Hậu quả của cuộc chiến Iraq và chiến tranh Việt Nam ?

0:00 / 0:00

Nam Nguyên, phóng viên đài RFA

Có thể đem cuộc chiến Việt Nam ra so sánh với những gì đang xảy ra ở Iraq hay không? Ðó là câu hỏi đang được nói đến tại Washington, sau lời phát biểu của Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush. Nam Nguyên của Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do có bài tương trình chi tiết hơn sau đây.

BushIraqVietnam200.jpg
Tổng thống Bush phát biểu tại Ðại Hội Các Cựu Chiến Binh Mỹ Từng Tham Chiến Ở Nước Ngoài hôm 22-8-2007 tại Kansas City, Missouri. AFP PHOTO

Thảm cảnh thuyền nhân, trại cải tạo và cánh đồng chết

Xuất hiện trước Ðại Hội Các Cựu Chiến Binh Mỹ Từng Tham Chiến Ở Nước Ngoài, Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush nói rằng việc rút lui vội vã khỏi Iraq có thể làm tái diễn một cuộc tắm máu, giống như sự việc đã xảy ra tại Đông Nam Á khi Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam.

Tổng Thống Bush nói rõ thêm là "cái giá của cuộc rút quân Mỹ tại Việt Nam là thảm cảnh của những thuyền nhân, những trại tập trung cải tạo tại Việt Nam cũng như những cánh đồng chết chóc tại Cambodia".

Tổng thống Bush cũng so sánh cuộc chiến tranh và những nỗ lực xây dựng tại Iraq cũng như những cố gắng của người Mỹ nhằm xây dựng dân chủ cho một nước Nhật Bản thời hậu chiến và quyết định bảo vệ Nam Hàn trước cuộc chiến xâm lược của Bắc Hàn, và các cựu chiến binh Mỹ đã làm tròn trách nhiệm được quốc gia trao phó, cho dù làn sóng chống đối chiến tranh bao giờ cũng nổi lên.

Việc Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush đêm cuộc chiến Iraq ra để so sánh với cuoc chiến từng xảy ra đã tạo nên nhiều cuộc tranh luận. Ðối với dư luận của người Mỹ, phần đông cho rằng ông chủ Nhà Trắng dường như không hiểu vấn đề là người dân Hoa Kỳ không ủng hộ cuộc chiến Iraq, cũng như họ đã từng không ủng hộ việc đưa quân tham chiến ở Việt Nam trước đây.

Hiện đang vận động cho cuộc chạy đua tranh chức Tổng Thống cho nhiệm kỳ tới, Thượng Nghị Sĩ Joe Biden của Ðảng Dân Chủ khi được hỏi nói rằng ông không hiểu Tổng Thống Bush muốn nói gì khi so sánh cuộc chiến Việt Nam cách đây đã hơn 30 năm và cuộc chiến Iraq đang diễn ra ngày một sôi nổi hơn, Thượng Nghị Sĩ Biden cho rằng Tổng Thống Bush không biết gì về chiến tranh Việt Nam cả, và đặt câu hỏi có phải ý ông Bush muốn nói là “đáng lý ra, người Mỹ phải ở lại Việt Nam” hay không?

Ông Stanley Karnow, một nhà sử học chuyên về Việt Nam đưa ra nhận xét cho rằng tâm trạng của người Mỹ đối với cuộc chiến Iraq chẳng khác gì tâm trạng mà họ đã dành cho cuộc chiến Việt Nam trước đây.

Ông Karnow nói thẳng "đại đa số người Mỹ bây giờ cho rằng can dự vào cuộc chiến Iraq là sai lầm, cũng như trước đây và ngay cả bây giờ, đại đa số người Mỹ tin can dự vào chiến tranh Việt Nam cũng là sai lầm, và con số người nghĩ rằng cuộc chiến Việt Nam là cuộc chiến có chính nghĩa thì chẳng có là bao".

Vẫn còn nhiều khác biệt

Giáo Sư Nguyễn Mạnh Hùng, một chuyên gia về quan hệ đối ngoại khi được hỏi cũng nói rằng phân tích việc ông Bush đem Việt Nam ra để so sánh với Iraq là điều không dễ làm.

Ở Việt Nam người Mỹ chỉ đánh có một mặt trận là mặt trận Việt Cộng, còn ở đây người Mỹ chui vào giữa một cuộc nội chiến, ba bốn phe phái đánh nhau, thành ra rắc rối hơn Việt Nam nhiều.

“Phân tích thì rắc rối lắm, không phải là dễ. Ông Bush nói đúng. Có những người chết trong trại học tập cải tạo, có những người sau khi rời trại cải tạo mới chết, có người chết ngay, có người thật ra sống mà cũng như chết. Nhiều lắm. Cánh đồng chết mà ông Bush nói cũng là có thật.

Bây giờ đến Iraq. Nếu người Mỹ rút ra bây giờ, chắc chắn những người theo tôn giáo khác nhau, phe phái khác nhau họ sẽ giết nhau. Chắc chắn sẽ có người chết.

Nói về hậu quả về người chết thì mình thấy rõ, nhưng về hậu quả chiến lược thì chúng ta thấy rắc rối hơn. Ở Việt Nam, khi người Mỹ rút ra hồi 1973 thì quan trọng chiến lược của Việt Nam đối với Hoa Kỳ không còn nữa. Ngược lại tầm chiến lược của Iraq đối với người Mỹ rất là nhiều. Không chỉ rất nhiều mà nếu người Mỹ bỏ Iraq sẽ gây bất ổn cố ở nhiều nơi trong vùng Trung Ðông. Thành ra hệ quả về chiến lược còn nguy hiểm hơn việc rút khỏi Việt Nam.

Cuộc chiến Iraq đã khó, hậu quả thì trầm trọng như vậy, nhưng tiến thì Hoa Kỳ lại không tiến lên được. Ở Việt Nam, sau Mùa Hè Ðỏ Lửa 1972, quân đội Việt Nam đã chứng minh có khả năng tự chiến đấu với Bắc Việt nếu có sự giúp đỡ của người Mỹ. Ðiều này không xảy ra ở Iraq. Ở Việt Nam thời đó có một quân đội, một đạo quân của người quốc gia, ở Iraq bây giờ không có.

Ở Việt Nam người Mỹ chỉ đánh có một mặt trận là mặt trận Việt Cộng, còn ở đây người Mỹ chui vào giữa một cuộc nội chiến, ba bốn phe phái đánh nhau, thành ra rắc rối hơn Việt Nam nhiều.”

Một số nhà quan sát cho rằng chính việc Tổng Thống George W. Bush đem cuộc chiến Việt Nam và hậu quả khi rút khỏi Việt Nam ra để so sánh với Iraq đã tạo thành những bước mở đầu cho một đề tài lớn hơn nữa.

Trước đây, nhiều người Hoa Kỳ tin rằng Washington sa lầy ở một chiến trường cách xa nước Mỹ tới nửa vòng trái đất, và nếu kết quả những cuộc thăm dò dư luận tiếp tục cho thấy phần lớn người dân Mỹ vẫn tiếp tục đòi Tổng Thống Bush phải rút quân về nước, thì có lẽ chẳng bao lâu nữa, chữ “sa lầy” sẽ được nhắc đến khi người Mỹ nói về cuộc chiến mà sự ủng hộ của họ dành cho nó đang mất dần.

Nam Nguyên tường trình từ Washington.