Campuchia thành lập ban kiểm duyệt đài phát thanh Chăm

Lãnh đạo Phnom Penh tuyên bố là sẽ không từ bỏ ý định thành lập ủy ban kiểm duyệt chương trình phát thanh bằng tiếng Chăm tại Campuchia.

0:00 / 0:00

Kiểm duyệt chương trình phát thanh tiếng Chăm

Lãnh đạo Phnom Penh tuyên bố sẽ thành lập một Ủy ban trực thuộc Bộ Thông tin nước này trong tương lai gần nhằm kiểm duyệt chương trình phát thanh bằng tiếng Chăm mặc dù có sự phản đối từ các tổ chức dân sự và những người yêu thích văn hóa Champa.

Lãnh đạo Phnom Penh tuyên bố sẽ thành lập một Ủy ban trực thuộc Bộ Thông tin nước này trong tương lai gần nhằm kiểm duyệt chương trình phát thanh bằng tiếng Chăm<br/>

Ông Osman Hussan, một quan chức trong Bộ Lao động, đồng thời là người gốc Chăm, được biết ông sẽ nhận nhiệm vụ từ Bộ Thông tin trong việc xắp xếp nhân lực cho ủy ban kiểm duyệt này.

Ông kể rằng người đưa ra ý tưởng thành lập ủy ban kiểm diệt chương trình phát thanh tiếng Chăm tại Campuchia là ông Khieu Kanharith, Bộ trưởng Thông tin. Ông này đã xin ý kiến của Thủ tướng Hun Sen và được chấp thuận.

Các tổ chức nhân quyền vừa qua lên tiếng cho rằng trong một nước theo chế độ dân chủ như Campuchia thì việc kiểm duyệt hay cắt xét bài viết của các ký giả là hành động phạm pháp. Họ kêu gọi chính phủ Phnom Penh nên từ bỏ ý định này.

Các tổ chức nhân quyền vừa qua lên tiếng cho rằng trong một nước theo chế độ dân chủ như Campuchia thì việc kiểm duyệt hay cắt xét bài viết của các ký giả là hành động phạm pháp.<br/>

Còn một số nhân sĩ trí thức Chăm thì cũng không vui. Họ thường so bì với đài phát thanh tiếng Việt và tiếng Hoa tại Campuchia rằng hoạt động nhiều năm nay nhưng không hề bị kiểm duyệt.

Ông Khieu Kanharith, Bộ trưởng Thông tin Campuchia giải thích lý do tại sao chỉ thành lập ủy ban kiểm duyệt đài phát thanh tiếng Chăm mà không kiểm duyệt đài phát thanh tiếng Việt và tiếng Hoa, rằng trong Bộ Thông tin của ông đã có người biết tiếng Việt và tiếng Hoa, nhưng chưa có người biết tiếng Chăm.

Việc thành lập ủy ban kiểm duyệt này là không phù hợp trong một nước dân chủ. Ngoài ra, việc làm sai trái này còn ảnh hưởng tới thanh danh của một nước.

Ông Seng Tich

Ông Seng Tich, một người Chăm ở Mỹ, thường xuyên gửi tiền ủng hộ đài phát thanh tiếng Chăm tại Campuchia nói rằng một lần nữa ông đề nghị lãnh đạo Phnom Penh nên suy nghĩ thận trọng, vì theo ông việc thành lập ủy ban kiểm duyệt này là không phù hợp trong một nước dân chủ. Ngoài ra, việc làm sai trái này còn ảnh hưởng tới thanh danh của một nước.

Mục đích bảo vệ ngôn ngữ nền văn minh Champa

Từ khi Vương quốc Champa ở miền Trung Việt Nam bị xóa sổ trên bản đồ thế giới, người Chăm đã nhiều lần di cư sang Campuchia. Theo số liệu của các tổ chức người Chăm, thì cộng đồng này có dân số tại Campuchia khoảng nửa triệu người.

Về động cơ thành lập đài thì các vị lãnh đạo tổ chức người Chăm nhiều lần cho rằng chỉ nhằm bảo vệ ngôn ngữ và nền văn minh Champa đang hấp hối, chứ không có động cơ chính trị.

Nhiều hơn gấp nhiều lần so với dân số người Chăm ở cố quốc, hiện ước tính chỉ khoảng trên 130.000 người.

Đài phát thanh tiếng Chăm tại Campuchia được thành lập vào năm 2004, mỗi ngày phát 60 phút. Đài này do tổ chức dân sự người Chăm tại Campuchia tự quản lý, hoạt động bằng nguồn kinh phí chủ yếu quyên góp từ cộng đồng người Chăm trong và ngoài nước.

Ngoài ra, đại sứ quán Hoa Kỳ tại Campuchia hàng năm cũng hỗ trợ một phần kinh phí.

Về động cơ thành lập đài thì các vị lãnh đạo tổ chức người Chăm nhiều lần cho rằng chỉ nhằm bảo vệ ngôn ngữ và nền văn minh Champa đang hấp hối, chứ không có động cơ chính trị. Thế nhưng lãnh đạo Hà Nội dường như chưa tin tưởng lắm. Nên họ cũng phập phòng lo sợ bị quy chụp là đòi ly khai như các tổ chức Khmer Krom và người Thượng ở Tây Nguyên.