Thêm hai người trẻ Việt Nam bị tuyên án tù nặng nề vì lên tiếng cổ võ cho tự do dân chủ cũng như phản đối các hành động xâm lấn của Trung Quốc.
Nhân quyền
Kính thưa quý khán thính giả, trong phiên xử kéo dài chưa đầy một ngày, hôm thứ Năm 16 tháng 5, tò án nhân dân tỉnh Long An đã tuyên phạt 6 năm tù đối với nữ sinh viên Nguyễn Phương Uyên, và 10 năm tù đối với sinh viên Đinh Nguyên Kha, về tội “tuyên truyền chống phá nhà nước”.
Ngay sau khi tòa tuyên án, gia đình của cả hai sinh viên cũng như các luật sư bào chữa đều lên tiếng phản đối, cho rằng đây là những bản án sai trái, không đưa trên những qui định căn bản của pháp lý.
Trả lời Gia Minh của Đài Á Châu Tự Do, luật sư Hà Huy Sơn cho biết:
“Quá trình tố tụng có những điều sai. Sai cơ bản là theo luật Việt Nam những chứng cứ không được xuất trình tại tòa để xem xét. Các thân chủ chỉ phản đối Trung Quốc xâm phạm lãnh thổ, biển đảo Việt Nam; chứ Uyên - Kha không chống Nhà nước.”
Về phần gia đình, Ông Linh, cha của Phương Uyên bày tỏ với phóng viên An Nhiên của đài chúng tôi:
“Bản án mình thấy người ta cáo buộc em như vậy là không đúng về quyền con người, về nhân quyền và tự do phát biểu ý kiến của mình thì bị kết vào tội tuyên truyền chống phá nhà nước”.
Bà Liên, mẹ của Đinh Nguyên Kha thì nói rằng con bà đã hành động theo đúng với hiến pháp và pháp luật Việt Nam, vì vậy những cáo buộc của tòa án là không có cơ sở:
“Bản án đã sai hoàn toàn, con tôi nó không chống đảng cộng sản mà chống tham nhũng, tôi đâu có thấy nó chống nhà nước này, chống nhân dân này đâu, tôi thấy trong hiến pháp cũng đâu có điều luật nào kết tội nó như vậy đâu”.
Cũng như nhiều phiên tòa xử các nhà bất đồng chính kiến khác tại Việt Nam, phiên xử hai sinh viên Phương Uyên và Nguyên Kha đã thu hút sự chú ý của rất nhiều bạn trẻ trong nước. Nhiều người đã tìm cách tập trung trước tòa án để ủng hộ tinh thần cho hai sinh viên này nhưng đều bị công an ngăn cản, xua đuổi.
Quá trình tố tụng có những điều sai. Các thân chủ chỉ phản đối Trung Quốc xâm phạm lãnh thổ, biển đảo Việt Nam; chứ Uyên - Kha không chống Nhà nước. <br/> -LS Hà Huy Sơn
Xin nhắc lại, cô Nguyễn Phương Uyên, sinh viên trường Đại học công nghiệp thực phẩm Sài Gòn và anh Đinh Nguyên Kha, sinh viên Đại học Kinh tế Long An, bị công an bắt giữ hồi cuối năm ngoái sau khi phân phát truyền đơn chỉ trích các chính sách của đảng và Nhà nước về vấn đề tôn giáo, đất đai cũng như đường lối giải quyết những tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc về hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Một ngày trước khi tòa án Long An mở phiên xử hai sinh viên này, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch trụ sở tại New York đã ra văn bản kêu gọi chính quyền Việt Nam hãy hủy bỏ cáo trạng và trả tự do cho hai sinh viên Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha. Theo lập luận của Human Rights Watch “việc đưa ra tòa xét xử các công dân vì tội phân phát truyền đơn chỉ trích chính quyền là một điều hết sức kỳ quặc và vô lý”.
Kinh tế - Môi trường
Về kinh tế, Việt Nam Tuần Qua chứng kiến thêm nhiều dấu hiệu kém vui của nền kinh tế Việt Nam.
Tiếp sau khi việc Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF loan báo hạ giảm mức dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam, là một loạt các thông tin cho rằng nếu muốn thoát ra khỏi tình trạng khó khăn hiện nay, Việt Nam cần phải chấp nhận nhiều biện pháp cải tổ sau rộng để vực dậy nền kinh tế quốc gia.
Báo chí trong nước đầu tuần này trích dẫn báo cáo của Ủy ban kinh tế của Quốc hội cho biết, tăng trưởng kinh tế năm nay sẽ rất khó khăn với những dấu hiệu chỉ báo tình trạng suy giảm đang rõ nét hơn.
Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu cho rằng, tăng trưởng kinh tế Việt Nam đang có xu hướng giảm dần, bộc lộ những hạn chế sâu sắc về sự phụ thuộc vào vốn đầu tư nước ngoài.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư Bùi Quang Vinh cũng có nhận định tương tự khi cho rằng: “Hiện nay việc làm và thu nhập của người lao động giảm sút, hoạt động sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, hoặc giải thể, phá sản, hàng tồn kho vẫn ở mức cao.”
Trong khi đó, ông Nguyễn Xuân Cường, phó trưởng Ban Kinh tế trung ương thì bày tỏ lo ngại rằng: “Tình hình đúng là hết sức đáng lo ngại, tăng trưởng sản xuất giảm ở nhiều lĩnh vực, hàng chục nghìn doanh nghiệp phá sản, hàng loạt doanh nghiệp báo lỗ. Điều đó cho thấy sự phục hồi của nền kinh tế khó khăn hơn bao giờ hết”.
Và có lẽ, tình trạng bi quan của kinh tế Việt Nam được phản ánh khá đầy đủ qua câu nói ngắn gọn nhưng hàm chứa nhiều ý nghĩa của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng. Ông nhấn mạnh trước các đại biểu: "Tôi không nói là vô cùng bi đát mà là chưa đạt đến mức có thể phấn đấu được."
Cũng trong lĩnh vực kinh tế, sự kiện tổ chức bảo vệ môi trường Global Witness công bố phúc trình cáo buộc các công ty Việt Nam tàn phá môi trường cửa hai nước láng giềng Lào và Capuchia, đang tạo ra các phản ứng tiêu cực trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ngay trong những ngày đầu tuần này, chỉ số chứng khoán của Hoàng Anh Gia Lai liên tục rớt giá khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại về phản ứng đây chuyền của sự việc.
Theo phúc trình của Global Witness, hai tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) và Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VFG), đã thông đồng với chính quyền Lào và Campuchia để phá rừng trồng cao su, bất chấp môi trường sống bị hủy hoại nặng nề.
Trả lời Gia Minh của Đài Á Châu Tự Do, Bà Megan MacInnes, tác giả của báo cáo cho biết:
“Vấn đề các nông trường trồng cao su tại hai nước này đang là một vấn đề ngày càng gia tăng, xét về phương diện thu hồi đất, cuộc sống người dân và tình trạng phá rừng. Chúng tôi phát hiện ra Việt Nam là nhà đầu tư lớn về cao su tại cả hai nước Kampuchia và Lào, và những công ty thuộc tập đoàn HAGL và VRG là những đơn vị có vai trò đáng kể.”
Tôi cho rằng cái báo cáo này nếu mà sâu xa thì nó rất quái ác rất thâm hiểm. Nó làm cho công ty có thể sụp đổ, mà sụp đổ cũng có nghĩa vài chục ngàn lao động cũng chết theo. <br/> -Ông Đoàn Nguyên Đức
Về phần mình, Hoàng Anh Gia Lai đã nhanh chóng lên tiếng bác bỏ các cáo buộc của Global Witness. Trả lời Mặc Lâm, ông Đoàn Nguyên Đức, chủ tịch tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai khẳng định:
“HAGL không làm gì sai trái như họ nói mà HAGL đang làm những điều rất tốt cho xã hội. Nơi đó không đủ gạo ăn bây giời họ có nơi ở có gạo ăn đủ có TV có xe máy, nói tóm lại họ thay đổi cuộc sống gần như 100%.”
Ông Đoàn Nguyên Đức còn cho rằng sự ác ý của Global Witness có thể làm cho tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai bị sụp đổ. Ông nói:
“Tôi cho rằng cái báo cáo này nếu mà sâu xa thì nó rất quái ác rất thâm hiểm. Nó làm cho công ty có thể sụp đổ, mà sụp đổ cũng có nghĩa vài chục ngàn lao động cũng chết theo”.
Thưa quý khán thính giả, những lo lắng của ông Đoàn Nguyên Đức được phản ánh khá rõ nét qua những số liệu được niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Sáng thứ Ba 14 tháng 5, cổ phiếu của HAGL mất 1.400 đồng trên mỗi cổ phiếu, khiến cho tài sản của ông Đoàn Nguyên Đức mất đi hơn 400 tỷ đồng chỉ trong vòng một này; và tất nhiên điều này sẽ kéo theo những hệ lụy khác đối với tương lai của Hoàng Anh Gia Lai?
Việt Nam Tuần Qua và Diễm Thi xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại quý khán thính giả vào tuần sau!