Kết thúc chuyến đi, Đoàn Văn Báu rời đoàn sư bộ hành, quay về, và viết trên facebook rằng “Trở về Hoa Quả Sơn thôi”. Cũng chưa biết cuộc chia tay này có thật sự kết thúc với Báu và Giáp không, nhưng dù là tạm, Báu cũng đang vẽ ra một hình ảnh huyền ảo mà đám đông tin vào chuyện Tôn Ngộ Không bị Đường Tăng đuổi, và nhận phần oan cho mình, quay lại căn cứ cũ.
Hình ảnh mà Báu dựng lên rất hiệu quả, đám đông ở Việt Nam vẫn yêu thích câu chuyện giả tưởng về một con khỉ dẫn đầu đoàn thỉnh kinh, với những màn kịch tính mỗi ngày để họ giải trí, đã góp thêm tiếng oán thán cho Báu, coi sư Minh Tuệ là kẻ vô ơn, qua cầu rút ván, và Báu như một người thiện nguyện cao quý đáng thương. Trong số những người phản ứng, không chỉ có đám đông mộ tín ngu ngơ yêu drama được Báu dựng nên từ khi bước ra khỏi Việt Nam, còn có cả những thành phần trí thức, nhân sĩ thích bịt tai, bịt mắt trước câu chuyện đã rành rành.
Sư Tuệ có vô ơn không?
Vấn đề của Báu là tự mình xông ra đề nghị giúp làm visa cho các sư ra khỏi Việt Nam. Nhưng rồi Báu sử dụng hình ảnh sự giúp đỡ đó, như cái ơn treo, không khác gì thòng lọng buộc trên cổ các sư, phải vừa chịu tiếng mang ơn, vừa phải khiến các sư sợ hãi không biết khi nào thì cái thòng lọng buộc biết ơn đó được gỡ xuống. Hành động nhân danh sự giúp đỡ để thao túng về sau, chỉ có thể gọi là bất lương. Bất lương hơn nữa, là Báu luôn trình bày dáng vẻ yêu kính sư Minh Tuệ trên mọi bản video selfie, nhưng thực tế kiểm soát, ngăn cản, lộng quyền như một cán bộ quản giáo.
-------------
Giao thừa Ất Tỵ, Minh Tuệ khai thị, Báu lộ hình Hồ ly
Đoàn Văn Báu: Hộ pháp hay người áp giải Thầy Minh Tuệ?
Đoàn Văn Báu mở chiến dịch hủy hoại danh tính sư Minh Tuệ
--------------
Vấn đề Báu và Giáp vội vã rời đoàn, ngay khi dư luận lên cao trào được bình luận nhiều. Đầu tiên là tác động từ những lời trần tình của sư Minh Tuệ giải oan cho các sư trong đoàn, khi Báu dùng youtube của mình để vu khống, bôi nhọ các sư. Quan trọng nhất, là khi sư Tuệ nhấn mạnh mọi sự tùy duyên, nếu đã hết duyên thì Báu nên về. Xã hội Việt Nam bùng lên chung tiếng nói, đòi Báu Giáp nên về để sự yên tĩnh tu tập của các sư không còn bị khống chế nữa. Phải nói, là nhìn về phía những tiếng nói đồng lòng yêu cầu Báu và Giáp chấm dứt hành trình, đa số xuất phát từ miền Nam và lan đi khắp nơi, bởi miền Nam vốn được thừa hưởng một nền tự do tôn giáo vững chắc và dài lâu, nên những cách giả hình giả tướng của Báu và Giáp, nhanh chóng được nhìn ra.
Nhưng Báu và Giáp vội vã rời đi, cũng do những người yêu mến sư Minh Tuệ đã cảm thấy tức giận và chính thức hành động bằng pháp lý và truyền thông. Liên tục mấy ngày trước khi Báu và Giáp chấm dứt cuộc hành trình của mình, một lá thư chuyển trong các facebook, được viết bằng hai thứ tiếng Anh Việt, trong đó nội dung tố cáo về việc kiểm soát, và cầm giữ con người một cách bất hợp pháp của Báu và Giáp, gửi đến cho nhiều tờ báo của thái như Nation, Bangkok Post, PBS… Thư mời gọi những ai nhận được ký tên và gửi cho các cơ quan truyền thông, nhờ điều tra cụ thể.
Một youtuber trẻ từ Úc, anh Quân Trương, cậy nhờ qua vài cơ quan luật pháp ở Thái, và đã soạn, chuẩn bị gửi đơn cho cảnh sát Thái về các điều khoản trong luật về Offense Internal Security, Misdemeanors của quốc gia này. Nếu bị cảnh sát Thái thụ lý đơn và điều tra, các bị cáo có thể bị tù đến vài năm. Phần nhẹ nhất của bộ Misdemeanors, mục 392, được ghi rõ là “việc đe dọa vô căn cứ, làm cho người khác lo sợ sẽ bị phạt tù, hoặc phạt tiền”. Có thể thấy, Báu không ít lần đe dọa trực tiếp các sư, những người muốn hỏi sư Tuệ trực tiếp về những chuyện đã xảy ra, cho đến những chuyện bịa đặt làm cho người ta cảm thấy ghét bỏ sư trong đoàn.
Nhưng vấn đề của Báu và Giáp không phải chỉ có vậy, một tổ chức theo dõi về vấn đề người buôn nô lệ ra nước ngoài – hiện tạm giấu tên - đã lập danh sách các hoạt động của Báu và Giáp, đưa vào tình huống của việc ép buộc du hành, trục lợi, như một hình thái buôn nô lệ mới.
Báu không thể chối cãi rằng suốt hành trình từ Việt Nam ra đến Thái Lan, ông ta đã cầm giữ hộ chiếu của tất cả các sư để làm con tin. Hình thức hoàn toàn giống như những người bị lừa gạt sang Campuchia làm việc kiếm sống, sau đó bị thu giữ hộ chiếu mà không biết cách nào để có thể chạy trốn hoặc trở về Việt Nam. Bên cạnh đó Báu và Giáp sau khi đi ra khỏi Việt Nam, đã bắt đầu bật kênh Youtube kiếm tiền. Con số này là thu nhập không nhỏ trong suốt thời gian vừa rồi. Chứng cứ của việc áp giải các sư đi hành trình vô định và độc quyền kiếm tiền trên YouTube của mình, mỗi ngày thì bài bản thực hiện các reels để thu hút công chúng và kiếm lợi riêng, bất chấp sự khó chịu và không bằng lòng của các sư. Bên cạnh đó còn ngăn cản các cơ quan truyền thông độc lập ở bên ngoài phỏng vấn và vạch rõ chân tướng của Báu và Giáp. Tất cả những biểu hiện này được đưa vào hồ sơ của buôn nô lệ trục lợi kiểu mới, Nếu lúc này Báu và Giáp không sớm chạy về Việt Nam, thì không biết có thể sẽ bị cơ quan sở tại đến làm việc chưa biết vào lúc nào.
Đến lúc này, Báu ra về, cũng không rõ thật sự hộ chiếu của các sư về đâu và như thế nào. Những gì đã trải qua, cho thấy rõ không chỉ có Báu mới làm được visa cho các sư đi đến các nước, mà người Việt có lòng khắp nơi đều có thể trợ duyên cho sư khi cần. Nếu đến Ấn Độ, cầm trong tay hộ chiếu chưa có visa, các sư vẫn có thể áp dụng cách xin visa on arrival thông thường, không khó khăn gì cả.
Nếu Báu và Giáp có làm ơn cho sư Minh Tuệ và đoàn bộ hành khất thực, thì cả hai nhân vật đã thu lợi về vật chất nhiều hơn cả mức đủ. Dù cho mọi thứ khởi đầu bằng chữ “thiện nguyện hộ pháp” đẹp leng keng mà Báu dựng lên.
Dựa vào một lớp người đang ùn ùn ủng hộ sự cao cả của Báu, lúc này ông ta vẫn có thể cạo đầu và xuất sư để nhận hết phần hâm mộ, kể cả của sư Minh Tuệ - mà vốn Báu đã từng thổ lộ rằng muốn lên đường tu tập như sư Minh Tuệ. Nay từ Hoa Quả Sơn, nếu Báu khoác y phấn tảo, bước ra và long trọng lên đường như một hành giả, thấy có thể danh tiếng của Báu sẽ còn lẫy lừng hơn nữa, mà chắc Báu cũng chẳng cần ai “hộ pháp” cho mình.
*Bài viết không thể hiện quan điểm của RFA.