Các thứ, bộ trưởng đã có dịp trao đổi với những nhân vật đối kháng thuộc những quốc gia độc tài trong đó có Việt Nam. Thông tín viên RFA, Vân Anh tường trình từ Krakow.
Bản đồ hành động
Tại cố đô của Ba Lan là Krakow vừa diễn ra 3 ngày Hội nghị Dân chủ Cấp cao nhân 10 năm Cộng đồng Dân chủ thành lập.
Cộng đồng Dân chủ là tổ chức quốc tế với 111 quốc gia thành viên đồng thuận cổ xúy dân chủ trên toàn cầu, hình thành năm 2000 bởi sáng kiến của nhà ngoại giao nổi tiếng Ba Lan, giáo sư Bronisław Geremek và ngoại trưởng Hoa Kỳ đương nhiệm khi đó, bà Madeleine Albright.
Tôi nhấn mạnh một ý với bà Clinton và điều này bà đồng ý, rằng trong tình trạng nhà nước độc đảng tại Việt Nam thì không có sự hiện diện của nhà nước dân sự và các tổ chức phi chính phủ.
Ô. Võ Văn Ái
3 ngày hội nghị từ 2 tới mùng 4 tháng 7 quy tụ hơn 600 đại biểu gồm các lãnh đạo ngoại giao, dân biểu quốc hội và hầu hết là đông đảo những nhà hoạt động nhân quyền đối lập với các chính quyền chuyên chế.
Lãnh đạo ngoại giao đại diện cho những nều dân chủ mẫu mực nhất đều có mặt, từ Hillary Clinton và Madeleine Albright tới ngoại trưởng Canada và Philipin cùng Chủ tịch Quốc hội Châu Âu Jerzy Buzek. Hội nghị cũng đón tiếp biểu tượng của phong trào "Đoàn kết" gỡ bỏ thể chế độc quyền tại Ba Lan, ông Lech Wałęsa và thủ tướng đầu tiên của Ba Lan không cộng sản, ông Tadeusz Mazowiecki.
Đối lập với chính thể độc tài, có mặt tại hội nghị, là các nhà dân chủ ở nhiều độ tuổi khác nhau. Có nhiều người trong số họ là những nhà hoạt động tại quốc nội nhưng cũng không ít hoạt động trong cộng đồng người di cư. Một trong những nhân vật tiêu biểu, vị cha cố nổi tiếng bất khuất của Cuba, linh mục (ho ze konrado rod ri gez) Jose Conrado Rodriguez năm nay được trao giải thưởng mang tên giáo sư Bronisław Geremek, sáng lập viên quá cố của Cộng đồng Dân chủ.
Hội thảo có mục đích soạn thảo và thông qua "bản đồ hành động" cho các nước thành viên trong những năm kế tiếp. Các nhóm đề tài hành động được hội thảo quan tâm thảo luận về vai trò kĩ thuận hiện đại với công cuộc bảo vệ tự do ngôn luận, vai trò phụ nữ trong quá trình xây dựng xã hội dân sự hay ảnh hưởng của thị trường tới dân chủ hóa và vai trò của các nhà ngoại giao.
Lẽ tự nhiên, Hillary Clinton trở thành tâm điểm chú ý của hội nghị, khiến sự có mặt của bà tại cố đô Ba Lan được các hãng truyền thông thế giới theo dõi. Ngoài chương trình Hội nghị Cấp Cao của Cộng đồng Dân chủ, Hillary Clinton còn có các hoạt động ngoại giao và ký kết phụ chương hợp đồng phối hợp phòng thủ hỏa tiễn Ba Lan - Hoa Kỳ, dự tính bắt đầu lắp đặt tại Redzikowo từ năm 2015.
Lắng nghe và ghi nhận
Hillary Clinton còn có mặt trong cuộc nói chuyện chọn lọc với một số ít đại diện đối lập dân chủ từ những quốc gia độc tài. Một trong 9 người tham gia cuộc nói chuyện với Ngoại trưởng Hoa kỳ là nhà hoạt động nhân quyền Việt Nam, ông Võ Văn Ái của tổ chức Quê Mẹ đồng thời là thành viên Ban thường vụ Tiến trình Phi chính phủ thuộc Cộng đồng Dân chủ:
Chúng ta phải gắng ngẩn đầu, phải đưa ra những giải pháp táo bạo mang lại chiến thắng nhờ các giá trị đạo đức, chứ không phải nhờ đồng đô-la hay bởi cường quốc khác mạnh hơn.
Ô. Lech Wałęsa
Ông Võ Văn Ái: Trong một giờ đồng hồ còn có sự hiện diện của thứ trưởng đặc trách nhân quyền, dân chủ và lao động. Tôi có hỏi ngay thưa ngoại trưởng chúng tôi có nghe tin rằng bà sẽ đi Việt Nam. Tôi có nói rằng khi bà tới Việt Nam, tôi mong mỏi yêu cầu bà hãy giúp đỡ cho xã hội dân sự tại Việt Nam. Tôi có nói trong dịp bà tới Hà Nội gặp nhà cầm quyền Việt Nam, xin bà hãy đề xuất tới nhà cầm quyền cho phép sự ra đời tờ báo độc lập không nằm dưới sự kiểm soát của nhà nước cộng sản, coi đó là một hành động đầy thiện chí bởi Việt Nam luôn nói rằng họ tôn trọng nhân quyền, bởi vì Việt Nam luôn nói rằng họ tôn trọng tự do dân chủ. Nếu Việt Nam cứ tuyên bố như vậy thì đây là lúc các ông hãy làm một cử chỉ tỏ thiện chí các ông bênh vực nhân quyền và dân chủ và hãy cho phép một tờ báo tư nhân được ra đời.
Tôi cũng nhấn mạnh một ý với bà Clinton và điều này bà đồng ý, rằng trong tình trạng nhà nước độc đảng tại Việt Nam thì không có sự hiện diện của nhà nước dân sự và các tổ chức phi chính phủ. Chỉ có các tôn giáo là các xã hội dân sự độc lập còn hiện hữu tại Việt Nam như Phật Giáo, Công Giáo, Cao Đài, Hòa Hảo. Sau khi nghe mình trình bày thì bà ấy nói: ‘‘I will do’’. Thế nhưng dĩ nhiên khi nghe các chính trị gia hứa hẹn là một chuyện, nhưng họ có làm hay không? Tôi thấy sự lắng nghe của ngoại trưởng Hillary Clinton cũng như ông thứ trưởng thì họ tỏ ra rất lắng nghe, không phải nghe xong rồi bắt tay đi mà lần này lắng nghe và sau khi nghe xong còn góp ý và còn hứa hẹn. Tôi thấy đây là lần đầu tiên có dấu hiệu như vậy à tôi hi vọng rằng chính quyền Obama sẽ có chính sách mới đối với Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.
Trong một buổi gặp gỡ long trọng tại Nhà Hát Słowacki, nói với tất thảy các thành viên hội nghị, lãnh đạo phong trào đoàn kết của Ba Lan ông Lech Wałęsa nói đồng tiền không thể làm lu mờ các giá trị nhân bản và Ba Lan là thí dụ. Biểu tượng của phong trào, với giọng nói bình dị và dễ thuyết phục, bảo ‘‘Tôi chỉ có thể nói vậy thôi, những việc cần làm lại là việc của quý bạn” trước khi đón nhận tràng pháo tay của những người ngưỡng mộ có mặt trong nhà hát.
Ông Lech Wałęsa: Chúng ta phải gắng ngẩn đầu, phải đưa ra những giải pháp táo bạo mang lại chiến thắng nhờ các giá trị đạo đức, chứ không phải nhờ đồng đô-la hay bởi cường quốc khác mạnh hơn. Một khi các giá trị được ghi nhận trong thể chế chính trị, cả nền dân chủ và sự an lành của người dân sẽ được đảm bảo… Tôi chỉ có thể nói vậy, những việc còn lại phụ thuộc vào các bạn.
Còn Ngoại trưởng Ba Lan đồng thời là nhà tổ chức Hội nghị Cao Cấp, hồi tưởng kỉ niệm cuộc đời tị nạn cộng sản của mình tại London. Ông Radosław Sikorski động viên bằng cách khẳng định rằng: nếu Ba Lan đã thành công trong chuyển đổi thể chế thì thành công cũng phải tới với những người đang đấu tranh cho dân chủ đang có nhiều nỗ lực giải thoát quê hương mình khỏi thể chế độc tài.
Theo dòng thời sự:
- Đại hội Phong trào dân chủ thế giới lần 6 tại Indonesia
- Tìm hiểu về Phong trào Dân chủ Thế giới
- Tạo môi trường tự do và dân chủ cho giới trí thức
- Tìm hiểu về Dự Luật HR 3359
- Hội luận về nhân quyền – dân chủ cho VN tại Canada
- Công bố phúc trình về Nhân quyền Việt Nam
- Về những bản án đã định sẵn
- Những bản án thách đố dân chủ và công lý
- Lên án Việt Nam vi phạm nhân quyền tại khóa họp Hội đồng Nhân quyền LHQ