាន​ការ​លំបាក មាន​ការ​គំរាម។ ចុះ​គំរាម​នៅ​កន្លែង​ណា ធ្វើ​អី​បាន​គេ​គំរាម ? គាត់​ត្រូវ​តែ​ហ៊ាន​ធ្វើ​របាយការណ៍​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់ មិន​មែន​ចាំ​តែ​ដោយ​អង្គការ​ណា​មួយ​គេ​ធ្វើ។ សម្រាប់​ខ្លួន​គាត់ មិន​ដែល​ធ្វើ​ផង​ហ្នឹង ! គាត់​បាន​ត្រឹម​តែ​និយាយ​ចឹង។ យើង​មិន​ដឹង​ថា​វា​នៅ​ដដែលៗ​ពេក »

បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា និង​អង្គការ​យូណេស្កូ (UNESCO)កំពុង​ចងក្រង​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន ប៉ុន្តែ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ ក្រសួង​មិន​ទាន់​កំណត់​ឲ្យ​បាន​ថា នឹង​បញ្ចប់​នៅ​ពេល​ណា​ជាក់លាក់​នៅ​ឡើយ​ទេ​មក​ទល់​ពេល​នេះ។

សន្ទស្សន៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​សកល​ឆ្នាំ​២០១៦ (2016 World Press Freedom Index) របស់​អង្គការ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​គ្មាន​ព្រំដែន (Reporters Without Borders) បាន​ដាក់​ចំណាត់​ថ្នាក់​កម្ពុជា នៅ​លេខ​រៀង​១២៨ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​១៨០។

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា នៅ​តែ​បន្ត​រង​ការ​គំរាម​កំហែង ពិសេស​លើ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ដែល​រាយការណ៍​បញ្ហា​រសើប។ សន្ទស្សន៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​សកល​ឆ្នាំ​២០១៦ នេះ វិភាគ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បន្ត​ឈ្លប​មើល​ដោយ​ប្រយោល និង​ត្រួត​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ ហើយ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​បន្ត​ប្រឈម​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ពេល​ចុះ​យក​ព័ត៌មាន ពិសេស​ព័ត៌មាន​រសើប​ទាក់ទង​នឹង​ការ​កាប់​បំផ្លាញ និង​ជួញដូរ​ព្រៃ​ឈើ ការ​នេសាទ​ខុស​ច្បាប់ ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ការ​រុក​រក​ធនធាន​រ៉ែ។

ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដល់​ឆ្នាំ​២០១២ អ្នក​សារព័ត៌មាន​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ចំនួន ១៣​នាក់ ត្រូវ​បាន​គេ​សម្លាប់ ក្រោយ​ពេល​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល ឬ​បរិហារ​ការ​ធ្វើ​ជំនួញ​ខុស​ច្បាប់ ដែល​ភាគច្រើន​នៃ​ករណី​ឃាតកម្ម​ទាំងនេះ ឃាតក​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​មក​ផ្ដន្ទាទោស​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ច្បាប់​នោះ​ទេ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។