Đêm mồng bảy Tết, bộ ba Báu, Giáp, Hà quay xe về Hoa Quả Sơn. Dư luận bị chia rẽ cũng giống như chị Hai Cuồn Cuộn, không ít fan tiếc nuối khóc thương vị anh hùng bị Thầy vô ơn bạc đãi; với bậc trí giả, Phật tử thuần thành vui mừng nhẹ nhõm khi Thầy Minh Tuệ và các sư vừa vượt qua kiếp nạn.
Nhưng có nhiều dấu hiệu cho thấy Đoàn Văn Báu không ra đi trong tư thế đầu không ngoảnh lại. Những phẫn nộ, cay đắng và dự mưu từ trước vẫn còn đó. Nhiều dấu hiệu cho thấy đây là cuộc thay quân chứ không phải rút quân.
Dù đã dự đoán trước qua lời khai thị của Thầy Minh Tuệ vào giao thừa Ất Tỵ nhưng cách và thời điểm quay xe của bộ ba Báu, Giáp, Hùng vẫn gây bất ngờ, đột ngột, có vẻ thiếu chuẩn bị, để lộ những sơ hở không thể lấp liếm.
Đem bục công an cai trị tăng đoàn
Trên mạng xã hội lan truyền một clip ghi nhận diễn biến cuộc họp căng thẳng đêm mồng ba Tết, cuộc tranh luận giữa quan niệm từ bi, tùy duyên bình đẳng của Phật giáo và trật tự cai quản công an trị. Một số nhà trí thức như Tiến sĩ Vũ Thế Dũng, Giáo sư Mạc Văn Trang đã gạt bỏ các yếu tố chính trị, xem xét sự kiện dưới góc độ khoa học, tâm lý quản trị, cho rằng mâu thuẫn giữa Thầy Minh Tuệ và Đoàn Văn Báu là mâu thuẫn do sự khác biệt từ hai căn bản học thuật khác nhau—một của Phật pháp và một của công an.
Giáo sư Mạc Văn Trang đã ghi chép lại một phần cuộc tranh luận giữa Phật pháp với Công An pháp trong cuộc họp đêm mồng ba Tết. Đây là cuộc đối thoại sinh động, gay gắt, thể hiện bản chất học thuật, tâm thế, bản lĩnh của hai bên.
Anh Báu: Mọi thứ phải được tổ chức, phải trong tầm kiểm soát để an toàn...
Minh Tuệ: Mọi thứ cứ để tự nhiên. Ai muốn tu học theo Phật đi theo đoàn thì đi, ai hết duyên thì tự rời khỏi đoàn; tự nhiên đi khất thực, có thì ăn, không có thì ăn lá cây, uống nước suối mà đi; ai muốn phỏng vấn, trò chuyện, cứ tự nhiên; ai muốn quay phim, ghi hình, livestream kệ họ; trên đường gặp trộm cướp, kệ họ; họ có đầu độc mình chết cũng không sao; mình đi vào chỗ chiến trận có thể chết, có thể đem lại hòa bình …
Anh Báu: Thế thì sẽ như một cái chợ à?
Minh Tuệ: Còn hơn một cái chợ ấy chứ!
Anh Báu: Nhưng con có nhiệm vụ bảo vệ Thầy…
Minh Tuệ: Anh Báu có bảo vệ được anh Báu không mà anh Báu bảo vệ con? Một người bệnh sắp chết anh Báu có bảo vệ được họ không? Anh Báu hãy bảo vệ anh Báu thôi. Con không cần anh Báu bảo vệ…
Anh Báu: Nếu để tự do tùy tiện, một sư nữ bảo tiền kiếp là vợ của Thầy cứ đi theo đoàn thì xử lý thế nào?
Minh Tuệ: Minh không xử lý ai cả. Mình chỉ tự xử lý mình thôi. Tiền kiếp thì ai cũng có nhiều vợ. Anh Báu tiền kiếp cũng nhiều vợ lắm…
Anh Báu: Tại sao các “sư nhỏ” có những sai phạm, không giữ giới, Thầy không nhắc nhở, giáo dục… Có người nhìn gái đẹp, có người muốn có điện thoại… Cầm điện thoại rồi suốt ngày lướt mạng thì tu gì?
Minh Tuệ: Không có ai là “sư lớn”, “sư nhỏ”, tất cả bình đẳng, cùng đi tập học. Con có phải là sư phụ của họ, họ có là học trò đâu mà con có quyền nhắc nhở, giáo dục… Anh Báu chỉ nhìn hình thức bên ngoài rồi đánh giá. Người ta nhìn, nhưng tâm thanh tịnh; người ta cầm điện thoại để nghe kinh pháp thì tốt chứ sao. Mình cứ tu đúng lời Phật dạy, không phán xét ai cả. Tự người ta có duyên tu theo Phật thì tự họ sẽ sửa tâm của mình.
Anh Báu: Nếu để tự do cho các YouTuber hoạt động, họ sẽ gây rối, có người cho flycam bay cả trên khu quân sự, họ bắn rơi flycam… Như vậy là vi phạm pháp luật nước người ta, sẽ bị trục xuất… Báu phải chịu trách nhiệm về mọi chuyện với Đoàn, không thể để tình trạng vô tổ chức được…
Minh Tuệ: Ai vi phạm người đó phải chịu trách nhiệm. Anh Báu không phải chịu trách nhiệm.
Anh Báu: Nhưng con là Trưởng đoàn, phụ trách đoàn, phải chịu trách nhiệm…
Minh Tuệ: Anh Báu không phải Trưởng đoàn, phụ trách. Con chỉ nhờ anh Báu giúp giấy tờ để con tự đi thôi. Còn ai muốn đi là tùy họ. Nếu anh Báu không kham nhẫn, giữ giới thì anh Báu sẽ ngày càng xa con.
Anh Báu: Con vẫn giữ năm giới. Nếu con phạm giới, làm gì sai, con xin sám hối… Thầy bảo xa con là muốn con về, không đi nữa phải không?
Minh Tuệ: Anh Báu phát tâm hoan hỉ giúp đỡ mọi người là có vô lượng phước báu. Nhưng anh Báu không kham nhẫn, thấy sân hận, bức xúc mà đi theo đoàn thì anh Báu đau khổ, không hạnh phúc. Con không muốn anh Báu đau khổ, để anh về, anh Báu sẽ được hạnh phúc… Anh Báu về sẽ có người khác hữu duyên hoan hỉ giúp đỡ…
Như một nhà báo chuyên cần, Giáo sư Mạc Văn Trang theo dõi và tường thuật diễn biến ngày hôm sau:
“Anh Báu lại đi bên sư Minh Tuệ và đối thoại vui vẻ: Ai tốt xấu mình không được phê phán hả thầy?Minh Tuệ: Anh Báu bị trói thì có đi cởi trói cho người khác được không?Anh Báu: Con có cách cởi được. Con nhờ anh Giáp…"
Giáo sư Mạc Văn Trang bình luận:
“Đúng là anh Báu vẫn tư duy kiểu phàm tục. Sư Minh Tuệ nói ở đây là cái tâm mình đang bị trói buộc bởi Tham, Sân, Si, Ngã mạn… thì sao mình phê phán, góp ý cho người khác được!Báu muốn hướng Phật, hãy xả bỏ tư duy kiểu công an cộng sản đi, cho cái TÂM VỀ KHÔNG mới thấm nhuần được tư duy MINH TUỆ.Dù sao tôi vẫn hy vọng vào TS Tâm lý học Đoàn Văn Báu, dẫu anh còn qua nhiều vật lộn đớn đau!" (1)
Nguyên cớ phải quay xe?
Ngày mồng sáu Tết, đoàn có phiên họp với Therawat bàn hướng hành trình sắp tới, sẽ đi bao nhiêu người, ai được đi, đi theo lộ trình nào. Sư Minh Tuệ đề nghị ở Việt Nam hiện có 17 sư đang làm thủ tục xuất cảnh sang Thái cùng bộ hành đi Ấn Độ, nếu luật pháp cho phép thì Therawat giúp làm thủ tục cho tất cả sang Ấn Độ. Therawat khoe rằng Thầy Minh Tuệ giới thiệu bất cứ sư nào sẽ làm thủ tục cho người đó.
Nhưng Therawat cùng giọng điệu với Báu cho rằng đoàn đi đông người sẽ có nhiều nguy cơ về pháp lý, thậm chí tan vỡ, không thể đi được đến Ấn Độ. Thậm chí để tăng thêm sức mạnh hù dọa, Therawat còn nói xấu cả Giáo hội Phật giáo Thái Lan. Therawat cho rằng: “Nếu đoàn đông người sẽ gây chú ý của giới truyền thông Thái, sẽ lôi cuốn công chúng Thái như ở Việt Nam. Đoàn sẽ đập vỡ nồi cơm của Giáo hội Phật giáo Thái Lan. Cũng như ở Việt Nam, Thái Lan cũng có những nhà sư đạo cao đức trọng sống thanh tịnh nhưng cũng có những nhà sư…”. Nói tới đây clip bị cắt và chuyển sang ý khác (phút thứ 52). (2)
Trở lại tình trạng pháp lý của các thành viên, Thầy Minh Tuệ đặt vấn đề làm sao đoàn đi an toàn. Vì vừa qua, có người đang đi thì bị cảnh sát bắt đưa về nước làm các sư không yên tâm tu tập. Mới nhất hôm qua đã có một sư buộc phải về (có lẽ là sư Minh Thiện, nhiều lần xin gia nhập đoàn bị Báu hù dọa và dùng các YouTuber ép phải về nước). Therawat khẳng định là chỉ nếu người có passport bị xét hỏi cứ gọi Therawat sẽ giải quyết. Báu chen vào giải thích là sợ số lượng đoàn quá đông sẽ bị cảnh sát Thái Lan giải tán, trục xuất. Báu còn đe dọa thêm tình hình ở Myanmar có thể nguy đến tính mạng.
Thầy Minh Tuệ khẳng định việc bộ hành đến Ấn Độ là phát nguyện của mọi người. Phải đi đến đích, dù bước một bước chân cũng đi. Nếu xin được visa cũng đi mà không xin được visa cũng vẫn đi. Đi cả đoàn cũng tốt mà nếu họ có bắt thì họ cũng phải thả vì mình có tội gì đâu. Nếu có chết thì kiếp sau sẽ tiếp tục đi. Với những người giúp đỡ cũng theo tinh thần tự nguyện. Nếu thấy có khả năng, không trở ngại thì giúp đỡ, đồng hành. Nếu sợ hãi, thấy không an toàn thì cứ việc quay lại để cho đoàn tự đi. Đừng vì sự sợ hãi, đừng vì sợ mất an toàn cho mình, cho đoàn mà bắt người ta quay lại. Cái đó không phải là hỗ trợ.
Ý chí của Thầy Minh Tuệ mạnh đến mức, còn một bước chân cũng đi. Therawat và Báu phải cúi đầu sám hối. Cuộc họp kết thúc trong sự cầu thị của Báu và Therawat mong các sư xả bỏ những chuyện đã qua.
Tưởng như cuộc họp đã hóa giải những mâu thuẫn của đôi bên. Hơn nữa trước đây Báu đã từng tuyên bố đanh thép sẽ đưa Thầy đến Ấn Độ, nếu Thầy chết sẽ chết theo Thầy. Ấy nhưng bất thần sáng mồng 8 Tết trên mạng xôn xao tin Báu đã quay xe. Nguyên cớ đơn giản là không được Thầy Minh Tuệ và các sư tin tưởng.
Đang thi hành nhiệm vụ!
Sau khi xem thông tin cuộc họp ngày 6-2, bác sĩ Võ Xuân Sơn đã nhận định về Báu khá từ bi: “Chắc chắn mâu thuẫn giữa anh Báu và Ngài Minh Tuệ cùng các sư không chỉ phát sinh bởi nhận thức và tư duy phàm tục của anh Báu khác với tư duy nhà Phật của Ngài Minh Tuệ và các sư. Nếu chỉ vì sự khác biệt về tư duy, anh Báu không dựng chuyện, không phóng đại các mối nguy. Một số người cho rằng, anh Báu có nhiệm vụ hạ bệ thần tượng Minh Tuệ. Tuy nhiên, tôi nghĩ nhận xét của Ngài Minh Tuệ là chính xác: Ban đầu thì tốt, sau đó được tung hô nhiều thì cái tôi nổi lên, thêm chuyện tiền nong, nên nổi sân hận”. (3)
Nhà giáo Thái Hạo nghiêm khắc đánh giá Báu đã sai hoàn toàn và ra về là đúng: “Ông đi trong đoàn với vai trò tự nhận là “trưởng đoàn”, rồi liên tục livestream, phát, đăng video về đoàn, người này người kia. Ông thông tin cho thấy ai cũng “có vấn đề” cả, mỗi ông là đúng, là tốt. Giả sử những điều ông nói là không sai đi chăng nữa, thì cách ông làm cũng không ai chấp nhận được, vì biến cả đoàn người thành mồi nhậu cho đám đông, tạo nên thị phi không dứt.” (4)
Tác giả Dương Quốc Chính dự đoán bông đùa: “A chan Báu chịu khó đi Pattaya xả hơi 1 tuần rồi quay lại cũng được!” nhưng ông cũng ghi nhận một điều quan trọng là “Nhóm Báu đại diện cho kiểu độc tài kỷ luật sắt, tất nhiên có chỉ đạo của ai đó.” (5)
Cả ba ý kiến khác nhau về cách đánh giá hành vi của Báu nhưng trong đó đều có chung nhận định, Báu không phải là người tự nguyện hoạt động hỗ trợ cho Thầy Minh Tuệ mà đang thực hiện nhiệm vụ của ai đó. Trong một livestream trước đó, Báu cũng từng thừa nhận đã gọi điện về Công an Gia Lai báo cáo việc Thầy Minh Tuệ thay quốc tịch.
Vì vậy, việc Báu quay xe cũng không phải là quyết định cá nhân mà là mệnh lệnh của ai đó. Cần lưu ý là buổi sáng hôm ấy Báu vắng mặt khỏi đoàn (sự kiện hiếm thấy) nhận một cuộc điện thoại mà Báu cho rằng của gia đình. Nếu không phải là nội dung quan trọng, Báu vẫn có thể ngồi xe theo dõi đoàn vừa nghe điện thoại.
Sẽ là nhầm lẫn nếu cho rằng Thầy Minh Tuệ đã tháo được kim cô, đã vượt qua kiếp nạn. Chặng đường phía trước của Thầy còn dài, khó khăn còn nhiều. Khó khăn lớn nhất lại từ phía Việt Nam. Hoặc Báu không hoàn thành nhiệm vụ, phải thay quân, hoặc giai đoạn công việc của Báu đã xong sẽ chuyển sang giai đoạn mới.
Tham khảo
1- https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid032i82mCTTqRCm3vMLumAj8XH5dgoskdUxCrApVdGDXaReLPYbgWEbNCiddLKWoo7Vl&id=100013518285955
2-https://www.facebook.com/61569177128638/videos/2332223897137957/?idorvanity=402280439445295
3- https://www.facebook.com/xuanson.vo.5
4- https://baotiengdan.com/2025/02/06/ong-bau-ve-la-dung/
5- https://www.facebook.com/chinh.duong.quoc.kts
*Bài viết không thể hiện quan điểm của RFA.