Nhã Trân, phóng viên đài RFA
Đã gần 2 tháng kể từ khi Trung Quốc có hành vi áp đặt chủ quyền tên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, sự phẫn nộ của người Việt trong và ngoài nước vẫn tiếp tục bùng cháy. Vào tối hôm qua, 18-1-2008, nhiều đoàn thể người Việt ở Bang California (Hoa Kỳ) đã tổ chức một buổi thắp nến ở Quận Cam đẻ nói lên tinh thần bảo toàn lãnh thổ. Nhã Trân tường thuật như sau.
Đêm thắp nến ở Bang California đã diễn ra trong bầu không khí trang trọng với sự tham dự của khoảng trên 300 người, vào tối 18 tháng 1, tại khu vực Little Sài Gòn, thủ đô của người Việt tị nạn, thuộc thành phố Westminster. Hàng trăm ngọn nến được thắp sáng để bày tỏ hỗ trợ cho cuộc đấu tranh bảo toàn đất nước đồng thời tưởng niệm những anh hùng đã hy sinh cho sự toàn vẹn của lãnh hải.
Liên lạc với nhóm điều hành, chúng tôi có dịp trao đổi với ông Nguyễn Tấn Lạc, Chủ Tịch Cộng Đồng Việt Nam Vùng Nam California và cũng là Trưởng Ban Tổ Chức.
Nhã Trân: Xin chào ông và xin ông cho quý thính giả của Đài Á CHâu Tự Do biết về buổi thắp nến đêm nay ạ?
Ông Nguyễn Tấn Lạc: Chúng tôi là Nguyễn Tấn Lạc, Trưởng Ban Tổ Chức của Đêm Thắp Nến ngày hôm nay, 18-1-2008, từ 6 giờ chiều cho đến 9 giờ tối, để yễm trợ cho công cuộc đấu tranh bảo toàn đất tổ và lễ tưởng niệm anh hùng trong trận hải chiến Hoàng Sa. Sở dĩ chúng tôi tổ chức đêm thắp nến này bởi vì ngày hôm nay trùng với ngày 19-1 ở Việt Nam là ngày xảy ra trận hải chiến Hoàng Sa vào năm 1974.
Và đồng thời ngày hôm nay là ngày có lời kêu gọi biểu tình lần thứ 4 của giới trẻ là sinh viên và trí thức trong nước để phản đối việc Trung Cộng thiết lập đơn vị hành chánh gọi là huyện Tam Sa để mà sáp nhập quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa vào huyện Tam Sa thuộc tỉnh Hải Nam để chính thức hoá việc (Trung Cộng) xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.
Nhã Trân: Ngoài Cộng Đồng Việt Nam Vùng Nam California, còn có những đoàn thể nào đã tham gia vào việc tổ chức Đêm Thắp Nến và buổi lễ tưởng niệm này?
Thứ nhất là tiếp nối phong trào tuổi trẻ nổi lên ở trong nước lên tiếng về vấn đề chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chúng tôi rất là ủng hộ tiếng nói của những người trẻ ở trong nước, sau đó là người trẻ ở hải ngoại. Chúng tôi rất là vui mừng thấy rằng người trẻ trong và ngoài nước đã có sự quan tâm. Đó là một điều vui mừng.
Ông Nguyễn Tấn Lạc: Chúng tôi được sự cộng tác của 4 cộng đồng tại Miền Nam California này tham gia việc tổ chức buổi lễ này, là Cộng Đồng Người Việt Tị Nạn Los Angeles, Cộng Đồng Người Việt, Cộng Đồng Á Châu, Cộng Đồng Người Việt San Diego, và Cộng Đồng Người Việt Vùng San Fernando Valley.
Có hai đoàn thể trẻ lớn tại Miền Nam California : Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam Miền Nam California và Đoàn Thanh Niên Phan Bội Châu. Ngoài ra cũng có sự cộng tác của Ban Tù Ca Xuân Điềm, Ban Hợp Ca Hoa Biển của Hội Cửu Long ở Miền Nam California, cũng như Ban Hợp Ca Tây-Nam của tập thể cựu chiến sĩ ở Miền Tây-Nam Hoa Kỳ, và Hội Ái Hữu Cựu Sinh Viên Chính Trị Suối Máu với sự góp mặt của nhà thơ Dương Thanh Phong, cũng như là giáo sư Song Thuận thuộc H ội Hùng Sử Việt. Và cũng có sự yễm trợ của nhạc sĩ Hồ Văn Sinh.
Một thành viên khác của nhóm khởi xướng, Dược sĩ Huỳnh Thị Thanh Nhàn, cho biết đêm thắp nến đã được chuẩn bị chu đáo và nhận được hưởng ứng mạnh mẽ của cộng đồng.
Kế đó, hỏi thăm một người tham dự buổi lễ này, chúng tôi được biết suy nghĩ của nhà thơ Dương Thanh Phong, rằng là một người Việt, ông tự thấy có bổn phận đánh động dư luận quốc tế trước thái độ bá quyền của Bắc Kinh.
Bà Huỳnh Thị Thanh Nhàn : Dạ, tôi là Thanh Nhàn ở trong Ban Tổ CHức và cũng thuộc Cộng Đồng Việt Nam Nam Cali. Chúng tôi đã chuẩn bị cho buổi lễ này từ cả tháng qua, đã làm việc chung với mấy anh em trẻ từ cả tháng nay rồi.
Nhã Trân: Thưa, động lực nào đã khiến các anh chị em Ban Tổ Chức có những cố gắng như vậy để thực hiện đêm thắp nến này? Bà Huỳnh Thị Thanh Nhàn : Thứ nhất là tiếp nối phong trào tuổi trẻ nổi lên ở trong nước lên tiếng về vấn đề chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chúng tôi rất là ủng hộ tiếng nói của những người trẻ ở trong nước, sau đó là người trẻ ở hải ngoại. Chúng tôi rất là vui mừng thấy rằng người trẻ trong và ngoài nước đã có sự quan tâm. Đó là một điều vui mừng.
Nhã Trân: Theo bà thấy thì tinh thần của đồng bào tham dự như thế nào ạ?
Bà Huỳnh Thị Thanh Nhàn : Tôi thấy dư luận đồng bào cũng rất là ủng hộ chương trình này tại vì có nhiều hội đoàn đã lên tiếng ủng hộ, đã đến với chúng tôi, và đặc biệt là hôm nay có những biểu ngữ của các sinh viên Đại Học Berkeley. Các em tự làm lấy những biểu ngữ rất là lớn mà các em in phát miễn phí cho đồng bào. Các em muốn rằng mọi người đem về và treo ở sân nhà. Tôi thấy là tinh thần của anh em trẻ lên rất là cao đêm nay.
Nhã Trân: Trong buổi thắp nến tối nay, ngoài đồng hương người Việt thì có đại diện của chính giới Hoa Kỳ tới hay không, thưa bà?
Bà Huỳnh Thị Thanh Nhàn : Dạ thành phố đã gửi một số nghị viên đến. Nghị viên Fanfein sẽ tới. Và trong cộng đồng người Việt thì những nghị viên Việt Nam đến rất là đông. Tạ Đức Trí có mặt. Và Hội Đồng Liên Tôn có mặt. Chúng ta đang nghe bản Quốc Ca do Ban Tù Ca Xuân Điềm và các anh chị em Tổng Hội Sinh Viên hợp ca. (Âm thanh nhạc và lời bản Quốc Ca "Này Công Dân Ơi...")
Nhã Trân: Xin ông cho biết lý do tại sao ông hưởng ứng tổ chức Đêm Thắp Nến và buổi lễ tưởng niệm tối nay ạ?
Ông Dương Thanh Phong: Thưa, chúng tôi là nhà thơ Dương Thanh Phong, một người dân Việt Nam. Trong đêm nay chúng tôi tham gia Đêm Thắp Nến ở đây vì nghĩ rằng chúng ta, những người dân đã bị mất đất, mất biển, thành ra phải đi kiếm để đòi lại đất, đòi lại biển mà chính quyền Hà Nội đã nhượng bộ. Nếu mỗi người dân không lên tiếng thì đất của chúng ta cứ mất dần mất dần. Thành ra tất cả người dân có bổn phận phải lên tiếng để nói lên cho thế giới biết rằng chúng ta đang mất đất, còn Trung Quốc đang xâm lấn nước ta. Theo ghi nhận của ban tổ chức, như đã trình bày, số người trẻ có mặt rất đông. Một trong những người trẻ, cô Trần Thị Thiện Tâm ở California, nói lên cảm tưởng trước phản ứng của thanh niên Việt Nam thế giới, đặc biệt là ở trong nước:
Cô Trần Thị Thiện Tâm: Thiện tâm hiện nay đang sinh hoạt trong Cộng Đồng Việt Nam và đại diện cho Văn Phòng Thượng Nghị Sĩ Mỹ ngày hôm nay tham dự để nói lên sự quan tâm của người trẻ nói riêng, của Cộng Đồng Việt Nam nói chung về vấn đề Hoàng Sa và Trường Sa, để hướng về quê hương Việt Nam.
Nhã Trân: Trước hành động của Trung Quốc là xâm lấn chủ quyền của Việt Nam ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thì Thiện tâm có cảm nghĩ gì?
Cô Trần Thị Thiện Tâm : Dĩ nhiên đây là một vấn đề chúng ta đang chú ý, nhưng điều mà Thiện Tâm thấy có hy vọng cho đất nước và cho sự đấu tranh của Việt Nam chúng ta trong những vấn đề như lãnh thổ hay là xa hơn nữa là vấn đề tự do dân chủ tại Việt Nam, là có sự phản ứng của giới trẻ Việt Nam ở trong và ở ngoài nước.
Thiện Tâm thấy rất là mừng, tại vì giới trẻ Việt Nam ý thức được là khi có cái gì đúng và phải làm thì họ sẵn sàng đứng lên. Và Thiện Tâm hy vọng là trong tương lai tất cả những gì liên quan đến đất nước Việt Nam của chúng ta và tương lai tốt cho Việt Nam thì tuổi trẻ trong và ngoài nước sẽ tiếp tục đứng lên bảo vệ quyền lợi của dân tộc Việt Nam.
Nhã Trân: Với tình hình thanh niên - sinh viên trong nước biểu tình bị ngăn chận, bị cấm đoán, Thiện Tâm có ý kiến ra sao?
Cô Trần Thị Thiện Tâm : Dạ, Thiện Tâm rất may mắn đang sống ở Hoa Kỳ khi mà có gì không đồng ý với chính phủ là có tự do để lên tiếng, có tự do để lên án, là có tự do ngôn luận. Nhưng mà thấy những người trẻ ở Việt Nam, hay là người Việt Nam trong nước nói chung, khi lên tiếng mà bị sự đàn áp của nhà nước Việt Nam, đây là vấn đề đáng buồn.
Và chúng tôi nghĩ rằng đây là vấn đề mà các chính phủ trong thế giới tự do phải lên án. Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đang muốn đi theo những sinh hoạt của thế giới thì Việt Nam cũng phải tuân theo những căn bản về vấn đề nhân quyền, về vấn đề tự do ngôn luận. Hy vọng là các nước tự do trên thế giới sẽ thấy là Việt Nam chưa có những hành động cụ thể để phát triển vấn đề dân chủ và nhân quyền tại Việt Nam.
Tôi rất là xúc động hôm nay ạ. Tôi có một cảm tưởng hoà nhịp cùng chung cảm xúc đứng trước vấn đề của đất nước, một vấn đề thiêng liêng gọi là Tình Yêu Tổ Quốc. Chúng tôi muôn là đất nước được toàn vẹn. Chúng tôi muốn đất nước chúng tôi không bị bán rẻ hay nhượng bộ trước một thế lực luôn luôn tìm cách lủng đoạn đất nước chúng ta. Cảm xúc của tôi rất là gần gũi với những thanh niên sinh viên đã tham gia trong vấn đề phản đối chính quyền Bắc Kinh.
Cũng thuộc giới thanh niên, anh Đoàn Thi Phong, đến từ Châu Âu, bày tỏ xúc động khi hoà nhập với đồng bào ở Mỹ trong đêm thắp nến hỗ trợ tinh thần người Việt mọi nơi:
Anh Đoàn Thi Phong : Tôi tên Đoàn Thi Phong đến từ Munchen (Đức Quốc). Tôi tham dự Đêm Thắp Nến để tưởng niệm những chiến sĩ hải quân đã bỏ mình trong trận chiến Hoàng Sa năm 1974 trước đây.
Nhã Trân: Xin anh cho biết cảm tưởng khi anh tham dự Đêm Thắp Nến.
Anh Đoàn Thi Phong : Tôi rất xúc động nhớ lại một giai đoạn lịch sử mà tôi đã nghe thân nhân chúng tôi kể lại sự hy sinh hào hùng của những người lính Việt Nam Cộng Hoà. Họ đã đóng góp xương máu trong vấn đề bảo vệ Tổ Quốc được toàn vẹn.
Tôi rất là xúc động hôm nay ạ. Tôi có một cảm tưởng hoà nhịp cùng chung cảm xúc đứng trước vấn đề của đất nước, một vấn đề thiêng liêng gọi là Tình Yêu Tổ Quốc. Chúng tôi muôn là đất nước được toàn vẹn. Chúng tôi muốn đất nước chúng tôi không bị bán rẻ hay nhượng bộ trước một thế lực luôn luôn tìm cách lủng đoạn đất nước chúng ta. Cảm xúc của tôi rất là gần gũi với những thanh niên sinh viên đã tham gia trong vấn đề phản đối chính quyền Bắc Kinh.