Phương Anh, phóng viên Äà i RFA
Hưá»ng ứng lá»i kêu gá»i trong lá thư cá»§a Äức Tá»ng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiá»t gá»i linh mục, tu sÄ©, chá»§ng sinh và giáo dân và o ngà y 15 tháng 12, xin má»i ngưá»i cầu nguyá»n cho các cấp chÃnh quyá»n sá»m giải quyết trả lại Tòa Khâm Sứ cho giáo pháºn Hà Ná»i, và o Äêm 18 tháng 12 vừa qua, sau buá»i thánh ca vá»i khoảng 4000 ngưá»i tham dá»±, tất cả má»i ngưá»i Äã tụ há»p trưá»c Toà Khâm Sứ cá»§a giáo pháºn Hà Ná»i Äá» thắp nến, và cầu nguyá»n.

Lần Äầu tiên xảy ra
Trong lá»ch sá» Giáo pháºn Hà Ná»i, Äây là lần Äầu tiên sá»± kiá»n nà y xảy ra. Trưá»c Äó, á» miá»n Nam, và o ngà y 3 tháng 12, bức tâm thư cá»§a Äức Há»ng Y Tá»ng Giám Mục Giáo pháºn TPHCM, Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, vá» khu nhà 11 Nguyá» n Du, Sà igòn, cá»§a Äại Chá»§ng Viá»n Sà igòn trưá»c Äây, cÅ©ng ÄÆ°á»£c gá»i Äến toà n thá» các giáo xứ trong Äiạ pháºn Äá» kêu gá»i má»i ngưá»i hợp ý cầu nguyá»n.
Cả hai sá»± viá»c xảy ra trưá»c ngà y Äại lá» Giáng Sinh như má»t sư nhắn gá»i và mong chá» và cá»§a tất cả các tÃn Äá» theo Äạo Công Giáo. Kỳ nà y, Phương Anh má»i qúi vá» nghe những thông tin liên quan Äến hai sá»± kiá»n Äặc biá»t nà y.
Trưá»c hết, vá» cÆ¡ sá» 11 Nguyá» n Du, thuá»c Giáo Pháºn TPHCM, ÄÆ°á»£c biết rằng suá»t từ nÄm 1976 Äến nay, nhà nưá»c Äã giao cho Viá»n Quy Hoạch và Thiết Kế thuá»c Bá» Xây Dá»±ng Äá» là m vÄn phòng, sau Äó là m xưá»ng cưa và cuá»i cùng thì lại là m thà nh nhà Ỡcho cán bá» công nhân viên, gá»i là khu nhà táºp thá» 11 Nguyá» n Du. Hiá»n nay, Äang có 50 há» gia Äình sá»ng á» Äây.
Suá»t nhiá»u nÄm qua, nhiá»u lần Toà Giám Mục Äã gá»i vÄn thư Äá» xin nhà nưá»c trả lại, nhưng không ÄÆ°á»£c Äáp ứng. Cho Äến cuá»i tháng 11 vừa qua, Ủy Ban Nhân Dân TPHCM lại gá»i cho Toà Giám Mục Sà igòn má»t vÄn thư xác nháºn rằng âkhông có cÆ¡ sá» xem xét giải quyếtâ. Linh mục Huỳnh Công Minh, tá»ng Äại diá»n giáo pháºn cho biết:
âÄức Há»ng Y Äã công khai, chÃnh thức viết thư cho các linh mục, tu sÄ© và giáo dân trong giáo pháºn Äá» cho giáo dân biết tình hình cá»§a cÆ¡ sá», má»t phần cá»§a Äại chá»§ng viá»n, má»t khu nhà Äất, nhà nưá»c Äã tá»ch thu sau 30-4-75, toà Giám Mục cÅ©ng khiếu nại từ lúc Äó, ngưá»i ta không giải quyết và toà Giám Mục cÅ©ng vẫn khiếu nại.
Cho nên Äức Há»ng Y thông báo cho biết tình hình. Như Äã nói trong thư, Äức Há»ng Y Äã có vÄn bản khiếu nại vá»i nhà nứơc, chÃnh quyá»n, và kêu má»i má»i ngưá»i cầu nguyá»n, trong tinh thần Công Giáo, không muá»n tạo thà nh má»t chuyá»n Äá»i Äầu hay gây rắc rá»i. Nhưng quyá»n lợi cá»§a mình, mình yêu cầu, không ÄÆ°á»£c giải quyết thì mình khiếu nại.
Äức Há»ng Y Äã công khai, chÃnh thức viết thư cho các linh mục, tu sÄ© và giáo dân trong giáo pháºn Äá» cho giáo dân biết tình hình cá»§a cÆ¡ sá», má»t phần cá»§a Äại chá»§ng viá»n, má»t khu nhà Äất, nhà nưá»c Äã tá»ch thu sau 30-4-75, toà Giám Mục cÅ©ng khiếu nại từ lúc Äó, ngưá»i ta không giải quyết và toà Giám Mục cÅ©ng vẫn khiếu nại.
CÅ©ng hy vá»ng vá»i tinh thần Äó thì nhà nưá»c sẽ giải quyết. Và không phải chá» có trưá»ng hợp nà y mà những trưá»ng hợp khác cÅ©ng sẽ như váºy. Giáo Há»i cÅ©ng như giáo dân, mình có quyá»n yêu cầu Äá» giải quyết cho thoả Äáng.â
Chị Hạnh, một giáo dân ở xứ Tân Định cho hay: "Đất thì đất của nhà mình, tự nhiên giống như một cái gì đó không phải của mình nữa và không hợp lý. Trong tâm thư của Đức Hồng Y, chỉ xin cầu nguyện thôi."
Anh NguyỠn Văn Tri, giáo dân ở Bắc Hải cũng phát biểu: " Tôi nghĩ là chắc chắn đòi được nhưng cái vấn đề là phải có hướng trao đổi như thế nà o vì dù sao thì khu đất đó giao cho phiá nhà nước, người ta giao cho các cán bộ công nhân viên ở quá lâu rồi, thà nh thử nhìn chung thì mình phải có cách nà o đó để trao đổi, hỗ trợ sao đó."
Nguyên nhân
Trong khi Äó thì á» ngoà i Bắc, nguyên nhân nà o Äã dẫn Äến biến cá» Äêm 18 tháng 12 vừa qua, nữ tu Lê thá» ÄÆ°á»ng, dòng Mến Thánh Giá Hà Ná»i cho hay:
âMấy hôm trưá»c, ngưá»i ta biến sân toà Khâm Sứ cá»§a mình thà nh cái bãi xe cá»§a má»t siêu thá» má»i má», Äầy cả má»t sân xe, 3, 4 ngà y nay há» là m như váºy. Trong khi Äó, nhà dòng chúng em ngay bên cạnh, bức xúc lắm, và dân chúng á» Äây cÅ©ng bức xúc lắm. Khi ÄÆ°á»£c tin là cha Quế nói rằng tất cả má»i ngưá»i cùng hưá»ng vá» Äó, và tất cả cùng ra Äấy, chúng em cảm thấy có má»t cái gì Äó ÄÆ°á»£c an á»§i rất nhiá»u, vì trưá»c Äấy thì không biết là m thế nà oâ¦
Khi Äó má»i ngưá»i Äá»u ra ngoà i Äó và cầu nguyá»n rất sá»t sắng, mình cảm thấy rất phấn khá»i. Má»i lần Äi qua Äó lại dâng má»t lá»i cầu nguyá»n vì Äó là Äất cá»§a mình mà ngưá»i ta là m như thế. Từ hôm nay trá» Äi, cứ thứ bảy, là mình sẽ ra khu Äó Äá» cầu nguyá»n ngoà i Äó, Có má»t lá thư cá»§a Äức Tá»ng Äã gá»i chung cho tất cả các giáo dân Äá» kêu gá»i má»i ngưá»i cầu nguyá»n Äá» ngưá»i ta trả lại mảnh Äất Äó cho mình, không phải chá» trong muà Giáng Sinh nà y mà liên tục cho Äến khi nà o mình lấy lại mảnh Äất Äó.â
Äá» tìm hiá»u rõ thêm vá» ngôi nhà Toà Khâm Sứ nà y, Phương Anh Äã liên lạc vá»i linh mục Nguyá» n Khắc Quế, ngưá»i Äã lên tiếng kêu gá»i giáo dân tham dá»± thắp nến cầu nguyá»n trong Äêm 18-12 vừa qua. Từ giáo xứ Thạch BÃch, linh mục cho biết:
âNói vá» bằng khoán Äiá»n thá», thá»i tôi là m quản lý, thì Äất cá»§a Nhà Chung, nhà nưá»c mượn mấy chục nÄm nay, má»i khi chúng tôi cấm phòng thì nhạc rock má» sáºp sình, chúng tôi rất là khá»â¦

Chúng tôi xin bá» ÄÆ°á»£c rá»i thì vừa qua, các vá» lại dỡ mái nhà , là m nÆ¡i chưá thuê xe máy, cả nghìn cái xe, mà trong khi Äó, chúng tôi Äang xin lại nhà nưá»c theo pháp lá»nh Äất tôn giáo mà nhà nưá»c mượn thì phải trả lạiâ¦thế mà nhà nưá»c cÅ©ng không trả lại, cÅ©ng không có ý kiến gì, thì chúng tôi chá» còn cách là cầu nguyá»n.
Má»t phần là cá»§a chúng tôi, má»t phần là quáºn Hoà n Kiếm là m kinh tế, bán phá», là m ngân hà ng, trông xe⦠mà chúng tôi thì thiếu nhà . Há»i Äá»ng Giám Mục là cÆ¡ sá» lá»n, không có phòng nà o riêng cá»§a Há»i Äá»ng Giám Mục Viá»t Nam cả. Chúng tôi Äã là m ÄÆ¡n từ 10 nÄm qua, cÅ©ng không giải quyết.
á» Sá» Kiá»n, nÄm ngoái Äã trả lại cho chúng tôi, trưá»ng Lý Äoán, cÅ©ng thuá»c Nhà Chung, khoảng 10 mẫu ta, vừa Äất, vừa ao, vừa nhà â¦Chúng tôi nghÄ© rằng chá» có cách tá»t nhất là cầu nguyá»n thôi, vá»i Æ¡n Chúa, vá»i thiá»n chà cá»§a cÆ¡ quan cao cấp nhà nưá»c thì sá»m giải quyết trả lại cho chúng tôi. Äó là nhu cầu bức thiết nhất.â
Linh mục cÅ©ng cho biết rằng, tuy Äã lên tiếng Äòi lại chá»§ quyá»n cá»§a Giáo Pháºn Hà Ná»i từ hÆ¡n 10 nÄm nay, nhưng thái Äá» cá»§a nhà nưá»c vẫn im lặng. Linh mục Quế nói tiếp:
âCác Giám Mục, Linh Mục và giáo dân vẫn thao thức từ lâu rá»i, có những bức thư cá»§a Äức Há»ng Y từ xưa, Äức Tá»ng cÅ©ng có thư rá»i, dân thì ngưá»i ta bức bách quá, nhưng mà chúng tôi vẫn ngÄn cản, không ÄÆ°á»£c dùng cái gì không Äúng vá»i Tin Mừng, nên khi chúng tôi kêu gá»i thì 100% ngưá»i ta hưá»ng ứng ngay.
Há» cÅ©ng có thư trả lá»i chúng tôi nhưng trả lá»i chung chungâ¦Há» cứ nói là nếu Toà Giám Mục cần, yêu cầu, thì cần phải có cấp trên. Há» cứ Äá» cấp trên, mà thư cá»§a chúng tôi thì Äã gá»i Thá»§ Tưá»ng, gá»i các cÆ¡ quan tá»i cao cả rá»i.
Äây là quáºn Hoà n Kiếm, mục ÄÃch Äá» là m kinh tế. Tuy nhiên, chúng tôi tin tưá»ng và o sắc lá»nh 234, nghá» Äá»nh 69, pháp lá»nh má»i cá»§a nhà nưá»c, chúng tôi khiêm tá»n, nhẫn nại và bao dung, hiá»n hoà như thế thì chắc chắn chúng tôi rất hy vá»ng sá»m giải quyết. Giáng sinh nÄm nay thì chưa, nhưng chúng tôi rất hy vá»ng.â
Hy vá»ng
Các Giám Mục, Linh Mục và giáo dân vẫn thao thức từ lâu rá»i, có những bức thư cá»§a Äức Há»ng Y từ xưa, Äức Tá»ng cÅ©ng có thư rá»i, dân thì ngưá»i ta bức bách quá, nhưng mà chúng tôi vẫn ngÄn cản, không ÄÆ°á»£c dùng cái gì không Äúng vá»i Tin Mừng, nên khi chúng tôi kêu gá»i thì 100% ngưá»i ta hưá»ng ứng ngay.
Và o sáng 20 tháng 12, tại Giáo Pháºn Hà Ná»i, cÅ©ng có 17 tu sÄ© ÄÆ°á»£c truyá»n chức linh mục. Ngay sau khi thánh lá» kết thúc, tất cả má»i ngưá»i tham dá»± cùng vá»i các tân linh mục cÅ©ng kéo ra Toà Khâm Sứ Äá» cầu nguyá»n. SÆ¡ Nguyá» n Thá» Là nh, ká» lại:
âSáng hôm qua, Äoà n rưá»c Äức Mẹ ra, Äặt trưá»c gá»c cây, tất cả các cha và các tân linh mục, ÄÆ°á»£c tặng hoa cÅ©ng dâng lại hết các bó hoa, Äá» trưá»c tượng Äức Mẹ Sầu Bi, trưá»c toà nhà Khâm Sứ. Tá»i hôm qua thì em thấy há» hất hết hoa xuá»ng Äất, sáng nay, thì các chá» bên Dòng Mến Thánh Giá lại sang xếp lên. Hiá»n nay thì cái sân Äấy há» không coi xe nữa.â
Bác Kiều Ngọc Khanh, một giáo dân ở phố Nhà Chung, thì cho hay rằng: "Của mình thì mình phải đòi lại để xử dụng…Rất hy vọng thà nh công, nhà nước sẽ trả. Cái nà y phải lâu dà i mới được, phải kiên trì lâu dà i, tuần nà o cũng ra đấy đọc kinh, chứ còn nhanh thì không được. Bây giờ họ không giữ xe nữa mà khoá cổng hết và o rồi. Chỉ đứng ở ngoà i đường,. Tượng Đức Mẹ họ vất hoa xuống thì giáo dân lại chui và o, bên dưới cổng có khe hở, một người chui lọt, chui và o và nhặt hoa xếp lên."
Thưa quà vá», Äá» rá»ng ÄÆ°á»ng dư luáºn, Phương Anh Äã cá» gắng liên lạc vá»i Ủy Ban Nhân Dân TPHCM và Phòng Quản Lý Xây Dá»±ng Äô Thá» cá»§a Ủy Ban Nhân Dân Quáºn Hoà n Kiếm, Hà Ná»i Äá» há»i thÄm thông tin vá» hai cÆ¡ sá» tôn giáo nà y, nhưng rất tiếc, cả hai nÆ¡i ngưá»i trá»±c Äiá»n thá»ai Äá»u yêu cầu phải gá»i vÄn thư Äến trưá»c rá»i má»i cho là m viá»c sau.
Mong rằng, vá»i pháp lá»nh má»i và chá»§ trương cá»§a nhà nưá»c Viá»t Nam, và trong thá»i kỳ há»i nháºp thế giá»i, niá»m mÆ¡ ưá»c cá»§a tất cả tÃn Äá» Công Giáo thuá»c hai Äá»a pháºn lá»n cá»§a Viá»t Nam sẽ sá»m thà nh hiá»n thá»±c. Phương Anh xin dừng nÆ¡i Äây. Hẹn gặp lại quà vá» và các bạn và o kỳ sau.