ប្រជាពលរដ្ឋនៅភ្នំពេញ បានបញ្ចេញទស្សនៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ពួកគេមិនចង់អោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចូលរួមប្រជុំសភាថ្ងៃដំបូង និងចរចាបែងចែកអំណាចគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាលជាមួយគណបក្សប្រជាជនឡើយ។
អាជីវករម្នាក់សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបាននិយាយថា ប្រជាជនបានខិតខំតស៊ូប្ដូរផ្ដាច់ជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយប្រសិនបើគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គាត់ថាពលរដ្ឋនឹងអស់ស្មារតីតស៊ូជាមួយគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះនៅថ្ងៃអនាគត។ ប៉ុន្តែគាត់សង្ឃឹមថា ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងមិនចូលរួមប្រជុំសភាលើកដំបូងដោយមិនទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌ពីការបោះឆ្នោតកន្លងមកនោះឡើយ៖ «ខ្ញុំឮគេនិយាយគ្រប់គ្នាទេថា ប្រសិនជាចូលរួមអាណត្តិក្រោយគណបក្សប្រឆាំងនឹងគ្មានសន្លឹកឆ្នោតទេ ព្រោះគេតស៊ូចង់ងាប់ហើយ ហើយយើងអត់មានយកអោយបានអោយគេ។ ហ្នឹងហើយអត់ចង់អោយចូលតែម្ដង»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ បុគ្គលិកនៅក្រុមហ៊ុនឯកជនម្នាក់ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បាននិយាយថា តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនគួរចូលរួមប្រជុំសភាលើកដំបូងឡើយ ប្រសិនបើគ្មានដំណោះស្រាយស្វែងរកយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតជាមុននោះទេ ព្រោះនៅពេលនេះអ្វីដែលពលរដ្ឋភាគច្រើនចង់បានគឺគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យមួយ។
លោកថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគួរធ្វើការថ្លឹងថ្លែងអោយបានហ្មត់ចត់មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្ត៖ «បើយើងមិនចូលរួមគេអាចចោទថា យើងមិនដង្ហែតាមព្រះរាជតម្រិះព្រះមហាក្សត្រ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងចូលរួមវាខុសនឹងឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ អ៊ីចឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវតែពិចារណាអោយច្បាស់លាស់ពីបញ្ហាហ្នឹងសិន តើដង្ហែតាមព្រះរាជតម្រិះព្រះមហាក្សត្រ ឬមួយក៏សម្របតាមមតិប្រជាពលរដ្ឋ»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាទ្វេគ្រោះ មានន័យថា ប្រសិនបើគណបក្សនេះមិនចូលរួមប្រជុំតាមការអញ្ជើញរបស់ព្រះមហាក្សត្រ គណបក្សនេះនឹងមានការចោទប្រកាន់ ឬរិះគន់ថា មិនដង្ហែតាមព្រះរាជតម្រិះព្រះមហាក្សត្រដែលព្រះអង្គចង់អោយអ្នកនយោបាយខ្មែរបង្ហាញនូវការរួបរួម និងឯកភាពជាតិជាធ្លុងមួយ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចូលរួមប្រជុំសភាថ្ងៃដំបូងមែន នោះមានន័យថា គណបក្សប្រឆាំងមួយនេះក្បត់ឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ។
មន្ត្រីរាជការម្នាក់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះដែរនោះ បាននិយាយថា ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចូលរួមប្រជុំមែននោះ គណបក្សប្រឆាំងមួយនេះនឹងមានវាសនាដូចគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
លោកជឿជាក់ថា ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានឃើញបទពិសោធន៍មិនល្អរបស់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ហើយតាមរយៈបទពិសោធន៍នេះ លោកសង្ឃឹមថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងមិនចូលរួមប្រជុំ ហើយនៅតែបន្តទាមទាររកយុត្តិធម៌អោយពលរដ្ឋខ្មែរ៖ «ជាលទ្ធផលគាត់នឹងដឹងរួចស្រេចទៅហើយថា ប្រសិនបើគាត់ចូល គណបក្សរបស់គាត់នឹងវិនាសសាបសូន្យ រាស្ត្រមួយចំនួនគេនឹងអស់ទឹកចិត្ត។ យប់មិញខ្ញុំក៏បានស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីដែរ មានស្ត្រីម្នាក់គាត់ call (ទូរស័ព្ទ) ចូលមកដើម្បីសួរគាត់ទាំងយំផង ទាំងសោកស្ដាយផង ទាំងមានទុកក្រៀមក្រំ... គាត់ត្អូញត្អែរដល់មេដឹកនាំទាំងពីរគាត់ហ្នឹង ដើម្បីអោយដឹងថា តើលទ្ធផលនៃការចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនវានឹងទៅជាយ៉ាងណា»។
នៅក្នុងព្រះរាជសារចុះថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាប់ឆ្នោតទាំង ៥៥រូប ចូលរួមក្នុងសម័យប្រជុំដំបូងនៃរដ្ឋសភាដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានប្រកាសម្ដងហើយម្ដងទៀតថា ពួកគេនឹងមិនចូលរួមប្រជុំសភាថ្ងៃដំបូងឡើយ បើគ្មានដំណោះស្រាយយុត្តិធម៌ជូនម្ចាស់ឆ្នោត។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ក្រៅពីបានអំពាវនាវអោយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិមិនចូលរួមប្រជុំ ក៏បានស្នើសុំព្រះរាជអន្តរាគមន៍ព្រះមហាក្សត្របន្តស្វែងរកដំណោះស្រាយដើម្បីរកយុត្តិធម៌អោយពលរដ្ឋ៖ «ខ្ញុំសូមសំណូមពរព្រះមហាក្សត្រមានព្រះតម្រិះឡើងវិញនូវបញ្ហាកោះប្រជុំគណបក្ស។ ខ្ញុំគិតថា មិនទាន់ធ្វើទៅអ៊ីចឹងកើតទេ ព្រោះអីគណបក្សប្រឆាំងគេមានឆន្ទៈដើម្បីដោះស្រាយនូវចំណុចអ្វីដែលប្រជាជនចង់បាន ដូចជាការបង្កើតក្រុមគណៈកម្មការស្រាវជ្រាវរកសន្លឹកឆ្នោតដែលបានបាត់បង់ទៅ ហើយប្រជាជនជាច្រើនដែលមានការមិនសប្បាយចិត្តនូវបញ្ហាអស់ទាំងហ្នឹង»។
មាត្រា ៨ និងមាត្រា ៩ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា ព្រះមហាក្សត្រព្រះអង្គទ្រង់ជានិមិត្តរូបនៃឯកភាពជាតិ និងនិរន្តរភាពជាតិ។ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ជាអ្នកធានាឯករាជ្យជាតិ អធិបតេយ្យ និងបូរណភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់ជាអ្នកធានាការគោរពសិទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការគោរពសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ។ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់មានតួនាទីខ្ពង់ខ្ពស់ ជាអាជ្ញាកណ្ដាល ដើម្បីធានាការប្រព្រឹត្តទៅនៃអំណាចសាធារណៈអោយមានភាពទៀងទាត់។
និស្សិតផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិម្នាក់នៅសាកលវិទ្យាល័យញាណសាស្ត្របានស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រប្រើអំណាចរបស់ព្រះអង្គស្វែងរកដំណោះស្រាយអោយបានចប់សព្វគ្រប់សិន មុននឹងអោយគណបក្សទាំងពីរចូលរួមប្រជុំ គឺធ្វើយ៉ាងណាអោយគណបក្សទាំងពីរអស់ចិត្តទាំងសង្ខាង៖ «ក្រោមព្រះតម្រិះរបស់ព្រះអង្គ ព្រះអង្គតែងចង់បានការរួបរួមជាតិ សាមគ្គីភាពជាតិ និងរួបរួមគ្នាជាធ្លុងមួយ ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយអោយចេញឆាប់ៗនេះ ដើម្បីជាការអភិវឌ្ឍជាតិ វាជារឿងមួយដ៏ត្រឹមត្រូវណាស់ ដែលព្រះអង្គកំពុងតែធ្វើកិច្ចការមួយក្នុងការបង្រួបបង្រួមជាតិអោយមានភាពរីកចម្រើន ការស្រុះស្រួលគ្នារវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។ សម្រាប់មតិខ្ញុំបាទ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ព្រះអង្គគួរតែប្រើវិធីសាស្ត្របែបណាដើម្បីសម្របសម្រួលគណបក្សទាំងពីរទទួលស្គាល់នូវលទ្ធផល សម្របសម្រួលនិងរកអោយឃើញចំណុចកណ្ដាលរួមរវាងគណបក្សទាំងពីរ»។
ក្នុងព្រះរាជសារចុះថ្ងៃទី១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បានមានព្រះរាជបន្ទូលថា ព្រះអង្គនឹងយាងជាព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងសម័យប្រជុំដំបូងនៃរដ្ឋសភានីតិកាលទី៥ ដោយយោងតាមមាត្រា៨២ ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
មាត្រា៨២ថ្មី វាក្យខ័ណ្ឌទី១ ចែងថា រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង ៦០ថ្ងៃយ៉ាងយូរ ក្រោយពេលបោះឆ្នោតតាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។