Lời giới thiệu: Trong những ngày qua, tình-hình Việt Nam xem chừng như sôi động trở lại-trên khắp các mặt trận, từ xã-hội đến chính-trị, từ nông-thôn đến thành-thị, từ nội-chính đến ngoại-giao. Do vậy nên "Bàn Tròn Việt Nam" hôm nay có hơi nhiều vấn-đề để mổ xẻ. Vì anh Nguyễn Khanh trong Đài hiện đang vắng mặt ở Los Angeles để tường-trình về Đại-hội Đảng Dân-chủ ở Hoa-kỳ, Bàn Tròn hôm nay sẽ do Tâm Việt điều hợp với sự tham-gia của các anh Nguyễn An, Phạm Điền, Việt Long và chị Thanh Trúc. Xin mời Quý vị theo dõi...TÂM VIỆT: Xin kính chào Quý Thính-giả của Đài Á-châu Tự do và xin chào các anh chị tham-dự trong Bàn Tròn Việt Nam hôm nay. Tôi là Tâm Việt và tôi xin bắt đầu như thế này. Như chúng ta đều rõ, trong tuần qua có khá nhiều tin tức đáng chú ý xuất phát từ Việt Nam và được thế-giới lưu ý. Một cách rất ngắn gọn, ta có thể kể:Một, vụ đồng-bào Ê-đê gần Buôn Ma Thuột đánh trọng-thương hai công-an Việt Nam ở Thôn 8 hay còn gọi là xã Ea Hiao vì tranh-chấp đất đai. Họ còn đốt nhà cả của thôn-trưởng và thôn-phó nữa.Hai, tin đồn là Thủ-tướng Phan Văn Khải có thể sẽ từ chức trong nay mai hoặc sẽ bị đẩy ra vào Đại-hội 9 của Đảng CSVN sẽ nhóm họp vào mùa Xuân năm tới.Ba, tin Việt Nam công-nhận là có kháng-chiến người Việt vẫn hoạt-động trong năm qua, bằng-chứng là đã có 40 người bị bắt từ tháng 3 năm ngoái.Bốn, có tin muộn nhưng vấn-đề vẫn chưa được giải-quyết là trường-hợp bà con ở xã Hồng-thuận ở Nam-định lên huyện Giao-thủy mà bắt hai "ông quan huyện" về làm con tin.Năm, chuyện xã-hội nhưng tầy trời, đó là Việt Nam giờ có lẽ là nước có tỷ-lệ phá thai cao nhất thế-giới nên rất nhiều tổ-chức quốc-tế đang kêu gọi phải có những chương-trình giáo-dục về tính-dục.Các anh chị nghĩ sao? Có phải đúng thế không? Ý-kiến anh Việt Long thế nào?VIỆT LONG: Anh còn quên chuyện ông Lê Khả Phiêu cho rằng tham-nhũng hiện là "nội-thù" số 1 của Đảng CS. Rồi đến ông Phạm Thế Duyệt trong Thường-vụ Bộ Chính-trị cũng phải công-nhận là Đảng đã nương tay, nhẹ tay quá đối với những thành-phần tham-nhũng đó!TÂM VIỆT: Vâng, thế còn ý-kiến anh Nguyễn An?NGUYỄN AN: Đúng như anh Việt Long vừa mới nói, nhiều người trong nước giờ cho là vấn-đề tham-nhũng chứ chẳng phải vấn-đề nào khác có thể đe dọa đến sự sống còn của chế-độ ở quê nhà. Báo Người Lao Động ra thứ Sáu tuần rồi đã chẳng nói rồi sao? Trong những năm đầu thập niên 90, các vụ tham-nhũng ít có vụ nào lên tới 500 triệu. Đến khoảng những năm 93-94, các vụ tham-nhũng đã lên đến con số tỷ bạc Việt Nam mỗi vụ. Vào cuối thập niên thì con số này đã lên đến hàng ngàn tỷ, nghĩa là lên đến cả hàng mấy trăm triệu đô-la như trong mấy vụ Epco-Minh Phụng hay Tamexco.THANH TRÚC: Rồi người ta giết nhau như ngóe, mỗi vụ tham-nhũng như vậy là có 2, 3, 4 cái án tử-hình. Song Thanh Trúc nghĩ đây là vấn-đề cơ-cấu và luật-pháp, nếu cơ-cấu rõ ràng và luật-pháp minh bạch thì làm gì mà đi đến chỗ người ta ăn cắp được nhiều đến thế. Chuyện nghịch-lý ở Việt Nam cũng như ở Trung-quốc bây giờ là mỗi năm con số bị tử-hình ngày càng cao mà vấn-đề tham-nhũng vẫn không giải-quyết được. Anh Phạm Điền có đồng-ý không?PHẠM ĐIỀN: Tôi thì tôi nghĩ là phải nói thẳng ra. Không có quyền thì có muốn tham-nhũng cũng không tham-nhũng được, hay cùng lắm là tham-nhũng cò con. Một anh công-an đầu đường thì cùng lắm chỉ đòi được vài nghìn thôi, đâu có đáng để lãnh án tử-hình. Nhưng đằng này, cũng như tờ báo Người Lao Động cho thấy, tham-nhũng ở Việt Nam đã leo từ cấp thấp lên đến cấp cao, thậm chí ăn cả vào các cơ-chế toà án, công-an, thanh-tra, kiểm-sát nhân-dân nữa thì mới có hiện-tượng hối lộ mà lên đến cả tỷ đồng Việt Nam, tương-đương với hàng trăm nghìn đô-la, nghĩa là ngay đối với những nước như Mỹ cũng là một con số lớn.VIỆT LONG: Tôi, Việt Long, thì tôi cho rằng những con số tiền tham-nhũng ngày càng cao thế chỉ có thể xảy ra được là vì hệ-thống kiểm-soát hoặc không có, hoặc vô cùng lỏng lẻo. Song cũng lại có một vấn-đề khác nữa, đó là những người lớn, quyền cao chức trọng ở trong chính-quyền không làm gương. Nói gì đâu, người kêu gọi nghiêm khắc đánh tham-nhũng là ông Phạm Thế Duyệt thì chính ông lại bị nghi ngờ dính vào nhiều vụ tham-nhũng thật lớn ở Hà-nội, như vụ Thủy-cung Thăng Long v.v. Đã có khá nhiều thư do các đảng-viên đảng CS viết thẳng cho Bộ Chính-trị, cho ông Lê Khả Phiêu, đích-danh tố-cáo ông Duyệt và nhiều người khác nữa. Song những người bị đụng mới ở cấp ông Đinh Hạnh ở Hà-nội hay cùng lắm là ông phó-thủ-tướng Ngô Xuân Lộc, mà rồi họ có bị khiển trách hay mất chức thì vẫn ngồi đó phây phây. Nghĩa là Việt Nam còn đánh tham-nhũng thua xa Trung-Cộng, ở đó đã có những cấp tỉnh-ủy hay phó-chủ-tịch Quốc-hội mà còn bị tử-hình rồi. Các anh chị nghĩ tôi nói có phải không?TÂM VIỆT: Đúng vậy, có người bảo đứng trước vấn-đề tham-nhũng Đảng CSVN cũng như Nhà nước ở Hà-nội xem thật thảm hại, ấp a ấp úng. Bảo là không có thì không được, không ai tin, như năm kia có ông tổng-thanh-tra dám khơi khơi tuyên-bố: "Ở Việt Nam, không có ai cao-cấp tham-nhũng cả!" làm cả nước cười lăn cười bò! Rồi có người chơi khăm, đốt ngay nhà ông tổng-thanh-tra để cho "cháy nhà mới ra mặt chuột," ông có cả đống vàng ở trong nhà. Anh Nguyễn An.NGUYỄN AN: Thì đâu phải đi đâu xa. Ông Nguyễn Văn Linh năm xưa bảo chuyện tham-nhũng là chuyện "dột từ trên nóc nhà dột xuống." Ông Đỗ Mười gọi tham-nhũng là "quốc-nạn," nhưng "quốc-nạn" thì "quốc-nạn" chứ đi sang Nam-Hàn ông vẫn nhận một triệu đô-la của các công-ty Nam-Hàn đút lót như thường. Giờ ông Lê Khả Phiêu cho đó là "nội-thù" nhưng một trong những biện-pháp chính mà ông đưa ra để đánh tham-nhũng, chiến-dịch hai năm gọi là "phê và tự phê" thì cả nước bây giờ gọi là "phèo." THANH TRÚC: Thanh Trúc nghĩ là cũng như bậc cha mẹ, làm lớn là phải làm gương. Chớ như hồi ông Clinton mới sắp sửa lên làm Tổng-thống ở Hoa-kỳ, ông Võ Văn Kiệt đã nhờ ông Nguyễn Văn Hảo tìm cách đút lót ông Brown, người về sau lên làm Bộ-trưởng Thương mại Hoa-kỳ, khoảng 680,000 đô-la để đánh đổi lấy ân-huệ của Mỹ thì bảo làm sao răn đe được đàn em. Thành thử khi những người như Vũ Xuân Trường bị ghép án tử-hình vì tội buôn lậu ma-túy thì ít ai tin là trách-nhiệm ngưng ở đó. Trường tính khai ra thượng-cấp thì anh bị bịt miệng lại ngay, rồi đem ra hành-quyết. Chuyện bà Nguyễn Thị Hiệp ở Canada về cũng vậy, người không biết thì thôi chớ ai cũng nghi là bà bị đem ra xử tử hấp tấp như vậy là vì bọn "ma-phya" đỏ có cái gì để giấu.TÂM VIỆT: Anh Phạm Điền có ý muốn thêm?PHẠM ĐIỀN: Vâng, đúng thế. Vụ tin đồn về ông Phan Văn Khải sắp từ chức, dù như có lời phủ-nhận của bà Phan Thúy Thanh, người phát ngôn cho Bộ Ngoại-giao ở Hà-nội, song người ta cũng không mấy tin. Tại sao? Tại vì cũng như bài báo chui "Tông, lông và cánh" tố-cáo vào năm ngoái năm kia, ông Phan Văn Khải quả cũng có nằm ở trong hệ-thống tham-nhũng, nhất là qua con ông tức cậu "Hoàn Tỵ" mà người ta cho là một tiếng bạc ở Hồng-kông có thể lên đến cả trăm nghìn đô-la. Cậu cũng còn là đầu tầu của những chuyến "chuyên-cơ" trở người qua Tiệp-khắc và các nước Đông-Âu với giá 6000 đô-la một đầu người. Thành thử hệ-thống cứ chằng chịt, muốn tránh cũng không xong. Như hồi ông Võ Văn Kiệt làm thủ-tướng thì đã có bà Phan Lương Cầm là vợ ông làm ăn bất chính vậy.TÂM VIỆT: Vậy, ta có thể nói được không là ít nhất trong chuyện tham-nhũng, Nhà nước cứ chối, người dân cứ tin và ngày nào các vụ tham-nhũng đó không được thực-sự làm sáng tỏ như trong các nước tân tiến thì kẻ "nội-thù" của Đảng CSVN vẫn không thể nào diệt được.NHIỀU TIẾNG: Đúng thế! Đúng là thế!
