Nhà tù tử thần
Người này là Kaing Guek Eav, tự Duch, năm nay 66 tuổi, là một trong 5 cấp chỉ huy đầu não, bị cáo buộc đã gây ra cái chết của hàng triệu người dân Campuchia, khi Khmer Đỏ cầm quyền đất nước bằng sắt và máu.
Phiên tòa quốc tế do liên hiệp quốc bảo trợ để xét xử 5 cựu thủ lãnh Khmer Đỏ nhóm họp tại thủ đô Phnom Penh đã bước sang tuần lễ thứ 2. Kaing Guek Eav là cấp chỉ huy đầu tiên của Khmer Đỏ phải trình diện trước tòa và là nhân vật duy nhất biết nhận trách nhiệm và lên tiếng xin lỗi công luận về những hành động sai trái của mình.
Theo cáo trạng thì trong lúc được cử làm cai ngục trại tù Tuol Sleng tức S 21, từ 1975 đến 1979, đương sự đã ra lệnh đánh đập, tra tấn 16 ngàn tù nhân gồm đàn ông, đàn bà và trẻ em, trước khi mang họ ra hành quyết.
Trước đó, Kaing Guek Eav cũng từng là trưởng trại tù M-13, thuộc quận Amleang, tỉnh Kampong Speu.
Trước tòa, ông Nil Non, ủy viên công tố chất vấn Kaing Guek Eav về những hành động khắc nghiệt từng thi hành đối với hàng ngàn tù nhân Campuchia bị giết chết lần mòn:
Kaing Guek Eav xác nhận rằng ông không muốn giết người, nhưng với tư cách là một cai ngục, ông không thể làm cách nào khác, mà chỉ biết thi hành mệnh lệnh của cấp chỉ huy.
Đương sự cũng trả lời là một khi được thượng cấp giao trọng trách làm cai ngục thì y cũng không có quyền từ chối vai trò đó.
Vẫn theo Kaing Guek Eav thì nếu một người trí thức như ông không thể tự mình giết hại đồng hương của mình, thì hãy dùng bàn tay của bần cố nông để tàn sát tập thể tù nhân.
Nhiều lần lên tiếng trước pháp đình, Kaing Guek Eav đều tỏ ra hối hận về những việc làm của mình đồng thời đương sự xin được người dân Xứ Chùa Tháp tha thứ lỗi lầm.
Khi trình bày về quá trình hoạt động của mình, Kaing Guek Eav cho biết y bắt đầu hoạt động chính trị từ năm 1957 ở vào lứa tuổi niên thiếu , và đến năm 1964, y quyết định tham gia và hy sinh hoàn toàn cho cách mạng, tức là theo đảng cộng sản Khmer.
Vai trò của Mỹ?
Theo đương sự thì đây là một lựa chọn đứng đắn và có ý nghĩa trong cuộc đời mình:
Nhắc lại hoàn cảnh lịch sử của thời cuối thập niên 1960, Kaing Guek Eav kể rằng, Campuchia là bãi chiến trường giữa hai đối thủ Nga Mỹ, khi chánh phủ Nixon cho lệnh dội bom ngày đêm khu vực mạn Đông xứ Chùa Tháp là trục lộ chính do quân đội cộng sản Bắc Việt, được Liên Xô yểm trợ , để vận chuyển ồ ạt các đơn vị bộ đội chính quy cùng võ khí và hàng tiếp liệu xâm nhập vào miền Nam Việt Nam, do Washington ủng hộ và xem là một đồng minh thân cận.
Đến năm 1970, quốc vương Norodom Sihanouk bị tướng Lon Nol thân Mỹ hạ bệ nên phải sống lưu vong.
Trong 4 năm cầm quyền xứ Chùa Tháp, từ 1975 đến 1979, chế độ Khmer Đỏ đã giết hại một triệu 7 trăm ngàn người Campuchia do bị bỏ đói, lao động khổ sai, bệnh tật, và bị hành quyết hàng loạt.
Vua Sihanouk quay sang liên kết với phe Khmer Đỏ , đồng thời hô hào tòan dân Campuchia hãy cùng đứng lên chống chế độ Lon Nol.
Theo Kaing Guek Eav thì đây là một cơ hội bằng vàng, mà phe Khmer Đỏ nắm bắt được, vì lực lượng này gần như bị tan rả trong một cơn thảm họa, như từ mà đương sự sử dụng, do tranh chấp nội bộ gay gắt.
Nhờ liên minh giữa hoàng gia Campuchia và phe Khmer Đỏ mà lực lượng này cũng cố tổ chức, tăng cường sức mạnh, từ 1970 tới 1975 để đánh đổ chế độ Lon Nol, vào ngày 17 tháng 4 năm 1975.
Phát biểu với báo chí bên lề phiên tòa xét xử Kaing Guek Eav, một nhân chứng từng là nạn nhân của chế độ Khmer Đỏ cho biết, những điều do viên cựu thủ lãnh này tiết lộ có thể chính xác đến 50%:
Ngoài cai ngục Kaing Guek Eav, hiện còn có 4 cấp chỉ huy đầu não khác của Khmer Đỏ cũng đang ngồi tù và chờ ngày ra trình diện trước công lý để trả lời về tội ác diệt chủng mà họ từng nhúng tay vào.
Theo tài liệu lịch sử thì, trong 4 năm cầm quyền xứ Chùa Tháp, từ 1975 đến 1979, chế độ Khmer Đỏ đã giết hại một triệu 7 trăm ngàn người Campuchia do bị bỏ đói, lao động khổ sai, bệnh tật, và bị hành quyết hàng loạt.