រដ្ឋាភិបាលចិន ប្រកាសផ្តល់ជំនួយឥតសំណងដល់កម្ពុជាជាង៤លានដុល្លារ (៤.៤០០.០០០ ) សម្រាប់បោសសម្អាតគ្រាប់មីន ខណៈអាមេរិក ផ្អាកផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា។ អ្នកឃ្លាំមើល យល់ថា ការផ្តល់ជំនួយរបស់ចិននេះ គឺទាន់ពេលវេលា និងអាចជួយបំពេញតម្រូវការរបស់ភាគីកម្ពុជាសម្រាប់ជំរុញសកម្មភាពដោះមីន ប៉ុន្តែជំនួយនេះនៅតែតិចជាងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ស្របពេលដែលបេសកកម្មដោះមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះនៅកម្ពុជា កំពុងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រកាសបង្កកជំនួយនោះ រដ្ឋាភិបាលចិន បានចេញមុខផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជាង៤លាន ៤សែន (៤.៤០០.០០០) ដុល្លារអាមេរិកភ្លាមៗដល់កម្ពុជា។
ស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈថា ការផ្តល់ជំនួយឥតសំណងចំនួន ៤លាន ៤សែនដុល្លារអាមេរិកពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលចិននេះ គឺប្រើប្រាស់សម្រាប់ការងារបោសសម្អាតគ្រាប់មីននៅកម្ពុជា។
ក្រោយការប្រកាសផ្តល់ជំនួយនេះ ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកអគ្គនាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីន (CMAC)លោក ហេង រតនា បង្ហោះសារនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក(Facebook) របស់លោកនៅថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈថា គម្រោងជំនួយរបស់ចិនសម្រាប់លុបបំបាត់គ្រាប់មីននៅកម្ពុជានេះ នឹងប្រើប្រាស់សម្រាប់រយៈពេល ១២ខែ ដោយគាំទ្រកិច្ចប្រតិបត្តិការចំនួន ៧ខេត្ត រួមមាន ខេត្តកំពង់ធំ សៀមរាប ឧត្តរមានជ័យ ព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ ព្រមទាំងមណ្ឌលសុនខស្ថិតនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ លោកបន្តថា គម្រោងជំនួយនេះនឹងគាំទ្រអ្នកជំនាញបច្ចេកទេសជាង ៤០០នាក់របស់អង្គភាព CMAC និងត្រូវអនុវត្តកិច្ចប្រតិបត្តិការសកម្មភាពសំខាន់ៗ មួយចំនួនដូចជា ការបោសសម្អាតផ្ទៃដីដែលមានបញ្ហាគ្រាប់មីន និងសំណល់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះចំនួនជាង ៣ពាន់ ៤រយ (៣.៤០០ហិកតា) ការស្រាវជ្រាវព័ត៌មានសំណល់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ និងគ្រាប់បែកចង្កោមតាមខេត្តគោលដៅ ការពង្រឹងសមត្ថភាពវិទ្យាស្ថានបច្ចេកទេសសុនខ ការពង្រឹងសមត្ថភាពថ្នាក់ក្រោមជាតិលើការអប់រំគ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន និងសង្គ្រោះជនពិការដោយសារមីន។
លោក ហេង រតនា បញ្ជាក់បន្ថែមថា គម្រោងជំនួយចិនលុបបំបាត់គ្រាប់មីននៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នេះ គឺជាជំនួយឆ្នាំទី៣ នៃដំណាក់កាលទី៣ ដែលមានកញ្ចប់ថវិកាសរុបជាង ១៣លានដុល្លារ(១៣.២០០.០០០) សហរដ្ឋអាមេរិក។
ការប្រកាសផ្តល់ជំនួយរបស់ចិននេះ គឺធ្វើឡើងក្នុងពេលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខ្វះ លទ្ធភាពបន្តបេសកកម្មដោះមីននៅកម្ពុជា ដោយសារសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រកាសផ្អាកផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជារយៈពេល៣ខែតាមរយៈទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ(USAID) ក្រោមរដ្ឋបាលថ្មីនៃប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump)។
បន្ទាប់ពីអាមេរិកបង្កកជំនួយនេះ អគ្គនាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីន (CMAC)លោក ហេង រតនា កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ក៏បានប្រកាសផ្អាកកិច្ចប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីនបណ្ដោះអាសន្នរយៈពេល៨៥ថ្ងៃគិតពីថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ នៅខេត្តចំនួន៨ រួមមានខេត្តកំពង់ចាម ក្រចេះ មណ្ឌលគីរី រតនគីរី ស្ទឹងត្រែង ត្បូងឃ្មុំ ស្វាយរៀង និងខេត្តព្រៃវែង រហូតដល់មានការជូនដំណឹងជាថ្មី។ បន្ថែមពីនេះ អនុប្រធានទី១ នៃអាជ្ញាធរមីនកម្ពុជា លោក លី ធុជ បានអះអាងថា ការផ្អាកផ្ដល់ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានប៉ះពាល់ដល់បុគ្គលិកដោះមីនកម្ពុជាជាង ១ពាន់នាក់។
អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា ថ្លែងថា លោក សាទរ ដែលរដ្ឋាភិបាលចិនផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ទាន់ពេលវេលា និងសម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងបេសកកម្មដោះមីន ខណៈពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើនកំពុងបន្តរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីននេះនៅឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី លោកមើលឃើញថា ការផ្តល់ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលចិននៅពេលនេះ ក៏ជាការឆ្លៀតឱកាសបង្ហាញសមត្ថភាព ឬឥទ្ធិពលលើប្រទេសតូចៗ ដូចជាកម្ពុជាដែរ ខណៈសហរដ្ឋអាមេរិកផ្អាកផ្តល់ជំនួយការបរទេសនេះ។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា៖«ចិនចេញជួយកម្ពុជា ជាកិច្ចការមួយ ដែលឆ្លើយតបគេហៅថា ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយហើយវាឈានដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការត្បូងពេជ្រទៀត ដូច្នេះបើអត់ជួយវាអត់សមដែរ។ ចិនជួយនេះក៏ជាកិច្ច ការមួយធ្វើឲ្យចំណងមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន កាន់តែរឹងមាំ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីការយកចិត្តទុកដាក់គ្នាដែរ។ កន្លែងនេះ ខ្ញុំក៏ចង់បញ្ជាក់ស្មារតីមួយថា សហរដ្ឋអាមេរិក មិនគួរដូរគោលនយោបាយច្រើនពេកទេ ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសតូចៗ បើមិនដូច្នេះទេ ប្រទេសតូចៗ ទ័ល អាចងាកទៅរកប្រទេសផ្សេងៗ ដូចជាចិនជាដើម។ ដូច្នេះ ដើម្បីរក្សាតុល្យភាពលំនឹងនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសតូចៗ ឲ្យឈរអព្យាក្រឹត្យបាន សហរដ្ឋអាមេរិកមិនគួរបន្ថយសកម្មភាព ឬជំនួយបរទេសមកប្រទេសតូចៗ ទេ»។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា មើលឃើញទៀតថា ជំនួយឥតសំណងរបស់ចិនកន្លងមក ហាក់នៅតិចតួចនៅឡើយ ពោលគឺចិនផ្តល់ជំនួយបែបកម្ចីភាគច្រើនដល់កម្ពុជា ខុសពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលផ្តល់ជំនួយឥតសំណងច្រើនដល់កម្ពុជា ហើយចំគោលដៅនិងមានប្រសិទ្ធភាពដូចជា វិស័យសុខាភិបាល សុខភាពសាធារណៈ អប់រំ កសិកម្ម បរិស្ថាន សេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខស្បៀង និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ រួមទាំងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។ គ្រាន់តែវិស័យដោះមីននៅកម្ពុជាមួយ អាជ្ញាធរមីនកម្ពុជាឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មក សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្ដល់ជំនួយជាទឹកប្រាក់សម្រាប់ការបោសសំអាតមីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះឱ្យកម្ពុជាជាង ១០លានដុល្លារក្នុង ១ឆ្នាំៗ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាងកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ថា កម្ពុជានៅមានផ្ទៃដីមានគ្រាប់មីនជាង ១ពាន់ ៦រយ (១.៦០០) គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ខណៈប្រជាជនប្រមាណ ១លាននាក់រស់នៅតំបន់នោះ ដែលប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់។ របាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរមីនឲ្យដឹងថា គិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ២០២៤ ជនរងគ្រោះ ដែលបានស្លាប់ដោយសារគ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានចំនួនប្រមាណ ២០.០០០នាក់ និងអ្នករបួសមានចំនួនជាង ៤៥.០០០នាក់៕