Điều khoản bổ sung
Điều khoản bổ sung vào Dự luật Quan hệ Quốc tế, yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ tái liệt kê Việt Nam vào danh sách các quốc gia cần đặc biệt quan tâm về tự do tôn giáo CPC, do hai dân biểu đảng Cộng hoà đồng bảo trợ là Ed Royce thuộc bang California và Joseph Ánh Cao của bang Louisiana.
Nguyên nhân của đề nghị này, theo lời tác giả Ed Royce, xuất phát từ các vi phạm của chính phủ Hà Nội trong lĩnh vực tự do tôn giáo.
Ngày 25/5, tức 5 ngày sau khi Dự luật này được Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ thông qua, Hà Nội chính thức lên tiếng phản bác.
Phát ngôn nhân Bộ ngoại giao Việt Nam, Lê Dũng, nhấn mạnh rằng quyết định này đi ngược lại với tình hình thực tế tại Việt Nam và không phù hợp với mối bang giao song phương Mỹ-Việt đang phát triển.
Vẫn theo lời ông Dũng, ở Việt Nam, quyền tự do tín ngữơng được bảo đảm trong Hiến pháp và trên thực tế. Không có ai bị bắt giam hay quản chế vì lý do tôn giáo.
Hiện nay tự do tôn giáo tại Việt Nam đang bị quấy nhiễu rất nhiều. Nhiều ngừơi bị cầm tù vì niềm tin tôn giáo, bị đánh đập và bị sách nhiễu
Dân biểu Ed Royce<br/>
Ngừơi phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng mời gọi các nghị sĩ Hoa Kỳ đến thăm Việt Nam để tìm hiểu thực tế, đồng thời yêu cầu Quốc hội Mỹ không thông qua khoản bổ sung này.
Trong khi đó, dân biểu liên bang Hoa Kỳ, Ed Royce, trong cuộc phỏng vấn mới đây với chúng tôi, giải thích lý do ông đề nghị đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC rằng:
"Chính Ủy ban Hoa Kỳ v ề t ự do tôn giáo qu ốc t ế quan sát tình hình t ại Vi ệt Nam và đã đ ề ngh ị Qu ốc h ội, Chính ph ủ, cùng B ộ Ngo ại giao Hoa Kỳ đ ưa Vi ệt Nam tr ở l ại danh sách CPC. Hi ện nay t ự do tôn giáo t ại Vi ệt Nam đang b ị qu ấy nhi ễu r ất nhi ều. Nhi ều ng ừơi b ị c ầm tù vì ni ềm tin tôn giáo, b ị đánh đ ập và b ị sách nhi ễu.
N ếu Vi ệt Nam b ị li ệt tr ở l ại vào danh sách CPC mà đem l ại nh ững k ết qu ả kh ả quan nh ư đã t ừng th ấy trong quá kh ứ thì chúng ta nên làm nh ư th ế. Chúng tôi làm đi ều này đ ơn gi ản ch ỉ vì tính ch ất vi ph ạm c ủa chính ph ủ Vi ệt Nam. Có trên 600 c ơ s ở tôn giáo không đ ược nhà n ứơc công nh ận h ợp pháp, mà ng ược l ại còn b ị sách nhi ễu đ ủ cách t ừ b ắt b ớ đ ến đ ập phá. Có 355 tín đ ồ Tin Lành hi ện v ẫn còn b ị giam c ầm.
Ngoài ra, Hà N ội v ẫn ti ếp t ục sách nhi ễu các tín đ ồ Công giáo đòi h ỏi đ ất đai nhà n ước t ịch thu c ủa Giáo H ội. K ế đó là tình tr ạng c ủa Giáo h ội Ph ật giáo Vi ệt Nam Th ống nh ất. Trong năm qua, nhà s ư Thích Trí Kh ải b ị b ắt cho t ới gi ờ ch ưa ai bi ết tông tích ông ta ở đâu. Nh ững tín h ữu Tin lành v ẫn liên t ục b ị giam gi ữ. Th ậm chí có tr ường h ợp còn b ị đánh ch ết trong lúc b ị tù đày. Hai năm đ ổ l ại đây, nh ững ng ười th ẳng th ắn ch ỉ trích nhà n ước v ề vi ph ạm nhân quy ền và t ự do tôn giáo liên t ục b ị b ắt giam.
Đó là nh ững đi ều khi ến chúng tôi quan tâm. Đã đ ến lúc c ộng đ ồng qu ốc t ế mà đ ặc bi ệt là Hoa Kỳ c ần ph ải đ ưa Vi ệt Nam tr ở l ại danh sách CPC."
Đã đến lúc cộng đồng quốc tế mà đặc biệt là Hoa Kỳ cần phải đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC.
Dân biểu Ed Royce<br/>
Ông nói thêm:
"Khi Vi ệt Nam có tên trong danh sách này h ồi năm 2004, chính ph ủ Hà N ội đã b ị m ột áp l ực r ất l ớn mà th ực t ế là chúng ta đã th ấy vài thay đ ổi. Vài nhân v ật tôn giáo và b ất đ ồng chính ki ến đ ược phóng thích. H ọ có ph ần nh ẹ tay v ới nh ững chính sách gi ới h ạn hà kh ắc đ ối v ới tôn giáo.
Th ế nh ưng k ể t ừ khi đ ược b ỏ tên ra kh ỏi danh sách CPC năm 2006, nhà n ứơc Vi ệt Nam l ại b ắt đ ầu nh ững chi ến d ịch đàn áp nhân quy ền t ệ h ại nh ất trong vòng hai th ập niên qua, theo đánh giá c ủa T ổ ch ức Giám sát nhân quy ền qu ốc t ế. Vì v ậy, Ủy ban Quan h ệ đ ối ngo ại H ạ vi ện chúng tôi thông qua kho ản b ổ sung này, đ ồng ý đ ưa Vi ệt Nam tr ở l ại danh sách CPC."
Tự do tôn giáo?
Đó là quan điểm đối lập của hai phía, đề nghị và bị đề nghị. Còn chính những người đang thực hành tín ngưỡng tại Việt Nam, cảm nhận của họ về tự do tôn giáo ở đây ra sao? Chúng tôi hỏi thăm hai vị đang hành đạo trong nước.
Đồng ý thì tôi cũng không đồng ý, nhưng chính thể ngừơi ta đã ra điều kiện như vậy thì mình cũng phải chấp hành, phải nương theo để mình tu. Bây giờ mình không đồng ý cũng không được.
Nhà sư thuộc GHPGVN
Trứơc tiên là ý kiến của một nhà sư tại miền Trung, thuộc Giáo hội Phật giáo do nhà nước quản lý:
"Tôi là ng ừơi thu ộc Giáo h ội Ph ật giáo Vi ệt Nam. T ự do tôn giáo Vi ệt Nam cũng bình th ường, lúc nào cũng ph ải đăng ký chính quy ền. Cái nào mình làm không đúng theo quy t ắc, chính sách chính quy ền đ ề ra thì cũng có nh ững tr ở ng ại. N ếu mình làm đúng theo chính sách thì tôi th ấy không có gì là tr ở ng ại h ết. Mình t ổ ch ức cái gì, làm cái gì mình báo cáo v ới chính quy ền thì h ọ ch ấp nh ận, tr ừ tr ường h ợp mình không báo cáo, không xin phép thì cũng có tr ở ng ại.
Chính sách c ủa h ọ ra thì mình cũng ph ải ch ấp hành theo đ ể mình tu, ch ứ bây gi ờ mình không th ể cãi đ ược. Cái ch ế đ ộ nào cũng ph ải có quy lu ật c ủa n ứơc đó. Đ ồng ý thì tôi cũng không đ ồng ý, nh ưng chính th ể ng ừơi ta đã ra đi ều ki ện nh ư v ậy thì mình cũng ph ải ch ấp hành, ph ải n ương theo đ ể mình tu. Bây gi ờ mình không đ ồng ý cũng không đ ược."
Từ vùng đồng bằng Sông Cửu Long, tu sĩ tên Nguyễn Văn Lía, thuộc nhóm tín đồ Phật giáo Hoà Hảo thuần tuý không được nhà nứơc công nhận, nhận xét:
"Ch ưa th ấy gì là t ự do tôn giáo ở đây h ết. Th ực t ế, Ph ật giáo Hoà H ảo chúng tôi b ị chính quy ền đàn áp th ẳng tay. M ấy năm nay, s ố ng ừơi b ị tù t ội, b ị đánh đ ập r ất điêu đ ứng, không yên ổn chút nào. Gì ơ Ban tr ị s ự trung ương c ủa Ph ật giáo Hoà H ảo toàn là nh ững ng ừơi trong đ ảng c ộng s ản c ử ra, thay vì nh ững ng ừơi đi ều hành tôn giáo ph ải là nh ững ng ừơi thu ần tuý tu hành chân chính, làm m ột cách đ ộc l ập, ph ụng s ự cho đ ạo pháp."
Chưa thấy gì là tự do tôn giáo ở đây hết. Thực tế, Phật giáo Hoà Hảo chúng tôi bị chính quyền đàn áp thẳng tay.
Tu sĩ Nguyễn Văn Lía<br/>
Khi được hỏi vì sao không gia nhập vào Giáo hội của nhà nước để tránh những sự khó khăn, phiền nhiễu, tu sĩ Lía cho biết:
"Mình gia nh ập không đ ựơc vì h ọ làm theo vi ệc c ủa đ ảng và nhà n ước, ch ứ không làm theo tôn ch ỉ c ủa Ph ật giáo Hoà H ảo. Ch ẳng h ạn nh ư tr ứơc đây, m ỗi khi có l ễ, m ỗi tín đ ồ đ ều có th ể treo đ ạo kỳ, sách gi ảng đ ạo đ ược t ự do in ấn. Còn gi ờ h ọ quy đ ịnh ch ỉ đ ược in ấn 1/3 thôi. Các c ơ s ở tôn giáo h ọ không tr ả. Hi ện t ại Ph ật giáo Hoà H ảo chúng tôi có trên 400 c ơ s ở, h ội quán b ị nhà n ứơc chi ếm d ụng. H ọ l ấy b ỏ hoang ho ặc đ ập phá, mà Giáo h ội qu ốc doanh không can thi ệp gì h ết.
Mình không gia nh ập vào Giáo h ội c ủa nhà n ước, h ọ cho là mình ch ống đ ối. Th ật ra mình không ch ống đ ối, mình ch ỉ đòi h ỏi nh ững gì tr ứơc kia mình đã có, ví d ụ nh ư tr ứơc đây đ ựơc có 3 ngày l ễ l ớn c ủa đ ạo, tín đ ồ đi l ễ bái t ự do, không b ị c ản tr ở, ngăn c ấm nh ư bây gi ờ tín đ ồ ph ải h ạn ch ế v ề thánh đ ịa Hoà H ảo.
M ỗi khi có l ễ, c ảnh sát giao thông đ ường thu ỷ, đ ường b ộ ngăn ch ặn. Tr ứơc đây thành l ập Ban tr ị s ự do tín đ ồ b ầu ch ọn nh ững ai h ạnh c ấp t ốt, đ ạo đ ức cao. Còn gi ờ không ph ải v ậy. Ng ừơi nào đ ảng viên và thân c ận chính quy ền thì h ọ đ ưa ra."
Danh sách CPC
Việt Nam bị Hoa Kỳ liệt kê lần nữa vào danh sách CPC, có mang lại lợi ích gì cho người dân trong nước không? Theo ý kiến của ngừơi tu sĩ Phật giáo Hoà Hảo này, thì:
Chừng nào nhà nứơc chưa thực thi những quyền tín ngưỡng bình đẳng, con người bình đẳng, thì chúng tôi vẫn còn tiếp tục đòi hỏi quyền tự do tôn giáo.
Tu sĩ PGHH<br/>
"X ếp Vi ệt Nam vào danh sách các qu ốc gia c ần đ ặc bi ệt quan tâm v ề t ự do tôn giáo thì chính quy ền m ới có s ự n ới tay v ề nhân quy ền, d ễ dãi cho tôn giáo. H ọ th ẳng tay đàn áp không k ể gì nhân quy ền, nhân b ản. Trong lúc Vi ệt Nam b ị x ếp vào danh sách CPC v ừa qua thì có gi ảm b ớt c ường đ ộ đàn áp v ề tôn giáo và nhân quy ền. T ừ ngày đ ược b ỏ tên ra kh ỏi CPC, h ọ làm th ẳng tay l ắm.
Tôn giáo đ ựơc bình đ ẳng tr ứơc pháp lu ật nh ư đi ều 70 Híên pháp quy đ ịnh. R ất nhi ều đi ều nhà n ứơc ch ưa th ực thi. Ch ừng nào nhà n ứơc ch ưa th ực thi nh ững quy ền tín ng ưỡng bình đ ẳng, con ng ười bình đ ẳng, thì chúng tôi v ẫn còn ti ếp t ục đòi h ỏi quy ền t ự do tôn giáo. Tôi mong r ằng th ế gi ới h ỗ tr ợ g ỡ cái xích xi ềng trong tôn giáo t ại đây đ ể tôn giáo chúng tôi đ ược t ự do tín ng ữơng, tu hành theo giáo lý."
Dân biểu Ed Royce cho biết sau khi được đồng thuận của Ủy ban Quan hệ đối ngoại Hạ viện, Dự luật Quan hệ Quốc tế bao gồm điều khoản bổ sung của ông đề nghị đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC sẽ được Hạ Viện thông qua rồi đưa lên Thựơng Viện.
Sau đó, Hạ Viện và Thượng Viện sẽ họp bàn thống nhất về phiên bản của đôi bên. Khi hai bên nhất trí các điểm, dự luật này sẽ được đệ trình lên Tổng thống để phê duyệt.