Thanh Trúc, phóng viên đài RFA
Hôm thứ Năm vừa qua, tại toà đại sứ Hungary ở Washington, Sáng Hội Tượng Đài Tưởng Nhớ Nạn Nhân Cộng Sản đã truy tặng huy chương Tự Do Truman-Reagan cho ông Trần Văn Bá, người bị Hà Nội ra lịnh hành quyết năm 1984 khi từ Pháp về Việt Nam hoạt động chống chính quyền.
Hàng năm Sáng Hội Xây Dựng Tượng Đài Tưởng Nhớ Nạn Nhân Cộng Sản ở Hoa Kỳ thường tổ chức lễ trao tặng huy chương Tự Do Truman Reagan đến những người từng cổ vũ, đóng góp hoặc tranh đấu cho tự do dân chủ dưới những thể chế cộng sản trên thế giới.
Buổi lễ trao huy chương Tự Do Truman Reagan năm nay diễn ra tại toà đại sứ Hungary ở thủ đô Washington DC, cũng là dịp kỷ niệm chín năm thành lập Sáng Hội Xây Dựng Tượng Đài Tưởng Nhớ Nạn Nhân Cộng Sản Trên Thế Giới, tổ chức có trách nhiệm tuyển chọn và trao tặng huy chương Tự Do Truman Reagan này.
Đó là lời tiến sĩ Lee Edwards, chủ tịch Sáng Hội Tượng Đài Tưởng Niệm Nạn Nhân Cộng Sản trên thế giới, văn phòng tại Washington. Phát biểu với đài Á Châu Tự Do về trường hợp ông Trần Văn Bá, ông nói :
“Sau khi tham khảo ý kiến đồng sự, bạn hữu và những người quen trong cộng đồng người Việt ở hải ngoại, Sáng Hội nhất trí chọn Trần Văn Bá là trường hợp tiêu biểu của sự tranh đấu đòi tự do để trao tặng huy chương cho ông.”
Vẫn theo lời tiến sĩ Edwards, lý tưởng mà Trần Văn Bá ấp ủ, việc trở về quê hương để rồi không may bị bắt và bị xử tử nói lên hành động bất khuất của một con người chỉ muốn mưu cầu tự do công bằng trên quê hương đang bị người cộng sản áp đặt một chế độ toàn trị, vì thế người đã chết xứng đáng nhận lãnh vinh dự của huy chương Tự Do Truman Reagan.
Tiến sĩ Trần Văn Tòng, bào huynh của ông Trần Văn Bá, từ Pháp qua Hoa Kỳ để nhận huy chương thay cho người em quá cố, phát biểu: "Đó là một cơ hội cho dư luận chú ý trở lại vấn đề Việt Nam."
Bạn nghĩ gì về việc này? Xin email về Vietweb@rfa.org , hoặc tham gia Diễn đàn RFA
Ông Trần Văn Bá sinh năm 1945 tại tỉnh Sa Đéc, là thứ nam của dân biểu miền Nam Trần Văn Văn, bị cộng sản ám sát năm 1966. Sau vụ này Trần Văn Bá rời quê nhà sang Pháp học. Tốt nghiệp cao học kinh tế năm 1971và làm giảng nghiệm viên đại học Nantes.
Song song với việc học, Trần Văn Bá còn tích cực tham gia hoạt động trong những phong trào sinh viên ở Pháp, làm chủ tịch Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris từ năm 1973 đến 1980. Trong thời gian trước năm 1975, Trần Văn Bá nhiều lần tổ chức những chuyến đi về thăm nhà trong mùa hè với những sinh hoạt lành mạnh khơi dậy lý tưởng yêu nước cũng như trở về phục vụ quê hương nơi những thanh niên sinh viên Việt thành tài ở nước ngoài.
Sau năm 1975, Trần Văn Bá hoạt động chính trị và trở thành một trong những khuôn mặt lãnh đạo Mặt Trận Thống Nhất Các Lực Lượng Yêu Nước Giải Phóng Việt Nam. Năm 1980, khi phong trào vượt biên ở Việt Nam vẫn còn cao, Trần Văn Bá âm thầm trở về, âm thầm hoạt động chống lại nhà nước cộng sản.
Lên tiếng lần cuối cùng tại buổi văn nghệ Tết Kỷ Mùi ở Paris trước khi lên đường đi Việt Nam, Trần Văn Bá phát biểu: "Ông bị bắt năm 1984 và đến năm 1985 thì bị giải về hành quyết tại Thủ Đức vì tội phản động và âm mưu lật đổ chính phủ."
Hiện diện trong buổi lễ trao huy chương Tự Do Truman Reagan tối thứ Năm, bên cạnh các vị khách mời có ông Joseph Wu, đại diện thương mại Đài Loan tại Washington. Nhận định về trường hợp Trần Văn Bá, ông Joseph Wu cho biết:
“Tôi nghĩ bất cứ người nào mong ước giúp quê hương và đưa người dân thoát khỏi một thể chế toàn trị đều xứng đáng được truy tặng huy chương Tự Do Truman Reagan như ông Trần Văn Bá. Việc ông Trần Văn Bá dấn thân để đòi lại dân chủ tự do cho dân tộc của ông là một hành động dũng cảm cần phải được vinh danh.
Là một quốc gia thoát ra từ chế độ độc tài, nghĩ về thời gian đó tôi muốn nói Đài Loan đã có những người người dám làm và dám hy sinh cho lý tưởng tự do dân chủ dù chẳng mấy ai biết đến họ. Tôi nghĩ chúng ta phải vinh danh tất cả những người sống và thực hiện lý tưởng tự do dân chủ trong thời đại này.”
Ngoài Trần Văn Bá đã quá cố, hai người khác được trao huy chương Tự Do Truman Reagan 2007 vì thành tích và công lao đóng góp vào tiến trình tự do dân chủ là tiến sĩ Janos Horvarth người Hungary, và dân biểu Hoa Kỳ đang Cộng Hoà Dana Rohrabacher.
Tôi nghĩ bất cứ người nào mong ước giúp quê hương và đưa người dân thoát khỏi một thể chế toàn trị đều xứng đáng được truy tặng huy chương Tự Do Truman Reagan như ông Trần Văn Bá. Việc ông Trần Văn Bá dấn thân để đòi lại dân chủ tự do cho dân tộc của ông là một hành động dũng cảm cần phải được vinh danh.
Lên tiếng với đài Á Châu Tự Do, tiến sĩ Janos Horvath chia sẻ:
“Tôi nhận huy chương nay với niềm hãnh diện lớn lao, tôi nghĩ có bao nhiêu triệu người khác cũng xứng đáng nhận lãnh huy chương này vì đã tranh đấu đòi tự do công bình dân chủ khi đất nước rơi vào tay người cộng sản. Hungary đã sống dưới chế độ cộng sản nhiều chục năm, vì thế tôi hiểu việc làm của Trần Văn Bá, trái tim tôi hướng về đất nước và con người Việt Nam.
Người cộng sản thường nói họ là đĩnh cao của văn minh, tiến bộ, hiểu biết, rằng họ không bao giờ nhầm lẫn. Nhưng chính những tiếng nói, những việc làm và những tư tưởng đích thực về tự do dân chủ đã giúp người dân bị thống trị hiểu ra rằng không một chế độ nào có quyền khống chế hay hạn chế tự do của người dân trong nước, những tiếng nói đấu tranh nhắc cho người cộng sản biết chính họ lầm lẫn chứ người dân không lầm lẫn.”
Huy chương Tự Do Truman Reagan những năm trước từng được trao cho các nhân vật nổi tiếng trên thế giới đã cổ vũ không ngừng nghĩ cho tự do dân chủ, đả phá sự độc tài toàn trị trên thế giới. Đó là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolồ Đệ Nhị, ông Vaclav Havel, cưu tổng thống Tiệp, ông Lech Walesa, cựu nguyên thủ Ba Lan, bà Anna Walentynowicz, lãnh tụ Công Đoàn Đoàn Kết Ba Lan.
Thông tin trên mạng:
- Rohrabacher, Horvath, Ba Will Receive 2007 Truman-Reagan Medal Of Freedom
- Trang web Trần Văn Bá tương hội