Đề xuất dịch vụ casino và vui chơi có thưởng
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE), Giáo sư Nguyễn Mại, qua cuộc trao đổi với Báo mạng Lao Động vào ngày 18/5, cho biết VAFIE đưa ra đề xuất về việc phát triển casino và vui chơi có thưởng với Chính phủ là do hiệu quả kinh tế, xã hội của lĩnh vực này chưa tương xứng với lợi thế và tiềm năng đã được tạo ra.
Giáo sư Nguyễn Mại nhấn mạnh rằng Việt Nam luôn được nhà đầu tư coi là mảnh đất có tiềm năng để kinh doanh casino với dân số gần 100 triệu người và thu nhập ngày càng gia tăng.
Chủ tịch VAFIE còn dẫn thống kê của một chủ đầu tư casino cho thấy người Việt Nam hàng năm chi ra xấp xỉ 3 tỷ USD mua xổ số, 1 tỷ USD nạp thẻ chơi game và mang ra nước ngoài cờ bạc khoảng 1 tỷ USD. Bên cạnh đó, trong số hàng chục triệu du khách đến Việt Nam du lịch thì có rất nhiều khách hàng tham gia vui chơi giải trí tại các casino.
Chủ tịch VAFIE cho biết hiện Việt Nam có hoạt động casino, vui chơi có thưởng ở 43 khách sạn lớn nhỏ và các khu nghỉ dưỡng có casino. Và, kể từ khi Việt Nam ban hành Nghị định về kinh doanh casino cho đến nay thì quy mô thị trường đã tăng gấp 2 lần.
Nghị định 03/2017/NĐ-CP, ban hành hồi đầu năm 2017 quy định về các hoạt động kinh doanh casino và quản lý các hoạt động này trên lãnh thổ Việt Nam. Nghị định cũng đề ra thực hiện thí điểm 3 năm cho phép người mang quốc tích Việt Nam có thu nhập thường xuyên 10 triệu đồng/tháng trở lên được đánh bạc ở các casino. Trước đó, Việt Nam được nói là có 6 casino và quy định chỉ người nước ngoài mới được phép vào chơi.
Ý kiến của chuyên gia
Trong thời gian dự thảo Nghị định về kinh doanh casino được trình Quốc hội thảo luận và xem xét thông qua, Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành từng khẳng định các kiến nghị về phát triển kinh tế thông qua những dự án đầu tư casino là rất chủ quan. Ông Bùi Kiến Thành nhấn mạnh:
“Đất nước VN bây giờ không phải là tổ chức cho đánh bạc, mà phải xem xét tổ chức hoạt động kinh tế, sản xuất kinh doanh như thế nào thì mới là vấn đề. Việc đưa ra những dự án như thế trong lúc này theo tôi thấy không hợp thời, không hợp lý trong hoàn cảnh kinh tế của Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn. Cho nên cần phải quan tâm vào phát triển kinh tế một cách lành mạnh chứ không phải đưa vấn đề đánh bạc ra để đầu độc nhân dân”.
<i>Cờ bạc có thể đem lại phần nào lợi nhuận cho nền kinh tế như qua việc thu thuế và những khu vui chơi như thế có thể tác động tích cực đến nền kinh tế địa phương, chẳng hạn như ở Phú Quốc hay trong tương lai sẽ có ở những địa điểm khác. Dĩ nhiên là có lợi về mặt kinh tế. Thế nhưng trên phương diện về xã hội thì việc cho phép tổ chức những sòng bài đó không bao giờ đáng khuyến khích cả<br/>-Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu</i>
Báo mạng Zing.vn, hồi trung tuần tháng 2/2020 loan tin phần lớn các casino tại Việt Nam bị thua lỗ, một số ít có lợi nhuận do sòng bài mang lại nhưng kết quả kinh doanh của chủ sở hữu bị thua lỗ.
Một trường hợp được Zing.vn trưng dẫn là casino Corona Phú Quốc, đây là casino đầu tiên thí điểm cho người Việt vào chơi, có mức lãi gộp sau nửa năm 2019 trong mảng casino là 307 tỷ; tuy nhiên lợi nhuận tổng hợp của công ty này bị âm hơn 870 tỷ sau thuế.
Báo mạng Lao Động, vào hạ tuần tháng 5/2020, dẫn lời phản ánh của các nhà đầu tư casino rằng thuế tiêu thụ đặc biệt hiện nay khá cao, khiến cho khoản nộp ngân sách lớn; đồng thời số lượng khách đến chơi không như mong đợi nên nhà đầu tư casino ở Việt Nam gặp khó khăn.
Trong văn bản đề xuất về phát triển casino và vui chơi có thưởng gửi lên Chính phủ, VAFIE cho rằng có thể thành lập Hội đồng quốc gia về hoạt động vui chơi để tư vấn cho Thủ tướng Chính phủ trong vấn đề phát triển casino, vui chơi có thưởng. VAFIE coi đề xuất này như là một giải pháp giúp cho phát triển du lịch và phục hồi kinh tế bởi tác động của COVID-19.
Đài RFA nêu câu hỏi với Tiến sĩ Kinh tế-Tài chính độc lập Nguyễn Trí Hiếu rằng liệu đề xuất này của VAFIE là phù hợp? Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu xác quyết rằng sẽ không có hiệu quả.
“Trả lời là không. Tôi không nhìn thấy tác động về mặt kinh tế nhiều và có lợi đến mức bù trừ cho những thiệt hại và rủi ro về mặt xã hội. Vấn đề về cờ bạc thì không thể dùng cách ‘dĩ độc trị độc’ như thế được. Lập luận rằng tệ nạn cờ bạc sẽ giảm đi nếu tổ chức đánh bạc ngay trong đất nước Việt Nam. Việc những người qua Campuchia đánh bạc và bây giờ dù có sòng bạc ngay tại Sài Gòn thì chắc chắn vẫn có người tiếp tục qua Campuchia đánh bạc thôi. Phương thức ‘dĩ độc trị độc’ đó không phải là điều tốt.”
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho biết thêm ông luôn có quan điểm không ủng hộ kinh doanh casino tại Việt Nam, với lý giải:
“Cờ bạc có thể đem lại phần nào lợi nhuận cho nền kinh tế như qua việc thu thuế và những khu vui chơi như thế có thể tác động tích cực đến nền kinh tế địa phương, chẳng hạn như ở Phú Quốc hay trong tương lai sẽ có ở những địa điểm khác. Dĩ nhiên là có lợi về mặt kinh tế. Thế nhưng trên phương diện về xã hội thì việc cho phép tổ chức những sòng bài đó không bao giờ đáng khuyến khích cả.”
Theo ghi nhận cá nhân, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nói rằng các sòng bài luôn luôn được hưởng lợi và người chơi thì không bao giờ thắng. Do đó, dẫn đến tác động không những cá nhân và gia đình của những người chơi bạc mà còn gây nhiều hệ lụy đến toàn xã hội, như trộm cắp, cho vay nặng lãi, cờ bạc biến tướng…
Thực tiễn và Hệ lụy
Đài RFA ghi nhận nhận định của Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu có thể phần nào chứng minh cho thực trạng cờ bạc của dân chúng tại Việt Nam.
Một người không muốn nêu tên, thường xuyên chơi bạc tại các casino ở Campuchia lẫn casino tại Phú Quốc, vào tối hôm 21/5 kể với RFA về việc ông phải vay tiền đánh bạc ra sao:
“Nếu như vay 50 triệu và họ hỏi gia đình có khả năng trả thì họ đưa và nói nếu đánh ăn cho họ 3-10 triệu. Còn đánh thua thì kêu người nhà đem số tiền 50-60 triệu để chuộc. Họ ra giá như vậy và nếu thua thì người nhà phải trả tiền trong ngày đó. Qua ngày sau thì họ tính khác.”
<i>Đất nước VN bây giờ không phải là tổ chức cho đánh bạc, mà phải xem xét tổ chức hoạt động kinh tế, sản xuất kinh doanh như thế nào thì mới là vấn đề. Việc đưa ra những dự án như thế trong lúc này theo tôi thấy không hợp thời, không hợp lý trong hoàn cảnh kinh tế của Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn. Cho nên cần phải quan tâm vào phát triển kinh tế một cách lành mạnh chứ không phải đưa vấn đề đánh bạc ra để đầu độc nhân dân<br/>-Chuyên gia Kinh tế Bùi Kiến Thành</i>
Một người trong giới cho vay tín dụng đen, từng cho những người chơi bạc vay tiền nói với chúng tôi:
“Ví dụ như tôi cho chị vay 10 triệu trong 50 ngày chẳng hạn, thì tôi chỉ đưa cho chị 8 triệu thôi. Và mỗi một ngày chị đóng 200 nghìn thì 50 ngày sẽ đủ số tiền vay 10 triệu.”
Thanh niên ẩn danh này cho biết đa số những người vay tiền cờ bạc là ở Sài Gòn.
Đài RFA cũng liên lạc với một vài gia đình có người thân đam mê “đỏ đen”. Họ chia sẻ rằng hoàn cảnh thật là bi đát vì bị rơi vào tình trạng sống dở chết dở do phải trả tiền vay lãi nặng cho người thân. Họ còn nói thêm rằng dù cờ bạc được hợp pháp hay không thì vẫn không thay đổi được thực tế.
Tiến sĩ Xã hội học Trịnh Hòa Bình từng lên tiếng với RFA rằng bối cảnh xã hội Việt Nam không khác các quốc gia, các dân tộc ở khu vực khác là bao nhiêu về các tệ nạn cờ bạc, mãi dâm…Vì thế, quá trình hội nhập là khôn cưỡng. Tuy nhiên, Tiến sĩ Trịnh Hòa Bình đánh giá Việt Nam không đủ năng lực quản lý để thích ứng với tình hình.