Tổng thống Nam Hàn Moon Jae-In hôm 10/1 lên tiếng ca ngợi đóng góp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong việc giúp nối lại đối thoại giữa hai miền Triều Tiên vừa diễn ra hôm thứ ba, ngày 9/1 tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm, Bắc Hàn.
Nói với báo giới trong cuộc họp báo năm mới, Tổng thống Moon Jae-In nói Tổng thống Trump xứng đáng được nhìn nhận là người góp phần mang lại cuộc thảo luận giữa hai miền Nam Bắc Triều Tiên và vì vậy ông muốn bày tỏ sự cảm ơn đối với Tổng thống Trump.
Trước đó, Tổng thống Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un đã nhiều lần có những lời đe dọa lẫn nhau sau khi Bắc Hàn liên tục tiến hành các vụ thử tên lửa đạn đạo bất chấp những nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đã làm dấy lên nỗi lo ngại về một cuộc chiến trong khu vực giữa lúc Nam Hàn và Mỹ trên danh nghĩa vẫn còn có chiến tranh với Bắc Hàn kể từ sau cuộc chiến Triều Tiên 1950 – 1953, vì hai bên chưa ký hiệp định hòa bình mà chỉ là ngưng chiến.
Trước khi hai miền Bắc và Nam Triều Tiên có những động thái nối lại các vòng đàm phán vốn đã bị ngưng lại kể từ năm 2015, Mỹ và Nam Hàn đã quyết định ngưng thực hiện cuộc diễn tập quân sự chung dự định diễn ra vào sau Olympic Mùa Đông ở Nam Hàn vào tháng tới. Đây cũng là điều kiện mà Trung Quốc và Nga đã đưa ra với Nam Hàn và Mỹ để đổi lại việc Bình Nhưỡng ngưng các chương trình tên lửa và hạt nhân của nước này.
Hướng tới phi hạt nhân hóa Bắc Hàn
Đề cập đến những thảo luận giữa hai bên, Tổng thống Moon Jae-In cho biết vòng đàm phán đầu tiên nhằm mục đích cải thiện quan hệ giữa hai miền. Mục tiêu là hướng tới việc lôi kéo Bắc Hàn vào các thảo luận nhằm tiến tới phi hạt nhân hóa. Ông nhấn mạnh đây là lập trường căn bản mà Nam Hàn không bao giờ từ bỏ.
Tổng thống Moon Jae-In cũng nói ông sẵn sàng có cuộc gặp với lãnh đạo Bắc Hàn bất cứ lúc nào để cải thiện quan hệ hai bên, khi điều kiện cho phép với một và cả hai bên đã đạt được những thành quả nhất định.
Tuy nhiên, Bình Nhưỡng lại nói rằng cuộc gặp giữa hai miền không phải về chương trình vũ khí hạt nhân vì Bắc Hàn không có ý nhắm vào người anh em Nam Hàn, Nga hay Trung Quốc mà chỉ nhắm vào Mỹ mà thôi.
Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ hôm thứ ba, ngày 9/1 đã lên tiếng hoan nghênh thảo luận giữa hai miền và cho biết Hoa Kỳ sẽ sẵn sàng tham gia vào các cuộc gặp tương lai với mục đích phi hạt nhân hóa Bắc Hàn.
Tổng thống Donald Trump cũng nói ông sẵn sàng nói chuyện với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un.
Trung Quốc lên án nỗ lực của Mỹ và Canada
Trong khi đó, Trung Quốc, đồng minh của Bắc Hàn, hôm 10/1 cho biết nước này sẽ không có đại diện tham gia cuộc gặp giữa ngoại trưởng các nước tại Vancourver, Canada vào ngày 16/1 tới đây để thảo luận về vấn đề Bắc Hàn.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói tại cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh rằng cuộc gặp sẽ không giúp làm giảm căng thẳng bán đảo Triều Tiên vì không phải tất cả các bên chính sẽ tham gia vào cuộc gặp. Ông nói thêm là cuộc gặp sẽ chỉ mang lại chia rẽ trong cộng đồng quốc tế và gây hại cho các nỗ lực chung nhằm giải quyết vấn đề hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên.
Hoa Kỳ và Canada là những nước đứng ra chủ trì cuộc gặp này nhằm cho thấy sự đoàn kết của quốc tế chống lại các vụ thử tên lửa và hạt nhân của Bắc Hàn. Dự kiến sẽ có khoảng 20 ngoại trưởng các nước tham gia cuộc gặp bao gồm những nước đã gửi quân đội hoặc có những giúp đỡ cho lực lượng do Mỹ dẫn đầu trong cuộc chiến Triều Tiên hồi năm 1950.