Việt Long, phóng viên đài RFA
Trong chuyến công du tham dự hội nghị thượng đỉnh APEC hồi cuối tuần qua, Tổng thống Hoa Kỳ đã không công khai đề cập đến những vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo của Việt Nam. Nội dung những cuộc hội kiến với các cấp lãnh đạo Việt Nam chưa được tiết lộ hoàn toàn, trong khi các phóng viên nước ngoài không thể có cách nào gặp được những người đấu tranh cho dân chủ và tự do tôn giáo trong nước.
Nhưng những sự kiện này đã khiến dư luận Hoa Kỳ chú ý hơn đến những khía cạnh về tự do dân chủ tại Việt Nam. Sau những bài tường trình công luận Hoa Kỳ trước đây, hôm nay mời quý vị nghe Việt Long tóm lược và tường trình hai bài báo điển hình cho vấn đề vừa nêu.
Lời nói và hành động
Trước hết, báo Washington Post xuất bản hôm thứ bảy 18 tháng 11 tại thủ đô nước Mỹ, đăng bài của bà Kathryn Cameron Porter, chủ tịch Hội đồng lãnh đạo về các vấn đề nhân quyền. Nội dung như sau:
“Tổng thống George W. Bush là vị Tổng thống Mỹ nói mạnh về dân chủ cho thế giới nhiều hơn bất kỳ vị Tổng thống Mỹ nào khác. Nhưng tháp tùng ông trong chuyến đi Việt Nam có hơn 200 chủ nhân các công ty hàng đầu của Mỹ, và không có một người nào thuộc các tổ chức tranh đầu cho nhân quyền và tự do tôn giáo.
Trước đó, hôm thứ hai 13 tháng 11, Washington công bố rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách những nước cần được đặc biệt lưu ý về vấn đề tự do tôn giáo. Nhưng việc này không đúng lúc, vì chỉ 4 tiếng đồng hồ sau đó thì Hạ viện bác bỏ dự luật PNTR dành cho Việt Nam quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn. Thế là các công ty Mỹ đang tìm mối đầu tư vào Việt Nam có thể sau này không được hưởng trọn những quyền lợi từ xứ sở Việt Nam mới gia nhập WTO.”
Trước đó, hôm thứ hai 13 tháng 11, Washington công bố rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách những nước cần được đặc biệt lưu ý về vấn đề tự do tôn giáo. Nhưng việc này không đúng lúc, vì chỉ 4 tiếng đồng hồ sau đó thì Hạ viện bác bỏ dự luật PNTR dành cho Việt Nam quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn.
Bài đăng trên Washington Post viết tiếp: "Sau đó hai hôm, dường như để làm dịu bớt sự phẫn nộ vì lời tuyên bố cua hành pháp là tự do tôn giáo tại Việt Nam đang được tái sinh, các viên chức cao cầp bộ ngoại giao Mỹ họp với các đại diện người Việt của các tổ chức chính trị và nhân quyền. Những người này đòi hỏi Ngoại trưởng Condoleezza Rice phải gặp cho được một số những người bất đồng chính kiến trong thời gian bà công du Việt Nam."
Bài báo của bà Kathryn Cameron Porter đăng trên báo Washington Post kết luận rằng hãy chờ xem hành động của Việt Nam, để coi lời nói có đi đôi với việc làm không, vì người Việt có câu cách ngôn “trăm nghe không bằng một thấy”
Tiếp tục gia tăng sách nhiễu, ngăn cấm
Tiếp đó hãng thông tấn Thiên chúa Giáo BosNewsLife viết tiếp về những diễn tiến liên quan sự việc đang được chờ xem ấy. Báo này viết rằng ông mục sư Nguyễn Văn Đài đã gửi lời nhắn cho biết là cảnh sát tiếp tục gia tăng việc sách nhiễu, ngăn cấm những người bất đồng chính kiến. Vợ ông Nguyễn Văn Đài bị cấm đi tới nhà nguyện hôm thứ bảy, 18 tháng 11. Công an yêu cầu hai ông bà phải ở nhà trọn hai ngày thứ bảy và chủ nhật.
Về những vụ ngăn cấm này, Đài Á Châu Tự Do đã hỏi chuyện một số nhân vật bất đồng chính kiến. Một trong hai trường hợp điển hình là trừơng hợp của ông Bạch Ngọc Dương. Ông cho biết. Và hôm sau thì ông còn bị đưa ra khỏi Hà Nội: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Rõ ràng chính quyền Việt Nam đã ngăn cấm mọi người tiếp xúc với các đại diện của chính quyền Hoa Kỳ, hay ngay cả những phóng viên báo chí quốc tế. Vợ của nhà báo Nguyễn Vũ Bình hôm chủ nhật 19 tháng 11 kể lại trừong hợp của bà: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Bài báo của hãng thông tấn BosNewsLife cho biết thêm, hằng trăm người bất đồng chính kiến bị cầm giữ chặt chẽ ở trong nhà của họ trong thế giới diễn ra hội nghị thượng đỉnh APEC.
Báo kể tên một số người như các ông Nguyễn Hồng Quang, Nguyễn Đức Chính, Ngô Hoài Nở, Nguyễn Văn Lý, Phan văn Lợi, Nguyễn Chính Kết, Đỗ Nam Hải, cùng nhiều thành viên khối vận động dân chủ 8406. Hãng thông tấn này cũng loan tin về mối quan tâm đối với những người dân oan khiếu kiện vì nhà đất bị chính quyền chiếm đoạt.
Kết luận phần này, phóng viên của hãng thông tấn BosNewsLife viết rằng chủ tịch Nguyễn Minh Triết của Việt Nam đã được nghe đoạn nhạc êm tai của Tổng thống Bush, khi ông không đề cập tới vấn đề nhân quyền tại Việt Nam, nói rằng chủ đích của ông trong chuyến đi này là cố đạt đến một sự đồng thuận quốc tế về tự do thương mại toàn cầu!
Thông tin trên mạng:
- Bringing Business, and Rights, to Vietnam – Washingtonpost.com
- President Bush Urges Religious Freedom in Vietnam in Careful Comments
- Hãng thông tấn Thiên chúa Giáo Bosnewslife.com