រហូតមកទល់ពេលនេះ គឺមានរយៈពេល ១៥ឆ្នាំហើយនៃឧក្រិដ្ឋកម្មវាយប្រហារដោយទឹកអាស៊ីដបំផ្លាញសម្ផស្សអតីតតារាខារ៉ាអូខេ អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា ពីសំណាក់ជនដៃដល់ឈ្មោះ ឃួន សុផល ដែលជាភរិយារបស់លោក ស្វាយ ស៊ីថា រដ្ឋលេខាធិការនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ជនរងគ្រោះពីឧក្រិដ្ឋកម្មទឹកអាស៊ីដប្ដេជ្ញាថានៅតែបន្តរកយុត្តិធម៌។
ទោះបីជាពេលវេលាបានកន្លងផុតទៅដ៏សែនលឿនក្នុងរយៈពេល ១៥ឆ្នាំមកនេះក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែការឈឺចុកចាប់លើរាងកាយ លើផ្ទៃមុខ និងការឈឺចុកចាប់ខាងផ្លូវចិត្តរបស់អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា នៅតែដក់ជាប់ក្នុងចិត្ត នៅតែជាស្រមោលអន្តកាលដ៏ខ្មៅងងឹត និងនៅតែជាដុំភ្លើងដ៏ក្ដៅងំក្នុងទ្រូងដែលមិនអាចពន្លត់បាន នៅពេលដែលជនដៃដល់នៅមិនទាន់ត្រូវបាននាំខ្លួនយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់។
ពីទីក្រុងបូសស្តុន (Boston) រដ្ឋម៉ាស្សាឈូសេត (Massachusetts) សហរដ្ឋអាមេរិក អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា ដែលមានវ័យ ៣១ឆ្នាំហើយ មានប្រសាសន៍តាមទូរស័ព្ទថា អ្នកស្រីនៅតែបន្តរកយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនឯងផង ក៏ដូចជាសម្រាប់ជនរងគ្រោះដទៃទៀតដែលបានរងការឈឺចាប់ ឬការសម្លាប់ដោយអំពើនិទ្ទណ្ឌភាពផង៖ «ក្នុងរយៈពេល ១៥ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំនៅតែបន្តទាមទាររកយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនខ្ញុំ និងសម្រាប់ប្រជាជនដែលគាត់រស់នៅស្រុកខ្មែរ ហើយគ្រាន់តែថាសូមឲ្យតុលាការរកយុត្តិធម៌ និងការពារជនរងគ្រោះ និងដាក់ទោសដល់ជនល្មើសគ្រប់រូបទាំងអស់ឲ្យសក្ដិសមនឹងទោសកំហុសដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្ត»។
ទោះបីជាមានការវះកាត់ជាច្រើនលើកច្រើនសាដោយពេទ្យជំនាញៗ ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ដោយ ក៏ផ្ទៃមុខរបស់អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា មិនអាចវិលទៅរកភាពដើមវិញបាននោះឡើយ។ ស្លាកស្នាមទាំងនេះនៅតែធ្វើឲ្យអ្នកស្រីនឹកឃើញដល់ព្រឹត្តិការដ៏រន្ធត់កាលពី ១៥ឆ្នាំមុន នៅពេលអ្នកស្រីមានវ័យ ១៦ឆ្នាំ ដែលជាតារាខារ៉ាអូខេដ៏ស្រស់ស្អាត បានរងការវាយប្រហារដោយទឹកអាស៊ីដខ្លាំង យ៉ាងជោកជាំពេញរាងកាយ នៅថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩៩ ពីសំណាក់ឧក្រិដ្ឋជនមួយក្រុមដែលដឹកនាំដោយអ្នកស្រី ឃួន សុផល ប្រពន្ធរបស់លោក ស្វាយ ស៊ីថា រដ្ឋលេខាធិការនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
ងាកទៅព្រឹត្តិការណ៍នៃឧក្រិដ្ឋកម្មនោះបន្តិច។ ជនរងគ្រោះអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា អះអាងថា ឃួន សុផល បានទាញសក់របស់នាងអូសពីលើកៅអីធ្លាក់មកនឹងដី ហើយធាក់ជាច្រើនជើង។ ពេលនោះអង្គរក្សរបស់ ឃួន សុផល បានលោតធាក់ ម៉ារីណា ហើយចាប់អុកនឹងជង្គង់ជាច្រើនដងដែលបណ្ដាលឲ្យ ម៉ារីណា ហូរឈាមតាមច្រមុះហើយសន្លប់បាត់ស្មារតី។ នៅពេលដឹងខ្លួនឡើងវិញ ម៉ារីណា មានអារម្មណ៍ហាក់ដូចជាគេយកទឹកក្តៅទៅចាក់ស្រោចមកលើខ្លួន តាមពិតនោះគឺជាទឹកអាស៊ីដខ្លាំងសោះ។
ក្នុងសំឡេងញ័រៗទាំងអួលដើមក អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា មានប្រសាសន៍ទាំងរំជួលចិត្តថា ពេលអ្នកស្រីឆ្លុះកញ្ចក់ម្តងៗ អ្នកស្រីតែងស្រមៃឃើញហេតុការណ៍នៃឧក្រិដ្ឋកម្មកាលពីអតីតកាលភ្លាម៖ «នៅតែដិតជាប់ក្នុងខ្លួនអ៊ីចឹង ព្រោះអីស្លាកស្នាមនៅលើខ្លួនខ្ញុំ និងនៅលើរាងកាយខ្ញុំវានៅមាននៅឡើយ។ ម៉្លោះហើយរឿងអតីតកាលវានៅជាប់ក្នុងខ្លួនខ្ញុំអស់មួយជីវិត។ វាមិនរសាយទេ វាមិនអាចបាត់បង់ទៅបានទេ។ ប្រសិនបើស្លាកស្នាមនេះវាបាត់បង់ទៅមែន រឿងអតីតកាលក៏វាអាចរលាយទៅតាមហ្នឹងដែរ។ ប៉ុន្តែនេះវាមិនបានបាត់ទៅណាទេ គឺវាដិតជាប់លើខ្លួនប្រាណរបស់ខ្ញុំហ្នឹង គឺការចងចាំវានៅជាប់រហូត គឺមិនអាចបំបាត់បានទេ។ ទោះបីខំទៅនិយាយជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតព្យាបាលផ្លូវចិត្តក៏ដោយ វាជាមែន ប៉ុន្តែនៅពេលសម្លឹងឃើញស្លាកស្នាមនៅលើខ្លួនគឺឃើញអតីតកាលរហូត»។
ទូរទស្សន៍អប្សរារបស់គណបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា កាលពីចុងឆ្នាំ២០១១ បានចុះផ្សាយសម្ដីរបស់អតីតប្រធានតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក ជីវ កេង ថា សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា បានធ្វើកិច្ចការរកយុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះទៅតាមផ្លូវច្បាប់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ៖ «ករណីជះទឹកអាស៊ីដលើកកញ្ញា តាត ម៉ារីណា នេះ ត្រូវបានតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ធ្វើការជំនុំជម្រះចប់សព្វគ្រប់អស់ហើយ តាមសាលក្រមលេខ ៧៨.ជ ចុះថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០០ ហើយសាលក្រមនេះបានចូលជាស្ថាពរទៅហើយ ហើយសម្រេចផ្ដន្ទាទោសជនល្មើសឈ្មោះ ឃួន សុផល រយៈពេលមួយឆ្នាំ ហើយព្យួរទោសដោយសាកល្បងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ។ អ៊ីចឹងមានការអនុវត្តចប់សព្វគ្រប់អស់ហើយ»។
ទោះបីជាមានការអះអាងរបស់លោក ជីវ កេង បែបនេះក្តី ប៉ុន្តែជនរងគ្រោះ អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា និងក្រុមសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកអះអាងថា ពួកគេមិនដែលឃើញជនដៃដល់ និងបក្សពួកត្រូវជាប់គុកនៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោកឧត្ដមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ មានអះអាងថា ករណីជះទឹកអាស៊ីដលើអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា បានបញ្ចប់ជាស្ថាពរ ហើយអាជ្ញាយុកាលនៃទោសរបស់ជនដៃដល់ក៏បានផុតរលត់ដែរ៖ «តុលាការគេព្យួរទោសប្រាំឆ្នាំ។ រឿងនេះជាសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការសុទ្ធសាធ។ រឿងនេះដូចជាចប់អាជ្ញាយុកាលទៅហើយដែរទេ។ ខ្ញុំគិតថា សាមីខ្លួនអាចប្ដឹងទៅឧទ្ធរណ៍ក៏ដោយ ឬមិនប្ដឹងក៏ដោយ តែវាមិនមែនជាសមត្ថកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនោះឡើយ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ចាន់ សុវ៉េត មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្សនៃសមាគមអាដហុក (ADHOC) មានប្រសាសន៍ប៉ុន្មានថ្ងៃមុនពេលលោកទទួលអនិច្ចកម្មថា អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា និងក្រុមគ្រួសារនៅតែអាចប្ដឹងសើរើករណីឧក្រិដ្ឋកម្មមួយនេះទៅសាលាឧទ្ធរណ៍បន្តទៀត ហើយថា សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាចមានលទ្ធភាពស្វែងរកមេធាវីផ្ដល់ជូន ពីព្រោះសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌដូច្នេះនៅមិនទាន់ផុតអាជ្ញាយុកាលនោះទេ។
លោក ចាន់ សុវ៉េត សម្ដែងការសោកស្ដាយចំពោះនីតិវិធីរបស់សមត្ថកិច្ចកម្ពុជា បណ្ដោយឲ្យឧក្រិដ្ឋកម្មកម្រិតធ្ងន់មួយនេះក្លាយទៅជានិទ្ទណ្ឌភាព ឬភាពគ្មានទោសពៃរ៍ដោយសារជនដៃមិនត្រូវបាននាំយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវតុលាការនោះឡើយ។
លោក ចាន់ សុវ៉េត៖ «ទាក់ទងរឿងកញ្ញា តាត ម៉ារីណា នេះគឺរឿងបទឧក្រិដ្ឋដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយដែលគេយកទឹកអាស៊ីដទៅជះដែលធ្វើឲ្យគ្នាពិការភាពរហូតដល់ថ្ងៃនេះ។ ខ្ញុំហាក់ដូចជាមានការសោកស្ដាយជាខ្លាំងសម្រាប់ដំណើរការនៃនីតិវិធីរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមិនបានអនុវត្តឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ពេញលេញតាមផ្លូវច្បាប់ បណ្ដែតបណ្ដោយរឿងហ្នឹងឲ្យទៅជានិទ្ទណ្ឌភាពដោយមិនបានអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹងឲ្យបានត្រឹមត្រូវតាមចាប់ជនល្មើសយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។ វាអត់មានបាទ! ព្រោះតាមពិតទៅករណីហ្នឹង បើតាមអ្វីដែលជាការដឹងខ្លះៗ និងតាមរយៈព័ត៌មាន គឺជនល្មើសក្នុងស្រុកទេ មិនមែននៅឆ្ងាយទេ។ គ្រាន់តែថា អ្នកហ្នឹងជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយមន្ត្រីមានអំណាចនៅក្នុងប្រទេសអីអ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹងប្រសិនបើប្រទេសយើងបណ្ដែតបណ្ដោយរឿងហ្នឹងឲ្យមានរបៀបអ៊ីចឹងតទៅទៀត ខ្ញុំគិតថា អ្នករងគ្រោះគឺរងភាពអយុត្តិធម៌កាន់តែខ្លាំងទៅៗ និងច្រើនទៅៗ ដែលពិបាកឲ្យតម្លៃថា ជាប្រទេសគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងនីតិរដ្ឋ»។
មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះចាត់ទុកឧក្រិដ្ឋកម្មជះទឹកអាស៊ីដមកលើអ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា ជា ឃាតកម្មគិតទុកជាមុន។
មាត្រា២០០ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថា បទឃាតកម្មគិតទុកជាមុនគឺជាអំពើសម្លាប់មនុស្សគិតទុកជាមុនដោយការពួនស្ទាក់ ការរៀបចំគម្រោង និងជាការឃ្លាំចាំបុគ្គលណាម្នាក់ក្នុងមួយរយៈពេល ដើម្បីប្រព្រឹត្តអំពើបៀតបៀនទៅលើរូបបុគ្គលនៃជនរងគ្រោះ។ ឃាតកម្មគិតទុកជាមុនត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។
ជាមួយគ្នានេះដែរ មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត អះអាងថា ជនរងគ្រោះនៅតែអាចបន្តប្ដឹងសើរើលើសំណុំរឿងជះទឹកអាស៊ីដខ្លាំងនេះបានដោយសារការកាត់សេចក្ដីរបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញ កន្លងមកមិនបានជូនដំណឹងដល់ជនរងគ្រោះ ឬសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកស្រី តាត ម៉ារីណា ដែលសព្វថ្ងៃមានកូនពីរនាក់ (ប្រុសម្នាក់ស្រីម្នាក់) ក្នុងបន្ទុកអះអាងថា អ្នកស្រីនៅតែប្ដេជ្ញារកយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនឯង និងសម្រាប់ជនរងគ្រោះផ្សេងទៀត។ អ្នកស្រីបន្តថា អ្នកស្រីនឹងប្ដឹងសើរើករណីនេះទៅសាលាឧទ្ធរណ៍នៅពេលណាអ្នកស្រីបញ្ចប់ការសិក្សានៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ។
អ្នកស្រីបន្តថាទោះបីជាអ្នកស្រីរងការឈឺចាប់ខាងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែការឈឺចាប់នោះមិនបានធ្វើឲ្យអ្នកស្រីបរាជ័យក្នុងឆាកជីវិតនោះឡើយ តែផ្ទុយទៅវិញ វាកាន់តែធ្វើឲ្យអ្នកស្រីរឹងមាំ និងតស៊ូដើម្បីស្រេចគោលដៅធំរបស់អ្នកស្រីទៅថ្ងៃអនាគត ដែលអ្នកស្រីចង់ធ្វើជាវេជ្ជបណ្ឌិតនោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។