លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​ការ​ចូល​ចត​នាវា​ចម្បាំង​អាមេរិក​នៅ​កំពង់ផែ​ស្វយ័ត​ខេត្តព្រះសីហនុ គឺ​បង្ហាញ​ពី​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​លើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ

0:00 / 0:00

ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​វត្តមាន​នាវា​ចម្បាំង​កងទ័ពជើងទឹក​អាមេរិក (US) យូអេសអេស សាវាណាហ៍ (USS Savannah) ឬ (LCS-28) កំពុង​ចត​នៅ​កំពង់ផែ​ស្វយ័ត​ក្នុង​​ខេត្តព្រះសីហនុ គឺជា​ការ​បង្ហាញ​ពី​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​រវាង​កម្ពុជា និង​អាមេរិក​លើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ។ លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​បែប​នេះ ក្នុង​ជំនួប​ជាមួយ​ភារធារី​ស្ដីទី​នៃ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​អ្នកស្រី ប្រៃហ្គេត អែលវ៉កឃឺរ (Bridgette L. Walker) ស្រប​ពេល​ក្រុម​នាវិក​អាមេរិក​ជាង ១រយ​នាក់ (១០៣) កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​សម្របសម្រួល ឬ​ស្ដារ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​កម្ពុជា។

ទំនាក់ទំនង​កម្ពុជា និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជាពិសេស ទៅ​លើ​ក្របខ័ណ្ឌ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​នៅ​តែ​ស្ថិត​ក្នុង​ការ​ចរចា​បែប​ការទូត​ស៊ីជម្រៅ និង​បើក​ចំហ​រវាង​ក្រុម​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា និង​អាមេរិក ដើម្បី​ស្វែងរក​ឱកាស​ស្ដារ​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី​ឱ្យ​កាន់​តែ​ល្អ​ប្រសើរ និង​បង្កើត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​រួម​គ្នា។

ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន បាន​សរសេរ​នៅ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) របស់​លោក​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៧ ខែធ្នូ ដោយ​ដាក់​ក្ដី​សង្ឃឹម​ថា កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​កម្ពុជា និង​អាមេរិក​នឹង​កាន់​តែ​ត្រូវ​បាន​ពង្រឹង និង​ពង្រីក​បន្ថែម​ទៀត​ក្រោម​រដ្ឋបាល​អាមេរិក​ថ្មី​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump)។ លោក ហ៊ុន សែន ចង់​ឃើញ​កម្ពុជា និង​អាមេរិក​កសាង​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​សម្រាប់​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី ដើម្បី​ពិនិត្យ​ចំណុច​អាទិភាព​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​វិស័យ​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការ​វិនិយោគ។

លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​បែប​នេះ ក្នុង​ជំនួប​ជាមួយ​ភារធារី​ស្ដីទី​នៃ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​អ្នកស្រី ប្រៃហ្គេត អែលវ៉កឃឺរ (Bridgette L. Walker) នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៧ ខែធ្នូ ស្រប​ពេល​ដែល​នាវា​ចម្បាំង​កងទ័ព​ជើងទឹក​អាមេរិក យូអេសអេស សាវាណាហ៍ (USS Savannah) ឬ (LCS-28) ដែល​មាន​កងនាវិក​ចំនួន ១០៣នាក់ កំពុង​បំពេញ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៦ ដល់​ថ្ងៃ​ទី២០ ខែធ្នូ។

លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​វត្តមាន​នាវា​ចម្បាំង​សហរដ្ឋអាមេរិក យូអេសអេស សាវាណាហ៍ នៅ​កម្ពុជា​គឺ​បង្ហាញ​ពី​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​ក្នុង​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ និង​កងទ័ព​រវាង​កម្ពុជា និង​អាមេរិក។ លោក ហ៊ុន សែន សរសេរ​បន្ត​ទៀត​ថា ក្នុង​ជំនួប​ទ្វេភាគី​ភារធារី​ស្ដីទី​នៃ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋអាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា​អ្នកស្រី ប្រៃហ្គេត អែលវ៉កឃឺរ (Bridgette L. Walker) បាន​គូស​បញ្ជាក់​ថា វត្តមាន​នៃ​ការ​ចូល​ចត​នាវា​ចម្បាំង​អាមេរិក​នៅ​កម្ពុជា​លើក​ដំបូង​បន្ទាប់​ពី​បាន​ខកខាន ៨ឆ្នាំ​មក​នេះ គឺ​កើត​ឡើង​ក្រោយ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​អាមេរិក​លោក ឡយ អូស្ទីន (Lloyd Austin) នៅ​កម្ពុជា​កន្លង​មក និង​បង្ហាញ​ពី​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​លើ​វិស័យ​យោធា និង​វិស័យ​ផ្សេង​ទៀត​រួម​មាន សុខាភិបាល អប់រំ និង​ការ​ដោះ​មីន។

អ្នកស្រី ក៏​សង្ឃឹម​ដែរ​ថា សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​កម្ពុជា នឹង​ធ្វើ​ការ​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយគ្នា​លើ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​សំខាន់​លើ​វិស័យ​បញ្ញា​សិប្បនិម្មិត ឬ​អេអាយ (AI) សន្តិសុខ​អ៊ីនធឹណិត (Cyber Security) និង​វិស័យ​ថាមពល​ស្អាត (Clean energy) ក្នុង​នាម​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​សម្របសម្រួល​លើ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​អាស៊ាន-អាមេរិក។ ក្រៅ​ពី​ការ​ជជែក​ពី​ខ្លឹមសារ​សំខាន់ៗ ទាំង​នេះ​ក្នុង​ជំនួប​ទ្វេភាគី អ្នកស្រី ប្រៃហ្គេត អែលវ៉កឃឺរ បង្ហាញ​ក្ដី​បារម្ភ​ប្រាប់​លោក ហ៊ុន សែន ចំពោះ​បទល្មើស​ឆបោក​អនឡាញ ដែល​កំពុង​ជះ​ឥទ្ធិពល​មិន​ល្អ​ដល់​ការ​វិនិយោគ និង​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​ក្នុង​តំបន់។ លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​ថា បទល្មើស​អនឡាញ​មាន​លក្ខណៈ​ស្មុគស្មាញ ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​កូន​របស់​លោក​គឺ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ។

អ្នកនាំពាក្យ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋអាមេរិក​ប្រចាំ​ក្រុងភ្នំពេញ លោក វ៉េស្លី ហូលហ្សឺរ (Wesley Holzer) ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​តាម​អ៊ីម៉ែល (Email) នៅថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ​ថា ក្រុម​នាវិក​នៃ​កងទ័ពជើងទឹក​សហរដ្ឋ​អាមេរិក (US) ១០៣នាក់ កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​លើក​នេះ​គឺ​ជា​ក្នុង​ដំណើរ​ប្រកប​ដោយ​សុច្ឆន្ទៈ និង​ដើម្បី​ចូលរួម​ជាមួយ​សម​ភាគី​នៃ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ ដែល​នឹង​ជំរុញ​ការ​សម្របសម្រួល​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​កម្ពុជា និង​ពង្រឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ទ្វេភាគី​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​ដែល​មាន​ឫសគល់​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​មាន​វប្បធម៌​ដ៏​រឹងមាំ។

ចំណែក អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ​នយោបាយ លោក គឹម សុខ លើកឡើង​ថា យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​អាមេរិក​កំពុង​តែ​អុក​រដ្ឋាភិបាល ត្រកូល «ហ៊ុន» កាន់តែ​ខ្លាំង​តែងតែ​ព្យាយាម​បង្កើន​ទំនាក់ទំនង​ស្អិតល្មួត​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន​កុម្មុយនិស្ត​លើ​វិស័យ​ការពារ​ដែល​រួម​ចំណែក​ធ្វើ​ឱ្យ​បញ្ហា​ក្នុង​តំបន់​កាន់​តែ​កើន​កម្ដៅ។ លោក​យល់​ថា ចិន​អាច​នឹង​រៀបចំ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​ជាមួយ​កម្ពុជា ហើយ​ចិន​ក៏​អាច​នឹង​បង្កើន​សកម្មភាព​យោធា​របស់​ខ្លួន​អុកឡុក​ក្នុង​តំបន់​កាន់​តែ​ខ្លាំង ដើម្បី​ឆ្លើយតប​នឹង​ការ​ចូល​ចត​នាវា​ចម្បាំង​អាមេរិក​នៅ​កម្ពុជា។

លោក គឹម សុខ៖«នៅ​ពេល​អាមេរិក​មាន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ដោយ​ផ្ទាល់ និង​កាន់​តែ​ជ្រៅ ក្នុង​ផ្នែក​យោធា​អាមេរិក​អាច​ដឹង​តាក់​ទិច​កាន់​តែ​ជ្រៅ​ដែរ ក្នុង​ការ​អុក​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន ហើយ​អាមេរិក​ក៏​ដឹង​ចំណុច​ខ្សោយ​កាន់​តែ​ច្បាស់​អំពី​ចំណុច​ស្លាប់​រស់​នៃ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន អាមេរិក​អាច​អុក​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន ដោយ​វិធី​ផ្ទាល់​ជាមួយ​ការ​ជជែក​ចំៗ ចំពោះ​រដ្ឋាភិបាល ត្រកូល ហ៊ុន ផង​ហើយ​ក៏​អុក​ផ្ទាល់​ក្នុង​របៀប​ដែល​សហរដ្ឋអាមេរិក​អាច​បង្កើន​នូវ​លទ្ធផល​នៃ​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយ​ចិន ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ចិន​អាច​ដក​ថយ​កណ្ដាប់​ដៃ​ខ្លួន​ក្នុង​ការ​ត្រួតត្រា​ប្រទេស​កម្ពុជា​មួយ​ផ្នែក​ផង»។

អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​ចិន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៦ ខែធ្នូ បាន​ឆ្លើយតប​នឹង​អ្នក​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន AFP ដែល​បាន​សួរ​ពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​ក្រុមនាវិក​នៃ​នាវា​ចម្បាំង​អាមេរិក​ទៅ​កាន់​ខេត្តព្រះសីហនុ ដោយ​លើក​ឡើង​ថា វា​ជា​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ក្នុង​វិស័យ​សន្តិសុខ និង​ការពារ​ជាតិ ប៉ុន្តែ​វា​គួរតែ​រួម​ចំណែក​ដល់​ការ​លើក​កម្ពស់​សន្តិភាព និង​ស្ថិរភាព​ក្នុង​តំបន់។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​អ្នកស្រី ម៉ាលី សុជាតា ដើម្បី​សុំ​អត្ថាធិប្បាយ​បន្ថែម​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៧ ខែធ្នូ។

អ្នកឃ្លាំមើល​លើក​ឡើង​ថា កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ​រវាង​កម្ពុជា និង​អាមេរិក​គ្មាន​ភាព​ជឿនលឿន​ទៅ​មុខ ដោយសារ​តែ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន បំផ្លាញ​ប្រជាធិបតេយ្យ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ២០១៧ និង​បែរ​ទៅ​ចាប់​យក​ចិន​ជា​ខ្នង​បង្អែក និង​ពង្រឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​វិស័យ​ការពារ និង​យោធា​កាន់​តែ​ស៊ីជម្រៅ។ កម្ពុជា​ក៏​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា បាន​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សម្ងាត់​ជាមួយ​ចិន កាល​ពី​ឆ្នាំ ២០១៩ ក្នុង​ការ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​កងទ័ព​ចិន​តាំង​មូលដ្ឋានទ័ព​នៅ​ក្នុង​កំពង់ផែ​ទ័ព​ជើង​ទឹក​រាម ដែល​មន្ត្រី​អាមេរិក​ថា មូលដ្ឋាន​រាម​អាច​ជា​ទីតាំង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ផ្ដល់​ឱ្យ​ប្រទេស​ចិន​កុម្មុយនិស្ត​ទប់ទល់​នឹង​អាមេរិក នៅ​ពេល​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​ដណ្ដើម​កោះ​តៃវ៉ាន់ (Taiwan) និង​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង ដែល​ចិន​ទាមទារ​គ្រប់គ្រង​ផ្ដាច់​មុខ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។