Đề phòng hỏa hoạn, chữa cháy kịp thời, hữu hiệu là công tác được đề cao ở tất cả mọi nơi; tuy nhiên đối với một thành phố đông đúc như Sài Gòn, công tác này dường như chỉ mới dừng lại ở mức độ tuyên truyền.
Chúng tôi đến tại khu chung cư 537 Phạm Văn Đồng được xây dựng từ những năm đầu thập niên 90, nơi hệ thống dẫn nước chữa cháy có thể gọi là để cho có vì trụ dẫn nước bị tháo ra, nằm chơ vơ…
Hệ thống điện cũ kỹ, chằng chịt càng làm nguy cơ cháy nổ tăng cao.
Suốt 6 tầng chung cư không tìm thấy một dụng cụ chữa cháy nào khác ngoài những hình ảnh ghi nhận được.
Trong khi đó hầu hết các căn hộ đều có hai lớp cửa để đề phòng trộm cắp. Điều này có thể ‘lợi bất cập hại’ trong trường hợp khẩn cấp hỏa hoạn khiến việc thoát thân trở nên chậm trễ, thậm chí bị cản trở.
"Cuống lên thì nó lại khác nữa, nó phải lâu hơn nữa…"
Một mối nguy tiềm ẩn có thể gây cháy là những trang thờ với nhang đèn ngay cạnh đường dây diệncả trong nhà và ngoài hành lang. Thực tế cho thấy từng xảy ra nhiều vụ cháy do việc thờ cúng và nhang đèn gây ra.
Tại chung cư 234 Phan Văn Trị, hệ thống đường ống dẫn nước chữa cháy còn rất mới nhưng suốt 7 tầng cũng không tìm thấy một bình cứu hỏa.
"Bình chữa cháy thì bên dưới chung cư ban quản trị người ta giữ chứ người dân đâu được giữ."
Và một điểm chung nữa của các chung cư cũ mà chúng tôi đến, là không có hệ thống báo cháy. Hệ thống chữa cháy bằng nước tự động Sprinkler lại càng không có.
Hiểu biết về công tác và ý thức phòng cháy chữa cháy là điều mà một số người dân sống ở chung cư tỏ ra xa lạ khi chúng tôi nêu ra với họ:
"Cô không có ra ngoài, ở trong nhà không. Giờ bước vô nhà kéo cửa rồi xong. Có chuyện gì là tụi thanh niên nó họp với nhau nó làm gì nó làm chứ cô không biết. Cô không nghĩ được, tại vì cô chưa bao giờ gặp chuyện đó."
"Có nước chết thôi chứ còn mất bao lâu, nó chỉ có con đường cầu thang máy…với mấy cái cầu thang thoát hiểm bộ."
"Nếu từ đây chạy xuống dưới một mình chú thì nó khác, lẹ rồi. Nếu con nhỏ ẵm thì chừng 4 phút."
Điều mà chúng tôi ghi nhận được là khắp các hành lang chung cư, cư dân chất nhiều đồ đạc. Đồ đạc chất khắp các hành lang. Có tầng người dân còn đặt bếp để nấu nướng.
Vừa rồi là ghi nhận về thực trạng trang thiết bị cho phòng cháy chữa cháy tại vài khu chung cư ở Sài Gòn; trong khi đó trong thời gian qua một số vụ cháy nhà dân gây tử vong cũng bởi chủ quan về hỏa hoạn, trong khi nhà lại được gắn những rào sắt kiên cố, vài ba lớp cửa, rồi khóa kỹ lưỡng bằng nhiều loại…
Phương tiện chữa lửa của lực lượng phòng cháy, chữa cháy; hạ tầng đường dẫn nước được ghi nhận còn sơ sài, đường vào các khu dân cư quá chật các phương tiện chữa cháy không thể vào lọt… khiến nhiều căn nhà bị thiêu rụi khi hỏa hoạn xảy ra.