Người Thượng Việt Nam đang tị nạn tại Campuchia lo sợ bị trục xuất về Việt Nam vào ngày 27 tháng 10 tới. Từ Campuchia, phóng viên Nguyễn Bình có bài tường trình về vụ việc này như sau:
Nguồn tin từ nhóm người Thượng tị nạn tại Campuchia cho biết họ nhận được thông báo từ Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc (UNHRC) rằng họ sẽ bị trục xuất từ thủ đô Phnom Penh về Việt Nam vào ngày 27 tháng 10 tới.
Theo ông A Phát, một người Thượng đang tị nạn tại Campuchia thì số lượng người Thượng có nguy cơ bị trục xuất đợt này là 176 người ở trại 3.
Không đủ tiêu chuẩn tị nạn
Nguồn tin từ UNHCR cho biết tổ chức này đã ký văn bản thỏa thuận với chính phủ Campuchia và Việt Nam vào tháng Giêng năm 2005, theo đó, những người Thượng sang tị nạn chính trị tại Campuchia nếu hội đủ tiêu chuẩn thì cho đi định cư ở nước thứ 3, còn không bị trục xuất về Việt Nam.
Theo ông A Phát, nguyên nhân được văn phòng UNHCR tại Phnom Penh giải thích rằng những người Thượng này trốn sang Campuchia sau tháng 5 năm 2007, nên không có cơ hội hưởng qui chế tị nạn.
Ông A Phát cho biết thêm là vào khoảng giữa tháng 10 vừa qua, UNHCR từng kết hợp với Bộ Nội Vụ Campuchia trục xuất khoảng 50 người Thượng về Việt Nam cũng với lý do trên.
Ông Sok Heng, nhân viên hành chánh của văn phòng UNHCR tại Phnom Penh nói rằng ông không biết thông tin về việc trục xuất người Thượng vào ngày 27 tháng 10 tới. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng vào ngày 17 tháng 10 vừa qua, Bộ Nội Vụ Campuchia có trục xuất khoảng 50 người Thượng về Việt Nam do không hội đủ tiêu chuẩn hưởng qui chế tị nạn chính trị.
Vào ngày 13 tháng 10 vừa qua, phái đoàn UNHCR có đến thị sát tìm hiểu tình hình người Thượng hồi hương tại 2 tỉnh Tây Nguyên. Sau đó ông Vũ Anh Sơn, đại diện phái đoàn nói với các hãng thông tấn nước ngoài rằng người hồi hương không bị phân biệt đối xử và từng bước hòa nhập vào cuộc sống tại địa phương. Nhưng ông A Phát cho rằng người dân thì nói khác.
Nguồn tin từ UNHCR cho biết tổ chức này đã ký văn bản thỏa thuận với chính phủ Campuchia và Việt Nam vào tháng Giêng năm 2005, theo đó, những người Thượng sang tị nạn chính trị tại Campuchia nếu hội đủ tiêu chuẩn thì cho đi định cư ở nước thứ 3, còn không bị trục xuất về Việt Nam.
Từ khi ký thỏa thuận này cho đến nay đã có khoảng 500 người Thượng sang tị nạn chính trị tại Campuchia bị trục xuất về Việt Nam.