អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​ថា​ប៉ូលិស​នៅ​តែ​ធ្វើទារុណកម្ម​ជនសង្ស័យ​និង​អ្នកទោស

២៥-សីហា-២០១១៖ ស្ថានភាព​អ្នក​ទោស​រស់​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​បណ្ដោះអាសន្ន ដែល​ជា​អតីត​រោងកុន ខេត្ត​ប៉ៃលិន។
២៥-សីហា-២០១១៖ ស្ថានភាព​អ្នក​ទោស​រស់​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​បណ្ដោះអាសន្ន ដែល​ជា​អតីត​រោងកុន ខេត្ត​ប៉ៃលិន។ (RFA/Soun Sophalmony)

0:00 / 0:00

អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (Licadho) បាន​ចេញ​ផ្សាយ​របាយការណ៍​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ មិថុនា ថា ការ​រំលោភ​បំពាន​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​វាយ​ធ្វើ​បាប​ទៅ​លើ​អ្នក​ទោស នៅ​តែ​បន្ត​កើត​មាន​នៅ​តាម​ពន្ធនាគារ និង​ប៉ុស្តិ៍​នគរបាល​នានា​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។ អាជ្ញាធរ​មិន​មាន​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​ដោយ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ចំពោះ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​នោះ​បាន​ទេ។

អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា ទប់ស្កាត់​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​ធ្វើ​បាប​ក្នុង​ពន្ធនាគារ និង​ប៉ុស្តិ៍​នគរបាល ដើម្បី​យក​ចម្លើយ​សារភាព និង​ថវិកា។

លោក អំ សំអាត អ្នក​សម្រប​សម្រួល​បច្ចេកទេស​ស៊ើប​អង្កេត នៃ​អង្គការ​លីកាដូ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​នៅ​តែ​កើត​មាន​ទៅ​លើ​អ្នក​ទោស និង​មនុស្ស​ដែល​ត្រូវ​គេ​ចាប់​ខ្លួន ដើម្បី​បង្ខំ​យក​ចម្លើយ​សារភាព និង​ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​ចម្លើយ​សារភាព​នោះ​ជា​បន្ទុក​ចោទ​ប្រកាន់ ក្នុង​ពេល​បញ្ជូន​ទៅ​កាត់​ទោស​នៅ​តុលាការ៖ «ករណី​ទាំងអស់​យើង​បារម្ភ​នៅ​បន្ត​កើត​មាន ហើយ​គ្មាន​វិធានការ​ណា​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ទេ ពីព្រោះ​យើង​កម្រ​ឃើញ​ថា ជន​សង្ស័យ​ដែល​ត្រូវ​នគរបាល​បញ្ជូន​ដល់​តុលាការ គឺ​កម្រ​ចាប់​ផ្ដើម​សួរ​ដំបូង​ទាក់ទង​ជាមួយ​បញ្ហា​ទារុណកម្ម ទោះ​បី​អ្នក​ទាំង​នោះ​រង​របួស មាន​ការ​បាក់​ដៃ ហើម​មុខ​ហើម​មាត់»

របាយការណ៍​របស់​សម្ព័ន្ធ​ខ្មែរ​ជំរឿន និង​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ បាន​សរសេរ​ថា អ្នក​ទោស​ត្រូវ​គេ​វាយ​ដំ​ទាត់ ទះ ឬ​ដាល់​ជា​រឿយៗ រហូត​ដល់​អ្នក​ទាំង​នោះ​ហូរ​ឈាម និង​សន្លប់។ ឧបករណ៍​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​មាន​តាំង​ពី​កាំភ្លើង ដំបង​ឈើ ដំបង​ដែក និង​ដំបង​ឆក់។ អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា មិន​បាន​បំពេញ​ការងារ និង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ការពារ និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ចំពោះ​អ្នក​ធ្វើ​សកម្មភាព​ធ្វើ​បាប និង​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​គេ​ទេ។

របាយការណ៍​បាន​លើក​ឡើង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​ផ្តល់​សច្ចានុមតិ​លើ​ពិធីសារ​នៃ​អនុសញ្ញា​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទប់ស្កាត់​អំពើ​ទារុណកម្ម និង​អំពើ​ឃោរឃៅ​ផ្សេង​ទៀត អំពើ​អមនុស្សធម៌ ឬ​ការ​បន្ទាបបន្ថោក​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៧។ ប៉ុន្តែ ប្រទេស​កម្ពុជា មិន​បាន​បង្កើត​យន្តការ​បង្ការ​ថ្នាក់​ជាតិ​ឯករាជ្យ​មួយ ដូច​ពិធីសារ​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ទេ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩ ប្រទេស​កម្ពុជា បាន​បង្កើត​គណៈកម្មាធិការ​អន្តរ​ក្រសួង​មួយ ដែល​មិន​ឯករាជ្យ និង​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព ដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ​នោះ​ទៅ​វិញ។

អង្គការ​លីកាដូ បាន​អំពាវនាវ​សុំ​ឲ្យ​មន្ត្រី និង​ចៅក្រម​តុលាការ កុំ​ទទួល​យក​ចម្លើយ​សារភាព​ណា​ដែល​បាន​មក​ពី​ការ​បង្ខិតបង្ខំ ក្នុង​ពេល​ចាប់​ខ្លួន និង​ជាប់​ឃុំ ដើម្បី​រួម​ចំណែក​លុប​បំបាត់​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​ការ​ធ្វើ​បាប​ទៅ​លើ​អ្នក​ត្រូវ​ចោទ​ប្រកាន់។

លោក អំ សំអាត មន្ត្រី​អង្គការ​លីកាដូ បាន​លើក​ឡើង​ថា ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម និង​ធ្វើ​បាប​ទៅ​លើ​អ្នក​ទោស​នោះ អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា គួរ​រៀបចំ​ច្បាប់​ជាតិ​ជាក់លាក់​មួយ ស្ដីពី​ការ​ទប់ស្កាត់​អំពើ​ទារុណកម្ម និង​ការ​បង្កើត​យន្តការ​បង្ការ​ថ្នាក់​ជាតិ​ឯករាជ្យ​ពិត​ប្រាកដ​មួយ និង​ស្ថាប័ន​ការពារ​ស៊ីវិល​មួយ ដែល​អាច​ដោះស្រាយ​បណ្ដឹង​ទៅ​លើ​នគរបាល​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព៖ «អ៊ីចឹង​គណៈកម្មាធិការ​នោះ​គេ​ដើរ​តួ​ក្នុង​ការ​ទប់ស្កាត់ ស៊ើប​អង្កេត កសាង​សំណុំ​រឿង​ទាំង​ឡាយ ដែល​ទាក់ទង​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម ហើយ​បញ្ជូន​ទៅ​តុលាការ។ ហើយ​ទី​២ បង្កើត​មជ្ឈមណ្ឌល​ដើម្បី​ការពារ​ជន​រងគ្រោះ ដោយសារ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​នេះ អា​នេះ​ភាគី​រដ្ឋាភិបាល។ ចំពោះ​ភាគី​តុលាការ​ចាប់​ផ្ដើម​ដំបូង ត្រូវ​មាន​ការ​សួរ​អំពី​ទារុណកម្ម បើ​សិន​ជា​បាន​រង​អំពើ​ទារុណកម្ម កំណត់​ហេតុ​ទាំង​ឡាយ​ដែល​បាន​មក​ពី​នគរបាល​យុត្តិធម៌ ដោយសារ​ទារុណកម្ម​ត្រូវ​ច្រាន​ចោល ហើយ​ធ្វើ​ការ​សាកសួរ​ជា​ថ្មី»

ប្រតិកម្ម​ចំពោះ​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ នេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋលេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បាន​បដិសេធ​ថា រដ្ឋាភិបាល​មិន​អាច​ទទួល​យក​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​តាម​របាយការណ៍​នេះ​បាន​ទេ៖ «ការ​លើក​ឡើង​របស់​ខាង​អ៊ិនហ្សេអូ លីកាដូ នេះ យើង​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទេ ពីព្រោះ​វា​មាន​ភាគ​ច្រើន​បំផុត យើង​បាន​ធ្វើ​តាម​នីតិវិធី»

មន្ត្រី​អង្គការ​លីកាដូ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា របាយការណ៍​ស្ដីពី​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​នេះ គឺ​មាន​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ច្បាស់​លាស់​លើ​ករណី​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​បង្ខំ​យក​ចម្លើយ​នេះ ៥០០​ករណី នៅ​តាម​ពន្ធនាគារ និង​តាម​ប៉ុស្តិ៍​នគរបាល​នានា ដោយ​គិត​ពី​ឆ្នាំ​២០០៨ មក​ទល់​បច្ចុប្បន្ន៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។