មនុស្សទាំង ២៣នាក់ក្នុងសំណុំរឿងផ្លូវវ៉េងស្រេង និងនៅមុខរោងចក្រ យ៉ាក ជីន (Yak Jin) ព្រមទាំងមនុស្ស ២នាក់ទៀតនៅស្ទឹងមានជ័យ ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពវិញហើយ នៅថ្ងៃទី៣០ ឧសភា។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសាច់ញាតិជនរងគ្រោះចាត់ទុកថា ថ្វីបើការដោះលែងនៅពេលនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការផ្ដល់សេរីភាពឡើងវិញដល់ពួកគេ តែថាអ្នកទាំងនេះពុំបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចការចោទ ហើយបែរជាមានទោសទៅវិញ។
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកាសនៅក្នុងអង្គសវនាការ ដែលធ្វើឡើងក្នុងបីបន្ទប់ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា នៅម៉ោងប្រហាក់ប្រហែលគ្នា នាព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ដោយសម្រេចដោះលែងភ្លាមៗប្រធានសមាគម សហជីព សកម្មជនដីធ្លី និងកម្មករទាំង ២៣នាក់ រួមទាំងមនុស្ស ២នាក់ផ្សេងទៀត ក្នុងសំណុំរឿងស្ទឹងមានជ័យ ឲ្យមានសេរីភាព ដោយអនុវត្តចាប់ពីថ្ងៃទី៣០ ឧសភា តទៅ។
នៅបន្ទប់សវនាការទី១ ក្នុងសំណុំរឿងរោងចក្រ យ៉ាក ជីន ដែលមានមនុស្ស ១០នាក់ ក្នុងនោះមាន លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ផង និងមនុស្ស ៩នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានចៅក្រមជំនុំជម្រះ លោក កែវ មុនី សម្រេចក្នុងអង្គសវនាការ ដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពវិញក្នុងសំណុំរឿងហិង្សានៅមុខរោងចក្រ យ៉ាក ជីន។
ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងសំណុំរឿងនេះ មនុស្ស ៤នាក់ មាន លោក វន់ ពៅ លោក ចាន់ ពុទ្ធិស័ក លោក ថេង សាវឿន និងលោក សុគុណ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ ត្រូវបានតុលាការកែប្រែបទចោទពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាបង្កឲ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម មកជាបទចោទផ្ដួចផ្ដើមគំនិតក្នុងអំពើហិង្សាដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោសវិញ។
ចំណែកមនុស្ស ៦នាក់ក្នុងចំណោមនោះ តុលាការនៅរក្សាបទចោទដូចដើម គឺហិង្សាដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោស។ ប៉ុន្តែ ក្នុងសំណុំរឿងនេះ សាលក្រមបានផ្ដន្ទាទោសលើមនុស្ស ៤នាក់ មាន លោក វន់ ពៅ លោក ថេង សាវឿន លោក ចាន់ ពុទ្ធិស័ក និងលោក សុគុណ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ ចន្លោះពី ៤ឆ្នាំទៅ ៤ឆ្នាំកន្លះ និងពិន័យប្រាក់ចូលរដ្ឋ ៨លានរៀលក្នុងម្នាក់ៗ និងអនុវត្តទោសគិតពីថ្ងៃចាប់ខ្លួនរហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ដោយឡែកទោសដែលសល់ត្រូវព្យួរ។ ចំណែកមនុស្ស ៦នាក់ក្នុងចំណោមនោះ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសចន្លោះពី ២ឆ្នាំកន្លះ ទៅ ៣ឆ្នាំ ដោយពុំមានពិន័យជាប្រាក់នោះទេ និងត្រូវរួចទោសជាស្ថាពរ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ បន្ទប់សវនាការទី២វិញ គឺសំណុំរឿងផ្លូវវ៉េងស្រេង ដែលមានកម្មករ ១៣នាក់ ត្រូវបានចៅក្រមជំនុំជម្រះ លោក លាង សំណាត់ ប្រកាសដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពដូចគ្នាដែរ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ហើយសាលក្រមនេះនៅរក្សា៤បទចោទដូចដើម គឺហិង្សាដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោស ធ្វើឲ្យខូចខាតដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោស ប្រើប្រាស់មធ្យោបាយបង្កឧបសគ្គដល់ចរាចរណ៍សាធារណៈ និងពីបទជេរប្រមាថមន្ត្រីរាជការសាធារណៈ។ កម្មករទាំង ១៣នាក់ ក្នុងសំណុំរឿងនៅផ្លូវវ៉េងស្រេង នេះ ត្រូវបានសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសចន្លោះពី ១ឆ្នាំដល់ ៤ឆ្នាំ តែត្រូវកាត់តម្រឹម ដោយអនុវត្តទោសគិតពីថ្ងៃចាប់ខ្លួន រហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ហើយទោសដែលនៅសល់ត្រូវព្យួរ។
ចំពោះបន្ទប់សវនាការទីបីនៃសំណុំរឿងស្ទឹងមានជ័យ ឯណេះវិញ ដែលមានមនុស្ស ២នាក់ ឈ្មោះ មាស នន់ និងវណ្ណី វណ្ណន ត្រូវបានសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសចន្លោះ ៦ខែ ទៅ ៣ឆ្នាំ គិតចាប់អនុវត្តទោសពីថ្ងៃចាប់ខ្លួនដល់ថ្ងៃទី៣០ ឧសភា ដូចគ្នា។ ចំណែកទោសដែលនៅសល់ ក៏ត្រូវព្យួរដែរ។
មនុស្ស ២៥នាក់ ទាំងសំណុំរឿងនៅស្ទឹងមានជ័យ ដែលបានកើតឡើងកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ និងការបង្ក្រាបដ៏ហិង្សានៅផ្លូវវ៉េងស្រេង និងនៅខាងមុខរោងចក្រ យ៉ាក ជីន កាលពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ត្រូវបានមេធាវីបំពេញបែបបទឲ្យពួកគេបានចេញពីពន្ធនាគាររួចហើយនៅម៉ោងជិត ១២ថ្ងៃត្រង់នាថ្ងៃទី៣០ ឧសភា។
បើទោះជាបែបនេះក៏ដោយចុះ ទាំង លោកស្រី ប្រាក់ សុវណ្ណារី ប្រពន្ធរបស់ លោក វន់ ពៅ និងលោក យ៉ោម សុគុណ ឪពុករបស់ លោក សុគុណ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ សុទ្ធតែអះអាងថា ថ្វីបើនៅពេលនេះអាចរាប់ថាជាការផ្ដល់យុត្តិធម៌ក៏ពិតមែន តែថាមនុស្សដែលគ្មានកំហុស ហើយត្រូវរងការចោទប្រកាន់ និងប្រឈមការជាប់ឃុំអស់ជាច្រើនខែ គឺពុំអាចទទួលយកបានឡើយ៖ «ខ្ញុំមិនសូវសប្បាយចិត្ត ដោយសារស្វាមីខ្ញុំឥតបានខុសអីសោះ បែរជាគេព្យួរស្វាមីខ្ញុំដល់ទៅ ៤ឆ្នាំ ៦ខែ ហើយត្រូវផាកពិន័យទៀតនោះ។ ក្នុងពេលនេះ ខ្ញុំមានក្តីរំភើបនៅពេលដែលខ្ញុំជួបកូនខ្ញុំវិញ។ ខ្ញុំអរណាស់ ខ្ញុំអរណាស់!»។
ចំណែកមេធាវីរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលកាន់សំណុំរឿងរោងចក្រ យ៉ាក ជីន លោក គង់ ពិសី ថ្លែងថា ក្រោយពីមានសេចក្ដីសម្រេចសាលក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងការប្រកាសរបស់ចៅក្រមជំនុំជម្រះបើកផ្លូវតវ៉ា ក្នុងរយៈមួយខែគិតពីសាលក្រមនេះចេញ។ ក្រុមមេធាវីនឹងពិនិត្យលទ្ធភាពជាថ្មីទៀត ដើម្បីតតាំងតាមផ្លូវច្បាប់ឲ្យសាលក្រមនេះ ត្រូវបញ្ចប់ដោយស្ថាពរ ចំពោះកូនក្ដីរបស់ខ្លួន៖ «យើងត្រូវតែជជែកគ្នាជាមួយសហមេធាវី ថាតើយើងត្រូវបន្តនីតិវិធី ហើយក៏ត្រូវតែពិភាក្សាជាមួយនឹងកូនក្តីរបស់យើងដែរ។ យើងនឹងធ្វើទៅតាមនីតិវិធី»។
លោក អំ សំអាត មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្សអង្គការលីកាដូ ចាត់ទុកថា ការប្រកាសសាលក្រមព្រមគ្នានៃបន្ទប់សវនាការទាំងបី បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ជាសេចក្ដីសម្រេចស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលអ្នកនយោបាយ និងសម្ពាធរបស់អ្នកបញ្ជាទិញ និងសហជីពអន្តរជាតិ។
សាលក្រមដែលដោះលែងឲ្យមនុស្សទាំង ២៥នាក់ បាននៅក្រៅឃុំនេះ ធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេល២ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់សហជីពអន្តរជាតិ និងក្រុមអ្នកបញ្ជាទិញ បានជួបជាមួយរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូពាក់ព័ន្ធ កាលពីថ្ងៃទី២៦ និងថ្ងៃទី២៧ ឧសភា កន្លងទៅនេះ។ ក្រុមអ្នកបញ្ជាទិញ បានព្រមានទៅរដ្ឋាភិបាលថា អាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះការបញ្ជាទិញពីកម្ពុជា បើសំណុំរឿងនេះមិនត្រូវបានដោះស្រាយដោយតម្លាភាពទេ។
សង្គមស៊ីវិលសាទរសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការភ្នំពេញ
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ផ្នែកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ ហៅកាត់ថា អាយឡូ (ILO) សាទរចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលព្យួរទោសអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនដីធ្លី និងកម្មករ ២៥នាក់ ឲ្យបាននៅក្រៅឃុំនៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែ ចាត់ទុកចំណាត់ការរបស់ចៅក្រម ដែលបានផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនតស៊ូក្នុងរឿងដីធ្លី និងកម្មករទាំងនេះ ថាជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ដែលប្រឆាំងចំពោះការអនុវត្តសិទ្ធិខាងការបញ្ចេញមតិ និងជួបជុំដោយសន្តិវិធី។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចុះថ្ងៃទី៣០ ឧសភា របស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ឲ្យដឹងថា មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា សូមស្វាគមន៍ចំពោះសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលសម្រេចព្យួរទោសមនុស្សទាំង ២៥នាក់នៅពេលនេះ។ ប៉ុន្តែ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ចាត់ទុកការផ្ដន្ទាទោសដែលធ្វើឡើងដោយចៅក្រមនៅពេលនេះ ប្រឆាំងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជន និងអ្នកតវ៉ាទាំង ២៥នាក់ ក្នុងពេលធ្វើបាតុកម្ម កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ និងកាលពីដើមឆ្នាំ២០១៤ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ហេតុនេះ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា សូមអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាល បញ្ឈប់ការបំពាន ជាពិសេសការបំពានតាមផ្លូវតុលាការ ប្រឆាំងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសំឡេងជំទាស់។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលបណ្ដុំដោយអង្គការ និងសមាគមមិនតិចជាង ២០ បានហៅការសម្រេចក្តីរបស់ចៅក្រមនៅពេលនេះថា ជាការអនុវត្តដែលពុំមានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកគ្រប់គ្រាន់ ប្រឆាំងសកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងកម្មករ។
អង្គការសហប្រជាជាតិស្វាគមន៍ការដោះលែងកម្មករ និងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស
ដោយ ជី វិតា និង យន់ សាមៀន
ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា និងអង្គការការងារអន្តរជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា ថៃ និងឡាវ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនទៀត សម្ដែងការស្វាគមន៍លាយឡំនឹងក្តីបារម្ភចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាដំបូង ដែលបានដោះលែងអោយមនុស្ស ២៥នាក់ រួមមានទាំងកុមារាផង អោយមានសេរីភាព ប៉ុន្តែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពព្យួរទោស។
តុលាការបានដោះលែងមនុស្ស ២២នាក់ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ឧសភា ក្រោយពេលប្រកាសសាលក្រម។ ចំណែក ៣នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានដោះលែងអោយនៅក្រៅឃុំមួយរយៈកន្លងមកហើយ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍អង្គការសហប្រជាជាតិ សម្ដែងក្តីបារម្ភថា សវនាការកាត់ទោសមនុស្ស ២៥នាក់ ភាគច្រើនជាកម្មកររោងចក្រដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបាតុកម្មទាមទារប្រាក់ខែគោល ១៦០ដុល្លា សម្រាប់កម្មករ កាលពីដើមខែមករា នោះ ធ្វើឡើងដោយមិនមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ និងមានចំណុចខ្វះខាតនីតិវិធីច្បាប់ជាច្រើន។ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងកម្មករក្នុងចំណោម ២៥នាក់ បានប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពពួកគេក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងការប្រមូលផ្តុំ ដែលធានាដោយច្បាប់។
អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្នើឲ្យសមត្ថកិច្ចបន្តស៊ើបអង្កេតករណីប្រើប្រាស់ហិង្សាបង្ក្រាបបាតុកម្មនៅចុងឆ្នាំ២០១៣ និងដើមឆ្នាំ២០១៤ ដែលបណ្ដាលឲ្យមនុស្សមួយចំនួនស្លាប់។
មនុស្ស ២៥នាក់ ដែលត្រូវបានដោះលែង ដោយសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ឧសភា នេះ បានត្រូវចាប់ខ្លួនពីតំបន់ផ្លូវវ៉េងស្រេង នៅមុខរោងចក្រ យ៉ាក ជីន និងនៅស្ទឹងមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៣ និងដើមឆ្នាំ២០១៤។
អ្នកតវ៉ានៅខាងក្រៅតុលាការអបអរសាទរតុលាការដោះលែងជនជាប់ចោទ២៣នាក់
ដោយ ដែន អយុធ្យា
នៅខាងក្រៅរបងសាលាដំបូង ព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ខែឧសភា ក្រុមអ្នកចូលរួមគាំទ្រលើកទឹកចិត្ត និងទាមទាររកយុត្តិធម៌ជូនមនុស្សទាំង ២៣នាក់ បានស្រែកហ៊ោកញ្ជ្រៀវបង្ហាញភាពរីករាយ នៅពេលដែលតុលាការសម្រេចដោះលែងពួកគេអោយមានសេរីភាព។
ភាពសប្បាយរីករាយនោះ បានកើតឡើងនៅក្រោយពេលដែលក្រុមអ្នកតវ៉ាទាំងនោះ បានស្រែកទាមទារយ៉ាងកងរំពង ទាមទារឲ្យតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់មនុស្សទាំង ២៣នាក់ និងដោះលែងពួកគេឲ្យមានសេរីភាពវិញ។
ការតវ៉ានោះ មានទាំងការធ្វើរូបទីងមោងជានិម្មិតរូបតំណាងឲ្យសាកសពរបស់ចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញារូបណា ដែលកាត់ក្តីដោយអយុត្តិធម៌ និងពុករលួយ ដើម្បីដាក់បណ្ដាសាថែមទៀត។
នៅមុនតុលាការប្រកាសសាលក្រមដោះលែងជនជាប់ចោទទាំង ២៣នាក់ វេលាម៉ោងជិត ៩ព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ខែឧសភា ក្រុមអ្នកតវ៉ានៅខាងក្រៅរបងតុលាការ បានស្រែកថ្កោលទោស និងមានរៀបចំពិធីបួងសួងតាមរូបភាពផ្សេងៗ។
ស្ត្រីសហគមន៍បឹងកក់ ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកតវ៉ាមកពីសហគមន៍បណ្ដាញព្រះសង្ឃ និងសហគមន៍ច្រើនទៀត ដែលបានប្រើពាក្យប្រមាថសកម្មភាពមន្ត្រីចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាមួយចំនួន។ លើកនេះ ស្ត្រីសហគមន៍បឹងកក់ បានធ្វើរូបទីងមោងជានិម្មិតរូបតំណាងឲ្យចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាតុលាការ ដាក់ក្នុងមឈូសសិប្បនិម្មិតចំនួន២ និងមានរៀបចំផ្កាភ្ញី និងលុយខ្មោច ដូចគ្នានឹងពិធីហែខ្មោចទៅដុតដែរ។
អ្នកស្រី ទេព វន្នី តំណាងស្ត្រីសហគមន៍បឹងកក់ ជាអ្នកផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតឲ្យមានកម្មវិធីធ្វើរូបទីងមោងដាក់ក្នុងមឈូស បញ្ជាក់ថា រូបទីងមោងក្នុងមឈូសចំនួន២ ដែលបានយកមកតម្កល់នៅមុខតុលាការសាលាដំបូងនេះ ជាតំណាងឲ្យខ្មោចព្រះរាជអាជ្ញា និងចៅក្រមតុលាការសាលាដំបូងមួយចំនួន ដែលកាត់ក្តីមិនយុត្តិធម៌ និងពុករលួយ៖ «ទីងមោងនេះគេហៅថា ជាសពរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា និងចៅក្រមដែលពុករលួយកាត់ក្តីមិនយុត្តិធម៌ ធ្វើឲ្យស្អុយឈ្មោះទូទាំងប្រទេស និងពិភពលោកថែមទៀត ព្រោះអីយើងគិតថា សពរបស់គាត់ដែលស្លាប់ហ្នឹងអត់មានអ្នកយកទៅបូជា អត់មានអ្នកឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យឲ្យគាត់។ អ៊ីចឹងវាធ្វើឲ្យសពគាត់ហ្នឹងស្អុយរលួយ ហើយស្អុយហ្នឹងមិនមែនស្អុយត្រឹមប្រទេសខ្មែរទេ គឺស្អុយទូទាំងពិភពលោក។ ហើយព្រលឹងគាត់ហ្នឹងនៅវិលវល់កកូរកកាយប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅអត់បានសុកទេ។ ចា៎! ដូចជាព្រាយបិសាចចឹង តាមព្យាបាទប្រជាជនខ្មែរ អ្នកដែលរងគ្រោះក្លាយជាអ្នកទោស ហើយអ្នកដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសខុស បែរជារួចខ្លួន»។
ពិធីដាក់តាំង និងដង្ហែរូបទីងមោងនិម្មិតរូបសពចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ក៏មានចាក់ភ្លេងក្លងខែកតាមមេក្រូតិចៗផង គឺមិនខុសពីពិធីហែសពទៅបូជានោះទេ។ ចំណែកព្រះសង្ឃជាច្រើនអង្គ ដែលបាននិមន្តចូលរួមគាំទ្រ និងទន្ទឹងស្តាប់លទ្ធផលនៃការប្រកាសសាលក្រមជនជាប់ចោទទាំង ២៣នាក់ ក៏បាននិមន្តសូត្រមន្តតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនា ដើម្បីបួងសួងស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជាប់ចោទទាំង ២៣នាក់។
បន្ថែមលើពិធីសូត្រមន្ត និងសម្ដែងធម៌អប់រំ ព្រះសង្ឃជាច្រើនអង្គ រួមជាមួយអ្នកតវ៉ារាប់រយនាក់ ក៏បាននិមន្ត និងដើរហែព័ទ្ធជុំវិញបរិវេណតុលាការសាលាដំបូង និងបានផ្តល់ឱវាទឲ្យមនុស្សធ្វើល្អ និងមានចិត្តធម៌។
ដោយឡែក កូនតូចៗរបស់ លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលមានអាយុមិនដល់ ១០ឆ្នាំផង ក៏បានអុជធូបបួងសួងឲ្យតុលាការដោះលែងឪពុកដែលកំពុងមានជំងឺ ហើយបញ្ជាក់ថា ឪពុករបស់ខ្លួនមិនមានកំហុស៖ «សូមព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចម និងវត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិ ព្រមទាំងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ជួយឲ្យប៉ាខ្ញុំចេញពីពន្ធនាគារ។ ដោះលែងប៉ាខ្ញុំវិញមក ប៉ាខ្ញុំអត់មានកំហុសអីទេ។ សុំដោះលែងពីពន្ធនាគារឥឡូវនេះទៅ»។
ជាការកត់សម្គាល់ នៅមុនតុលាការប្រកាសសាលក្រមដោះលែង ឬលើកលែងការចោទប្រកាន់មនុស្សទាំង ២៣នាក់ ព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ខែឧសភា។ ក្រុមអ្នកតវ៉ា បានស្រែកដាក់បណ្ដាសា និងប្រមាថដល់សកម្មភាពរបស់លោកចៅក្រមព្រះរាជអាជ្ញាតុលាការសាលាដំបូង មិនសំចៃមាត់។ ប៉ុន្តែនៅក្រោយពេលដឹងថា តុលាការបានសម្រេចដោះលែងអ្នកជាប់ចោទទាំង ២៣នាក់ បែរជាក្រុមអ្នកតវ៉ាទាំងនោះប្រកាសសាទរ និងលែងមានសម្រែកថ្កោលទោសដាក់បណ្ដាសាចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាតទៅទៀត។ ផ្ទុយទៅវិញ បានប្ដូរទៅគាំទ្រការកាត់ក្តីរបស់តុលាការសាលាដំបូង មានយុត្តិធម៌ម្តងវិញ។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ស៊ីខាវឌូ (CCAWDU) លោក អាត់ ធន់ ថ្លែងនៅមុខតុលាការសាលាដំបូងថា ការចាប់ខ្លួនមនុស្សទាំង ២៣នាក់ នាំឲ្យអ្នកបញ្ជាទិញផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ពីកម្ពុជា បានថយចុះ និងរងការរិះគន់ពីអន្តរជាតិ។ លោកថា ការចាប់ខ្លួនមនុស្សទាំង ២៣នាក់ នាំឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បាត់បង់កិត្តិយសលើឆាកអន្តរជាតិ៖ «យើងបានដឹងទីផ្សារមួយទៅពីរ គឺបានបញ្ជាក់មកយើងថា គេបានដកការកុម្ម៉ង់ទិញផលិតផលមួយចំនួនពីកម្ពុជា លុះណាតែរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ក្រុមហ៊ុនអ្នកផលិតដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹង»។
មនុស្សទាំង ២៣នាក់រួមមាន សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនដីធ្លី និងកម្មកររោងចក្រ ត្រូវតុលាការប្រកាន់ពីបទប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាដោយចេតនា និងបទបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ និងឯកជន នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នារវាងកម្លាំងចម្រុះរដ្ឋាភិបាល បង្ក្រាបបាតុកម្មកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរនៅតាមផ្លូវវ៉េងស្រេង និងរោងចក្រ យ៉ាក ជីន កាលពីថ្ងៃទី២ និងថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។
ហេតុការណ៍នោះ សមត្ថកិច្ចបានបាញ់សម្លាប់កម្មករចំនួន ៥នាក់ និងរបួសជាង ៤០នាក់ ព្រមទាំងចាប់ខ្លួនចំនួន ២៣នាក់។ អំពើហិង្សានេះ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ថ្លែងថា ជនដៃដល់ដែលជាអ្នកបង្កហិង្សាឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ និងរបួស បែរជាតុលាការមិនបានចាប់ខ្លួនយកមកផ្ដន្ទាទោស ប៉ុន្តែទៅចាប់ខ្លួនជនរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាទៅវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។