Việt Hùng, phóng viên đài RFA
“Nếu có biểu tình chúng tôi sẽ xuống đường…”. Thưa quí thính giả, đó là lời nhà văn Nguyễn Khắc Phục tuyên bố trong câu chuyện với Việt Hùng của Đài Á Châu Tự Do liên quan đến vấn đề tranh chấp biên giới lãnh hải Trung Quốc - Việt Nam. Từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Khắc Phục đưa ra nhận định.
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Đối với tôi và tất cả những người Việt Nam khác Tổ quốc là thiêng liêng nhất và phải được bảo vệ đầy đủ lãnh thổ, chủ quyền và danh dự. Tôi không muốn có chiến tranh, chỉ tha thiết mong hòa bình, thế nhưng trong nhiều năm nay những hành vi của nhà cầm quyền Trung Quốc gây nên những hiểm họa rất lớn cho chủ quyền và an ninh của Việt Nam nhất là vừa rồi họ có những hành vi như vậy thì tôi không thể không lên tiếng được.
Việt Hùng: Nhưng việc biên giới lãnh hải là trách nhiệm của các nhà lãnh đạo, vấn đề đó cá nhân nhà văn và những bạn văn nghệ sĩ của nhà văn tại Việt Nam đã bao giờ có dịp trình bày đưa thỉnh nguyện thư tới các cấp chính quyền hay chưa?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Hai việc đó khác nhau lắm. Nó là phản ứng trực tiếp và từ tình cảm mà tôi muốn nói với công chúng và những bạn bề của mình về những điều này, còn những việc khác là thuộc vào lãnh vực khác…
Việt Hùng: Nhưng mà từ trước đến nay các nhà lãnh đạo tại Việt Nam vẫn thường nói rằng, phát biểu ý kiến cá nhân thì có thể được, nhưng mà lên tiếng và ký đơn tập thể như vậy thì có đúng theo tinh thần pháp luật ở Việt Nam hay không nhất là đối với giới cầm bút?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Không, theo như tôi biết thì không có sự cấm đoán nào đối với tôi và khi tôi phát biểu tất cả những điều này là tôi chịu trách nhiệm với tư cách là công dân của đất nước. Tôi nói tất cả những gì mà tôi cho là sự thật và tôi tin vào những điều tôi nói.
Việt Hùng: Trong vấn đề biên giới lãnh hải Hoàng Sa và Trường Sa người Việt Nam vẫn cho rằng là của Việt Nam, nhưng trong nhiều chục năm qua chính phủ Việt Nam luôn giữ thái độ thụ động trong những đàm phán với Trung Quốc? Với cái nhìn của nhà văn những vấn đề đó có thể hiểu như thế nào?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Tôi cho rằng một trong những vấn đề cần quan tâm sâu sắc nhất chính là vấn đề thông tin, tất cả những điều này rất mù mờ… cho nên những việc liên quan đến đàm phán với Trung Quốc về biên giới và lãnh hải, tôi là một người dân tôi không hề biết rõ ràng là như thế nào…
Cho nên muốn có một thái độ rõ ràng và minh bạch thì cần phải biết rõ thông tin sự thật và đấy là một trong những đòi hỏi hàng đầu mà chúng tôi đang muốn và chờ đợi và đó chính là nội dung qua những bức thư tôi viết.
Quyền lợi và Danh dự Tổ quốc
Việt Hùng: Nhà văn có cho rằng sự lên tiếng của nhà văn cũng như một số văn nghệ sĩ ở tại Việt Nam đó là sự nhập cuộc hay nói đúng hơn, chúng tôi xin dùng từ đóng trong ngoặc kép đó là "thách thức" đối với chính quyền?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Không, không có đâu, ở đây chúng tôi không thách thức không nhập cuộc gì cả… bởi vì suốt cả cuộc đời chúng tôi đã sống như thế thì bất kỳ điều gì có liên quan đến quyền lợi và danh dự của Tổ quốc mình thì nó luôn thường trực chứ không phải là hành vi bột phát gì cả và ở đây chúng tôi không thách thức ai cả.
Tất cả những việc đó là lương tri tự nhiên nó bật ra. Khi Tổ quốc bị đe dọa về chủ quyền, an ninh và danh dự thì bất kỳ ai cũng làm ngay tức khắc những việc mà một công dân phải làm thôi. Cho nên tôi không nghĩ rằng một ai đó sẽ cho là thách thức.
Việt Hùng: Nhưng từ trước đến nay việc lên tiếng tập thể của không ít văn nghệ sĩ tại Việt Nam trong lần này có thể nói là lần đầu tiên?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Thật sự từ trước đến nay tôi là một người viết nên tôi quan tâm đến những điều gì mà mình đang viết. Còn những hoạt động ở bên ngoài gần như tôi rất ít chú ý…thế nhưng lần này tôi cho việc đó quá nghiêm trọng và không thể ngồi im được nữa.
Việt Hùng: Nhà văn có cho rằng đây là sự bức phá trong cái "vỏ ốc" riêng của không ít văn nghệ sĩ ở tại Việt Nam?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Tôi không muốn nhân danh ai, tôi không thể phát biểu thay cho họ được, tôi chỉ phát biểu với tư cách cá nhân tôi thôi là khi nhận thức được mối đe doạ to lớn đối với danh dự, lãnh thổ của đất nước thì tôi tin tất cả mọi người sẽ làm như tôi.
Việt Hùng: Nhà văn có nói từ trước đến nay dư luận thiếu thông tin về vấn đề biên giới lãnh hải thì nhà vân có cho rằng với vai trò của nhà văn, nhà văn đang làm cái việc để nói cho dư luận mà người dân tại Việt Nam cần phải biết hay không?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Tôi rất thiếu thông tin, thiếu những hiểu biết cụ thể về những gì đang diễn ra trên lãnh hải và biên giới của Tổ quốc mình thế thì tôi tin là đồng bào của chúng ta cũng cần biết những điều ấy.
Việt Hùng: Nhà văn nói người dân ở ViệtNam cần biết những gì cần phải biết… như vậy vai trò của nhà văn sẽ phải đóng vai trò gì trong vấn đề này?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Trước hết là các nhà văn cần phải trung thực hơn nữa đối với chính mình! Thứ hai, quan trọng hơn đối với nhà văn là không phải cá nhân anh ta viết thế nào, viết điều gì, quan trọng hơn là anh ta phải cùng với nhân dân mình, độc giả của mình để nhìn thẳng vào sự thật, kể cả những sự thật khắc nghiệt nhất, miễn làm sao sau khi sự thật ấy được biết thì nó phải được xử lý tốt nhất cho quyền lợi và hạnh phúc của Tổ quốc của anh ta và nhân dân của anh ta.
Việt Hùng: Trong những lần biểu tình vừa rồi của thanh niên và sinh viên ở tại Hà Nội, cá nhân nhà văn có tham dự vào những cuộc biểu tình đó hay không?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Thực sự tô không biết là có những việc đó, nhưng mà bây giờ nếu có tôi cũng sẽ đi!
Việt Hùng: Tức là nhà văn nói trong 2-3 tuần lễ vừa qua tại Hà Nội có những cuộc biểu tình mà nhà văn không được biết phải không?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Vâng tôi không được biết.
Việt Hùng: Nhà văn nói trong tương lai nếu có những cuộc biểu tình của thanh niên sinh viên thì nhà văn sẽ xuống đường hay sao, có đúng là nhà văn nói như vậy hay không?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Những cuộc biểu tình vì danh dự và quyền lợi chính đáng của Tổ quốc mình thì tôi sẽ tham dự.
Việt Hùng: Nhưng mà thưa nhà văn, cho đến bây giờ nhà văn vẫn là hội viên Hội nhà văn Việt Nam?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Vâng hiện nay tôi là hội viên Hội nhà văn
Việt Hùng: Việc lên tiếng của nhà văn trước những vấn đề liên quan đến biên giới lãnh hải trong khi Hội nhà văn Việt Nam chưa có một lên tiếng chính thức nào? Những lên tiếng của cá nhân nhà văn, nhà văn có quan ngại sẽ đụng chạm tới những đồng nghiệp của nhà văn hay trực tiếp tới chỗ đứng của nhà văn trong Hội nhà văn Việt Nam?
Nhà văn Nguyễn Khắc Phục: Tôi chỉ thể hiện những điều mà một nhà văn, một người cầm bút thấy phải làm với trách nhiệm và lương tri của mình, còn tôi không bận tâm đến "ai đó" hay "tổ chức nào đó" phải quan ngại và phiền toái gì cả…
Việt Hùng: Vâng, thay mặt quí thính giả của đài cám ơn nhà văn Nguyễn Khắc Phục.
