Đặc phái viên Richard Finney của Đài Á Châu Tự Do có mặt tại chỗ và tường thuật. Nguyễn Khanh chuyển ngữ.
Nỗi thống khổ của hơn 3 triệu nạn nhân
Lên tiếng trước một Tiểu ban thuộc Ủy ban Đối ngọai Hạ Viện Hoa Kỳ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng kêu gọi Hoa kỳ giúp làm giảm nỗi thống khổ của hơn 3 triệu nạn nhân Việt Nam mà bà cho là do tác nhân da cam gây ra.
Bác sĩ Ngọc Phượng nói rằng chính phủ cùng nhân dân VN – và nhất là Hội Nạn nhân Chất độc Da cam/Dioxin và nhiều tổ chức phi chính phủ ở VN – đã nỗ lực rất nhiều để hỗ trợ những người bị ảnh hưởng, về vật chất lẫn tinh thần. Nhưng vì nguồn tài chánh có hạn, nên những nhu cầu của các nạn nhân hiện vẫn chưa được đáp ứng trọn vẹn.
Theo bác sĩ Ngọc Phượng, người điều hành Ban Y tế Phụ nữ thuộc Đại học Quốc gia TPHCM, thì nhiều nạn nhân bị bệnh ung thư do tác nhân đang cam đang chết dần mòn từng ngày.
Chỉ cần một phần tỷ của một gram dioxin cũng đủ gây ung thư, quái thai hay sẩy thai. Dioxin là chất nhân tạo độc hại nhất về mặt tác hại con người. Nên việc rải những lọai hóa đó khiến phá hủy môi sinh.
BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng
Bác sĩ Ngọc Phượng nói thêm rằng quân đội Mỹ trước đây đã rải hơn 20 triệu gallon hóa chất da cam, cùng những lọai hóa chất tương tự khác, xuống nhiều khu rừng, đất canh tác và làng mạc ở Việt Nam hồi thời chiến.
BS Ngọc Phượng nói rằng: “Chỉ cần một phần tỷ của một gram dioxin cũng đủ gây ung thư, quái thai hay sẩy thai. Dioxin là chất nhân tạo độc hại nhất về mặt tác hại con người. Nên việc rải những lọai hóa đó khiến phá hủy môi sinh.”
Chất da cam trong nguồn sữa mẹ
Vẫn theo vị nữ Bác sĩ đến từ Việt Nam, thì chất dioxin hiện tiếp tục tồn tại ở mức nguy hiểm ở những khu vực mà quân đội Mỹ trước đây cất giữ, và tiếp tục gây ô nhiễm môi trường cũng như nguồn thực phẩm ở những địa phương này.
Thậm chí hóa chất ấy được tìm thấy trong nguồn sửa của nhiều bà mẹ ở Việt Nam. BS Ngọc Phương lưu ý rằng vì tình trạng như vậy, nên các nạn nhân cũng bao gồm cả hàng triệu hài nhi vô tội bị nhiễm bệnh từ nguồn sữa của những bà mẹ vốn là nạn nhân hóa chất da cam. Và chất dioxin có thể tiếp tục ảnh hưởng đến nhiều thế hệ mai sau của Việt Nam.
Nhân dịp này, BS Ngọc Phượng lên tiếng yêu cầu Quốc Hội Hoa Kỳ cung cấp đầy đủ ngân khỏan để giúp tẩy sạch những địa điểm có kho hóa chất da cam trước đây ở VN, đồng thời, giúp các nạn nhân cùng gia đình họ được chăm sóc y tế, huấn nghệ và các dịch vụ xã hội khác mà họ đang cần.
Bác sĩ Ngọc Phượng đề nghị giới chức Mỹ yêu cầu những công ty hóa chất sản xuất tác nhân da cam hãy nhận trách nhiệm là họ có nhúng tay trong sự tác hại này.
Phía Mỹ cam kết trợ giúp
Cũng lên tiếng trước Ủy ban Đối ngọai Hạ Viện Hoa Kỳ, một viên chức thuộc Bộ Ngọai giao Mỹ, ông Scott Marciel, nói rằng Hoa Kỳ hiểu và công nhận những quan ngại của phía Việt Nam.
Hoa Kỳ đang ra súc xúc tiến sự việc. Trong khi không chấp nhận trách nhiệm pháp lý, nhưng Hoa Kỳ nhìn nhận là phía Việt Nam đang có những quan ngại về phương diện sức khỏe và môi sinh, nên Hoa Kỳ sẽ làm việc với phía Việt Nam để tìm giải pháp.
Ông Scott Marciel
Đại ý ông Marciel nói rằng Hoa Kỳ đang ra sức xúc tiến sự việc. Và trong khi không chấp nhận trách nhiệm pháp lý, nhưng Hoa Kỳ nhìn nhận là phía Việt Nam đang có những quan ngại về phương diện sức khỏe và môi sinh, nên Hoa Kỳ sẽ làm việc với phía Việt Nam để tìm giải pháp.
Theo ông Scott Marciel, hiện là Phó Trợ lý Ngọai trưởng Hoa Kỳ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương sự vụ, thì kể từ năm 2001, Hoa Kỳ đã hợp tác với Việt Nam về kế họach khảo cứu liên quan tác nhân da cam.
Và hồi năm 2007, Tổng thống Bush đã ký dự luật tài trợ bổ sung với ngân khỏan 3 triệu đô-la để giúp làm sạch những địa điểm bị nhiễm chất da cam như vừa nói.
Lên tiếng nhân dịp này, ông Eni Faleomavaega, Chủ tịch Tiểu Ban trực thuộc Ủy ban Đối Ngọai Hạ Viện Hoa Kỳ vừa nói đề nghị Hoa Kỳ phải nỗ lực nhiều hơn để trợ giúp trong vấn đề này.
Theo ông Faleomavaega, thì vào năm 1965, các nhà khoa học tại Công ty Dow Chemical chế tạo hóa chất da cam cũng đã biết về ảnh hưởng tai hại của chất dioxin. Ông nói rằng hơn 30 năm sau, trong khi cuộc khảo cứu cho thấy rõ rằng tác nhân da cam này đã tác hại nhiều hơn mức người ta nhìn nhận, thì các nạn nhân Mỹ lẫn Việt Nam vẫn chưa được bồi thường thỏa đáng. Và Việt Nam cũng chưa được giúp tẩy sạch hóa chất này.