Vào ngày 30/5, Tổng Bí thư Chủ Tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành chỉ thị của Bộ Chính trị về việc chuẩn bị cho đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biển toàn quốc lần thứ XIII, trong đó có bài viết về việc chuẩn bị và tổ chức công tác cán bộ tốt hơn, đảm bảo sự thành công của đại hội.
Ông Nguyễn Phú Trọng chỉ ra những nhiệm vụ và yêu cầu không để lọt vào cấp ủy khóa mới những người có tham vọng quyền lực, chạy chức chạy quyền, làm việc kém hiệu quả… và đặc biệt là bản thân hoặc vợ, chồng, con có lối sống thiếu gương mẫu đạo đức, lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính.
Dư luận xã hội quan tâm đặc vấn đề rằng, với việc phanh phui lối sống xa hoa, thiếu gương mẫu đạo đức của nhiều cán bộ trong thời gian gần đây thì liệu rằng chỉ thị của Chủ Tịch nước có mang lại hiểu quả ra sao.
Từ Berlin, Đức, Blogger Người Buôn Gió, người thường có nhiều bài bình luận về chính trị Việt Nam, nói với chúng tôi rằng, hiện nay đến 99% Đảng viên Việt Nam có lối sống thiếu gương mẫu về đạo đức ở nhiều lĩnh vực khác nhau do đó việc đưa ra chỉ thị như vậy cũng chỉ gây sức ép hoặc đe dọa các cán bộ.
“Việc này cứ trước khi bắt đầu vào một kỳ trung ương xét các đợt nhân sự thì người ta cứ mang cái này ra để mà đe dọa các đồng chí của họ. Tất cả các đồng chí đa phần là vi phạm vào lối sống này cả nên nếu ông thích ai hay ghét ai thì cứ đem cái này ra và ghép vào tội, đây là cách đe dọa khủng bố nhau. Chứ không phải do ông Trọng thấy Đảng viên tha hóa rồi làm như thế để các Đảng viên trở nên trong sạch đâu, chỉ là chiêu bài mang ra gây sức ép.”
Ngoài ra, Blogger Người Buôn Gió còn cho hay với tình hình sức khỏe của ông Trọng như hiện nay, sợ rằng sẽ có áp lực từ nhiều phía đòi hỏi ông phải từ chức trong đợt đại hội này, do đó sử dụng biện pháp này nhằm đối phó với cán bộ Đảng viên nào có ý kiến.
Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang ghi nhận việc đốt lò của ông Trọng trong thời gian qua đã đưa nhiều cán bộ có lối sống thiếu gương mẫu ra xử lý kỷ luật, tuy nhiên con số đó không là bao so với tổng thể vi phạm.
“Tỷ lệ phát hiện xử lý rất là ít không đáng kể và chính vì chuyện nhiều năm qua việc cán bộ tha hóa rất phổ biến, nhiều nhà báo đưa ra và nhiều tranh luận tại nghị trường. Khu vực miền Bắc các cán bộ đua nhau xây biệt thự nhưng họ có biết xấu hổ gì đâu, còn ai biết sợ thì họ làm kín đáo một chút, mọi người ai cũng biết lương của họ là bao, cỡ chủ tịch nước thì cũng chỉ 15-17 triệu mà chi dùng vật giá bây giờ đắt đỏ, con cái đi học, bố mẹ già ốm thì có thấm tháp vào đâu thì làm sao có biệt thự, họ phô trương như thế họ chả sợ gì cả nên việc hô hào như vậy chỉ mang tính tượng trưng thôi.”
Từ năm 2017 đến nay nhiều biệt phủ của quan chức cán bộ bị báo chí phanh phui như Biệt phủ Yên Bái của Giám đốc sở Tài nguyên và Môi trường ông Phạm Sỹ Quý hay biệt phủ song sinh của ông Nguyễn Đức Vượng bí thư huyện Duy Tiên, Hà Nam và biệt phủ bằng gỗ của ông Khổng Trung chi cục trưởng chi cục kiểm lâm Quảng Trị cùng nhiều địa phương khác.
Trong thời gian gần đây, nhiều vụ việc liên quan đến cán bộ quan chức cấp cao có lối sống thiếu gương mẫu cũng được báo chí phanh phui. Ví dụ điển hình là vụ việc vợ Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh được xe công ra tận sân bay đón, gây ảnh hưởng đến những hành khách khác. Sự việc đã khiến Bộ trưởng Trần Tuấn Anh phải viết thư công khai xin lỗi.
Mới đây là việc ông Nguyễn Bá Cảnh, Thành ủy viên, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Dân vận Thành ủy Đà Nẵng bị thi hành kỷ luật cách tất cả chức vụ trong Đảng với lý do được đưa ra vì ông Cảnh vi phạm phẩm chất đạo đức, lối sống, vi phạm luật hôn nhân và gia đình. Các thông tin không chính thức trên mạng xã hội cho biết ông Cảnh sống với một phụ nữ khác trong khi đã có vợ. Ông Cảnh là con cố Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh.
Gần đây nhất là vụ việc thứ trường Tài chính Huỳnh Quang Hải bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương kỷ luật cảnh cáo vì vi phạm đạo đức lối sống. Ông Hải mới cưới vợ là một ca sĩ, người từng đoạt giải hoa hậu quý bà. Các hình ảnh về cuộc sống và đám cưới của ông Hải trên mạng facebook và báo chí cho thấy dường như ông và vợ mới có một cuộc sống khá giả, sung sướng.
Trong khi đó, những chỉ thị của Đảng thường yêu cầu người đảng viên phải sống gương mẫu, không để vợ con lợi dụng để gây ảnh hưởng. Hình ảnh thường thấy của các đảng viên cộng sản phải là giản dị.
Nhà báo Nguyễn An Dân từ thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, chỉ thị này kỳ đại hội nào cũng nêu ra nhưng các vị ấy có bị xử lý hay không đó mới là vấn đề dư luận quan tâm.
“Công tác cán bộ nó được chú trọng từ lâu rồi, tại kỳ đại hội nào Đảng cũng yêu cầu làm nghiêm nhưng mà cũng lòi ra nhiều ông bê bối, vấn đề đặc ra là nếu bị danh sách được trình lên rồi nhân dân hay cơ quan tổ chức phát hiện có bê bối thì có được thay đổi hay không? Đó là vấn đề dư luận đang đặc câu hỏi chứ còn chuyện chống cái này cái kia thì cũng chỉ là chống trên giấy nhiều rồi.
Anh Lã Việt Dũng một nhà hoạt động xã hội và là thành viên nhóm No-U từ Hà Nội cho rằng, việc xử lý cán bộ này kia thiếu lối sống gương mẫu cũng chỉ nhằm mục đích phe cánh mà thôi.
“Mình thì nghĩa nó là phe cánh bởi vì cán bộ mà có đời sống thiếu gương mẫu nó rất là đại trà và khái niệm nó rất là trừu tượng, thế nào là thiếu gương mẫu, ví dụ như vụ một bộ trưởng có vợ là ca sĩ thì suy cho cùng ông chả có gì là thiếu gương mẫu cả nhưng chỉ vì vợ thích khoe, thích chụp hình cùng chồng mà ông đó chả có lỗi gì cả nhưng vẫn bị xử lý, thì đây không phải vấn đề là người ta thiếu gương mẫu hay không mà cái công cụ khái niệm gương mẫu đó được nhắm vào ai mà thôi.”
Đồng ý với điều này, blogger Người Buôn Gió khẳng định đây cũng chỉ là chiêu bài nhằm hạ bệ lẫn nhau. Anh chia sẻ.
“Việc này chỉ mang tính chất là hạ bệ nhau thôi, việc con ông Thanh bị xử thì do Bố đã về rồi nên mới bị xử lý chứ còn bao nhiêu người có bị xử lý đâu như bí thư Thanh Hóa đưa bồ nhí lên rồi thăng chức các kiểu nhưng đến giờ vẫn có bị kỷ luật gì đâu, rồi việc ông Huỳnh Đức Thơ ở Đà Nẵng có vợ bé con riêng rành rành hình ảnh ra mà vẫn có bị xử lý đâu. Điều này nó chỉ là hình thức đưa ra để kỷ luật, chiêu bài để hạ nhau thôi.”
Nhà báo Võ Văn Tạo khẳng định những chỉ thị như vừa nêu nếu thật sự quyết tâm đến cùng nó cần một thời gian khá dài và để không lọt được ai như ông Trọng mong muốn thì đều đó hoàn toàn không bao giờ làm được.