Phát hành và sử dụng
Tuy nhiên, đối với đa số người Việt nam, thẻ tín dụng vẫn còn là điều khá mới mẻ. Việc phát hành và sử dụng các loại thẻ này vì thế vẫn còn dè dặt.
Trong vòng hơn 10 năm qua, tính từ năm 1996, khi ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (gọi tắt là Vietcombank) phát hành thí điểm những thẻ ngân hàng đầu tiên, cho đến nay, thị trường thẻ tín dụng ở Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể.
Thẻ visa có lợi là đi thanh toán dễ dàng. Đi đâu thì bỏ vào ATM cũng được mà đi các nơi mua hàng hóa người ta cung cấp dịch vụ sử dụng thẻ cũng được.
Anh Nguyễn Tuấn Anh
Hồi đầu tháng giêng năm nay, tổ chức thẻ quốc tế Visa công bố việt Nam đã có hơn 1 triệu thẻ chỉ sau 5 năm tổ chức này thiết lập văn phòng đại diện tại Việt Nam.
Nếu nhìn vào tỷ lệ dân số sử dụng thẻ thì Việt Nam lại vẫn thua xa các nước trong khu vực. Cũng theo tổ chức thẻ quốc tế Visa năm 2008 thì trong số 85 triệu dân Việt Nam chỉ có 88,000 người, tức là tương đương 1% trên tổng số dân có sử dụng thẻ tín dụng quốc tế visa. Trong khi đó, con số này ở các nước khác tại châu Á như Singapore là 68,5%, và Thái lan là 10,6%.
Đối với những người đã sử dụng thẻ tín dụng quốc tế ở Việt nam, việc sở hữu những thẻ này đem lại những tiện lợi nhất định.
Anh Nguyễn Tuấn Anh, một người dân ở Hà nội, đã sử dụng thẻ tín dụng Visa trong nhiều năm cho biết ích lợi của việc sử dụng thẻ: "Thẻ visa có lợi là đi thanh toán dễ dàng. Đi đâu thì bỏ vào ATM cũng được mà đi các nơi mua hàng hóa người ta cung cấp dịch vụ sử dụng thẻ cũng được."
Ở Việt Nam người ta thích giữ tiền mặt. Người ta cho rằng tiền mặt thì an toàn hơn là cầm thẻ, bởi vì dĩ nhiên là cũng xảy ra các rủi ro về thẻ dẫn tới thẻ bị dùng trong các giao dịch không hợp pháp.
Anh Nguyễn Tuấn Anh
Tuy nhiên, ở Việt Nam việc sử dụng tiền mặt hiện vẫn còn rất phổ biến. Thứ nhất là do việc chấp nhận thanh toán thẻ mới chỉ được thực hiện ở những công ty, cửa hàng lớn mà thôi.
Trong khi đó, tâm lý người Việt Nam vẫn thích cầm tiền mặt đi mua hàng nhiều hơn là dùng thẻ.
Anh Nguyễn Tuấn Anh nói: "Người ta không dùng vì có lý do của người ta. Ở đây chỉ là cái tập quán. Ở Việt Nam người ta thích giữ tiền mặt. Người ta cho rằng tiền mặt thì an toàn hơn là cầm thẻ, bởi vì dĩ nhiên là cũng xảy ra các rủi ro về thẻ như mất mật khẩu hay là bị mất dữ liệu trực tuyến từ ngân hàng, dẫn tới thẻ bị dùng trong các giao dịch không hợp pháp."
Chị Vũ Khánh Phương, một người đã từng sử dụng thẻ tín dụng quốc tế một thời gian thì cho biết nguyên nhân chị ngừng sử dụng thẻ như sau:
“Dùng có duy nhất một lần là master hay visa, đó là đi du lịch nước ngoài 2 hay 3 tháng gì đó để phòng có việc thôi. Mình không dùng để mua bán nên không hiểu lắm. Bởi vì mình không biết sử dụng trong nước thì có lợi, có hại gì, chỉ thấy phí cao thôi.
Thành ra mình không hiểu sử dụng sao, khi mình đăng ký thì nhân viên không giải thích rõ. Trên mạng mình đọc không thấy thông tin rõ ràng. Nếu mình rút tiền của cái card đó thì phí rất cao.”
Theo ông Nguyễn Việt Trường, phụ trách kinh doanh của công ty Onepay, một trong các đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực thanh toán điện tử ở Việt nam, thì tỷ lệ thanh toán qua thẻ trong tổng chi tiêu tiêu dùng lẻ ở Việt Nam hiện chiếm tỷ trọng rất nhỏ, chỉ xấp xỉ cỡ khoảng 1%.
Tín dụng nhưng phải ký quỹ
Hiện ở Việt Nam, ngân hàng Vietcombank là ngân hàng phát hành thẻ tín dụng quốc tế lớn nhất trong nước. Ông Lê Minh Huy, Trưởng phòng tín dụng Vietcombank Bình thuận cho biết chủ yếu những khách hàng đến mở thẻ tại ngân hàng đều dùng vì mục đích du học hoặc đi nước ngoài.
Ngay chính bản thân ngân hàng khi phát hành các thẻ này cũng rất dè dặt. Ông Huy nói: "Việt nam tư tưởng không giống nước ngoài được, phải tin chắc ông này ông xài trả được thì anh mới phát hành chứ không phát hành đại trà.
Thẻ này gọi là thẻ tín dụng, nhưng ở Việt nam không như vậy. Ký quỹ bao nhiêu thì mới cho hạn mức bấy nhiêu. Phải có tài sản đảm bảo là nhà cửa đất đai, còn không có thì phải ký quỹ.
Ông Lê Minh Huy
Thẻ này gọi là thẻ tín dụng, nhưng ở Việt nam không như vậy. Ký quỹ bao nhiêu thì mới cho hạn mức bấy nhiêu. Phải có tài sản đảm bảo là nhà cửa đất đai, còn không có thì phải ký quỹ. Tín dụng hạn mức 50 triệu thì ký quỹ 50 triệu.”
Theo các chuyên gia ngân hàng thì thị trường thẻ tín dụng của Việt Nam có tiềm năng rất lớn. Và đó cũng là điều kiện cần để phát triển thương mại điện tử ở Việt nam.
Tuy nhiên việc thị trường này phát triển có đúng với tiềm năng của nó hay không, còn phụ thuộc rất nhiều vào hành lang pháp lý của Việt Nam, vốn vẫn bị coi là đi sau thực tế.