Gia Minh, phóng viên đài RFA
Chương trình dạy mới, ở cấp tiểu học của Việt Nam, được thực hiện trong mấy năm qua, vẫn gây quan ngại cho phụ huynh và thầy cô giáo vì còn một số bất cập.
Khi chương trình này được đưa vào thực hiện thí điểm hồi năm 2001, người đứng đầu Vụ Tiểu học lúc bấy giờ là ông Vụ trưởng Nguyễn Kế Hào đã phản đối. Vì không thể cưỡng lại được việc áp đặt của Bộ nên ông này từ chức.
Sau năm năm, người phản đối chương trình đó có nhận xét gì về việc thực hiện kế họach đó? Gia Minh hỏi chuyện nguyên Vụ trưởng Vụ Tiểu học, Ông Nguyễn Kế Hào, về thông tin liên quan và được trước hết ông giải thích vì sao mà chương trình thí điểm vẫn được thực hiện dù có ý kiến phản đối.
Ông Nguyễn Kế Hào: Mọi việc vẫn tiến triển vì nằm trong kế họach, mà vì chưa đưa vào cuộc sống thì nhiều người chưa biết. Lúc đó tôi phát biểu thì đó là thiểu số, nhưng nay theo báo chí thì đó là thiểu số đúng.
Gia Minh: Sau năm năm thì ông thấy bộc lộ những điểm yếu ra sao?
Ông Nguyễn Kế Hào: Do họ làm vội vã nên về mặt khoa học chưa chuẩn xác. Đối với nhiều nơi thì khó thực hiện, làm khó cho xã hội và học sinh.
Sau hai ba năm thực hiện thì Trung ương Đảng Việt Nam có ra nghị quyết 9 khẳng định 'kiên quyết giảm hợp lý chương trình cho phù hợp tâm sinh lý học sinh tiểu học và trung học cơ sở'. Sau đó Bộ và tác giả có tập trung xử lý nhưng giảm thì khó hơn làm mới. Họ vẫn lúng túng chưa xử lý được.
Gia Minh: Vội vã thì kế họach đó chuẩn bị trong bao lâu?
Ông Nguyễn Kế Hào: Chừng năm bảy năm; giai đoạn đầu chưa giải ngân, chưa có tiền nên tiến độ chậm. Kế họach thì lâu mà thực làm thì ngắn.
Gia Minh: Khó thực hiện vì sao?
Ông Nguyễn Kế Hào: Từng môn, từng điểm. Ví dụ lôgíc có những chổ không hợp lý; có những điểm lại nâng cao lên không phù hợp tâm sinh lý học sinh.
Sau hai ba năm thực hiện thì Trung ương Đảng Việt Nam có ra nghị quyết 9 khẳng định 'kiên quyết giảm hợp lý chương trình cho phù hợp tâm sinh lý học sinh tiểu học và trung học cơ sở'. Sau đó Bộ và tác giả có tập trung xử lý nhưng giảm thì khó hơn làm mới. Họ vẫn lúng túng chưa xử lý được.
Gia Minh: Khó nhưng cũng phải làm nhưng làm đến đâu?
Ông Nguyễn Kế Hào: Đang làm nhưng phải mất vài năm, vì giáo dục không phải làm một sớm một chiều; lơi một chút là hết năm học rồi.
Gia Minh: Bộ sách giáo khoa cải cách đó khó thực hiện, nhưng nay buớc sửa chữa ra sao?
Ông Nguyễn Kế Hào: Chủ yếu có hướng dẫn cho giáo viên xử lý; nhưng ở Việt Nam hiện nay thì giáo viên chưa hội tụ đủ điều kiện để có thể xử lý.
Sư phạm vừa đào tạo giáo viên mới và bồi duỡng giáo viên cũ; thế nhưng không thể giải quyết ngay đuợc vì đội ngũ giáo viên tiểu học là 340 ngàn, và các cấp học, bậc học khác nữa tổng cọng là gần một triệu giáo viên. Đội ngũ này thì không thể một hai năm mà thay đổi được.
Gia Minh: Các truờng sư phạm giúp giáo viên ra sao?
Ông Nguyễn Kế Hào: Sư phạm vừa đào tạo giáo viên mới và bồi duỡng giáo viên cũ; thế nhưng không thể giải quyết ngay đuợc vì đội ngũ giáo viên tiểu học là 340 ngàn, và các cấp học, bậc học khác nữa tổng cọng là gần một triệu giáo viên. Đội ngũ này thì không thể một hai năm mà thay đổi được.
Nhưng mỗi khi đổi mới giáo dục thì nội dung, phương pháp phải đuợc giáo viên thấm nhuần, biến thành tài sản của họ thì mới truyền đạt được. Tình trạng hiện nay là hiệu quả thấp.
Gia Minh: Việc tiếp tục công việc đấu tranh ra sao?
Ông Nguyễn Kế Hào: Tôi vẫn tích cực, và nay xã hội đã thấy, lãnh đạo đã thấy. Sau đây mới bắt đầu xử lý thế nào. Tôi xin nghỉ vì tôi không muốn dính vào một cái biết là sẽ hỏng.
Gia Minh: Hướng giải quyết mà ông đưa ra là gì?
Ông Nguyễn Kế Hào: Chưa thể nói ngay, tất nhiên khi mình phê phán thì phải có hướng chứ.
Lúc này ý kiến còn khác nhau, họ chưa chịu thì mình đưa ra cũng sẽ không đuợc để ý đến. Lâu nay không phải mình tôi nói, các nhà khoa học khác cũng nói ; lâu rồi thấm dần và cái gì đúng nó sẽ đọng lại.
Gia Minh: Xin cám ơn.