យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ដែលធ្លាប់ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ១ឆ្នាំកន្លះ ដោយរងការចោទទាក់ទិននឹងការបង្ហោះសារបដិវត្តន៍ពណ៌លើហ្វេសប៊ុក (Facebook) នោះ បានបើកបណ្ណាល័យមួយដាក់ឈ្មោះថា បណ្ណាល័យបណ្ឌិត កែម ឡី។ យុវជន កែម ឡី និយមរូបនេះអះអាងថា ការបើកបណ្ណាល័យនេះ ដើម្បីរម្លឹកពីវីរភាពបណ្ឌិត កែម ឡី និងលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការអាននៅកម្ពុជា។
បណ្ណាល័យ កែម ឡី នេះ បានបើកជាផ្លូវការតាំងពីថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ ដែលស្ថិតនៅផ្ទះលេខ១២១ ផ្លូវលេខ៥ ភូមិទួលគោក សង្កាត់ទួលសង្កែ ខណ្ឌឫស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់ទាក់ទាញប្រិយមិត្តអ្នកអានបានច្រើនប៉ុន្មានឡើយ។
ម្ចាស់បណ្ណាល័យនេះ គឺយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ជាអ្នក កែម ឡី និយម។ លោករៀបរាប់ថា មូលហេតុដែលបង្កើតបណ្ណាល័យ កែម ឡី នេះឡើង ដើម្បីរម្លឹកនូវវីរភាពលោកបណ្ឌិត កែម ឡី និងដើម្បីជំរុញការអាននៅកម្ពុជា៖ «សំខាន់បំផុតនោះ គឺដើម្បីឧទ្ទិសដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធលោកគ្រូ កែម ឡី ដែលគាត់លះបង់ទាំងគ្រួសារ ទាំងកម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្ត និងប្រាជ្ញារបស់គាត់ ដើម្បីបុព្វហេតុប្រទេសកម្ពុជា ដូច្នេះបង្កើតបណ្ណាល័យនេះ ដើម្បីថែរក្សាកេរ្តិ៍ឈ្មោះគាត់រហូត និងចង់អោយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចូលមកអានសៀវភៅនៅទីនេះ»។
បណ្ណាល័យ កែម ឡី នេះ គឺចែកចេញជាបីបន្ទប់ គឺបន្ទប់ទី១ សម្រាប់ដាក់សៀវភៅ រីឯបន្ទប់ទី២ គឺកន្លែងដាក់កុំព្យូទ័រសម្រាប់ស្រាវជ្រាវឯកសារ និងបន្ទប់ទី៣ គឺជាបន្ទប់សម្រាប់ស្ដាប់សំឡេងវិភាគរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី និងអ្នកវិភាគល្បីៗមួយចំនួនទៀត។ យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ថា បណ្ណាល័យនេះបើកចាប់ពីម៉ោង ៧កន្លះព្រឹក រហូតដល់ ៥ល្ងាច ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយមិនយកប្រាក់កម្រៃពីភ្ញៀវឡើយ ដូច្នេះគេអាចចូលទៅអានបានដោយសេរីដើម្បីក្រេបជញ្ជក់យកចំណេះដឹង៖ «សៀវភៅដែលយើងមាននេះ គឺផ្ដោតទៅលើសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រសំខាន់ យើងមានសៀវភៅទស្សនវិជ្ជា សៀវភៅចិត្តវិទ្យា សៀវភៅមុខជំនួញ បុគ្គលល្បីៗជុំវិញពិភពលោក ការអប់រំផ្លូវចិត្ត យើងមានសៀវភៅធម៌ យើងមានសៀវភៅអប់រំកុមារ និងយើងមានសៀវភៅវប្បធម៌ ប្រពៃណីរបស់ខ្មែរយើង ហើយយើងក៏មានឯកសារមួយចំនួនដែលយើងទទួលបានពីខាងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស។ ទី២ គឺយើងមានកុំព្យូទ័រចំនួន ៥គ្រឿង ដែលភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត ដើម្បីទុកអោយអ្នកចង់ធ្វើការស្រាវជ្រាវ។ ទី៣ គឺបន្ទាប់ស្តាប់ គឺយើងផ្តោតទៅលើបទវិភាគផ្សេងៗរបស់លោកគ្រូ កែម ឡី។ យើងក៏មានគម្រោងដាក់ស្លាយបញ្ចាំងវីដេអូ ឬរូបភាពអំពីការរំលោភដីធ្លី រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ការបាញ់សម្លាប់ និងការបង្ក្រាបបាតុកម្មដែលសាហាវៗពីសំណាក់អាជ្ញាធរ»។
ក្នុងបណ្ណាល័យនេះទើបតែមានសៀវពីរក្បាលប៉ុណ្ណោះដែលទាក់ទងនឹងលោកបណ្ឌិត កែម ឡឺ គឺសៀវភៅ "អ្នករួតវាំងននសង្គម" និងសៀវភៅ "កម្រងទស្សនសង្គម និងនយោបាយរបស់បណ្ឌិត កែម ឡី" ដែលចងក្រងដោយសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ។ ចំណែកសៀវភៅ "គ្រួធំ" និងសៀវភៅទាក់ទងនឹងលោកបណ្ឌិត កែម ឡី មួយចំនួនទៀត ខាងម្ចាស់បណ្ណាល័យ កំពុងតែទាក់ទងសុំការអនុញ្ញាតពីអ្នកនិពន្ធ។
ទោះយ៉ាងណាក្ដី ម្ចាស់បណ្ណាល័យរូបនេះសម្ដែងការសោកស្ដាយដែលមកដល់ពេលនេះ បណ្ណាល័យរបស់លោកនៅមិនទាន់មានអ្នកចូលអានច្រើននៅឡើយ ទោះបីជាខំបង្ហោះផ្សព្វផ្សាយតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកក្ដី។ មិនមែនតែបណ្ណាល័យ កែម ឡី ទេ បណ្ណាល័យផ្សេងៗ ក៏ស្ងាត់មិនសូវមានអ្នកចូលអានដូចគ្នា។ លោកបន្តថា បើផ្អែកលើការពិនិត្យជាក់ស្ដែងនោះ គឺអត្រានៃការអានរបស់ជនជាតិខ្មែរមានកម្រិតទាបណាស់ ខណៈដែលជនជាតិបរទេសមួយចំនួនធំនៅតែចូលចិត្តការអាន។ កង្វះខាតឯកសារ ពុំសូវមានបណ្ណាល័យអានច្រើន និងខ្វះព័ត៌មានឯករាជ្យ រួមទាំងភាពក្រីក្រ ក្រពះស្រេកឃ្លាន អាចជាឧបសគ្គចម្បងដែលជំរុញឱ្យជនជាតិខ្មែរមិនសូវចូលចិត្តចង់អាន និងចង់ដឹង៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍នៃការអានឲ្យបានច្រើន និងបង្កើតមធ្យោបាយណាងាយស្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការទៅស្វែងរកសៀវភៅអាន។ ខ្ញុំសូមស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល គួរតែពង្រឹងបណ្ណាល័យនៅតាមសាលាអោយបានច្រើន»។
រីឯនាយិកាបណ្ណាល័យនៃសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្ត្រកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានសមាគមបណ្ណាល័យ និងឯកសារវិទូកម្ពុជា អ្នកនាង ម៉ៅ កុលាប ថ្លែងថា ការអភិវឌ្ឍបណ្ណាល័យឲ្យមានឯកសារតម្កល់សម្បូរបែប និងមានភាពទាក់ទាញអាចរួមចំណែកបណ្ដុះទម្លាប់អានដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ អ្នកនាង ម៉ៅ កុលាប បន្តថា នៅបណ្ដាប្រទេសអ្នកមាន គឺគេបណ្ដុះទម្លាប់ការអានតាំងពីវ័យទារកមកម្ល៉េះ ហើយប្រព័ន្ធអប់រំរបស់គេទៀតសោត គឺជំរុញការអានច្រើនខុសឆ្ងាយពីប្រទេសកម្ពុជា៖ «នៅស្រុកខ្មែរយើង ការអានចំពោះទារក គឺវាស្ទើរតែអត់មានតែម្ដង រីឯសាលាមត្តេយ្យនៅមានចំនួនតិច ហើយសាលាមត្តេយ្យមួយចំនួនទៀត គឺគាត់អត់មានកម្មវិធីសម្រាប់ជំរុញការអានឡើយ។អ៊ីចឹងហើយទើបធ្វើអោយការអាននៅស្រុកខ្មែររបស់យើងនៅមានកម្រិត។ ការអាននេះ មិនមែនដោយសារតែជនជាតិខ្មែរយើងខ្ជិល ហើយជនជាតិគេឧស្សាហ៍នោះទេ តែដោយសារគេមានប្រព័ន្ធ គេមានបរិស្ថានក្នុងការជំរុញ បណ្ដុះគំនិតអាន រីឯស្រុកខ្មែរយើងអត់មាន បើថាមានក៏មានតិចដែរ»។
អ្នកនាង ម៉ៅ កុលាប ជំរុញឲ្យអាណាព្យាបាល រួមទាំងសាលាមត្តេយ្យ ទាំងសាលារដ្ឋ និងសាលាឯកជនរហូតដល់សាលាបឋមសិក្សា និងសាលាវិទ្យាល័យ ត្រូវបង្កើតបណ្ណាល័យ និងបង្កើតកម្មវិធីអានឲ្យបានច្រើនចាប់តាំងពីទារក ដើម្បីឲ្យពួកគេមានទម្លាប់ក្នុងការអានជាប់រហូត។ អ្នកជំនាញរូបនេះ លើកឡើងថា ការអានច្រើននាំឲ្យមានការអភិវឌ្ឍផ្នែកការគិត និងពិចារណាបែបស៊ីជម្រៅ និងអភិវឌ្ឍការសរសេរទៀតផងដែលនាំឲ្យជោគជ័យទាំងការសិក្សា និងការងារ។
ងាកមកនិយាយអំពីបណ្ណាល័យ កែម ឡី ដែលបង្កើតឡើងដោយយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា វិញ គឺគេអះអាងថា បណ្ណាល័យនេះគឺជួលផ្ទះមួយល្វែងដែលថ្លៃឈ្នួលក្នុងមួយខែ ៥៣០ដុល្លារ ដូច្នេះបើបូកសរុបទាំងថ្លៃទឹក ថ្លៃភ្លើងផង គឺមិនតិចជាង ១ពាន់ដុល្លារនោះទេ សម្រាប់ចំណាយក្នុង ១ខែ។ ទោះយ៉ាងណា លោកពេញចិត្តធ្វើកិច្ចការនេះ ដើម្បីចូលរួមជំរុញការអាននៅកម្ពុជា៖ «ថវិកាដ៏ច្រើនសម្រាប់ដំណើរការបណ្ណាល័យនេះ គឺបានមកពីសប្បុរសជនទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស តែបើពឹងផ្អែកលើជំនួយរបស់បងប្អូនខ្មែរ ក៏មិនគ្រប់ដែរ ហើយគាត់ក៏ប្រាប់ថា មិនអាចជួយបានរហូតឡើយ។ ដូច្នេះខ្ញុំមានបំណងលក់អាវបណ្ឌិត កែម ឡី និងក្រមាខ្មែរ ព្រមទាំងសម្ភារៈផ្សេងៗដែលផលិតដោយស្នាដៃខ្មែរយើង ដើម្បីបានចំណូលខ្លះគ្រាន់ទប់ទល់ការចំណាយ»។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានឃាតកបាញ់សម្លាប់កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងស្ដារម៉ាត (Star Mart) ជាប់ស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច (Caltex) កណ្ដាលរាជធានីភ្នំពេញ។ ពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើននៅគ្រប់ទិសទី ទួញសោកស្ដាយស្រណោះជាពន់ពេក ដោយពួកគេចាត់ទុកលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ជាវីរជនបញ្ចេញមតិ ឬវីរជនលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងជាបុរសសម្ដីមាស។
ក្រោយមរណភាពទៅ អ្នកស្រឡាញ់គាំទ្រលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ជាច្រើន បានខិតខំរក្សាគុណតម្លៃ ទស្សនវិស័យ និងវីរភាពរបស់លោកអោយនៅរស់ និងគង់វង្សយូរអង្វែងតទៅមុខទៀត ដូចជាយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា បានបង្កើតបណ្ណាល័យដាក់ឈ្មោះបណ្ឌិត កែម ឡី ជាឧទាហរណ៍ស្រាប់។ យុវជនខ្លះនាំគ្នាចងក្រងសៀវភៅទស្សនៈរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ហើយយុវជនខ្លះទៀត ក៏បន្តធ្វើយុទ្ធនាការ ១០០រាត្រី ដើម្បីសម្រេចក្តីប្រាថ្នាលោកបណ្ឌិត ដែលកាលនៅរស់លោកធ្លាប់ចុះតាមស្រុក ភូមិ តាមកោះ តាមសមុទ្រ ព្រំដែន និងក្នុងព្រៃ ដើម្បីនិយាយស្ថានភាពពិតជាក់ស្ដែងប្រាប់មហាជន និងចងក្រងជាឯកសារទុកឲ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយបានសិក្សាស្វែងយល់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។