Lời giới thiệu: Hòa thượng Thích Quảng Độ mới đây đã gửi thư yêu cầu Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc mời Đức Dalai Lama tham gia Thượng đỉnh Thế giới vì Hòa bình, được tổ chức tại New York vào tuần tới. Ánh Chân và Đỗ Hiếu của Ban Việt Ngữ xin trình bầy những diểm đáng chú ý trong thư của Hòa Thượng Quảng Độ...Trong một bức thư từ Thanh Minh Thiền viện ở Saigon gửi đến ông Tổng thư ký LHQ, Kofi Annan, Hòa thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, hết sức lo âu về sự kiện Đức Đạt Lai Lạt Ma không được mời tham gia Hội Nghị Thượng Đỉnh Thế Giới Vì Hòa Bình, tổ chức tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York từ ngày 28 đến 31 tháng 8 năm 2000. Hội Nghị Thượng Đỉnh này quy tụ 1000 nhân vật tôn giáo trong thế giới ưu tư đến nền hòa bình nhân loại, sự cảm thông toàn cầu và công cuộc cộng tác quốc tế. Đông đảo các nhân sĩ và hàng giáo phẩm tôn giáo trong thế giới đã lên tiếng phản đối Ban tổ chức chịu sức ép của Trung quốc để gạt tên Đức Đạt Lai Lạt Ma ra khỏi danh sách mời tham dự. Trong số các nhân vật lên tiếng, có nhiều khôi nguyên Nobel Hòa bình, như Tổng giám mục Nam Phi Desmond Tutu của Nam Phi, hay bà Mairead Maguire của Bắc Ireland.Trong thư bằng tiếng Anh nói trên đến ông Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, Hòa thượng Quảng Độ viết:"Trong một thế giới bị phân xé vì tranh chấp, bất bao dung, khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn, và nạn kỳ thị, kích thước tâm linh là chìa khóa cho Hòa bình. Một nghìn các chức sắc, cac hàng giáo phẩm và thiện tri thức khắp thế giới được mời về, Thượng đỉnh sẽ là cơ hội lý tưởng đào sâu vào minh trí và lương tri nhân loại và để kiếm tìm những phương pháp trị liệu các tệ nạn cùng hàn gắn các đổ vỡ đang tàn phá cuộc sống hiện đại".Hòa thượng kêu gọi sự lưu tâm đến hoàn cảnh của Châu Á là mơi mà Ngài nói là nơi đang có sự xung đột giữa tân cựu, giữa phồn vinh và nghèo khó, giữa các nền kinh tế tăng trưởng và truyền thống cố cựu, gây ra cuộc khủng hoảng tinh thần lớn lao trong lịch sử. Ngài viết tiếp:"Sự hiện diện của những khuôn mặt tôn giáo lớn hoặc truyền thống tâm linh cao cả của Á châu tại Thượng đỉnh Hòa bình là điều trọng thiết chủ yếu".Nêu lên trường hợp Đức Đạt Lai Lạt Ma là một trong những nhà lãnh đạo đáng kính và quang minh tại Châu Á, Hòa thượng Thích Quảng Độ xác nhận rằng:"Sự thiếu mặt của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Thượng đỉnh là một thiếu sót không thể nào khỏa lấp. Tệ hơn, sự vắng mặt ấy gây bối rối và thương tổn cho hằng triệu Phật giáo đồ trong thế giới đang đặt hết niềm hy vọng vào sự thành công của Thượng đỉnh". Vì vậy, Hòa thượng kêu gọi ông Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan hãy xem xét lại mà đạt khẩn thư mời Đức Đạt Lai Lạt Ma tham dự Thượng đỉnh.Trong thư, Hòa thượng cũng nêu lên hoàn cảnh tại Việt Nam, nơi các tôn giáo lớn đang bị đàn áp, tín đồ bị sách nhiễu và giam cầm. Ngài viết:"Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất có mặt trên đất nước từ 2000 năm với số tín đồ 80% quần chúng, vẫn bị nhà cầm quyền cấm sinh hoạt. Cùng chung hoàn cảnh với hàng giáo phẩm lãnh đạo Giáo hội, tôi đã trải gần hai mươi năm trời qua các nhà tù, cảnh lưu đày và tình trạng quản thúc. Nhưng khác với nhiều chư huynh kém may mắn hơn tôi, nhờ áp lực của các chính phủ trên thế giới, các tổ chức và nhiều nhân sĩ quốc tế, tôi được trả tự do vào tháng 9 năm 1998. Một trong những nhân vật trong Ủy ban các Giải Nobel Hòa bình vận động trả tự do cho tôi, có ĐứcĐạt Lai Lạt Ma". Hòa thượng Thích Quảng Độ cũng lấy làm tiếc rằng do cuộc đàn áp của nhà cầm quyền Hà Nội, mà tiếng nói của Phật giáo đồ thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất không được cất lên tại Thượng đỉnh Thế giới vì Hòa bình.
