ក្នុងឱកាសនោះ មានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន ជាពិសេសអ្នកបឹងកក់ និងអ្នកមកពីសហគមន៍ដែលមានជម្លោះដីធ្លីដទៃទៀត មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ បានទៅទទួលស្វាគមន៍ ព្រមទាំងបានច្រៀងរាំសប្បាយរីករាយនៅមុខស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ ផង។
ក្រោយពីបានចេញពីពន្ធនាគារភ្លាម អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា បានបង្ហាញអារម្មណ៍សប្បាយចិត្ត ដែលខ្លួនទទួលបានសេរីភាពឡើងវិញ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីថ្លែងដោយក្តីកង្វល់ថា គាត់មិនទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌ និងសេរីភាពពេញលេញឡើយ ដោយសារតុលាការពុំទាន់បានទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើរូបគាត់នៅឡើយ។
អ្នកស្រីបន្តថា ការដែលអ្នកស្រីបានរួចផុតពីពន្ធនាគារនៅពេលនេះ គឺដោយសារកម្លាំងសាមគ្គីគ្នាទាំងប្រជាពលរដ្ឋ សង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលបានរួមគ្នាធ្វើការតស៊ូមតិយ៉ាងស្វិតស្វាញ ដើម្បីទាមទាររកយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនអ្នកស្រីផ្ទាល់ និងក្រុមគ្រួសារគាត់រហូតបានជោគជ័យ។
អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា បានជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលជាង ១ឆ្នាំមកហើយ បន្ទាប់ពីត្រូវសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាត់ឲ្យមានទោស ៣ឆ្នាំ ហើយក្រោយមកត្រូវសាលាឧទ្ធរណ៍សម្រេចបន្ធូរបន្ថយទោសឲ្យមកជាប់ទោស ២ឆ្នាំវិញ ក្នុងសំណុំរឿងអំពើហិង្សាមួយនៅក្នុងភូមិ៕
អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា៖ សេរីភាពរស់ក្នុងភាពភ័យខ្លាច
ដោយ ម៉ម មុនីរតន៍
នៅថ្ងៃសុក្រទី២២ ខែវិច្ឆិកា តុលាការកំពូលដែលជាតុលាការជាន់ខ្ពស់ បានសម្រេចដោះលែងស្ត្រីដែលជាសកម្មជនដីធ្លី និងស្វាមី នៅតំបន់បឹងកក់ ក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ ឲ្យមានសេរីភាពបណ្ដោះអាសន្ន បន្ទាប់ពីឃុំខ្លួនអស់រយៈពេលជាង ១ឆ្នាំមកនេះ។
ចំណែកដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងសំណុំរឿងបង្កហិង្សាដោយចេតនា មានស្ថានទម្ងន់ទោសនេះ ចាត់ទុកថា ការសម្រេចក្ដីរបស់តុលាការកំពូលនៅពេលនេះ មិនមានភាពយុត្តិធម៌ឡើយ។
បន្ទាប់ពីជំនុំជម្រះក្ដីអស់ជាច្រើនម៉ោងនៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា តុលាការកំពូលបានសម្រេចដោះលែងស្ត្រីបឹងកក់ និងស្វាមី ឲ្យស្ថិតនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ប៉ុន្តែបានបង្វែរសំណុំរឿងនេះឲ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ បន្តនីតិវិធីជំនុំជម្រះឡើងវិញ ក្រោយពីរកឃើញថា សភាសាកសួរនៃតុលាការថ្នាក់កណ្ដាលសម្រេចក្ដីនៅមានមន្ទិលសង្ស័យ និងពុំមានសំណុំរឿងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចោទប្រកាន់។
ប្រធានអង្គជំនុំជម្រះនៃតុលាការកំពូល លោក ឃឹម ប៉ុន បានសម្រេចដាក់ឲ្យ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា និងស្វាមី គឺលោក លួស សាខន ឲ្យស្ថិតនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន។ ប៉ុន្តែបានដាក់កម្រិតឲ្យបន្តតាមចាប់ខ្លួនឈ្មោះ យ៉ោម កន្លង់ ហៅ ឡុង និងឈ្មោះ យ៉ោម ពិសិដ្ឋ ត្រូវជាប្អូនរបស់ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងបង្កហិង្សា កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១២។
ក្រោយចេញពីអង្គសវនាការនៅថ្ងៃទី២២ វិច្ឆិកា សកម្មជនដីធ្លីបឹងកក់ គឺអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ឲ្យដឹងថា បើទោះជាតុលាការសម្រេចនៅពេលនេះឲ្យមានសេរីភាពក៏ដោយចុះ ក៏សេរីភាពនេះ គឺជាសេរីភាពដាក់ឲ្យស្ថិតក្នុងកម្រិតជាប់ទោសនៅឡើយ។ អ្នកស្រីគិតថា មិនខុសអ្វីទៅនឹងសំណុំរឿងរបស់ លោក ប៊ន សំណាង និងលោក សុខ សំអឿន ទេ។ ស្ថិតក្នុងវ័យ ៣០ឆ្នាំ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ឲ្យដឹងទៀតថា សេរីភាពដែលត្រូវបានផ្ដល់នេះ គឺជាសេរីភាពរស់ក្នុងភាពភ័យខ្លាច និងតក់ស្លុត ព្រោះថាអ្នកស្រីគឺជាសកម្មជនតវ៉ាក្នុងរឿងដីធ្លី។ ហេតុនេះ ក្នុងករណីណាមួយ អ្នកស្រីងើបតវ៉ាឡើងវិញប្រឆាំងនឹងសិទ្ធិរស់នៅសមរម្យ អាចងាយប្រឈមនឹងការចាប់ខ្លួនជាថ្មីម្ដងទៀត៖ «ដោះលែងហើយអាចចាប់មកវិញ ពីព្រោះខ្ញុំអ្នកទាមទារ អ្នកតស៊ូមតិ។ ថ្ងៃណាគេចង់ចាប់មកវិញក៏បានដែរ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំនៅតែបារម្ភ។ ខ្ញុំអស់សង្ឃឹម ពីព្រោះខ្ញុំមិនត្រូវបានលុបការចោទប្រកាន់ទាំងស្រុង គឺខ្ញុំអស់សង្ឃឹមរឿងនៅមិនទាន់ចប់ ចំពោះខ្ញុំនៅឡើយទេ»។
ចំណែកស្វាមីរបស់ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា គឺលោក លួស សាខន គិតថា ថ្វីត្បិតនៅពេលនេះតុលាការសម្រេចឲ្យគ្រួសាររបស់លោកបានជួបជុំគ្នាឡើងវិញក្ដី ក៏សេរីភាពនេះនៅបន្តរឹតត្បិត និងចង្អៀតសម្រាប់លោកនៅឡើយដែរ។
នៅខាងក្រៅបរិវេណរបងតុលាការឯណេះវិញ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់រយនាក់ រួមមានព្រះសង្ឃផង បានដង្ហែជាក្បួនជុំវិញតុលាការកំពូល ហើយស្រែកទាមទារឲ្យដោះលែង អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។ ចំណែកនៅលើផ្ទៃមុខរបស់ពួកគេវិញ មានលាបពណ៌ខ្មៅ និងពណ៌ស ដោយសរសេរអក្សរថា ដោះលែង យ៉ោម បុប្ផា ថែមទៀត។
ដោយឡែក លោក វ៉ាត សារ៉ាត់ តំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ជាឪពុក និងជាឪពុកមារបស់ឈ្មោះ វ៉ាត ថៃសេង និងឈ្មោះ ង៉ែត ចិត្ត ថ្លែងថា ការសម្រេចក្ដីរបស់តុលាការកំពូលនេះ គឺលោកពុំអាចទទួលយកបានឡើយ។ លោកចាត់ទុកថា ព្រោះអ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើស បែរជាត្រូវដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នទៅវិញ។ លោកបន្តថា បើការសម្រេចក្តីលើកក្រោយរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ នៅតែបន្តឲ្យលោកចាញ់ក្តីទៀត នឹងបន្តសំណុំរឿងនេះប្រឆាំងការសម្រេចតុលាការជាថ្មីឡើងវិញ៖ «ដោះលែងអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា បណ្ដោះអាសន្ននេះជារឿងនីតិវិធីរបស់តុលាការ ក៏ប៉ុន្តែចំពោះខ្ញុំជាឪពុកជនរងគ្រោះ វាមិនអាចអស់ចិត្តសោះ និងអយុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ»។
អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ត្រូវចាប់ខ្លួនកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២។ ក្រោយមក សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចចោទប្រកាន់អ្នកស្រី ស្វាមី និងប្អូនប្រុសពីរនាក់ទៀត ឲ្យមានទោសក្នុងម្នាក់ៗ ៣ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់សរុប ៦០លានរៀល ពីបទបង្កហិង្សាដោយចេតនា ដែលមានស្ថានទម្ងន់ទោស។ ប៉ុន្តែ ក្រោយមកត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍កែបទចោទទៅជាបទផ្ដើមគំនិតបង្កហិង្សាដោយចេតនា ដែលមានស្ថានទម្ងន់ទោស ដោយកាត់តម្រឹមទោសឲ្យនៅត្រឹម ២ឆ្នាំ និងបង់ប្រាក់ឲ្យជនរងគ្រោះសរុប ២០លានរៀលវិញ។
ការជំនុំជម្រះក្រោមការឃ្លាំមើលពីសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើននៅថ្ងៃទី២២ វិច្ឆិកា នេះ។ ដោយឡែកមេធាវីការពារក្តីរបស់អង្គការលីកាដូ (Licadho) ដែលការពារឲ្យ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា គឺលោក ហម ស៊ុនរិទ្ធ បង្ហាញការព្រួយបារម្ភក្រោយសវនាការថា បើសំណុំរឿងនេះនៅតែបន្តជាប់ក្នុងដៃតុលាការនៅឡើយ ដូច្នេះរឿងក្តីព្រហ្មទណ្ឌនេះទំនងអាចមានការប្រែប្រួល។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី ពុំអាចស្នើសុំការបំភ្លឺបានភ្លាមៗទេពីមេធាវីដើមបណ្ដឹង លោក សៀង ហៃ ក្រោយពីជំនុំជម្រះក្តីរួចនៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា។
ទាំង លោក អំ សំអាត អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ និងលោក ណៃ វង្សដា មន្ត្រីរបស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ដែលចុះអង្កេតសវនាការយល់ឃើញថា នេះជារបៀប ឬវិធីបោះបាល់របស់តុលាការប៉ុណ្ណោះ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សទាំងនេះគិតថា អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា គប្បីលើកលែងការចោទប្រកាន់ ព្រោះសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌនេះមានភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើនតាំងពីដើមដល់ចប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។