Từ một cuộc xuống đường ôn hòa
Theo Tân Hoa Xã, cơ quan thông tấn của Bắc Kinh thì đoàn người biểu tình đã đốt và đập phá hơn 200 xe đủ loại, trong đó có xe bus, xe taxi và xe cảnh sát. Hàng trăm cửa hàng và nhà cũng bị đám đông phá hủy.
Các nhân chứng có mặt tại chỗ kể lại, lúc đầu có trên một ngàn người dân Uyghur xuống đường biểu tình ôn hoà, yêu cầu nhà chức trách giải thích lý do dẫn tới cái chết khó hiểu của hai công nhân Uyghur, và trên 120 người bị thương, trong cuộc xung đột ác liệt với người Hán
Tin tức do hãng thông tấn Reuters truyền đi từ Hoa Lục nói rằng, tương tự như tình hình thời cuộc luôn sôi động căng thẳng tại Tây Tạng và Tân Cương, vùng đất sinh sống của người Uyghur cũng là một điểm nóng, thường hay xảy ra biến động, cho nên nhà cầm quyền Bắc Kinh luôn thi hành một chính sách cai trị khắt khe, kiểm soát chặt chẽ mọi sinh hoạt tôn giáo, văn hoá tại khu vực này.
Các nhân chứng có mặt tại chỗ kể lại, lúc đầu có trên một ngàn người dân Uyghur xuống đường biểu tình ôn hoà, yêu cầu nhà chức trách giải thích lý do dẫn tới cái chết khó hiểu của hai công nhân Uyghur, và trên 120 người bị thương, trong cuộc xung đột ác liệt với người Hán, với đa số áp đảo, cùng làm việc tại một nhà máy ở Quảng Đông.
Biện pháp mạnh được áp dụng ngay từ đầu
Trên đoạn đường dẫn tới quảng trường Nhân Dân, ở trung tâm thủ phủ Urumqi, họ bị cảnh sát chống bạo động di chuyển trên xe bọc thép, ngăn cản rồi dùng gậy gộc, roi điện đánh đập không nương tay. Bị tấn công, đoàn biểu tình đã phản ứng mạnh mẽ.
Trên đoạn đường dẫn tới quảng trường Nhân Dân, ở trung tâm thủ phủ Urumqi, họ bị cảnh sát chống bạo động di chuyển trên xe bọc thép, ngăn cản rồi dùng gậy gộc, roi điện đánh đập không nương tay. Bị tấn công, đoàn biểu tình đã phản ứng mạnh mẽ.<br/>
Một người đứng gần đó kể lại với đài chúng tôi là nhiều công an xông tới đám đông dùng gậy quất vào người họ túi bụi, trong số những nạn nhân đó có nhiều em gái bị lãnh đòn hết sức tàn bạo. Công an còn xua đuổi đám đông, bằng roi, bắt giữ nhiều người khác, sau khi đã hành hung, gây thương tích cho họ.
Tin tức xuất phát từ Urumqi, qua lời kể của các nhân chứng cho hay, cuộc biểu tình quy mô đó, có thể lên tới 3 ngàn người, đã diễn ra trong thầm lặng, nhưng sau khi cảnh sát nổ súng đe doạ và cố ý uy hiếp đám đông khiến họ nổi giận và có phản ứng bằng cách đốt phá xe cộ và tấn công các tiệm buôn gần đó.
Một nữ bệnh nhân đang nằm điều trị tại y viện Dosluk kể với phóng viên đài chúng tôi là bà thấy từ 10 đến 15 người bị đánh đập, thân thể đầy thương tích, máu tuông khắp người, được đưa gấp vào nhà thương này.
Thủ phủ Urumqi nằm cách Bắc Kinh trên 3200 km về hướng Tây, với dân số trên 2 triệu 3 trăm ngàn người, mà dân tộc Hán chiếm đa số và nắm mọi giềng mối về kinh tế, gây khốn khó và bất bình cao độ cho người Uyghur.
Cuộc biểu tình quy mô đó, có thể lên tới 3 ngàn người, đã diễn ra trong thầm lặng, nhưng sau khi cảnh sát nổ súng đe doạ và cố ý uy hiếp đám đông khiến họ nổi giận và có phản ứng bằng cách đốt phá xe cộ và tấn công các tiệm buôn gần đó.<br/>
Cơ quan ngôn luận Bắc Kinh nói rằng, đây là âm mưu cố ý gây rối loạn và xáo trộn do cộng đồng người Uyghur hải ngoại giựt dây và yểm trợ.
Giới nghiêm, cắt hệ thống internet, phá sóng điện thoại
Về phần cộng đồng Uyghur lưu vong hải ngoại thì nhất quyết bác bỏ cáo buộc đó, đồng thời khẳng định nguyên nhân chính dẫn tới biểu tình của nhiều ngàn người hôm chủ nhật vừa qua, bắt nguồn từ chính sách khắc nghiệt của Trung Quốc, cộng với sự lấn lướt của sắc tộc Hán luôn chèn ép dân chúng Uyghur.
Cơ quan ngôn luận Bắc Kinh nói rằng, đây là âm mưu cố ý gây rối loạn và xáo trộn do cộng đồng người Uyghur hải ngoại giựt dây và yểm trợ.<br/>
Tin của thông tấn Reuters nói, công an địa phương tiếp tục truy nã những người tham gia xuống đường biểu tình, trong phạm vi Urumqi.
Dân chúng khu vực này không thể truy cập mạng Internet, điện thoại di động gặp trở ngại và đường phố vắng hoe, không bóng người qua lại.
Theo các tổ chức đấu tranh của tập thể người Uyghur hải ngoại và tại Hoa Kỳ, thì lệnh giới nghiêm đã được ban hành trong phạm vi thủ phủ Urumqi. Quân đội và cảnh sát đã được tăng phái ồ ạt đến Urumqi.
Dân chúng khu vực này không thể truy cập mạng Internet, điện thoại di động gặp trở ngại và đường phố vắng hoe, không bóng người qua lại.<br/>
Các cuộc bắt bớ gia tăng, sinh hoạt tôn giáo của Uyghur, tức là Hồi Giáo bị cấm đoán, du lịch đến vùng Tân Cương bị tạm ngưng, quyền tự do ngôn luận bị hạn chế.
Gần 1.300 người bị công an bắt về tội xâm phạm an ninh trật tự công cộng, trong đó 10 người bị xem là thành phần "đầu não" và nhân viên công lực đang ráo riết truy lùng 90 người còn lại.
Chánh quyền địa phương ra lệnh quyết tâm bẻ gãy mọi hoạt động chống đối, gây chia rẽ do người Uyghur chủ trương.