Suốt thời gian 72 giờ đồng hồ vừa qua, bất kể đứng hay ngồi ở một góc phố nào trên lãnh thổ Brazil người ta cũng nghe nhắc đến Neymar, anh cầu thủ 22 tuổi bị thương không thể góp mặt với đội tuyển ở trận bán kết và cả chung kết trong trường hợp ông chủ nhà vượt được cửa ải Đức, lấy được vé tranh vô địch.
Sự kiện quan trọng nhất của Brazil?
Trong 3 ngày liên tiếp, đài truyền hình nào cũng chiếu đi chiếu lại cảnh anh nằm lăn lộn giữa sân sau khi bị hậu vệ Juan Camili Zuniga của Colombia đánh quả đầu gối vào giữa lưng ở trận tứ kết, sau đó là hình ảnh những điều anh tâm sự với dân chúng do Liên Đoàn Bóng Đá Brazil thực hiện và phổ biến, đại để cho biết rất buồn khi không thể ra sân cùng đồng đội bảo vệ mầu cờ sắc áo, không thể góp sức đem cúp vô địch về cho quốc gia, kế đến là một danh sách rất dài những người gửi thư thăm hỏi, cầu chúc anh chóng bình phục, dẫn đầu danh sách là Bà Tổng Thống Dilma Rousseff, kế đến là những cầu thủ, lực sĩ, đi kèm với rất nhiều điện thư, tin nhắn của những ca sĩ, tài tử, người mẫu… nổi tiếng thế giới.
"Rõ ràng, đây là sự kiện quan trọng nhất của Brazil mà người nước ngoài không ai hiểu nổi", ông Marco làm việc cho một đài phát thanh Sao Paolo nói với những người bạn mới quen khi ngồi ăn sáng chung tại khách sạn, "quan trọng hơn cả tin tức cách đây 7 năm khi được FIFA trao cho nhiệm vụ tổ chức World Cup, hơn cả những cuộc biểu tình chống chính phủ trước ngày khai mạc, lớn hơn cả chuyện thắng Colombia để giành quyền vào bán kết". Vừa nói, ông chuyên viên về kỹ thuật này đưa ngay thí dụ "người dân nước này xem chuyện thắng Colombia 2-1 không lớn bằng chuyện Neymar phải nghỉ dưỡng thương ít nhất 6 hay 7 tuần lễ", giải thích thêm "ở Brazil, nói đến bóng đá là phải nói tới Neymar, đội tuyển mà không có Neymar thì coi như đã mất đi ít nhất một phần ba hay một nửa".
Ví von đó dường như không quá đáng! Tất cả các ngã đường lớn đều có bảng quảng cáo với hình ảnh của anh, chiếc áo vàng mang số 10 là chiếc áo từ già đến trẻ đều mặc trên người để ủng hộ anh cầu thủ "linh hồn" của đội tuyển, tờ báo nào cũng chạy hình anh ở ngay trang nhất, các nhà báo nghe ngóng từng giây phút một để phổ biến tin tức về anh, anh hay chị ký giả nào được chọn phỏng vấn anh thì xem đó là "hãnh diện nghề nghiệp" lớn hơn cả chuyện được phỏng vấn Tổng Thống… Tên tuổi anh lẫy lừng đến chỗ có rất nhiều cô rất xinh đẹp "tự nhận" đã từng có thời là người yêu của anh, và nghe người địa phương kể lại từng có cô viết trên Facebook câu "chàng Neymar yêu dấu của lòng em ơi, bất cứ khi nào anh muốn có con trai theo bố đi đá banh thì nhớ gọi cho em nhé".
Tại sao Neymar tên thật là Neymar da Silva Santos Junior - trở thành hiện tượng bóng đá của Brazil? Hỏi trăm người sẽ nghe được cả ngàn câu trả lời khác nhau.
"Theo tôi, cứ mỗi lần đá World Cup là mỗi lần đội Brazil có một người hùng, những lần trước là Pele, rồi tới Kaka, Pepe, bây giờ thì tới lượt Neyma", ông tài xế tên Sergio lái chiếc xe buýt ngày ngày chở các nhà báo từ khách sạn đến Trung Tâm Báo Chí FIFA nói. "Tôi nghĩ anh này là thần tượng của giới trẻ thì đúng hơn" vì "anh ta đẹp trai, trẻ tuổi, tóc lại nhuộm màu vàng vàng, tiêu biểu cho một nước Brazil sống động". Vừa cười, ông Sergio bảo tiếp, "nhưng phải phục là anh ta có tài, 52 lần đá thủng lưới đối thủ, do đó ai ai cũng hy vọng anh ta là người đưa Brazil đến vinh quang".
"Tôi nghĩ khác", một ông tên Julio đến từ Rio góp chuyện. "Neymar là biểu tượng vì chính bản thân anh là dấu hiệu của vươn lên, điều mà người dân Brazil nào cũng trông chờ". Anh cầu thủ trẻ tuổi này "vươn lên" từ sân nhà để trở thành cầu thủ gốc Brazil đắt giá nhất khi được gọi về trình diện câu lạc bộ nhà nghề Barcelona. "Các bạn phải biết đưa trẻ Brazil nào cũng ước mơ trở thành cầu thủ, đo đó, hiện tượng Neymar chính là ước mơ của thành phần trẻ của đất nước tôi, có thể nói là đứa bé nào tối đi ngủ cũng đều mơ sẽ trở thành Neymar thứ nhì, đem khả năng 'Made in Brazil' đi tung hoành ở sân Châu Âu, nơi tụ hội của những thiên tài bóng đá thế giới". Đi xa hơn nữa, ông bạn Julio bảo thêm, "ở một quốc gia mà đá banh được ví như tôn giáo thì thế hệ kế thừa là điều rất cần thiết. Từ thời 1930, chúng tôi đã có những cầu thủ thay đổi khuôn mặt của làng bóng tròn thế giới, biến môn thể thao xuất phát từ Châu Âu trở thành môn thể thao tiêu biểu cho Nam Mỹ. Từ thế hệ này đến thế hệ khác, chúng tôi luôn luôn có những cầu thủ mà cả thế giới đều phải biết đến và bây giờ là thế hệ của Neymar", chàng thanh niên trẻ tuổi, tài ba, năm mới 19 tuổi đã đoạt giải Cầu Thủ Xuất Sắc Nhất Nam Mỹ và nằm trong danh sách 10 cầu thủ xuất sắc nhất thế giới do FIFA tuyển chọn để tranh giải Quả Banh Vàng 2011.
Huyền thoại cá nhân
Nếu những lý do vừa nói chưa đủ thuyết phục, có thêm một lý do nữa - do một ông cũng tên Neymar đưa ra - để giải thích tại sao "thần tượng Neymar được tôn thờ": lý do xã hội, anh cầu thủ tài giỏi này là người thuộc tập thể da ngăm đen nghèo khó chứ không phải thuộc tầng lớp Brazil da trắng giầu sang. "Tập thể này thích chuyện huyền thoại cá nhân, chuyện của Neymar rơi đúng vào những điều dân dã muốn nghe", như nhà nghèo, biết phấn đấu, gom góp tiền kiếm được để mua căn nhà đầu tiên tặng cha mẹ, sau đó trở thành giàu sang - đang đứng hạng 13 trong danh sách những cầu thủ kiếm được nhiều tiền nhất thế giới - và có bạn gái xinh đẹp (anh và cô tài tử xinh đẹp Bruna Marquezine mới chia tay nhau hồi tháng Hai đầu năm nay, nhưng theo những tờ báo lá cải của Brazil thì hồi tháng Sáu vừa rồi "hai người lại hôn nhau thắm thiết" khi cô tài tử mới 18 tuổi này đứng đón anh ngay tại sân tập).
Cũng phải nói rằng bên cạnh những người ủng hộ hay tôn vinh anh là thần tượng, có lẽ số người không ưa Neymar chẳng phải là ít. "Người ta hay nói quá về Neymar, gọi anh ta là anh hùng, trong khi anh ta đã làm được gì cho xứ sở Brazil đâu", cô sinh viên Adrienne nói trong lúc cùng gia đình xếp hàng chờ qua cổng an ninh để vào sân vận động Salvador. Ông anh của cô phụ họa theo "anh ta (Neymar) là người ích kỷ, xem trời bằng vung, hay cáu kỉnh, thường chơi xấu chứ không phải là cầu thủ có tinh thần thượng võ (fair play) như những anh hùng bóng đá khác của Brazil". Một người đứng gần đó kể lại chuyện lúc mới 18 tuổi đang đá cho câu lạc bộ Santos, "anh ta đã chửi ông huấn luyện viên trước mặt các cầu thủ khác chỉ vì ông ta không xếp anh trong danh sách những cầu thủ đá phạt đền". Chuyện không chấm dứt ở đó: ông huấn luyện viên –tên Dorival Junior- "yêu cầu ban quản trị sa thải Neymar, nhưng cuối cùng ông ta lại bị đuổi việc vì họ sợ mất đi một thiên tài". Từ đó, "anh ta càng lớn lối vì biết không ai có thể đụng đến mình".
Bất kể thích hay không thích Neymar, tôn thờ hay chê bai anh cầu thủ rất trẻ đi hàng tiền đạo, người dân Brazil đều hiểu sự vắng mặt của anh ở trận gặp Đức là một trở ngại lớn cho ước mơ đoạt cúp vô địch World Cup lần thứ 6 mà họ theo đuổi trong hơn 3 tuần lễ vừa qua. "Ba trận vòng bảng đội tuyển ghi cả thảy 7 bàn, 2 trận sau này chỉ ghi được có 3 bàn, không có Neymar thì lấy ai ghi bàn thắng cho chúng tôi", ông Marco vừa nói vừa vò đầu tỏ vẻ chán nản khi nghĩ về trận bán kết gặp Đức vào chiều thứ Ba, mùng 8 tháng 7 năm 2014 trên sân Estadio Mineirao ở Belo Horizonte. Tin từ Liên Đoàn Bóng Đá Brazil cho biết ông huấn luyện viên Luis Filipe Scholari muốn anh có mặt trong sân nhưng anh từ chối, xin được ở nhà dưỡng thương "vì bác sĩ đề nghị trong lúc này không nên di chuyển nhiều".
Trong cuộc họp báo hôm thứ Hai, ông Scolari cũng nhắc đến Neymar, cho biết "anh ta đã làm tròn trách nhiệm với đội tuyển" phần còn lại "là trách nhiệm của chúng tôi", của 22 cầu thủ còn lại. Ông không nói gì đến chuyện sẽ chọn ai trám vào chỗ của Neymar, nhưng một trong những cầu thủ được giới truyền thông Brazil nói tới trong 2 ngày qua là anh Willian cho biết "trám vào chỗ của một cầu thủ tài ba như Neymar không phải là điều dễ làm".
Không có Neymar, chắc chắn ông huấn luyện viên Scolari của đội tuyển Brazil phải thay đổi chiến thuật. Chưa rõ điều đó sẽ được ông thực hiện như thế nào, nhưng theo lời ông nói, “tất cả các cầu thủ đều biết trận bán kết là trận banh của quốc gia, chúng tôi sẽ tranh tài không chỉ cho Brazil mà còn cho Neymar”. Ông tự tin dù vắng Neymar “nhưng chúng tôi sẽ vượt qua được khó khăn để đi tiếp vào chung kết”, nói thêm “ngày từ lúc đầu chúng tôi đã nhìn thấy sẽ gặp Đức ở bán kết. Tất cả các cầu thủ đều biết điều đó, biết phải thắng Đức để vào chung kết”.