Phương Anh, phóng viên đài RFA
Chẳng biết vào thời gian nào, ngày lễ Valentine, hay còn gọi là ngày Lễ Tình Yêu, đã du nhập vào Việt Nam. Song giờ đây, ngày này đã thực sự trở thành ngày lễ hội của không ít người trong cả nước. Các dịch vụ buôn bán cũng nhảy vào kinh doanh ngày lễ Tình Yêu…Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến cho rằng, đó chỉ là chuyện bắt chước của phương Tây. Nhân ngày lễ Valentine đến, Phương Anh xin mời quí vị nghe ý kiến của một số người thuộc các thành phần khác nhau về ngày lễ này.
Theo truyền thuyết, ngày lễ Tình Yêu được bắt nguồn từ ngày kỷ niệm thánh Valentine, một thầy tu đã chống lại lệnh của hoàng đế La Mã Claudius. Dưới thời hoàng đế Claudius trị vì, nhiều thanh niên không chịu gia nhập quân đội. Cho rằng nguyên nhân chính là họ không muốn rời xa gia đình, nên vị vua này đã ra lệnh cấm tất cả các đôi tình nhân không được phép kết hôn.
Thế nhưng, thầy tu Valentine đã chống lại lệnh. Thế là ông bị tống giam và tử hình vào đúng ngày 14 tháng 2, khoảng năm 270 trước công nguyên. Đối với các nước phương Tây, thì ngày này đã quá quen thuộc và trở thành thông lệ cho tất cả mọi người, già trẻ lớn bé, không phân biệt một ai…đều chuẩn bị một “cái gì đó” cho những ai mình yêu thích. Thế còn ở Việt Nam thì sao ?
Du nhập từ nước ngoài
Anh Nguyễn Văn An, một nhà thầu khoán trẻ, năm nay 32 tuổi nói: "Qua báo chí, internet, phim ảnh, thì biết ngày 14-2 là ngày Tình Nhân…Nhưng khoảng 10 năm nay, những dịch vụ ăn theo như hoa, quà lưu niệm, những chỗ vui chơi, tiếp thị mạnh hơn..và từ đó Lễ Tình Nhân cũng lớn hơn."
Khi được hỏi rằng anh có chuẩn bị gì cho ngày Lễ Tình Yêu và phải chăng ngày lễ này chỉ dành cho những ai khá giả một chút, anh cười, trả lời: "Dĩ nhiên là có rồi, một là hoa, hay có thể là một món quà, hay là đi chơi đâu đó… ngày này không phải chỉ dành cho nhà giầu đâu vì giới sinh viên bây giờ cũng theo phong trào này và ủng hộ cũng mạnh lắm…Bọn sinh viên thì cũng đâu có giầu, đâu có tiền, nhưng tụi nó cũng để ý đến lễ Tình Yêu này nhiều."
Cô Thu Hương, năm nay 23 tuổi, vừa tốt nghiệp đại học ngoại thương ở Hà Nội, cũng cho biết về ngày lễ Tình Yêu: "Có lẽ là một phần do các bạn đi du học đem về. Bây giờ Việt Nam rất phát triển, cho nên những cái gì gọi là hữu ích và có ý nghĩa như thế thì các bạn ở Việt Nam nắm bắt rất nhanh vì các bạn có rất nhiều phương tiện để tiếp cận với thế giới bên ngoài. Cho nên, qua người đi nước ngoài về hay internet, chỉ là một phần nhỏ thôi.
Ngày này, thường thì hoa hồng tăng giá lên gấp 3, gấp 5 lần, nhưng em thấy rất nhiều người mua và không quan tâm lắm…Một cành hoa hồng ngày thường chỉ là 1 nghìn, nhưng đến hôm đó có thể tăng đến 10 nghìn…Ở đây, không chỉ mua hoa hồng thôi mà còn kèm với một kỷ vật gì đấy, tặng người yêu của mình, chứ không chỉ có hoa hồng không…”
Trong khi đó, chị Ấu, hiện đang công tác ở Hội Phụ Nữ thuộc thị xã Vũng Tàu thì lại cho rằng: "Em thấy những ngày này người ta nói trên tivi là: ngày này không những là ngày của tình nhân mà còn là ngày của tình bạn, tình mẫu tử, ngày của nhiều loại tình cảm…người ta hay có chương trình hát tặng cho nhau.
Đối với em thì em chưa làm với ai cả, và em cũng chưa nhận được của ai cả vào…Cái chuyện đó chỉ dành cho những người còn trẻ. Ví dụ những cặp tình nhân đang yêu nhau, thì người ta quan trọng cái chuyện đó.
Còn chuyện để làm cho người Việt Nam có ấn tượng về ngày lễ đó thì chưa, có lẽ nó chỉ dành cho giới quí tộc, hoặc những người có trình độ một tí, chứ còn em thì gốc là làm “nông” thôi…ngay cả chồng em cũng làm công tác xã hội nhiều nhưng cũng không có ấn tượng về ngày này lắm đâu… còn với em thì còn mơ hồ lắm.”
Đối với anh Huy, một thanh niên mới tốt nghiệp ngành kiến trúc, hiện đang làm việc tại Sàigòn, cũng cho rằng ngày lễ này chẳng qua là một số người bắt chước theo nước ngoài mà thôi, anh cho hay:
“Theo xu hướng nước ngoài, theo Mỹ, những tụi làm văn phòng nước ngoài, không chỉ lễ Tình Nhân mà còn lễ Haloween nữa…Nhưng em chẳng làm gì hết, biết thì biết vậy thôi…mấy năm gần đây thì có đi chơi như mấy ngày bình thường vậy thôi.”
Hay và cần thiết
Thưa quí vị và các bạn, dù cho có khuynh hướng như thế nào chăng nữa, thì đối với các bạn gái, ngày lễ Tình Yêu này vô cùng quan trọng, chị Diễm, 26 tuổi, hiện đang làm việc ở công ty điều hành Cửu Long, Sàigòn tâm sự: Thường vào ngày này, tụi em mong được đi ăn hay nhận được món quà của bạn mình. Em nghĩ ngày này rất cần thiết vì dành cho những người yêu nhau…đây cũng là dịp để cho những ai đang để ý đến nhau có thể ngỏ lời… "
Một nữ nhân viên lễ tân tại khách sạn Quê Hương ở Phạm Ngũ Lão, quận 1, Sàigòn, cũng đồng quan điểm: Từ khi em biết đến ngày này thì em thấy không ồn ào như ở phương Tây, nhưng nó rất là hay và cần thiết. Ngày này dành cho những người yêu nhau. Trong ngày này, em mong đợi nhiều lắm từ người đó, nhưng có khi chỉ là một cành hoa cũng đủ rồi."
Riêng với họa sĩ Lộc, ở Bình Thạnh, người chuyên vẽ tranh hiện thực, thuộc hội Mỹ Thuật thành phố Hồ Chí Minh, thì cho rằng nếu yêu nhau thực sự, thì ngày nào cũng phải là ngày Valentine, anh nói: "Hai vợ chồng tôi thì Valentine ngày nào cũng có rồi (cười) ngày nào cũng vui tươi hết, nên thực tế là cũng không quan tâm đến và không cần thiết ngày này lắm." Còn chị Lan, một phụ nữ năm nay 42 tuổi, thì có ý kiến rằng: vì cuộc sống quá bận rộn, nên ngày lễ Valentine cần phải có để nhắc nhở các đôi vợ chồng cái "thuở ban đầu lưu luyến ấy", chị nói: "Ngày nào chết rồi mới hết cần, rất cần…Vì ngày này làm cho mình cảm thấy nhớ lại ngày xưa. Em sẽ tặng anh ấy một đêm tân hôn, vì anh ấy nói với em là chỉ cần tấm lòng thôi."
Cơ hội để gây thêm mối quan hệ
Thưa quí vị và các bạn, để tìm hiểu xem anh em công nhân có nghĩ gì đến ngày Lễ Tình Yêu này hay không, Phương Anh đã liên lạc với anh Huy, 25 tuổi, đã có người yêu, hiện đang làm thợ điện ở Legend Hotel, Sàigòn, anh cho biết ngày này rất cần với anh, anh nói: "Có người yêu thì phải cần thiết rồi, sẽ mua quà tặng bạn gái…Một đoá hoa hồng và một món quà đặc biệt."
Riêng anh Vương, 26 tuổi, là thợ điện lạnh, thì nói: "Dẫn vợ con, bạn bè, người nào quen, đi ăn, giải trí…Bạn bè trong nhóm chơi, cũng có người có vợ , hay chưa cưới, tổ chức ăn cho vui. Bây giờ Việt Nam cũng đâu thua gì nước ngoài đâu…Cũng như có cơ hội để gây thêm mối quan hệ cho nhiều và để vợ con vui vẻ."
Khi đặt câu hỏi là ngày lễ này phải chăng chỉ dành cho những ai có tiền, anh Huy phát biểu: "Không đúng đâu, bình thường người nào cũng vậy thôi, người nào có bạn gái là có thể làm được mà!"
Thưa quí vị và các bạn, thế còn đối với giới trung niên thì sao? Liệu ngày Lễ Tình Yêu này có thể chấp nhận được không? Ông Quang, một nhà thầu tư nhân ở quận 1, Sàigòn, nói lên cảm nghĩ của mình: Tôi năm nay 50 tuổi rồi, tôi nghĩ không quan trọng, ngày nào cũng có thể là Ngày Tình Yêu hết, không riêng gì ngày này. Đối với tôi, ngày này bình thường, không mua cho ai cái gì hết, cũng chẳng tặng vợ luôn. Ở Việt nam thì sức hiểu biết của người ta, hay cách sinh hoạt của người Việt, đối với ngày này là xa xỉ, thường thường thì người ta tặng hoa hồng cho có vẻ thơ mộng…những dạng công nhân, hay nông dân thì điều đó là xa xỉ phẩm. Nói theo một thiểu số, thì người ta có thể linh động được, thí dụ, người ta ngắt một cánh hoa dại, nhưng số này hiếm lắm…Còn nói một cách chung thì đúng là ngày này của nhà giàu rồi."
Làm phong phú thêm cuộc sống hàng ngày
Trong khi đó, anh Hà, năm nay 27 tuổi, hiện đang sinh sống và làm việc ở Hà Nội thì lại chuẩn bị một cách chu đáo cho ngày Lễ Tình Yêu. Đồng thời, cũng nói lên hai quan điểm khác biệt về ngày lễ này ở Việt Nam:
Hôm đấy, mình sẽ mua một món quà tặng bà xã, và đi ăn, rồi đi xem phim, coi kịch. Bây giờ cũng không nên phân biệt Việt Nam hay là thế giới, vì ý nghĩa của ngày này rất tốt…tại sao mình không hoà nhập chung với cả thế giới luôn? Thực ra, có hai luồng quan điểm khác nhau, những người có tuổi rồi, thì họ muốn mình không lai căng, nhưng lớp trẻ bây giờ thì họ thoáng bởi vì có những gì hay ở bên ngoài thì nên học hỏi…Theo mình, thì cái này không phải là cái xấu, cho nên, những gì học được từ cái tốt ở bên ngoài, thì mình nên làm, còn những cái gọi là tự do của phương Tây quá mức, không tốt cho cái văn hoá Việt Nam, thì không nên học… “
Cô Thu Hương ở Hà Nội cũng nói: "Theo em thì nếu cái gì nó không ảnh hưởng đến văn hóa của mình, rất là lành mạnh, thì em nghĩ nó rất tốt. Theo em, ngày lễ Tình Yêu này, đúng là nó không quá cần thiết, nhưng nếu có thì nó sẽ làm phong phú thêm cuộc sống hàng ngày của đôi lứa…"
Vừa rồi là ý kiến của một số người về ngày Lễ Tình Yêu ở Việt Nam. Vậy còn các bạn, ngày lễ Valentine này có ý nghĩa như thế nào? Có thực sự cần thiết với các bạn không? Và có bạn nào nghe nói về một tình yêu thực sự cao quí chưa?
Riêng Phương Anh thì biết chắc chắn rằng: có một tình yêu của một phụ nữ dành cho chồng mình vô bờ bến, và cũng từ tình yêu ấy, đã lan toả ra thế giới bên ngoài, đến những người nghèo hèn trong xã hội. Từ đó, dấy lên phong trào đòi tự do nhân quyền bằng cách bất bạo động, và lan rộng ra khắp nơi trên toàn thế giới.
Đó chính là tình yêu của bà Coretta Scott King, vợ của mục sư Martin Luther King. Mời quí vị đón nghe bài nói về người phụ nữ đặc biệt này vào kỳ sau, cũng trong chuyên mục Trang Phụ Nữ. Phương Anh xin dừng nơi đây. Thân ái chào tạm biệt và chúc quí vị cùng các bạn có ngày lễ Valentine thật hạnh phúc.