Việc này dẫn tới sự kiện, Viện Nghiên Cứu Phát Triển IDS một tổ chức tư nhân tự ý giải thể sau 2 năm họat động.
Các nhà trí thức đã đưa ra nhiều ý kiến cho rằng, quyết định của chính phủ vi phạm pháp luật và hiến pháp, cũng như không phù hợp với một số cam kết khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Mậu dịch Thế giới WTO.
Ngày 21/10 Bộ Trưởng Tư Pháp Hà Hùng Cường gởi văn thơ cho TS Nguyễn Quang A, để một lần nữa bảo vệ quan điểm của chính phủ. Nam Nguyên phỏng vấn TS Nguyễn Quang A, nguyên viện trưởng IDS tổ chức đã tự giải thể, về một vài sự kiện liên quan:
Khiếu nại lên Quốc hội
Nam Nguyên: Th ưa TS Nguy ễn Quang A. Sau t ất c ả nh ững di ễn bi ến, t ừ ý ki ến ch ỉ đ ạo c ủa Th ủ T ứơng cho t ới sau cùng là văn th ư ngày 21/10 c ủa B ộ tr ưởng T ư Pháp. Các b ước ti ếp theo c ủa TS và các đ ồng nghi ệp đ ối v ới quy ết đ ịnh 97 s ẽ ti ếp t ục nh ư th ế nào?
TS Nguy ễn Quang A: Tiếp theo thì thực sự là việc tôi đã làm từ ngày 16/10, tôi đã gởi đơn cho ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội, yêu cầu ủy ban xem xét ra quyết định đình chỉ việc thi hành quyết định 97 và trình lên Quốc Hội hủy bỏ quyết định này. Đấy là thẩm quyền Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội có thể làm theo những qui định của luật khiếu nại và tố cáo.
Nam Nguyên: Ngoài vi ệc đ ưa ra UBTVQH nh ư TS v ừa đ ề c ập, ở Vi ệt Nam có hay không m ột c ơ ch ế, đ ể công dân có th ể xin h ủy b ỏ 1 quy ết đ ịnh mà h ọ cho là vi ph ạm pháp lu ật, đi ng ược l ại hi ến pháp?
Rất đáng tiếc là Việt Nam không có tòa án hiến pháp, nếu mà có tòa án hiến pháp thì đây mới là nơi lý giải và phán quyết về những tranh chấp như vậy.
TS Nguyễn Quang A<br/>
TS Nguy ễn Quang A: Theo luật lệ hiện hành, công dân chỉ có quyền khiếu nại tố cáo và cao nhất là lên đến Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội mà thôi. Rất đáng tiếc là Việt Nam không có tòa án hiến pháp, nếu mà có tòa án hiến pháp thì đây mới là nơi lý giải và phán quyết về những tranh chấp như vậy. Theo luật lệ hiện hành thì UBTVQH là cơ quan lý giải pháp lý và có một số quyền quyết định như trong đơn của tôi gởi ngày 16/10 vừa rồi.
Nam Nguyên: Th ưa TS, Qu ốc H ội g ồm đ ại đa s ố là đ ảng viên, h ọ có th ể có quan đi ểm chung v ới chính ph ủ. Khi ông làm vi ệc này, ông có tin t ưởng là UBTVQH s ẽ có ti ếng nói đ ộc l ập hay không?
TS Nguy ễn Quang A: Tôi chưa đặt vấn đề kết quả ra sao, nhưng chỉ mong muốn những người ban hành ra văn bản qui phạm pháp luật như thế, thì hãy thực hiện nghiêm túc chính những văn bản do họ đưa ra. Còn kết quả ra sao thì chưa thể thấy được.
Kiện ra WTO?
Nam Nguyên: Th ưa TS, ông nh ận đ ịnh là quy ết đ ịnh 97 có th ể b ị ki ện ra WTO, v ậy thì kh ả năng c ủa vi ệc này là nh ư th ế nào. B ản thân ông s ẽ ti ến hành vi ệc này hay là ai khác s ẽ làm?
TS Nguy ễn Quang A: Tôi chỉ nêu ra một khả năng như vậy, bởi vì việc làm này đã vi phạm những cam kết của chính phủ Việt Nam khi gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới. Còn có ai kiện hay nêu vấn đề khiếu nại với WTO, thì tôi chưa thể biết được những người khác sẽ làm điều gì.
Nam Nguyên: Khi Vi ệt Nam không còn hi ện di ện nh ững t ổ ch ức nghiên c ứu đ ộc l ập, nh ất là nghiên c ứu chính sách nh ư IDS, thì s ẽ ảnh h ưởng gì t ới xã h ội. Ph ải chăng ở đây có nh ằm gi ải quy ết m ột s ự dàn x ếp mang tính chính tr ị?
Nếu mọi người thấy là mình nên đóng góp ý kiến, bằng tất cả những cách có thể trên bình diện xây dựng đất nước, thì tôi nghĩ cũng có thể những thay đổi sẽ không đến nỗi là quá chậm.
TS Nguyễn Quang A<br/>
TS Nguy ễn Quang A: Tôi nghĩ rằng nó vô cùng có hại cho sự phát triển của đất nước việt Nam. Đây không phải là vấn đề chỉ riêng với chúng tôi mà là vấn đề với toàn bộ giới trí thức ở Việt Nam và với sự phát triển chung của đất nước này. Đây không phải là vấn đề cá nhân hay của một nhóm mà là vấn đề lớn hơn nhiều.
Nam Nguyên: Th ưa, quan đi ểm c ủa chính ph ủ đã rõ khi ban hành quy ết đ ịnh 97. Ph ải chăng Vi ệt Nam s ẽ ph ải tr ở l ại r ất nhi ều th ời gian cho nh ững ti ến b ộ đã m ất?
TS Nguy ễn Quang A: Tôi nghĩ sẽ tùy thuộc vào rất nhiều nhân tố, tùy thuộc vào tiếng nói của bản thân giới trí thức và nhận thức của các tầng lớp quan chức và nhận thức chung của mọi tầng lớp nhân dân.
Nếu mà tất cả mọi người coi chuyện đó là thường, không đáng kể và cam chịu… để yên, thì tôi nghĩ rằng có thể sẽ mất hàng thế kỷ nữa không chừng. Còn nếu mọi người thấy là mình nên đóng góp ý kiến, bằng tất cả những cách có thể trên bình diện xây dựng đất nước, thì tôi nghĩ cũng có thể những thay đổi sẽ không đến nỗi là quá chậm.
Riêng đối với bản thân, tôi khá lạc quan bất luận kết qủa của chuyện tranh cãi này đi đến thế nào.
Nam Nguyên:
C
ảm ơn TS Nguyễn Quang A về thời gian ông dành cho đài RFA.