ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការពារសិទ្ធិមនុស្ស បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភទៅលើការបណ្ដេញចេញ ឬក៏ចាប់ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងដីធ្លីទាំងនេះ ហើយអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៥ ប្រញាប់ប្រញាល់ដោះស្រាយ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះមានឆន្ទៈកំណែទម្រង់បញ្ហាដីធ្លីពិតប្រាកដ។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ១០០គ្រួសារ កំពុងរស់នៅអមសងខាងដងផ្លូវជាតិលេខ៦២ នាភូមិចុងចម្ការកៅស៊ូ និងភូមិអូរពោធិ៍ ឃុំរមណី ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ កំពុងមានការព្រួយបារម្ភខ្លាចក្រែងអាជ្ញាធរប្រើកម្លាំងបណ្ដេញពួកគេចេញពីលំនៅឋានដែលរស់នៅជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
ការព្រួយបារម្ភនេះ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរស្រុករវៀង បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយកាលពីពេលថ្មីៗ ដោយដាក់កំហិតឱ្យពួកគេរុះរើលំនៅឋានចេញក្នុងរយៈពេល ១៥ថ្ងៃ។
អ្នកភូមិជាច្រើននាក់កំពុងស្វែងរកអន្តរាគមន៍ផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីការពារ ពីព្រោះតែពួកគេមិនចង់ចាកចេញពីកន្លែងដែលធ្លាប់រស់នៅទេ។
ស្ត្រីអ្នកភូមិអូរពោធិ៍ ម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកភូមិជាច្រើនទៀត គឺអ្នកស្រី មាស គឹមយឿន។ អ្នកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា រូបគាត់ និងប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនទៀត កំពុងព្រួយបារម្ភខ្លាចបាត់បង់ទីជម្រក និងគ្មានកន្លែងថ្មីរស់នៅ។ ស្ត្រីដដែលបានបញ្ជាក់ថា ២-៣ថ្ងៃជាប់គ្នាមកនេះ កម្លាំងសមត្ថកិច្ចបានលើកគ្នាមកតំបន់គាត់រស់នៅ ព្រមទាំងមានគ្រឿងចក្រមួយចំនួន ត្រូវគេដឹកជញ្ជូនមកបម្រុងឈូសឆាយដី។
អ្នកស្រី មាស គឹមយឿន៖ «ម្សិលម្ង៉ៃ ម្សិលមិញ គ្រឿងចក្រក្រុមហ៊ុនមកឈូសឆាយ តែថ្ងៃនេះអត់ឃើញមកទេ ប្រជាពលរដ្ឋអត់ឱ្យឈូស។ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ហ្នឹង គេនាំគ្នាតវ៉ា អត់ឱ្យដេញ អត់ឱ្យរុះរើ សូម្បីគ្រឿងចក្រមកឈូស ក៏គេអត់ឱ្យឈូសដែរ ម្សិលមិញ។ បើមិនតវ៉ា អត់មានកន្លែងនៅ ដូច្នេះពួកខ្ញុំចេះតែតវ៉ាទៅ បាននៅក៏បាន បើមិនបានមិនដឹងធ្វើយ៉ាងម៉េច។ ព្រួយចេះតែព្រួយហើយ ព្រោះអីម្សិលមិញម្សិលម្ង៉ៃ មានមន្ត្រីបរិស្ថាន មានកម្លាំងសហគមន៍ព្រៃឈើ ប៉ូលិស និងមេធាវីមកទៀត ប៉ុន្តែមិនដឹងមេធាវីខាងណា?»។
ស្ត្រីដដែលបានបញ្ជាក់ថា គាត់បានចូលទៅសង់លំនៅលើដីបច្ចុប្បន្នរយៈពេលជាង ២ឆ្នាំមកហើយ។
ទោះយ៉ាងណា វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអភិបាលស្រុករវៀង លោក ឯ សារូ ដើម្បីសុំការបំភ្លឺ ជុំវិញករណីដែលប្រជាពលរដ្ឋអះអាងថា អាជ្ញាធរគ្រោងនឹងបណ្ដេញពួកគេឱ្យចាកចេញពីលំនៅឋាននោះបានថាយ៉ាងណានៅឡើយ ដោយសារលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ។
ចំណែកជំទប់ទី១ ឃុំរមណី លោក សូ សៀ បានបដិសេធមិនអធិប្បាយបញ្ហានេះទេ ដោយលោកប្រាប់ថា កំពុងជាប់រវល់ប្រជុំ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែតុលា កន្លងទៅ អាជ្ញាធរស្រុករវៀង បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយ។ ក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងនោះ បញ្ជាក់ថា មានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារកំពុងចូលទៅកាប់រានយកដីព្រៃសហគមន៍ ធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជន បើទោះបីជាសមត្ថកិច្ចតែងហាមឃាត់ក៏ដោយ។ ដោយសារបញ្ហានេះ អាជ្ញាធរបានជូនដំណឹងទៅប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពកាប់រានព្រៃជាបន្ទាន់ ព្រមឱ្យអ្នកដែលទៅសង់លំនៅអមសងខាងផ្លូវជាតិលេខ៦២ ដែលនៅទល់មុខក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព រហូតដល់ចំណុចការដ្ឋានចិន កិនថ្មនៃភូមិចុងចម្ការកៅស៊ូ និងភូមិអូរពោធិ៍ ត្រូវរុះរើលំនៅឋានជាបន្ទាន់ ចាប់ពីថ្ងៃទី១១ ដល់ថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស ដែលកំពុងឃ្លាំមើលការអនុវត្តច្បាប់ បានចាត់ទុកសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់អភិបាលស្រុករវៀង នោះថា គឺជាការផ្ទុយនឹងបទបញ្ជាលេខ០០១ ប.ប របស់រដ្ឋាភិបាលកាលពីអាណត្តិទី៤។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ខេត្តព្រះវិហារ លោក ឡោ ច័ន្ទ បានមានប្រសាសន៍ថា តាមច្បាប់អភិបាលស្រុករវៀង ដែលចេញសេចក្តីជូនដំណឹង គឺគ្រាន់តែជាការប្រាប់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងទេ មិនមានសិទ្ធិបង្ខំប្រជាពលរដ្ឋឱ្យរុះរើ និងចាកចេញពីលំនៅឋានដូច្នេះឡើយ៖ «ការដែលចេញសេចក្តីជូនដំណឹងលេខ៣៩០ ស.ជ.ណ គឺវាខុសនឹងបទបញ្ជាលេខ០០១ ប.ប របស់រាជរដ្ឋាភិបាលត្រង់ចំណុចទី២ គឺថា ក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច គឺត្រូវតែគោរពតាមកិច្ចសន្យា ហើយជាពិសេស គឺត្រូវអនុវត្តតាមគោលនយោបាយរូបមន្តស្បែកខ្លា សំដៅប៉ះដីអ្នកណាត្រូវតែចៀរចេញ»។
ចំណែកនៅឯខេត្តសៀមរាប វិញ ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៤៧គ្រួសារ ក្នុងភូមិរំចេក ឃុំរំចេក ស្រុកបន្ទាយស្រី បានកើតមានទំនាស់ដីទំហំជាង ១៤៨ហិកតារ ជាមួយក្រុមហ៊ុន លី អ៊ុំអេង និងក្រុមហ៊ុន លី អ៊ុំឆាយ រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែតុលា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋបានលើកគ្នាទៅសាលាស្រុកបន្ទាយស្រី ដើម្បីទាមទារឱ្យអភិបាលស្រុកជួយដោះស្រាយ ពីព្រោះតែពួកគេខ្លះគ្មានដីធ្វើស្រែចម្ការជាយូរមកហើយ។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋភូមិរំចេក គឺអ្នកស្រី ទេស ជឿន បានមានប្រសាសន៍ថា កាលពីព្រឹកមិញ អាជ្ញាធរឃុំរំចេក បានកោះហៅប្រជាពលរដ្ឋឱ្យចូលទៅដោះស្រាយនៅសាលាឃុំ ដើម្បីសុំពិនិត្យមើលឯកសារនានា ក៏ប៉ុន្តែពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋនាំគ្នាទៅសាលាឃុំ មិនមានឃើញតំណាងក្រុមហ៊ុន លី អ៊ុំអេង ចូលទៅដោះស្រាយទេ៖ «ពីដើមមិញ ខ្ញុំអាស្រ័យផលនៅលើដីនេះឯង ដាំថ្នាំទៅ ធ្វើចម្ការ ស្រូវទៅ។ ដល់ពេលទីចុងបញ្ចប់ អ្នកនៅភូមិនេះ គេហៅម៉ូយ លី អ៊ុំអេង មកទិញ។ ដល់មកទិញ គេអត់មានយកតែដីអ្នកលក់ទេ គឺគេយកទាំងដី អ្នកអត់លក់ទៀត។ គេគំរាមអត់ឱ្យយើងធ្វើអ្វី គេដាំកូនអាកាស្យា ពេញ ហើយកាប់កូនអាកាស្យា លក់ទៀត។ យើងប្ដឹងគេ ៣តំណ ហើយអត់មានអ្នកណាដោះស្រាយឱ្យយើង»។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានចាត់ទុកថា បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីដែលអូសបន្លាយជាច្រើនឆ្នាំ តាំងពីរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិមុនៗ រហូតមកដល់ពេលនេះ នៅតែជាកង្វល់នៅឡើយ។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត បានឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៤ មក គឺមានករណីជម្លោះដីធ្លីជាង ៤០០ករណី នៅក្នុងខេត្តក្រុងចំនួន ១៤ មិនទាន់មានការដោះស្រាយនៅឡើយ។
លោក អំ សំអាត បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៥ ដែលទើបតែឡើងកាន់អំណាចថ្មីៗនេះ បានប្ដេជ្ញាថានឹងធ្វើកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលជាច្រើន ហើយក្នុងនោះ ក៏មានកំណែទម្រង់ដីធ្លីដែរ។ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីឱ្យបានចប់សព្វគ្រប់ ដើម្បីបង្ហាញពីឆន្ទៈពិតប្រាកដថា តើរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះបានធ្វើកំណែទម្រង់រឿងដីធ្លីមែនឬក៏អត់?
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។