អតីតអនុប្រធានទី១នៃរដ្ឋសភា និងជាប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បន្តអំពាវនាវដល់សមាជិក និងអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួនឲ្យបន្តរក្សានូវវប្បធម៌អហិង្សា ដូចដែលគណបក្សនេះធ្លាប់អនុវត្តកន្លងមក។ អ្នកវិភាគសង្គមវិញយល់ឃើញថា ការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយដូចនេះរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាជម្រើសដ៏ល្អ ប្រសិនបើគណបក្សនេះអនុវត្តបានមែន។
នេះជាការបង្ហាញវត្តមានជាសាធារណៈ លើកទី១ហើយ របស់ប្រមុខដឹកនាំបក្សប្រឆាំងនៅបន្ទាប់ពីខ្លួនត្រូវរងបណ្ដឹងយ៉ាងស្អេកស្កះ និងមានដីកាឲ្យចាប់ខ្លួនពីតុលាការក្រុងភ្នំពេញ នោះ។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រជាច្រើននាក់ នៅទីស្នាក់ការកណ្ដាលចាក់អង្រែលើ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែមិថុនា លោក កឹម សុខា ឲ្យដឹងថា គណបក្សប្រឆាំងនឹងនៅបន្តរក្សាគោលជំហររបស់ខ្លួនគឺប្រកាន់យកគោលការណ៍អហិង្សា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយ។ លោកបន្តថា គ្មានជម្រើសណាមួយដែលល្អជាងការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រត្រជាក់ក្នុងការបញ្ចប់បញ្ហាឡើយ។ លោកបន្តថា «ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា គឺដោះដោយបញ្ញា ដោះដោយអហិង្សា។ នេះហើយដែលយើងជាថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់យកឱវាទនេះ។ ហើយការសម្រេចថ្ងៃនេះ គឺដើម្បីសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា យើងនៅតែប្រកាន់ភ្ជាប់នូវអហិង្សាជានិច្ច»។
ក្នុងជីវិតនយោបាយមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ លោក កឹម សុខា ដែលធ្លាប់អង្គុយកៅអីក្នុងតួនាទីជាអនុប្រធានទី១នៃរដ្ឋសភាបានមួយមួយរយៈ លោកត្រូវរងបណ្ដឹង និងបទចោទជាច្រើនសំណុំរឿងជាហូរហែមកហើយ។ ចុងក្រោយនេះ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានចៅក្រមស៊ើបសួរនៃតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក ថាន់ ឡេង ចេញដីកាបង្គាប់ឲ្យខ្លួននៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ខាងមុខនេះ។ ដីកាបង្គាប់ឲ្យចូលខ្លួនដែលចេញកាលពីថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា កន្លងទៅនេះក្រោមបទចោទថា លោក កឹម សុខា ព្យាយាមបដិសេធក្នុងការចូលខ្លួនឆ្លើយបំភ្លឺ។
ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពដ៏តានតឹងផ្នែកនយោបាយ និងមានដីកាចាប់ខ្លួនផ្ទួនៗផង ប្រធានស្ដីទីបក្សប្រឆាំង ពុំបានចេញក្រៅជាសាធារណៈដូចលើកមុនៗឡើយ។ លោក កឹម សុខា បានធ្វើពហិការមិនចេញមុខជាសាធារណៈអស់ពេលជាច្រើនថ្ងៃកន្លងមកហើយ។
ការបង្ហាញវត្តមានជាលើកដំបូងរបស់លោកជាសាធារណៈនៅពេលនេះគឺជាការជាប់ជួនចំថ្ងៃនៃការប្រារព្ធពិធីតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនាគឺពិធីរាប់បាត្រដែលមានព្រះសង្ឃចំនួន ១២៣អង្គ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៧ មិថុនា នៅទីស្នាក់ការគណបក្ស។
អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ឃើញថា ការជ្រើសរើសមធ្យោបាយមិនតបតដោយអំពើហិង្សា គឺវិធីសាស្ត្រដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតនៅលើពិភពលោក។ មានប្រទេសច្រើនណាស់មកហើយដែលប្រកាន់គោលការណ៍អហិង្សានេះ តែងឈ្នះក្នុងសមរភូមិនយោបាយ។ ក៏ប៉ុន្តែ យន្តការបែបនេះត្រូវអត់ធ្មត់ និងចិត្តអំណត់បន្តិច។
លោក កែម ឡី អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម ចាត់ទុកថា វាជាជម្រើសដែលមិនអាចខ្វះបានចំពោះការប្រើវិធីដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី។ ប៉ុន្តែលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា រឿងដែលមានការព្រួយបារម្ភគឺខ្លាចមានភាពប្រេះឆាផ្ទៃក្នុងប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបក្សនយោបាយមួយបានសម្អាតផ្ទៃក្នុងល្អហើយ វាជាឱកាសដ៏ល្អបំផុត ហើយភាពជោគជ័យក៏នឹងងាយទទួលបានដែរ។ លោកបន្តថា «យុទ្ធនាការអហិង្សាហ្នឹង គឺឈ្នះហើយឲ្យតែបាន ហើយអហិង្សាហ្នឹងយើងត្រូវតែបន្តថែមទៀត បើទោះជាវ៉ៃគេចាប់គេចង ឬគេសម្លាប់អី ក៏យើងឥតត្រូវតដៃ។ ធ្វើសកម្មភាពដោយអហិង្សារហូត អាហ្នឹងជាគំរូ មហាត្មៈ គន្ធី ហើយអាចនឹងទទួលជោគជ័យបើអាចធ្វើបាន»។
លោក កឹម សុខា ដែលជាប្រធានស្ដីទីគណបក្សប្រឆាំងរងបណ្ដឹងជាច្រើនសំណុំរឿងមួយរយៈពេលមកនេះក្រោយពេលលោកត្រូវបានសមាជិកសភាគណបក្សកាន់អំណាចបោះឆ្នោតទម្លាក់ពីអនុប្រធានទី១រដ្ឋសភាមក។ គេសង្កេតឃើញថា មានមនុស្សជាច្រើនក្រុមតែងព្យាយាមកសាងសំណុំរឿងជាច្រើនករណី ដើម្បីដាក់បន្ទុកប្រឆាំងលោក កឹម សុខា ក្នុងបំណងឲ្យលោកជាប់ទោសទណ្ឌទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធិសភា។
បើទោះជាបែបណា លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដែលជាស្ថាប័នមួយតែងចាត់វិធានការក្នុងសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា សារភាពកាលពីថ្ងៃទី៦ មិថុនា ថា បញ្ហារបស់លោក កឹម សុខា នេះ ទាំងខាងតុលាការ និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយពិតជាពិបាកចាត់ការណាស់។ លោកបន្តថា ភាពស្មុគស្មាញ និងជាឧបសគ្គផ្នែកផ្លូវច្បាប់នេះដោយសារតែប្រមុខបក្សប្រឆាំងបានការពារដោយច្បាប់រួចទៅហើយ ដែលមិនងាយនឹងចាប់ខ្លួនបានស្រួលឡើយ។ លោកបន្តថា «របាយការណ៍សំយោគយើង ក៏យើងឥតហ៊ានធ្វើការចោទប្រកាន់ទេ ពីព្រោះអភ័យឯកសិទ្ធិរបស់សភាការពារ ៤ចំណុច ការពារមិនឲ្យចោទប្រកាន់គាត់ទៅតុលាការ ការពារមិនឲ្យឃាត់ខ្លួនគាត់ ការពារមិនឲ្យចាប់ខ្លួនគាត់ និងការពារមិនឃុំខ្លួនគាត់។ ៤ចំណុចហ្នឹងឯង។ លើកលែងតែបទល្មើសជាក់ស្ដែងទេ ៤ចំណុចហ្នឹងរលាយ ប៉ុន្តែនេះមានជាក់ស្ដែងណា លើសពីមួយអាទិត្យហើយ លែងជាក់ស្ដែងហើយ»។
ក្នុងអំឡុងពេលដែលលោក កឹម សុខា មានដីកាចាប់ខ្លួន និងដីកាបង្គាប់ឲ្យចូលឆ្លើយបំភ្លឺផង អ្នកគាំទ្រវិញបានព្រមានធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងបំណងប្រឆាំងចំណាត់ការរបស់តុលាការ។ ចំណែកមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានអះអាងថា ប្រសិនបើការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា មិនធ្វើឲ្យចំណេញដល់ជាតិទេ នោះអាជ្ញាធររដ្ឋនឹងផ្អាកសិន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។