Dịch COVID-19 ở Việt Nam: Đợt bùng phát thứ nhì
Liên tiếp từ những ngày cuối tháng 7 đến đầu tháng 8, truyền thông quốc nội loan tải thông tin cập nhật liên tục về các ca nhiễm COVID-19 tại Việt Nam.
Sau gần 100 ngày không phát hiện ca nhiễm SARS-CoV-2 mới nào trong cộng đồng, từ ngày 25/7 đến ngày 3/8, đã có 195 trường hợp được ghi nhận tại 9 tỉnh và thành phố.
Song song thông tin về đợt dịch COVID-19 bùng phát trở lại, báo giới cũng loan tin về tình trạng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, làm dấy lên sự lo ngại rằng có thể những người Trung Quốc là nguyên nhân dẫn đến sự xâm nhập và lây lan của dịch bệnh.
Đài RFA liên lạc với nhà báo tự do Võ Văn Tạo ở Nha Trang. Theo ghi nhận của nhà báo Võ Văn Tạo thì trong đợt đại dịch bùng phát ngay sau Tết Nguyên đán và kéo dài suốt 3 tháng liền, thành phố du lịch Nha Trang được đánh giá kiểm soát dịch bệnh đạt hiệu quả cao, chỉ có 1 trường hợp bị lây nhiễm duy nhất mặc dù thành phố này từng có rất đông du khách Trung Quốc và những người làm ăn kinh doanh đến từ Hoa Lục.
Trong đợt dịch trở lại hơn 1 tuần vừa qua, nhà báo Võ văn Tạo cho hay:
<i>Người dân nói thật thì họ cùng làm với Chính phủ và chính quyền địa phương để đẩy lùi dịch bệnh. Còn chuyện đổ lỗi hay không đổ lỗi cho Chính phủ thì hiện tại người ta không bàn tới. Người ta cho rằng tập trung vào đầy lùi dịch bệnh trước đã, tự cứu đã chứ không phiền trách gì hết. Còn sau này có phiền trách hay không thì hạ hồi phân giải<br/>-Ông Hoàng Lê Thanh</i>
“Thỉnh thoảng báo chí cũng có nói đến chuyện người Trung Quốc ở Nha Trang. Nhưng chính quyền và công an lại nói công bố đấy là những người Trung Quốc đã ở Nha Trang từ trước tháng 1, là thời điểm lúc ấy chưa có dịch bệnh. Chuyện người Trung Quốc ở lại cũng có, mà mới sang cũng có. Từ đầu tháng 7 đến giờ thì khách du lịch nội địa bắt đầu dập dìu trở lại. Họ sốt ruột muốn đi qua là để nối lại các công việc làm ăn trước đó. Có thể như thế. Tuy nhiên, câc biện pháp ngăn chặn của Việt Nam thì chính quyền quyền địa phương bị kém, không nhạy bén gì lắm đâu.”
Nhà báo Võ Văn Tạo nhấn mạnh rằng dân chúng ở thành phố du lịch biển Nha Trang, nhìn chung là cũng bình thản, không lo lắng nhiều, theo cách nói nôm na là “chưa thấy quan tài, chưa đổ lệ”.
Trong khi đó, tại Đà Nẵng, được xem như là tâm dịch trong đợt dịch bệnh COVID-19 trở lại, với 15 trường hợp bị nhiễm mới được công bố, nâng tổng số ca COVID-19 tại thành phố biển này đến ngày thứ Hai, 3/8 là 140.
Ông Hoàng Lê Thanh, một cư dân Đà Nẵng lên tiếng với RFA vào tối hôm 3/8:
“Người dân Đà Nẵng đều lo sợ hết. Theo tôi thấy thì hiện tại người dân Đà Nẵng rất bình tĩnh, hết sức thận trọng và họ cũng tự mình cứu lấy bản thân và gia đình. Số người không có việc làm và có việc làm nhưng bị thất nghiệp, tức là người bị đói rất nhiều. Nhưng họ cảm thấy tự họ phải tìm mọi cách tự bảo vệ chứ cũng không ai trông chờ vào Nhà nước hết.”
Ông Thanh chia sẻ thêm, bản thân ông và không ít người dân ở Đà Nẵng rất lo ngại về thông tin ngày càng nhiều người Trung Quốc bị phát hiện nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Mặc dù vậy, ông Thanh nói rằng tinh thần của người dân Đà Nẵng quê hương của ông tập trung vào việc phòng, chống dịch bệnh hơn là quy trách nhiệm thuộc về ai hay cơ quan nào không kiểm soát chặt chẽ việc người Trung Quốc nhập cảnh và không loại trừ khả năng lây nhiễm cho người Việt Nam.
“Người dân nói thật thì họ cùng làm với Chính phủ và chính quyền địa phương để đẩy lùi dịch bệnh. Còn chuyện đổ lỗi hay không đổ lỗi cho Chính phủ thì hiện tại người ta không bàn tới. Người ta cho rằng tập trung vào đầy lùi dịch bệnh trước đã, tự cứu đã chứ không phiền trách gì hết. Còn sau này có phiền trách hay không thì hạ hồi phân giải.”
Trách nhiệm thuộc về ai?
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một chuyên gia nghiên cứu độc lập, cho biết suốt thời gian xảy ra dịch bệnh COVID-19, ông trú ngụ ở thủ đô Hà Nội.
Theo ghi nhận của tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, người dân Hà Nội không quá lo lắng trước thông tin dịch bệnh bùng phát trở lại mấy ngày vừa qua, và trên diện rộng khắp Việt Nam thì đó cũng là mẫu số chung.
Tuy nhiên, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp đồng quan điểm với Chính phủ Hà Nội là đặt trọng tâm vào việc chống dịch COVID-19:
“Chống dịch bệnh là quan trọng nhất. Bây giờ dịch bùng phát nhiều quá, mà không chữa được thì tất cả những chuyện khác đều vô ích hết. Cho đến nay mà nói thì công tác chống dịch cũng đang tích cực. Nhưng thật ra cũng chưa thể hiểu hết được mức độ như thế nào và bản chất của vấn đề là đang ở đâu. Lây nhiễm từ cộng đồng hay lây nhiễm từ nước ngoài vào? Nếu lây nhiễm do từ nước ngoài thì đến giờ vẫn chưa tìm được người bị nhiễm đầu tiên nên sẽ khó khăn hơn. Thứ hai nữa, người ta chủng virus này là một loại chủng đặc biệt thì không biết nó nguy hiểm đến đâu. Bây giờ có một số người bị nhiễm nhưng không có triệu chứng. Như vậy thì rủi ro lây nhiễm bị tăng lên nhanh hơn.”
Tại phiên hợp thường kỳ tháng 7/2020 của Chính phủ, diễn ra trong ngày 3/8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định việc thực hiện mục tiêu kép chống dịch bệnh và tăng trưởng kinh tế ngày càng nặng nề khi làn sóng thứ hai của dịch COVID-19 đã ào tới 9 tỉnh và thành phố.
Mức độ dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2020 được thảo luận phải điều chỉnh theo 3 kịch bản tương ứng lần lượt 3%, 4% và 1,5%.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nêu lên quan điểm của ông đối với thông tin vừa nêu:
<i>Tạo việc làm ra thì phải tăng cường xuất khẩu. và, Việt Nam có cái gì thì phải xuất được cho bằng hết. Gạo là một. Các loại thực phẩm là hai. Thứ ba là hàng may mặc. Thư tư là các mặt hàng điện tử do các công ty của Hàn Quốc đầu tư sản xuất. Thứ năm là các mặt hàng về khoán sản. nếu được thì xuất đi. Thứ sáu là dầu và khí. Đào lên được thì phải bán, mặc dù bây giờ bán với giá rẻ. Nếu không gia tăng xuất khẩu, không có thu nhập thì cũng là chết. Hai việc này được nói đến theo góc độ vừa là kinh tế học, vừa là quản lý kinh tế và kinh tế chính trị<br/>-Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp</i>
"Ngoài chống dịch ra và tập trung vào kinh tế thì chỉ có hai mục tiêu, chứ không phải là việc thứ ba. Thế thì ông Thủ tướng Chính phủ lại nói đến việc thứ ba trước mà việc đó là không cơ bản. Chính phủ bảo phải tăng trưởng thì tăng trưởng chẳng là cái gì hết. Tăng trưởng thì đem lại thành tích cho Chính phủ nhưng Chính phủ bị mất hết thành tích và tín nhiệm của người dân, nếu như người dân không có ăn, không có việc làm và không xuất khẩu được. Như vậy thì tăng trưởng là vô ích. Chỉ nhìn đơn giản sang Trung Quốc và các nước, mấy tháng bị ảnh hưởng của dịch bệnh thì người ta không bao giờ nói đến tăng trưởng kinh tế nữa, mà người ta chỉ nói đến làm sao tạo công ăn việc làm và xuất khẩu thôi. Chứ bây giờ Việt Nam nói như vậy là nói ngược, không biết phải quấy như thế nào nữa."
Đài RFA cũng được dịp trao đổi với một số các doanh nghiệp tại Việt Nam. Họ cho biết đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc xoay vòng đồng vốn, và trong khẳ năng thanh khoản. Nhất là trong việc trả lương cho công nhân cũng như duy trì công việc làm cho họ do tác động của dịch bệnh COVID-19. Nếu như đợt dịch thứ hai bùng phát và kéo dài thêm một vài tháng nữa thì sự cầm chừng của doanh nghiệp sẽ không thể kham nỗi được nữa.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cho rằng Chính phủ Việt Nam phải tạo ra việc làm và đẩy mạnh xuất khẩu là việc thiết thực cần làm:
“Tạo việc làm ra thì phải tăng cường xuất khẩu. Và, Việt Nam có cái gì thì phải xuất được cho bằng hết. Gạo là một. Các loại thực phẩm là hai. Thứ ba là hàng may mặc. Thư tư là các mặt hàng điện tử do các công ty của Hàn Quốc đầu tư sản xuất. Thứ năm là các mặt hàng về khoán sản. Nếu được thì xuất đi. Thứ sáu là dầu và khí. Đào lên được thì phải bán, mặc dù bây giờ bán với giá rẻ. Nếu không gia tăng xuất khẩu, không có thu nhập thì cũng là chết. Hai việc này được nói đến theo góc độ vừa là kinh tế học, vừa là quản lý kinh tế và kinh tế chính trị.”
Khi đề cập đến tuyên bố của người đứng đầu Chính phủ Việt Nam rằng “để dịch COVID-19 quay lại là có lỗi với Tổ quốc, với nhân dân”, những cá nhân và chủ doanh nghiệp hầu như bày tỏ cùng quan điểm rằng họ tuân thủ theo các yêu cầu của Chính phủ và Nhà nước Việt Nam trong hoàn cảnh khó khăn do dịch bệnh và họ cũng không cần thiết giới lãnh đạo phải chịu trách nhiệm vì những điều họ đã nói. Người dân Việt Nam trông chờ vào Chính phủ và Nhà nước hỗ trợ, tạo điều kiện cho họ vượt qua cơn khốn khó bằng hành động cụ thể, vì bổn phận của mỗi người dân là họ đã làm trọn rồi.