កងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស បានស្នើឲ្យស្ថាប័នជំនាញនានា ផ្អាកត្រួតពិនិត្យទៅលើយានយន្តយោធាដែលពាក់ស្លាកលេខខេមរភូមិន្ទ (ខ.ម) ដែលកំពុងចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា ជាបណ្ដោះអាសន្ន។ គោលបំណងនៃការផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ននេះ គឺរង់ចាំក្រសួងពាក់ព័ន្ធសហការសម្របសម្រួលគ្នាស្របទៅតាមច្បាប់ដែលបានកំណត់។
រថយន្តដែលពាក់ស្លាក់លេខ ខេមរភូមិន្ទ ឬហៅថា ខ.ម ត្រូវគេចាត់ទុកថា ជារថយន្តមួយមានអំណាច ឬមានឥទ្ធិពលដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ ដែលមន្ត្រីទាំងនោះមិនហ៊ានយកខ្លួនបៀត ដោយគិតថា ម្ចាស់ដែលបើកយានយន្តទាំងនោះ ជាអ្នកមានងារខ្ពស់ ដូចជាឧត្ដមសេនីយ៍ ឬងារជាឯកឧត្ដមជាដើម។
ផ្ទុយទៅវិញ សកម្មភាពរបស់អ្នកបើកបររថយន្តទាំងនោះ ផ្ទុយពីតួនាទីនេះ ដោយម្ចាស់រថយន្ត ខ.ម ខ្លះ មិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ និងរថយន្តមួយចំនួនទៀត គេចវេះមិនបានបង់ពន្ធជូនរដ្ឋជាដើម ដែលអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងលិខិតរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានសម្ភារៈបច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងការពារជាតិ បានរកឃើញ។ ប៉ុន្តែ នៅថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈ លិខិតរបស់កងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស បានជូនដំណឹងដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសកងកម្លាំងចម្រុះ ត្រូវផ្អាកការត្រួតពិនិត្យយានយន្តដែលពាក់ស្លាក ខ.ម ជាបណ្ដោះអាសន្នទាំងអស់។
លិខិតរបស់កងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស ដែលចុះហត្ថលេខាដោយនាយឧត្ដមសេនីយ៍ សៅ សុខា នោះបានបញ្ជាក់ថា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងសហការសម្របសម្រួលគ្នារវាងក្រសួងការពារជាតិ និងអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យលើយានយន្តដែលពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម បណ្ដោះអាសន្នទាំងនោះ ឲ្យអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់។
អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក ខេង ទីតូ មានប្រសាសន៍ថា នេះជាការសម្របសម្រួលគ្នារវាងក្រសួងការពារជាតិ និងអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ លើការស្នើសុំកុំឲ្យឃាត់យានយន្តដែលពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម ដែលកំពុងចរាចរណ៍នៅប្រទេសកម្ពុជា៖ «រឿងផ្អាកគឺជារឿងស្នើសុំរបស់ក្រសួងការពារជាតិ ដូច្នេះ ខាងកងរាជអាវុធ គ្រាន់តែជូនដំណឹងទៅអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ដើម្បីរង់ចាំការដោះស្រាយរបស់ក្រសួងទាំងពីរ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលវិញយល់ឃើញថា ការផ្អាកត្រួតពិនិត្យរថយន្ត ខ.ម នេះ ហាក់ជាការលើកទឹកចិត្តឲ្យអ្នកដែលបើកបររថយន្តពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម ប្រព្រឹត្តបទល្មើសបន្ថែមទៀត។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះអះអាងថា វិធានការផ្អាកការត្រួតពិនិត្យយានយន្ត ខ.ម នៅពេលនេះ ហាក់ដោយសារតែខ្លាចអ្នកមានបុណ្យស័ក្ដិ និងមានលុយស្ដុកស្ដម្ភដែលប្រើប្រាស់រថយន្តមានផ្លាកលេខ ខ.ម ទាំងនោះ។
ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក វន់ ពៅ ដែលបានអង្កេតការចរាចរណ៍យានយន្តពាក់ស្លាក់លេខ ខ.ម យល់ឃើញថា ការផ្អាកឃាត់ទុកយានយន្តដែលពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម ជាបណ្ដោះអាសន្ន ហាក់ជារូបភាពលើកទឹកចិត្តធ្វើឲ្យអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើស បន្តធ្វើខុសបន្តទៀត ឬមានន័យថា អ្នកមានបុណ្យស័ក្ដិ និងមានលុយស្ដុកស្ដម្ភ នៅតែអាចប្រើប្រាស់ស្លាកលេខ ខ.ម ល្មើសច្បាប់ តាមតែអំពើចិត្ត៖ «គ្រាន់តែគ្រួសាររបស់កងរាជអាវុធហត្ថទាំងនោះ ក៏មានស្លាកលេខ ខ.ម ដែរ ដូច្នេះ បើសិនជាមិនឃាត់ទេ អ្នកដែលមានខ្នងជា ខ.ម ទាំងនោះ នឹងរួចអំពីកាតព្វកិច្ចនៅពេលដែលគេធ្វើខុស»។
បន្ថែមលើនេះ អ្នកវិភាគសង្គម និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនអះអាងថា កងកម្លាំងចម្រុះដែលហ៊ានចាប់ឆែកឆេរយានយន្តដែលពាក់ស្លាកលេខ ខ.ម ទាំងនោះ ត្រូវប្រឈមនឹងការគុំកួន ការសងសឹក និងប៉ះពាល់ដល់សុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនដ៏រាបនោះ ប្រទេសកម្ពុជា នឹងមានវប្បធម៌គ្រាន់តែហ៊ាននិយាយតែមិនហ៊ានអនុវត្ត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។