Nam Nguyên phỏng vấn Tiến sĩ Nguyễn Quang A, Viện trưởng viện nghiên cứu phát triển IDS, một tổ chức tư nhân ở Hà Nội về một số vấn đề liên quan. Trước hết TS Nguyễn Quang A đưa ra nhận định:
TS Nguyễn Quang A: Tôi nghĩ rằng đây là việc nới lỏng vài chính sách thắt chặt tiền tệ và là bước đi rất tốt đối với nền kinh tế, nói chung là một bước đi đúng hướng.
Cứu ngành ngân hàng?
Nam Nguyên: Thưa TS, việc Ngân Hàng Nhà Nước sẵn sàng chi hơn 20 ngàn tỷ đồng, thanh toán tín phiếu bắt buộc trước hạn kỳ cho những ngân hàng có nhu cầu, có thể xem là để cứu một số ngân hàng không vững vàng hay không?
TS Nguyễn Quang A: Tôi nghĩ rằng không phải chuyện cứu ở đây. Việc đó có giúp cho ngân hàng thêm vốn nhưng không phải là việc cứu. Bởi vì các ngân hàng ở Việt Nam chưa đến tình trạng phải cứu.
Nam Nguyên: Thưa có thông tin rằng một số ngân hàng nhỏ, ít nổi tiếng có tính thanh khoản không cao. Nếu có sự sụp đổ cũng gây ảnh hưởng dây chuyền về niềm tin của công chúng. Thực tế về vấn đề này?
Việc nới lỏng tín dụng cấp thêm thanh khoản cho các ngân hàng thương mại ngày hôm qua 20/10 của Ngân Hàng Nhà Nước, theo tôi là dấu hiệu cho thấy Nhà nước sẵn sàng kích cầu một chút, nới lỏng chính sách tiền tệ một chút.
TS Nguyễn Quang A
TS Nguyễn Quang A: Sự thực hệ thống ngân hàng của Việt Nam có tình trạng thiếu thanh khoản vào khoảng tháng 3 tháng 4 năm nay, còn hiện nay và cách đây một vài tháng, tôi cho rằng không có ngân hàng nào bị khó khăn về thanh khoản cả. Trong vòng 1 tháng trở lại đây thanh khoản của các ngân hàng là tốt, kể cả các ngân hàng nhỏ cũng không bị khó khăn về thanh khoản.
Việc nới lỏng tín dụng cấp thêm thanh khoản cho các ngân hàng thương mại ngày hôm qua 20/10 của Ngân Hàng Nhà Nước, theo tôi là dấu hiệu cho thấy Nhà nước sẵn sàng kích cầu một chút, nới lỏng chính sách tiền tệ một chút để cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tiếp cận đến vốn một cách dễ dàng hơn. Tôi nghĩ rằng bước vừa rồi là bước đi hợp lý, linh hoạt và theo hướng tốt.
Ảnh hưởng khủng hoảng tài chính
Nam Nguyên: Tiến sĩ từng ủng hộ 1 chính sách tiền tệ linh hoạt, vậy thì trong 6 tháng qua tới nay, VN có được sự linh hoạt cần và đủ hay chưa?
TS Nguyễn Quang A: Cũng rất khó nói thế nào là linh hoạt cần và đủ. Những quan chức Ngân Hàng Nhà Nước cũng chỉ là con người và họ phải tiến hành từng bước thăm dò như vậy.
Tôi nghĩ là cách làm thăm dò theo kiểu xu hướng như thế này, tình hình lạm phát trong mấy tháng vừa qua, mức tăng chỉ số CPI đã giảm và xu hướng dự đoán rằng tháng 10 này thấp cỡ như tháng 9 và các tháng sau cũng tương tự như vậy.
Bởi vì tình hình khủng hoảng tài chính trên thế giới làm cho giá dầu hoả, giá các mặt hàng ở trong nước cũng đều giảm cả. Với cái lạm phát biến chuyển như vậy, dù chính sách nhà nước rất ưu tiên chống lạm phát nhưng cũng nên tuỳ theo tình hình biến chuyển. Tôi nghĩ việc nới rộng tín dụng như thế là tốt .
Nam Nguyên: Việt Nam tăng trưởng kinh tế dựa trên xuất khẩu là chính, liệu khủng hoảng tài chính sẽ gây ảnh hưởng mạnh hay không?
Chắc chắn là sẽ gây ảnh hưởng mạnh, Việt Nam xuất khẩu sang các nước chịu ảnh hưởng lớn của khủng hoảng là Mỹ, EU và Nhật Bản, các thị trường chiếm một phần không nhỏ của xuất khẩu của Việt Nam.
TS Nguyễn Quang A
TS Nguyễn Quang A: Chắc chắn là sẽ gây ảnh hưởng mạnh, Việt Nam xuất khẩu sang các nước chịu ảnh hưởng lớn của khủng hoảng là Mỹ, EU và Nhật Bản, các thị trường chiếm một phần không nhỏ của xuất khẩu của Việt Nam.
Số lượng xuất khẩu của Việt Nam trong những tháng qua thực sự đã có giảm, vấn đề bây giờ là cái giảm đó có thực sự do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chánh hay không, hay là do giảm giá trên thế giới nói chung.
Bất luận là kiểu gì, nhưng mà tháng 7 xuất khẩu của VN còn trên 6 tỷ đô la, đến tháng 8 chỉ còn bây giờ khoảng 6 tỷ thôi và đến tháng 9 chỉ còn 5, 2 tỷ. Tức là một sự giảm rõ rệt về xuất khẩu của VN từ tháng 7, tháng 8 đến tháng 9 và có lẽ tháng 10 này cũng sẽ giảm so với tháng 9.
Đấy là sự ảnh hưởng có thể đo bằng số lượng và cái ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính quốc tế đến VN sẽ không chỉ ở chuyện xuất khẩu sẽ khó khăn mà còn ở những chuyện khác nữa.
Thí dụ như tín dụng của các tổ chức tài chính VN mà muốn kiếm tín dụng trên thị trường thế giới sẽ rất khó, tình hình các ngân hàng người ta cho nhau vay còn khó lấy đâu người ta cho mình vay….
Nam Nguyên: Thưa còn chuyện đầu tư trực tiếp từ nước ngoài FDI nữa?
TS Nguyễn Quang A: Cái đấy tôi tin chắc là sẽ ảnh hưởng rất mạnh, bởi vì không có một nhà đầu tư nước ngoài nào là không dùng vốn vay để đầu tư. Vốn thực của người ta có thể chỉ là 10%, 20%, 30%, còn 70% người ta đi vay ở nước ngoài đề người ta đầu tư vào.
Tình hình vay mượn của họ rất khó, tôi nghĩ rằng thành tích rất ấn tượng trên giấy thì có thể không ấn tượng lắm trên thực tiễn.
Nam Nguyên: Cảm ơn TS Nguyễn Quang A, Viện trưởng IDS về thời gian ông dành cho đài RFA.