Vào ngày 20/12, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis đột ngột gửi thư xin từ chức với lý do cách nhìn của ông với các đồng minh của Mỹ cũng như đối với các quốc gia cạnh tranh chiến lược, khác biệt so với cách nhìn của Tổng thống Donald Trump, và vì vậy nước Mỹ cần một Bộ trưởng Quốc phòng khác chia sẻ cùng quan điểm với Tổng thống Mỹ hơn ông.
Tổng thống Donald Trump thì cho biết Bộ trưởng Jim Mattis sẽ nghỉ hưu và cảm ơn ông về những đóng góp của ông.
Tuyên bố từ chức của Bộ trưởng Jim Mattis được đưa ra sau khi Tổng thống Trump quyết định rút quân khỏi Syria và Afghanistan, một quyết định gặp nhiều chỉ trích thậm chí ngay tại Quốc hội Mỹ.
Trước đó, đã có những thông tin đồn đoán về khả năng Bộ trưởng Mattis từ chức. Ông thường xuyên có những bất đồng với Tổng thống. Ông đã từng cảnh báo Nga có ý muốn phá hoại NATO trong khi Tổng thống Trump lên tiếng ca ngợi Tổng thống Nga Putin. Ông cũng là người ngăn lại ý định của Tổng thống trong vấn đề liên quan đến chương trình hạt nhân của Bắc Hàn mà theo ông là sẽ để lại một khoảng trống an ninh nguy hại cho nước Mỹ. Bộ trưởng Jim Mattis cũng là người phản đối quyết định rút khỏi Hiêp định khí hậu Paris của Tổng thống Trump hay chuyển Đại sứ quán Mỹ ở Israel đến Jerusalem.
Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis là người đã từng đến Việt Nam hai lần trong năm nay và được coi một điều hiếm thấy. Các chuyên gia quốc tế đánh giá các chuyến thăm liên tục này của ông đến Việt Nam cho thấy chính quyền Mỹ muốn cứng rắn hơn với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Ông cũng là người đã từng lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về các hành động quân sự hóa Biển Đông, vùng nước tranh chấp giữa Trung Quốc với một số quốc gia láng giềng bao gồm Việt Nam.
Gần đây có những thông tin cho biết Bộ trưởng Jim Mattis là người đã có tiếng nói với Quốc hội Mỹ đề nghị không đưa Việt Nam vào danh sách những nước bị trừng phạt vì mua vũ khí của Nga. Hiện chưa biết Quốc hội Mỹ sẽ có quyết định thế nào về vấn đề này.
Sự ra đi của Bộ trưởng Jim Mattis xảy ra vào giữa lúc có thông tin cho biết Việt Nam đã lặng lẽ bỏ hơn 15 hoạt động tương tác quốc phòng với phía Mỹ trong năm 2019 để phản đối việc Mỹ vận động Việt Nam mua vũ khí của Mỹ thay vì của Nga, vì Việt Nam coi đây là hành động gây sức ép và can thiệp lên công việc nội bộ của Việt Nam.
Ngày làm việc cuối cùng của Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis được cho biết là vào ngày 28/2/2019.
Một số quốc gia tại khu vực Châu Á- Thái Bình Dương vào ngày 21 tháng 12 lên tiếng bày tỏ quan ngại trước việc Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Jim Mattis sẽ rời chức vào cuối tháng hai tới đây.