Cuộc họp lần này về phía Mỹ sẽ có mặt đại diện bộ Ngoại Giao, Bộ Quốc Phòng và Y tế. Đây là lần đàm phán thứ tư từ khi hồ sơ chất độc da cam mở ra. Mặc Lâm phỏng vấn ông Nguyễn Trọng Nhân, nguyên bộ trưởng Y Tế Việt Nam, hiện là Phó chủ tịch hội nạn nhân chất độc Da Cam Việt Nam. Bộ trưởng Nguyễn Trọng Nhân từng nhiều lần đại diện Việt Nam đàm phán với Hoa Kỳ về vấn đề này. Khi được hỏi những trợ giúp của Hoa Kỳ với Việt Nam theo đánh giá của ông ra sao ông, Bộ trưởng Nguyễn Trọng Nhân cho biết:
Sáu triệu đô la Mỹ chẳng nghĩa lý gì
Theo tôi thì những trợ giúp của Mỹ cho tới nay không nghĩa lý gì cả. Bởi vì cái món tiền mà Mỹ bỏ ra kể cả chính quyền ông Obama bỏ thêm 3 triệu tức là thành 6 triệu thì chẳng thấm vào đâu so với hậu quả hiện nay.
-Dựa vào những thông tin nào mà ông bộ trưởng khẳng định điều này thưa ông?
-Bởi vì các nhà khoa học cho biết muốn tẩy độc thì phải ít nhất vài chục triệu mới đủ. Đàng này với 6 triệu mà muốn vừa tẩy độc vừa giúp cho nạn nhân thì chỉ là tượng trưng mà thôi.
-Thưa theo như chúng tôi được biết phía Mỹ đã có những nổ lực giúp Việt Nam thanh tẩy những khu vực gần phi trường Biên Hòa cũng như Đà Nẵng rồi và dù sao thì cũng có những dấu hiệu tốt từ phía Hoa Kỳ phải không ?
Theo tôi thì những trợ giúp của Mỹ cho tới nay không nghĩa lý gì cả. Bởi vì cái món tiền mà Mỹ bỏ ra kể cả chính quyền ông Obama bỏ thêm 3 triệu tức là thành 6 triệu thì chẳng thấm vào đâu so với hậu quả hiện nay.
Bộ trưởng Nguyễn Trọng Nhân
-Tôi chưa thấy ai ca ngợi hay tán đồng về những việc này cả.
-Là người tham dự những cuộc đàm phán ngay từ những ngày đầu với phía Hoa Kỳ, ông có thể cho biết diễn tiến câu chuyện một cách khái quát được không ạ?
-Lúc khởi đầu thì phía Việt Nam đã nêu ra khả năng là có thể cùng hợp tác bằng con đường nhân đạo để giải quyết hậu quả cuộc chiến tranh Việt Nam nhưng rất tiếc là phía Mỹ làm ngơ không đáp ứng lại thiện chí này.
Người Mỹ thiếu thiện chí hay VN thiếu bằng chứng?
-Ông cũng thường xuyên quan hệ với những người Mỹ quan tâm đến vấn đề chất độc da cam, dư luận của họ về việc này như thế nào?
-Cách đây hai tháng thì tôi gặp những giáo sư có nghiên cứu vần đề chất độc da cam tại Việt Nam và tôi giải thích số tiền sáu triệu này như thế nào thì họ đều thất vọng.
-Chính quyền nước Mỹ và các công ty Mỹ đã vi phạm luật pháp quốc tế để gây hại cho nhân dân Việt Nam. Thế nhưng mà kiện ở các tòa án Mỹ thì cái người quyết định là thẩm phán Mỹ chứ không phài là thẩm phán Việt Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Trọng Nhân
-Theo báo chí đưa tin qua các phiên tòa tại New York vừa rồi thì phía Việt nam không đưa ra đủ bằng chứng cho thấy chất độc da cam tại Việt Nam gây tác hại trực tiếp cho người dân như ông vừa cho biết. Phải chăng Việt nam cần chuẩn bị kỹ hơn nữa hồ sơ pháp y cũng như những tư liệu cần thiết hầu thuyết phục tòa án hay không?
-Chính quyền nước Mỹ và các công ty Mỹ đã vi phạm luật pháp quốc tế để gây hại cho nhân dân Việt Nam. Thế nhưng mà kiện ở các tòa án Mỹ thì cái người quyết định là thẩm phán Mỹ chứ không phài là thẩm phán Việt Nam.
-Nếu quả thật chính quyền Hoa Kỳ tránh việc mang tiếng là dính líu đến tội ác chiến tranh thì phía Việt Nam có bao giờ nghĩ đến một giải pháp khác như viện trợ nhân đạo thông qua Bộ Ngoại Giao Mỹ chẳng hạn?
-Những năm trước đây thì chúng tôi cũng đã từng gợi ý giải quyết vấn đề bằng con đường nhân đạo. Chính bản thân tôi đã gặp ông Bill Clinton vào tháng 11 năm 2000 khi ông này sang thăm Việt Nam, và ông Clinton cũng trả lời là đồng ý sự hợp tác nhân đạo nhưng cuối cùng thì ông ấy thôi Tổng thống và mọi chuyện lại im lặng.
-Xin cám ơn ông về thời gian ông đã dành cho cuộc phỏng vấn này.