អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម​ចង់​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង

0:00 / 0:00

អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ជា​អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លោក កែម ឡី បង្ហាញ​ទស្សនៈ​ថា រដ្ឋាភិបាល​គួរ​អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង នា​មូលដ្ឋាន​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ឲ្យ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ទីក្រុង​ប្រណីត​មួយ សម្រាប់​បម្រើ​ដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ប្រសើរ​ជាង​ផ្តល់​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​រយៈពេល​វែង​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប (Royal Group)។

ការ​បង្ហាញ​ទស្សនៈ​នេះ កើត​ឡើង​ក្រោយ​ពេល​លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ បាន​ចុះ​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ដែល​មាន​វិវាទ​ដីធ្លី​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ហើយ​មិន​ទាន់​មាន​ដំណោះស្រាយ​ឲ្យ​បាន​សមរម្យ។

ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម បាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​សម្រេច​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​រយៈពេល ៩៩​ឆ្នាំ ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប របស់​អ្នក​ឧញ៉ា គិត ម៉េង ដោយ​ពួក​គេ​អះអាង​ថា តំណាង​ក្រុមហ៊ុន និង​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត មិន​ទាន់​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះពាល់​លើ​វិវាទ​ដីធ្លី​ជូន​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​នេះ​នៅ​ឡើយ។

អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ជា​អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លោក កែម ឡី ដែល​បាន​ចុះ​ស្រាវជ្រាវ​ទៅ​លើ​ការ​ជួល​កោះ ឬ​វិនិយោគ​ដី​កោះ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ជូន​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ចំនួន​នា​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ប៉ុន្មាន​សប្ដាហ៍​កន្លង​មក​នេះ។ លោក​បាន​ចាត់​ទុក​ការ​ផ្តល់​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​រយៈពេល​វែង​ជូន​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ថា​ជា​សោកនាដកម្ម​ថ្មី​មួយ​ទៀត​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ ហើយ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​រស់នៅ​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា។ អ្នក​វិភាគ​រូប​នេះ បង្ហាញ​ទស្សនៈ​មិន​គាំទ្រ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល វិនិយោគ​កោះ​រ៉ុង​ឲ្យ​ទៅ​ក្រុមហ៊ុន​ទេ ប៉ុន្តែ​គួរ​តែ​រដ្ឋាភិបាល ធ្វើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​កោះ​នេះ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ឲ្យ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ទីក្រុង​ប្រណីត ដោយ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ចំណែក​ដី​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ចូលរួម​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល ប្រសើរ​ជាង​ផ្តល់​ការ​វិនិយោគ​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប អភិវឌ្ឍ​ផ្តាច់​មុខ។

លោក កែម ឡី បន្ត​ថា «ខ្ញុំ​សោកស្ដាយ​កោះ​រ៉ុង​នេះ​ណាស់ ពីព្រោះ​កោះ​រ៉ុង​បើ​យើង​ប្រែ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ខេត្ត ឬ​ក្រុង​ប្រណីត​ថ្មី​មួយ គឺ​ល្អ​ជាង​ប្រទេស​សាំងហ្គាពួរ (Singapore) ទៅ​ទៀត គឺ​យើង​មិន​ធ្វើ​ទម្រង់​វិនិយោគ​ជូន​ក្រុមហ៊ុន​ដូច្នេះ​ទេ។ យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​សាលា​ខេត្ត ឬ​សាលា​ខណ្ឌ និង​ក្រុង ជាដើម ហើយ​យើង​ត្រូវ​អភិវឌ្ឍ​ឲ្យ​មាន​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​រដ្ឋបាល ហើយ​កម្មសិទ្ធិ​ឯកជន​ទាំងអស់ ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចូលរួម​អភិវឌ្ឍ​វិញ គឺ​នឹង​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ទីក្រុង​ប្រណីត​ល្អ​ជាង​ក្រុមហ៊ុន។ ក្រុមហ៊ុន​ខ្លះ​ធ្វើ​នំ​អត់​ម្សៅ​ទេ គឺ​បាន​ជួល​បន្ត​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ផ្សេងៗ មាន​ដូចជា ជួល​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ហូលីវូដ (Hollywood) ដូច​ករណី​នៅ​ភូមិ​សុខសាន្ត ជាដើម»

គ្រឿងចក្រ​ក្រុមហ៊ុន​ថត​កុន និង​រីសត បេស្ត​ខេម (Base Camp) កំពុង​ឈូស​ឆាយ​ដី​ដើម្បី​សង់​សំណង់​ផ្សេងៗ ឬ​ស្ទូឌីយូ​ថត​កុន នៅ​ភូមិ​សុខសាន្ត សង្កាត់​កោះ​រ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​១៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៤។
គ្រឿងចក្រ​ក្រុមហ៊ុន​ថត​កុន និង​រីសត បេស្ត​ខេម (Base Camp) កំពុង​ឈូស​ឆាយ​ដី​ដើម្បី​សង់​សំណង់​ផ្សេងៗ ឬ​ស្ទូឌីយូ​ថត​កុន នៅ​ភូមិ​សុខសាន្ត សង្កាត់​កោះ​រ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​១៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៤។ (RFA/Den Ayuthyea)

លោក កែម ឡី ដែល​បាន​ចុះ​សិក្សា​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​លើ​វិវាទ​ដីធ្លី​រវាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន ៤​ភូមិ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ក៏​បាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ថា មិន​ទាន់​ជួយ​រក​ដំណោះស្រាយ​លើ​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​វិវាទ​ដីធ្លី​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​កោះ​រ៉ុង ជូន​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​រួច​រាល់​ជា​មុន​ទេ ប៉ុន្តែ​បែរ​ជា​បាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ជូន​ក្រុមហ៊ុន​អាច​បើក​ការដ្ឋាន​សង់​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ ឬ​ប្រើ​គ្រឿងចក្រ​ឈូស​ឆាយ​អនុវត្ត​គម្រោង​របស់​ក្រុមហ៊ុន ដែល​បាន​បំផ្លាញ​ផល​ដំណាំ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅ​វិញ។

លោក កែម ឡី បន្ថែម​ថា «ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​សំណើ​របស់​ក្រសួង​ដែនដី សំណើ​របស់​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី និង​ចំណារ​របស់​សម្ដេច ហ៊ុន សែន ជាដើម តម្រូវ​ឲ្យ​ឆ្វៀល​ដី​តាម​គោល​នយោបាយ​ស្បែក​ខ្លា​ជូន​ពលរដ្ឋ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ក៏​មិន​ឃើញ​អាជ្ញាធរ​មិន​អនុវត្ត​តាម​ដែរ ហើយ​បាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ដោយ​តម្រូវ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ទៅ​សុំ​សិទ្ធិ​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្សេង​ពី​ក្រុមហ៊ុន។ ខ្ញុំ​គិត​ថា វា​ជា​សោកនាដកម្ម​មួយ​ទៀត​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា»

ការដ្ឋាន​សង់​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ដែល​លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង អញ្ជើញ​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ធ្នូ ត្រូវ​បាន​មន្ត្រី​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​មួយ​ចំនួន​នា​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ អះអាង​ថា ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប មិន​ទាន់​ទទួល​បាន​ច្បាប់​អនុញ្ញាត​សាងសង់​ត្រឹមត្រូវ​ពី​ស្ថាប័ន​ជំនាញ​នោះ​ទេ។

បញ្ហា​នេះ ប្រធាន​មន្ទីរ​រៀបចំ​ដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និង​សុរិយោដី ខេត្ត​ព្រះសីហនុ លោក ហ៊ុន ភី បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី ថា ការដ្ឋាន​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ដែល លោក ស ខេង ចូលរួម​ជា​កិត្តិយស​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ធ្នូ ពិត​ជា​មិន​ទាន់​មាន​ច្បាប់​សាងសង់​ត្រឹមត្រូវ​ពី​ស្ថាប័ន​ខ្លួន​ពិត​មែន។ មន្ត្រី​ជំនាញ​រូប​នេះ​អះអាង​ថា បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​អ្នក​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ សុំ​ច្បាប់​ទម្លាប់​សាងសង់​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែ​ខាង​ភាគី​ក្រុមហ៊ុន​អនុវត្ត​យឺតយ៉ាវ។

ផ្ទុយ​ពី​ការ​អះអាង​នេះ លោក​ឧកញ៉ា ឈុន ប៊ុនថា តំណាង​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទី​១៩ ខែ​ធ្នូ ថា ក្រុមហ៊ុន​នេះ​មាន​ច្បាប់​សាងសង់ និង​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ស្រប​ច្បាប់​ពី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែ​តំណាង​រូប​នេះ​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា រាល់​ការ​ដោះស្រាយ​លើ​វិវាទ​ដីធ្លី​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង គឺ​ជា​បន្ទុក​ដោះស្រាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ឬ​ក្រុម​ការងារ​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ មិន​មែន​ជា​បន្ទុក​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ត្រូវ​ដោះស្រាយ​ទេ។

លោក​ឧកញ៉ា ឈុន ប៊ុនថា បន្ត​ថា «ក្រុមហ៊ុន​ទទួល​បាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​មក ដើម្បី​វិនិយោគ​អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង គឺ​ជា​ច្បាប់​មួយ​ហើយ ហើយ​ច្បាប់​មួយ​ទៀត គឺ​ច្បាប់​សាងសង់ គឺ​ខាង​ក្រុមហ៊ុន​មាន​ស្រប​ច្បាប់​មួយ​កំប្លេ​រួច​ហើយ។ បើ​ក្រុមហ៊ុន​ធំ​ប៉ុណ្ណាប៉ុណ្ណី ហើយ​អភិវឌ្ឍ​អត់​មាន​ច្បាប់​ទម្លាប់​ដូច្នេះ តើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គិត​ឃើញ ឬ​ឲ្យ​តម្លៃ​ថា​ម៉េច​ដែរ»

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក ហ៊ុន ភី ប្រធាន​មន្ទីរ​សុរិយោដី ខេត្ត​ព្រះសីហនុ បាន​អះអាង​ថា ពិធី​សម្ពោធ​បើក​ការដ្ឋាន​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ធ្នូ ពិត​ជា​មិន​ទាន់​មាន​ច្បាប់​សាងសង់​ត្រឹមត្រូវ​ពិត​មែន​នា​ថ្ងៃ​បើក​ការដ្ឋាន​នោះ៖ «ច្បាប់​សាងសង់​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប គឺ​មិន​ទាន់​បាន​មក​ដល់​ដៃ​ខ្ញុំ​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ករណី​នេះ ខ្ញុំ​ក៏​បាន​ណែនាំ​ដល់​ភាគី​ក្រុមហ៊ុន ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​ច្បាប់​សាងសង់​នៅ​សំណង់​សណ្ឋាគារ​នេះ​ឲ្យ​បាន​ឆាប់ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​ខុស​ច្បាប់ ព្រោះ​ក្រុមហ៊ុន​នេះ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ពី​រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែ​បើ​សាងសង់​ការដ្ឋាន​សណ្ឋាគារ​លំដាប់​ផ្កាយ​ប្រាំ​មិន​មាន​ច្បាប់ ស្ថាប័ន​ខ្ញុំ​ក៏​រួម​ចំណែក​ខុស​ជាមួយ​គ្នា​ដែរ»

ទាក់ទិន​បញ្ហា​នេះ ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង ក៏​បាន​អះអាង​ថា គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​ធ្នូ ដី​ចម្ការ​ដំណាំ​របស់​ពួក​គាត់​ដែល​ត្រូវ​ក្រុមហ៊ុន​នេះ​ប្រើ​គ្រឿងចក្រ​ឈូស​ឆាយ និង​សង់​សំណង់​រឹងមាំ​នៅ​លើ​ដី​ចម្ការ​របស់​ពួក​គាត់ មិន​មាន​អាជ្ញាធរ​ជួយ​ដោះស្រាយ​សំណង​ជូន​ពួក​គាត់​ទេ។

ជាង​នេះ​ទៀត ក្រុម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ក៏​បាន​ទទូច​ដល់ លោក ស ខេង ជាពិសេស​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជួយ​អន្តរាគមន៍​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ និង​ក្រុមហ៊ុន​នេះ អនុវត្ត​គោល​នយោបាយ​ស្បែក​ខ្លា ឬ​កាត់​ឆ្វៀល​ដី​លំនៅឋាន និង​ដី​ចម្ការ​ដំណាំ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។

ផ្ដើម​ពី​បញ្ហា​នេះ តំណាង​ពលរដ្ឋ​មាន​ទំនាស់​ដីធ្លី​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង បាន​ទទូច​ដល់ លោក ស ខេង និង​ប្រមុខ​ដឹក​នាំ ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ត្រូវ​អនុវត្ត​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​កោះ​រ៉ុង តាម​រូបមន្ត​ស្បែក​ខ្លា ដែល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ដាក់​ឲ្យ​អនុវត្ត​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព៖ «រដ្ឋាភិបាល​សន្យា​ថា នឹង​កាត់​ឆ្វៀល​តាម​គោល​នយោបាយ​ស្បែក​ខ្លា ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​អត់​ឃើញ​ចុះ​អនុវត្ត​វាស់​ដី​ចម្ការ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​នៅ​ឡើយ​ទេ ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ដី​ចម្ការ​របស់​ខ្ញុំ ត្រូវ​ក្រុមហ៊ុន​សង់​ផ្ទះ​ពី​លើ​ថែម​ទៀត។ ខ្ញុំ​សំណូមពរ​យក​ចម្ការ​របស់​ខ្ញុំ​មក​បង្កបង្កើនផល​ដូច​ដើម​វិញ»

ត្រង់​ចំណុច​នេះ លោក កែម ឡី អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ និង​ឃ្លាំ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម បាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ដែល​បាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ជូន​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង​ដោយ​មិន​ទាន់​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍ ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​រួច​រាល់​ជា​មុន​ដូច្នេះ៖ «ជា​អកុសល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​បាន​រៀបចំ​រដ្ឋបាល​ឲ្យ​មាន​ជា​មណ្ឌល​សុខភាព មាន​សាលា​រៀន ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​រស់នៅ​ដោយ​មាន​សេចក្តី​សុខ ប៉ុន្តែ​ស្រាប់​តែ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ក្រុមហ៊ុន​អភិវឌ្ឍ​ទៅ​បុក​សម្បុក​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​បែក​ខ្ចាយ។ រាល់​ការ​ផ្តល់​ដី​វិនិយោគ​កោះ​ទាំង​មូល​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន គឺ​ជា​កំហុស​ឆ្គង​ធំ​បំផុត​នៅ​ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល មិន​បាន​ផ្តល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​គ្រប់គ្រង​ដីធ្លី​ជូន​ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ប្រាំ​ភូមិ នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង»

ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប របស់ លោក គិត ម៉េង ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ពី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​តំបន់​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង​ក្នុង​រយៈពេល ៩៩​ឆ្នាំ នៅ​លើ​ផ្ទៃដី​ទំហំ​សរុប​ជាង ២​ពាន់​ហិកតារ។

ឆ្នេរ​សមុទ្រ​នៅ​កោះរ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ។ រូបថត​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០១៤
ឆ្នេរ​សមុទ្រ​នៅ​កោះរ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ។ រូបថត​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០១៤ (RFA/Den Ayuthyea)

ទាក់ទិន​បញ្ហា​នេះ លោក សុខ សុខុម ប្រធាន​អង្គការ​ស្រាវជ្រាវ​ជាតិ​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ថា ស៊ីអ៊ិនរ៉ូ (CNRO) សាខា​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ក៏​រិះគន់​សកម្មភាព​ប្រើ​គ្រឿងចក្រ និង​ការ​ដាក់​ពាក្យ​ប្ដឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅ​កាន់​តុលាការ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ទៅ​លើ​ពលរដ្ឋ​មាន​ទំនាស់​ដីធ្លី​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន។ មន្ត្រី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដែល​តាម​ឃ្លាំ​មើល​វិវាទ​នេះ​តាំង​ពី​ដើម​រៀង​មក បាន​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ថា​បាន​អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​គោល​នយោបាយ​ស្បែក​ខ្លា ដែល​ប្រមុខ​ដឹក​នាំ​ដាក់​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន និង​ក្រុម​ការងារ​រដ្ឋាភិបាល ចុះ​ពិនិត្យ​ដោះស្រាយ។ លោក សុខ សុខុម ថ្លែង​ថា មិន​ជំទាស់​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ស្នើ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​នេះ ត្រូវ​ដោះស្រាយ​ផល​ប៉ះពាល់​លើ​ទំនាស់​ដីធ្លី​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​គម្រោង​របស់​ក្រុមហ៊ុន ឲ្យ​បាន​សមរម្យ​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​ជា​មុន​សិន។

លោក សុខ សុខុម មាន​ប្រសាសន៍​ថា «ក្នុង​នាម​ខ្ញុំ​ជា​សង្គម​ស៊ីវិល ចង់​មើល​ឃើញ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ឲ្យ​ទទួល​យក​បាន​ទាំង​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ក្រុមហ៊ុន​អាច​អភិវឌ្ឍ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ដោយ​គ្មាន​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស។ គោល​នយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​បាន​និយាយ​ហើយ​ថា ការ​អភិវឌ្ឍ​មិន​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ​ក្រីក្រ ដោយសារ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​នោះ​ទេ។ បើ​មិន​ប្រសើរ​ជាង​មុន ក៏​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រហាក់​ប្រហែល​មុន​ដែរ»

បញ្ហា​នេះ​ដែរ លោក ស ខេង នៅ​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​ការដ្ឋាន​សង់​សណ្ឋាគារ​ផ្កាយ​ប្រាំ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ធ្នូ មាន​ប្រសាសន៍​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​គម្រោង​បង្កើត​តំបន់​រដ្ឋបាល​កោះ​រ៉ុង​ឲ្យ​ដល់​ថ្នាក់​ស្រុក ឬ​ក្រុង ព្រោះ​បច្ចុប្បន្ន កោះ​រ៉ុង​មាន​រដ្ឋបាល​គ្រប់គ្រង​ត្រឹម​ថ្នាក់​សង្កាត់ ចំណុះ​ឲ្យ​ក្រុង​ព្រះសីហនុ។ ករណី​នេះ លោក ស ខេង ថ្លែង​ថា នឹង​ពិនិត្យ​លទ្ធភាព​បង្កើត​តំបន់​រដ្ឋបាល​សង្កាត់​កោះ​រ៉ុង ដំឡើង​ទៅ​ជា​រដ្ឋបាល​ថ្នាក់​ក្រុង ឬ​ស្រុក ដោយ​ដាក់​ឲ្យ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ។ លោក ស ខេង បញ្ជាក់​ថា គម្រោង​បង្កើត​ក្រុង ឬ​ស្រុក​បន្ថែម​ទៀត​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ខេត្ត​ព្រះសីហនុ រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ពិនិត្យ​លទ្ធភាព​អនុវត្ត​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៧ ឬ​ដើម​ឆ្នាំ​២០១៨។

ចំណែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​លំនៅឋាន​ពិត​ប្រាកដ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង​សព្វថ្ងៃ​នេះ លោក ស ខេង បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​នៅ​ចំពោះ​មុខ​មន្ត្រី​រាជការ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថា នឹង​កាត់​ឆ្វៀល​ដី​ប្រគល់​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ប្រើប្រាស់ និង​ប្រកប​អាជីវកម្ម​ស្រប​ច្បាប់ មិន​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​គម្រោង​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប អភិវឌ្ឍ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង​នោះ​ទេ។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ លោក ស ខេង ក៏​បាន​ហាម​ឃាត់​មិន​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទន្ទ្រាន​វាតទី ដើម្បី​យក​ដី​បន្ថែម​ទៀត​នោះ​ដែរ។

ទោះ​យ៉ាង​ណា ក្រុម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​កោះ​រ៉ុង​របស់​ក្រុមហ៊ុន បាន​ចោទ​ថា សកម្មភាព​ក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប កន្លង​មក​នេះ គឺ​បាន​អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​អនុក្រឹត្យ​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​បាន​តម្រូវ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ឬ​មន្ត្រី​ក្រុម​ការងារ ចុះ​ពិនិត្យ​តាម​ដាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង។ អនុក្រឹត្យ​របស់​ប្រមុខ​ដឹក​នាំ បាន​តម្រូវ​ឲ្យ​ផែនការ​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​លើ​កោះ​រ៉ុង ត្រូវ​អនុវត្ត​តាម​គោល​នយោបាយ​ស្បែក​ខ្លា ដើម្បី​ធានា​ថា មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​តាំង​លំនៅឋាន និង​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​នេះ។ ជាង​នេះ ក៏​តម្រូវ​ឲ្យ​ក្រុម​ការងារ​អចិន្ត្រៃយ៍​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទំនាស់ ជំរុញ និង​តាម​ដាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​កោះ​រ៉ុង ត្រូវ​ដំណោះស្រាយ​វិវាទ​ផ្សេងៗ​រវាង​ពលរដ្ឋ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន ឲ្យ​ស្រប​តាម​អនុក្រឹត្យ​របស់​ប្រមុខ​ដឹក​នាំ​ដាក់​ឲ្យ​អនុវត្ត​កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៤៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។