Nhân ngày Nhân quyền cho Việt Nam 11 tháng 5, giới chức ngoại giao và các đại diện lập pháp Hoa Kỳ lên tiếng thúc giục chính quyền Việt Nam cải thiện tình hình nhân quyền trong nước và trả tự do cho các tù nhân lương tâm.
Ti ếp t ục vi ph ạm nhân quy ền
“Hạn chế các quyền tự do của người dân, sách nhiễu những người bất đồng chính kiến”, là những bước lùi trong năm qua về tình hình nhân quyền ở Việt Nam theo phát biểu của ông Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách Dân chủ, Nhân quyền và Lao động tại buổi lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền cho Việt Nam lần thứ 23 được tổ chức tại Thượng viện Hoa Kỳ ở thủ đô Washington DC hôm 11/5/2017.
Trong bài phát biểu trước đông đảo cử toạ là những đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đại diện Quốc hội Hoa Kỳ và các hội đoàn người Việt tại Mỹ, ông Busby cũng lên tiếng chỉ trích tình hình đàn áp tôn giáo tại Việt Nam:
Chính phủ Việt Nam vẫn phân biệt đối xử đối với một số nhóm tôn giáo. Chúng tôi vẫn thấy những báo cáo về các vụ bắt giữ, giam cầm. <br/>Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ
"Chính ph ủ Vi ệt Nam v ẫn phân bi ệt đối x ử đối v ới m ột s ố nhóm tôn giáo.
Các h ạn ch ế còn t ồn t ại đặc bi ệt nghiêm tr ọng trong các tr ường h ợp tôn giáo c ủa ng ười dân t ộc thi ểu s ố vùng Tây B ắc và Tây Nguyên và m ột ph ần vùng Đồng b ằng sông C ửu Long.
Chúng tôi v ẫn th ấy nh ững báo cáo v ề các v ụ nh ững ng ười theo các đạo giáo này b ị b ắt gi ữ, giam c ầm".
Có c ải thi ện, nh ư ng r ất ít
Người đại diện Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thừa nhận Việt Nam đã có những cải thiện trong vấn đề tự do tôn giáo trong năm qua nhưng không đáng kể:
"Chúng tôi c ũ ng th ấy m ột chút ti ến b ộ trong v ấn đề t ự do tôn giáo. Vi ệt Nam đ ã ra lu ật tôn giáo tín ng ưỡng m ới th ả l ỏng h ơ n quá trình đă ng ký, phê duy ệt và gi ảm th ời gian ch ờ đợi trong quá trình công nh ận m ột tôn giáo m ới.
Tuy nhiên m ột s ố nhóm tôn giáo ch ẳng h ạn nh ư Cao Đ ài, Hòa H ảo và m ột s ố nhóm Ph ật giáo v ẫn b ị chính quy ền can thi ệp vào quy ền được th ực thi tôn giáo c ủa h ọ."
Quốc hội Việt Nam thông qua đạo luật về Tín ngưỡng và Tôn giáo hồi tháng 11/2016, tuy nhiên nhiều tôn giáo đồng phản đối đạo luật mới ban hành vi phạm quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo của người dân.
Ông Busby cũng nói rằng trong một vài năm qua không thể phủ nhận rằng Việt Nam đã có một số tiến bộ về nhân quyền nhưng tất cả còn rất hạn chế. Ông cho biết những tiến bộ này thể hiện qua số tù nhân chính trị trước đây khoảng 160 người, nhưng giờ đã giảm xuống chỉ còn khoảng 90.
Chúng tôi cũng thấy một chút tiến bộ trong vấn đề tự do tôn giáo. Tuy nhiên một số nhóm tôn giáo vẫn bị chính quyền can thiệp vào quyền được thực thi tôn giáo của họ. <br/>Ô. Scott Busby, Phụ tá Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ
Đ àn áp các nhà ho ạt động
Ông Scott Busby cũng nêu ra những vấn đề còn rất quan ngại liên quan đến việc đánh đập, xách nhiễu, bắt giữ những blogger, nhà hoạt động, những người tham gia lên tiếng phản đối thảm họa môi trường do Formosa gây ra hồi năm ngoái ở các tỉnh miền Trung:
"N ă m ngoái chúng tôi đ ã ch ứng ki ến Vi ệt Nam b ắt gi ữ ít nh ất 6 nhà ho ạt động dân ch ủ bao g ồm các blogger Nguy ễn Ng ọc Nh ư Qu ỳnh, hay còn g ọi là M ẹ N ấm.
Cô b ị b ắt tháng 10 n ă m ngoái sau khi vi ết nh ững bài ph ản ánh quan ng ại c ủa cô v ề v ấn đề nhân quy ền ở Vi ệt Nam, n ạn tham nh ũ ng và ô nhi ễm môi tr ường và hi ện t ại v ẫn ch ư a được tòa xét x ử."
Đề cập đến Đối thoại Nhân quyền Việt Mỹ lần thứ 21 diễn ra vào cuối tháng này, ông Scott Busby cho biết Hoa Kỳ sẽ yêu cầu Hà Nội phải trả tự do ngay lập tức cho các tù nhân lương tâm, xóa bỏ các điều luật mù mờ vẫn dùng để kết án những người bất đồng chính kiến và cho phép các nhóm tôn giáo được hoạt động bao gồm cả các nhóm chưa được đăng ký.
Hoa K ỳ s ẽ không xem nh ẹ nhân quy ền
Đại diện lập pháp Hoa Kỳ, Dân biểu Chris Smith phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền Việt Nam, khẳng định đòi hỏi Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền để có quan hệ đối tác tốt hơn với Mỹ.
Ông cũng nói Hoa Kỳ sẽ không vì quyền lợi của mình mà đặt nhẹ nhân quyền với Việt Nam:
"Hoa K ỳ c ần ph ải đảm b ảo là Vi ệt Nam hi ểu được r ằng m ối quan h ệ h ữu ngh ị Vi ệt – M ỹ v ề th ươ ng m ại, an ninh…ph ụ thu ộc vào nh ững ti ến b ộ c ủa Vi ệt Nam v ề v ấn đề nhân quy ền, t ự do và dân ch ủ."
Hoa Kỳ cần phải đảm bảo là Việt Nam hiểu được rằng mối quan hệ về thương mại, an ninh…phụ thuộc vào những tiến bộ của Việt Nam về vấn đề nhân quyền, tự do và dân chủ. <br/>Dân biểu Chris Smith
Dân biểu Chris Smith cho biết ông dự định sẽ giới thiệu một dự luật mới ra Hạ Viện trong hai tuần tới. Nếu được thành luật, Hoa Kỳ sẽ ngưng viện trợ không liên quan đến nhân đạo đối với Việt Nam, nếu chính quyền không cải thiện trong việc đối xử với tù nhân tôn giáo và chính trị.
Tham dự ngày Nhân quyền cho Việt Nam, luật sư Dina Nguyễn, Giám đốc Thủy cục quận Orange, bang California cho biết cô quan tâm đến vấn đề nhân quyền Việt Nam. Cô mong muốn rằng người dân Việt Nam hãy đồng lòng lên tiếng kêu gọi sự can thiệp của quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ:
"Qu ốc h ội M ỹ là m ột chính quy ền r ất m ạnh trên th ế gi ới và có th ể ảnh h ưởng đến tình hình chính tr ị ở Vi ệt Nam để h ọ có s ự thay đổi và không còn tình tr ạng đ àn áp nhân quy ền t ại Vi ệt Nam.
Đ ây không ph ải là đ i ều s ẽ đạt được qua đ êm, nh ư ng v ới s ự đ óng góp c ủa nh ững ng ười quan tâm t ại Hoa K ỳ thì m ột ngày nào đ ó ch ắc ch ắn chúng ta s ẽ có t ự do, nhân quy ền cho ng ười dân Vi ệt Nam."
Cuối tháng này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ sang thăm chính thức Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng Thống Donald Trump. Những người quan tâm đến tình hình Việt Nam hy vọng vấn đề nhân quyền sẽ được chính phủ Mỹ chú trọng trong các đàm phán sắp tới với Việt Nam.