Tù nhân lương tâm (TNLT) Cấn Thị Thêu, người đang thi hành án tù tám năm về tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước” ở Trại giam số 5 (huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá), nói với gia đình rằng bà đang bị bạn tù cùng phòng đe doạ tính mạng nếu còn tiếp tục kêu oan.
Bà Thêu (sinh năm 1962), một người đấu tranh về quyền đất đai và nhân quyền ở Dương Nội (Hà Đông, Hà Nội), bị bắt cùng con trai Trịnh Bá Tư vào ngày 24/6/2020 sau khi lên tiếng ủng hộ người dân Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội, trong tranh chấp đất đai với chính quyền địa phương.
Tháng 5/2021, hai mẹ con bà bị Toà án Nhân dân thành phố Hà Nội kết án tám năm tù giam mỗi người về tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự, một điều luật đã bị nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế lên án là mù mờ và thường được dùng để đàn áp những tiếng nói đối lập ở Việt Nam.
Bà Thêu đã kháng án ngay sau đó, cho rằng việc kết án tù đối với bà là “không đúng người, đúng tội, vi phạm nghiêm trọng bộ luật tố tụng hình sự, vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam, vi phạm công ước quốc tế về quyền con người mà chính phủ Việt Nam đã tham gia kí kết”.
Toà phúc thẩm vào cuối năm 2021 vẫn giữ nguyên bản án đối với bà.
Sau đó, bà Thêu bị đưa đi thi hành án tại Trại giam số 5. Tuy nhiên, bà luôn kêu oan và muốn tiếp tục kháng cáo.
Chồng bà, ông Trịnh Bá Khiêm- cũng là cựu TNLT đấu tranh về quyền đất đai, đi thăm bà vào gày 12/3 vừa qua. Trong cuộc gặp này, bà cho chồng biết bị bạn tù cùng phòng đe doạ.
Ông thuật lại với RFA vào ngày 14/3:
“Vợ tôi nói rằng bị một đối tượng cùng phòng giam bảo là làm đơn kêu oan là giết, nó nói án đó (án của bà Thêu- PV) càng cựa càng chết.”
Ông nói rằng do bị cán bộ trại giam buộc “chỉ trao đổi thông tin về sức khoẻ và gia đình” nên không thể hỏi vợ chi tiết về sự việc, chỉ biết rằng bạn tù cùng buồng giam được đưa đến vào tháng 10/2024.
Phóng viên gọi điện cho Trại giam số 5 để kiểm chứng thông tin gia đình bà Thêu cung cấp. Phó giám thị trại giam, ông Định Công Chiến từ chối trả lời, yêu cầu phóng viên đến trụ sở cơ quan để làm việc.
Ông Khiêm dự đoán việc đe doạ này xảy ra trong nhiều tháng qua vì trong lần gặp tháng trước, bà Thêu có nói với chồng về việc xin đổi buồng giam nhưng chưa được giám thị đồng ý.
Ông cũng cho biết trong trại giam, bà Thêu không nhận tội và liên tục kêu oan. Bà cũng muốn kháng cáo giám đốc thẩm nhưng cho đến nay bà và gia đình chưa nhận được bản sao bản án, do vậy, bà không thể thực hiện việc kháng án.
Một ngày sau khi thăm vợ, ông Khiêm quay trở lại Thanh Hoá và nộp đơn khiếu nại về việc bà Thêu bị đe doạ tính mạng lên Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Thanh Hoá. Cán bộ tiếp nhận đơn, ông Nguyễn Văn Bằng có trả lời miệng “sẽ điều tra và yêu cầu trại giam kỷ luật tù nhân đe doạ nếu đúng sự thực.”, ông Khiêm cho biết.
Ông Khiêm nói sẽ khiếu nại lên cấp cao hơn nếu Viện Kiểm sát tỉnh Thanh Hoá không giải quyết đơn khiếu nại của gia đình.
Ông Khiêm, bà Thêu cùng hai con trai Trịnh Bá Phương và Trịnh Bá Tư là những người tích cực tham gia đấu tranh chống việc cưỡng chế đất đai mà không được bồi thường thoả đáng. Họ cũng tham gia, ủng hộ phong trào đòi dân chủ và nhân quyền ở trong nước trong nhiều năm qua.
Vì các hoạt động trên, gia đình bà Thêu nhiều lần bị chính quyền địa phương đàn áp. Ông Khiêm cùng vợ đã bị kết án 15 tháng tù về tội danh “chống người thi hành công vụ” vào năm 2014 sau khi biểu tình chống lại việc chính quyền quận Hà Đông cưỡng chế đất đai của gia đình họ và nhiều người khác ở xã Dương Nội, ngoại thành Hà Nội.
Năm 2016, bà Thêu lại bị kết án 20 tháng tù giam về tội danh “gây rối trật tự công cộng” cùng vì lý do trên.
Cũng trong ngày 24/6/2020, người con trai lớn, ông Trịnh Bá Phương bị bắt với cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước” và sau đó bị kết án mười năm tù giam. Hiện ông Phương đang thi hành án ở Trại giam An Điềm (tỉnh Quảng Nam) trong khi người em, ông Tư, đang bị giam ở Trại giam số 6 (huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An).
Cả ông Phương và ông Tư tố cáo bị tra tấn, đánh đập trong thời gian điều tra. Họ cũng bị kỷ luật nhiều lần bằng hình thức cùm chân và biệt giam trong trại giam vì phản đối việc bị đối xử vô nhân đạo.
Liên Hiệp quốc và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế lên tiếng cho gia đình bà Thêu và yêu cầu Việt Nam trả tự do cho họ.
Trong thư trả lời chất vấn của chuyên gia Liên Hiệp Quốc về vụ bắt giữ gia đình bà Thêu hồi năm 2021, Chính phủ Việt Nam khẳng định việc bắt giữ họ là phù hợp với luật pháp Việt Nam và không vi phạm quyền tự do của họ.
Hai mẹ con đấu tranh giữ đất ra tòa phúc thẩm, HRW lên tiếng
Gia đình bà Cấn Thị Thêu: chịu tù tội nhưng không nản chí đấu tranh!
Tù nhân lương tâm Cấn Thị Thêu được gặp gia đình sau gần hai năm bị giam giữ