Trà Mi, phóng viên đài RFA
Theo dự tính, đúng vào lễ Quốc khánh 2/9 hôm nay, báo “Tự do dân chủ” của khối 8406 sẽ chính thức ra mắt độc giả khắp nơi.
Ngay hôm qua, hai thành viên của khối là kỹ sư Bạch Ngọc Dương và luật sư Nguyễn Văn Đài khi đang trên đường đi thăm nhà bất đồng chính kiến Nguyễn Khắc Toàn trở về thì bất ngờ bị nhân viên công lực vô cớ chặn xe và đưa về công an phường Tràng Tiền làm việc, vì tình nghi họ ghé nhà ông Toàn để trao đổi tài liệu liên quan đến tờ báo phát hành hôm nay.
Diễn tiến vụ việc ra sao và nội dung chính của buổi làm việc đó như thế nào? Trong câu chuyện với Trà Mi vào tối hôm qua, luật sư Đài và kỹ sư Dương cho biết thêm chi tiết. Trước tiên, anh Đài thuật lại:
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Trưa nay, tôi và anh Bạch Ngọc Dương đến thăm anh Nguyễn Khắc Toàn từ 10:30 đến 11:30. Vừa ra khỏi nhà anh Toàn thì chúng tôi bị 5 anh an ninh chặn xe giữa đường đòi đưa về phường làm việc. Chúng tôi nói rằng các anh là công an phải chấp hành đúng pháp luật. Chúng tôi đang đi trên đường không cớ gì tự nhiên các anh chặn lại.
Trà Mi: Khi họ chặn xe và yêu cầu đưa các anh về trụ sở làm việc, họ đưa ra lý do như thế nào?
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Họ chẳng đưa ra lý do gì cả, chỉ nói là có việc cần trao đổi với chúng tôi thôi. Đôi co chừng 10 phút sau thì có khoảng 30 người công an mặc thường phục lẫn sắc phục kéo tới rất đông, bao vây chúng tôi. Họ bắt đầu vu cáo chúng tôi là ăn cắp xe và tiêu thụ tiền giả.
Chúng tôi có hỏi lý do tại sao bị đưa về đây làm việc. Họ bảo rằng lý do về việc lái xe chỉ là chuyện phụ. Chủ yếu là vì anh Nguyễn Khắc Toàn đang bị lệnh quản chế vì trước kia bị kết tội là gián điệp cho nên tất cả những ai đến thăm anh Toàn mà họ nghi ngờ, họ có quyền mời về phường làm việc và kiểm tra. Tuy nhiên trên thực tế ở Việt Nam không một văn bản pháp luật nào quy định việc đó.
Đó là những trò bịp bợm họ bày ra. Họ đã chuẩn bị từ trước. Có người uống rựơu say nhảy vào định đánh chúng tôi. Công an yêu cầu chúng tôi về phường Tràng Tiền để giải quyết, nếu không sẽ không đảm bảo an toàn cho chúng tôi. Trước tình thế bị o ép như thế, hai chúng tôi buộc phải theo họ về trụ sở.
Khi đến nơi thì họ lộ rõ bộ mặt của họ ra là muốn kiểm tra giấy tờ và tất cả những đồ đạc trên người chúng tôi mang theo vì họ nghi ngờ chúng tôi đến nhà anh Toàn để nhận tài liệu. Nhưng thực tế là hôm nay chúng tôi tình cờ sang thăm anh Toàn thôi.
Trà Mi: Buổi làm việc của anh và anh Dương với nhân viên an ninh tại trụ sở công an phường Tràng Tiền kéo dài trong bao lâu và nội dung như thế nào?
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Họ tách chúng tôi ra làm việc ở 2 phòng khác nhau, điều tra lý do chúng tôi ghé nhà anh Toàn, rằng chúng tôi có trao đổi về việc của bác sĩ Phạm Hồng Sơn hay không, có bàn chuyện dân chủ và việc ra báo hay không.
Trà Mi: Nghĩa là lý do ban đầu khi họ yêu cầu đưa hai anh về phường cho đến nội dung chính thức của buổi làm việc hoàn toàn khác nhau?
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Vâng, đúng thế. Chúng tôi có hỏi lý do tại sao bị đưa về đây làm việc. Họ bảo rằng lý do về việc lái xe chỉ là chuyện phụ. Chủ yếu là vì anh Nguyễn Khắc Toàn đang bị lệnh quản chế vì trước kia bị kết tội là gián điệp cho nên tất cả những ai đến thăm anh Toàn mà họ nghi ngờ, họ có quyền mời về phường làm việc và kiểm tra. Tuy nhiên trên thực tế ở Việt Nam không một văn bản pháp luật nào quy định việc đó.
Trà Mi: Thời gian gần đây, anh có viếng thăm anh Nguyễn Khắc Toàn không?
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Vâng, chúng tôi vẫn đến thăm anh ấy rất thường xuyên, một tháng ít nhất là 2 lần.
Trà Mi: Theo anh, vì sao họ lại bắt giữ và gây khó khăn cho hai anh trong lần thăm viếng lần này?
Ban đầu họ yêu cầu kiểm tra giấy tờ xe. Vì tôi không mang theo bằng lái xe nên họ lập biên bản. Làm việc xong về vụ giấy tờ xe, họ quay sang yêu cầu tôi cho kiểm tra những gì mang theo trong người. Tôi kịch liệt phản đối, nhưng họ cứ áp lực mãi nên cuối cùng tôi chấp hành.
Luật sư Nguyễn Văn Đài: Suốt từ ngày 11/8 tới nay, chính quyền Việt Nam luôn nghi ngờ chúng tôi có chủ trương sẽ ra tờ tạp san Tự do dân chủ. Theo một số thông tin, họ cho rằng ngày 2/9 sẽ là ngày phát hành chính thức của tờ báo ở Việt Nam.
Thế nên họ nghi ngờ hôm nay chúng tôi đến bàn bạc về việc này. Vì vậy, ngay khi chúng tôi vừa rời khỏi nhà anh Toàn là họ cố tình gây sự để đưa chúng tôi về đồn khám xét xem trong người chúng tôi có tài liệu hay bài viết gì không.
An ninh A42 yêu cầu khám kiểm tra trên người tôi thì tôi nói rằng về mặt luật pháp anh không đựơc phép động đến người tôi trừ phi có lệnh của toà án. Nhưng họ cứ giằng co, bảo rằng nếu tôi chân phương đứng đắn thì cứ để cho họ kiểm tra có vấn đề gì đâu. Đôi co một hồi tôi đồng ý vỗ túi cho họ xem là thực tế trong túi tôi không có gì cả. Sau khi khám xét tôi không có gì cả, họ đồng ý để cho tôi đi về. Lúc bấy giờ là 1h chiều.
Còn anh Dương, vì anh ấy cương quyết chống đối việc khám người đến cùng nên họ tiếp tục giữ anh ấy cho đến tận chiều. Họ thả anh Dương về lúc 5:30 chiều nay.
Tình trạng của anh Bạch Ngọc Dương ra sao? Buổi làm việc kéo dài hơn 5 tiếng đồng hồ giữa anh với các nhân viên an ninh tại trụ sở công an phường Tràng Tiền hôm qua kết thúc như thế nào ? Trao đổi với chúng tôi, anh cho biết thêm.
Kỹ sư Bạch Ngọc Dương: Ban đầu họ yêu cầu kiểm tra giấy tờ xe. Vì tôi không mang theo bằng lái xe nên họ lập biên bản. Làm việc xong về vụ giấy tờ xe, họ quay sang yêu cầu tôi cho kiểm tra những gì mang theo trong người. Tôi kịch liệt phản đối, nhưng họ cứ áp lực mãi nên cuối cùng tôi chấp hành.
Tôi có 2 cuốn lịch nhỏ ghi chép hàng ngày, họ cũng photo tất cả để lấy thông tin về điện thoại liên lạc bạn bè của tôi. Họ còn ghi chép rất rõ cả những tấm danh thiếp tôi mang theo trong đó có cả danh thiếp của các nhà ngoại giao phương Tây. Cuối buổi, họ tịch thu của tôi thẻ nhớ của máy ảnh và một USB.
Chủ yếu họ muốn xem trong cái USB ấy có gì liên quan đến tờ báo ‘Tự do dân chủ’ sắp phát hành hay không. Thật ra trong đó chỉ có những bài viết cũ trước kia của tôi, một số dữ liệu cá nhân, một số bài viết trên mạng tôi tải xuống để đọc thôi. Có một bài nói về bác sĩ Phạm Hồng Sơn vừa đựơc trả tự do, họ in ra và bảo tôi ký vào đấy. Tôi thấy chẳng có lý do gì phải ký cả vì tất cả đều là những tư liệu thông tin trên mạng tôi tải về để xem thôi.
Trà Mi: Trong buổi làm việc đó, họ chất vấn anh về những vấn đề gì, thưa anh ?
Bạn nghĩ gì về việc này? Xin email về vietweb@rfa.org
Kỹ sư Bạch Ngọc Dương: Mục đích chính là họ muốn kiểm tra tôi vì họ nghi ngờ tôi hỗ trợ về mặt kỹ thuật cho tờ báo sắp phát hành mà trên mạng lưới toàn cầu đã loan tin rằng ngày 2/9 hôm nay sẽ chính thức ra mắt.
Họ nghi rằng tôi là người chuyển nội dung báo ra ngoài, mà thật ra có phải vậy đâu. Sau cùng, họ ghi biên bản mời tôi lên làm việc tiếp ngày 2/9 hôm nay. Tôi phản đối việc đó vì ngày 2/9 là ngày nghỉ của toàn quốc, tôi không chấp thuận lề lối làm việc của họ như vậy.
Trà Mi: Ngoài vụ việc xảy ra hôm nay, thời gian gần đây anh có gặp những rắc rối nào khác từ phía chính quyền không ?
Kỹ sư Bạch Ngọc Dương: Xung quanh nhà tôi lúc nào cũng có 5-6 người theo dõi. Hễ tôi bước chân ra khỏi nhà là họ theo tôi rất sát.
Họ còn áp lực với chủ nhà tôi trọ đuổi tôi ra khỏi nơi cư trú trong khi hợp đồng của tôi chưa hết hạn. Tổ trưởng dân phố giải thích với chủ nhà là họ muốn làm ‘trong sạch địa bàn’.
Còn công an phường thì đe doạ chủ nhà rằng nếu chứa chấp tôi sẽ bị ảnh hưởng. Tất cả những điều đó chỉ là cách bao biện của họ thôi. Tôi không chấp nhận vì họ đã vi phạm hiến pháp, vi phạm nhân quyền, và vi phạm quyền tự do cư trú của tôi.
Quý vị vừa nghe luật sư Nguyễn Văn Đài và kỹ sư Bạch Ngọc Dương từ Hà Nội thuật lại việc bị nhân viên công lực bất ngờ chặn xe, bắt về đồn, và lục soát đồ đạc cá nhân, ngay sau khi họ vừa bước ra từ nhà riêng của anh Nguyễn Khắc Toàn trưa hôm qua, một ngày trước khi tờ báo ‘Tự do dân chủ’ của khối 8406 khai trương như dự kiến.